خبر جمع کن
فراخوان نمایشگاه براتیسلاوا ۲۰۱۷ منتشر شد
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فراخوان ارسال آثار هنرمندان ایرانی به نمایشگاه بین‌المللی تصویرگران کتاب کودک براتیسلاوا ۲۰۱۷ (BIB) را منتشر کرد.
بر اساس این فراخوان هر تصویرگر ایرانی می‌تواند در نهایت ۱۰ تصویر منتخب از یک یا دو کتاب منتشرشده خود را در اختیار کانون قرار دهد. کانون از سوی شورای کتاب کودک - که نمایندگی دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) را در ایران برعهده دارد – مهلت دریافت این آثار را تا روز ۳۰ بهمن ۱۳۹۵ تعیین کرده است. میانه‌ی اسفند امسال گروه داوری، این آثار را مورد ارزیابی قرار می‌دهند و در نهایت آثار ۱۵ تصویرگر ایرانی مطابق مقررات این دوسالانه به نمایشگاه ارسال خواهد شد.
در کنار این، نمایشگاه‌ها، رویدادهای دیگری مانند کارگاه آموزشی برای تصویرگران از سوی BIB در کشور اسلواکی با همکاری یونسکو برگزار خواهد شد.
بر اساس فراخوان این رویداد هنری، تصویرگرانی که برای بار نخست در این نمایشگاه شرکت می‌کنند، می‌توانند آثاری را ارسال کنند که از پنج سال گذشته تا کنون به تصویر کشیده‌اند؛ اما تصویرگرانی که پیش‌تر در این نمایشگاه شرکت کرده‌اند، باید آثاری را که از اول ژانویه ۲۰۱۵ به بعد خلق کرده‌اند، در این رقابت شرکت دهند.
شرایط شرکت در این رقابت:
- ارسال نسخه‌ی اصلی آثار
- داشتن ملیت کشوری که شرکت‌کنندگان از سوی آن شرکت می‌کنند
جوایز برگزیدگان این رقابت:
- جایزه بزرگ به ارزش سه‌هزار دلار آمریکا و همچنین نمایش دادن آثار خود به صورت مستقل در نمایشگاه بعدی BIB
- پنج سیب طلایی به ارزش ۱۵۰۰ دلار آمریکا
- پنج مدال ویژه BIB به ارزش ۱۰۰۰ دلار آمریکا
در همین حال هیئت داوری بین‌المللی BIB این اختیار را دارد که لوح تقدیر این هیئت را به موسس‌های انتشاراتی که در جهت توسعه نوآوری، کتاب‌های کودکان باکیفیت بالا فعالیت کرده‌اند، اهدا کند.
نمایشگاه بین‌المللی تصویرگری براتیسلاوا هر دو سال یکبار در جمهوری اسلواک، آثار تصویرگران کتاب‌های ویژه‌ی کودکان را به نمایش می گذارد و همگام با اهداف یونسکوUNESCO ، دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (IBBY)، کمیسیون‌های ملی و نیز سازمان‌های مرتبط با هنرهای زیبا، امکان رویارویی تصویرگران و شرایط مناسب برای ارزیابی آثار و در نتیجه توسعه و پیشرفت این هنر را فراهم می‌کند.
علاقه‌مندان به شرکت در این رقابت می‌توانند آثار خود را تا تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۵ به نشانی تهران، خیابان دکتر فاطمی، خیابان حجاب، مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری، موزه کودک کانون ارسال کنند.
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشدر دنیا چه خبرکلیدواژه: دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوانفراخوان نمایشگاه براتیسلاوا ۲۰۱۷نمایشگاه براتیسلاواشورای کتاب کودککانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانتصویرگری کتاب های کودکانتصویرگری کتابمنبع: پایگاه اینترنتی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
ویتامین‌های ضروری برای سنین پایین
کودک شما برای عملکرد مناسب و رشد بهتر نیازمند به دریافت برخی ویتامین ها و املاح ضروری است که شامل آهن, منیزیم, پتاسیم, ویتامین A, ویتامین D, ویتامین C, ویتامین E و روی می باشند این املاح معدنی از ضرورت بالایی برای کودک برخوردار هستند که باعث تقویت ایمنی بدن، ساخت دندان و استخوان‌های قوی، حفظ ماهیچه‌ها، جذب آهن و ارتقای سلامت و رشد فرزندتان خواهند شد.
والدین باید از همان بچگی به فرزندشان توجه ویژه‌ای کنند تا در آینده فرزندشان دچار مشکل و کمبود نشود. از این توجهات می‌توان به توجه به سلامت، توجه به بهداشت و … اشاره کرد. دریافت ویتامین از سوی بدن کودک ضروری است و کودک باید ویتامین‌های مورد نیازش را هر طور که شده به دست آورد. ویتامین‌های ضروری وجود دارند که باید حتماً به بدن کودک برسند.
اسیدهای چرب ضروریکمک به ساخت سلول‌ها، تنظیم سیستم عصبی، تقویت دستگاه قلبی عروقی، ایمنی بدن، کمک به جذب مواد مغذی در بدن، ضروری برای عملکرد مناسب مغز، سلامت دید.
آهنضروری برای ساخت هموگلوبین، عنصر حمل‌کننده‌ی اکسیژن در خون، عنصر نگه‌دارنده‌ی اکسیژن در ماهیچه‌ها. کمبود آهن سبب کم‌خونی می‌شود که منجر به خستگی، ضعف و ناتوانی خواهد شد.
منیزیمقوی نگه‌داشتن استخوان‌ها، ثبات ضربان قلب، پشتیبانی از سیستم ایمنی بدن، حفظ ماهیچه‌ها و کمک به عملکرد اعصاب.
پتاسیمکنترل تعادل آب بدن، همراه با سدیم که به تناسب فشارخون کمک می‌کند. کمک به عملکرد ماهیچه‌ها و ضربان قلب، کاهش خطر سنگ کلیه و پوکی استخوان در سنین بالاتر.
ویتامین Aایفای نقشی مهم در بینایی و رشد استخوان، کمک به حفاظت از بدن مقابل عفونت‌ها، ارتقای سلامت و رشد سلول‌ها و بافت‌های بدن ازجمله مو، ناخن و پوست.
ویتامین Cکمک به تشکیل و بازسازی گلبول‌های قرمز خون، استخوان‌ها و بافت‌ها، کمک به حفظ سلامت لثه، تقویت رگ‌های خونی، کاهش کبودی و کمک به درمان آن، بهبود سیستم ایمنی، جلوگیری از عفونت‌ها. کمک به جذب آهن در بدن توسط غذاهای غنی از آهن.
ویتامین Dکمک به جذب مواد معدنی مانند کلسیم و ساخت دندان و استخوان‌های قوی، ضروری برای تراکم توده‌ی استخوانی و رشد بالقوه، کار کردن مانند یک هورمون در بدن با نقش سلامت سیستم ایمنی، تولید انسولین و تنظیم رشد سلول.
ویتامین Eمحدود کردن تولید رادیکال‌های آزاد که باعث آسیب به سلول‌ها می‌شوند. ضروری برای ایمنی بدن، بازسازی DNA و دیگر فرآیندهای سوخت‌وساز.
رویموردنیاز برای بیش از ۷۰ درصد آنزیم‌ها برای کمک به هضم غذا و سوخت‌وساز، ضروری برای رشد بدن.
نوشته ویتامین‌های ضروری برای سنین پایین اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
کتاب «اِلمر» منتشر شد
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، کتاب «اِلمر» را با مجوز رسمی چاپ آن در ایران از سوی ناشر اصلی، برای کودکان پیش‌دبستانی و سال‌های نخست دبستان منتشر کرد.
کتاب «اِلمر» اثری از دیوید مک‌کی با ترجمه‌ی هورزاد عطاری است که موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، حق چاپ و ترجمه‌ی این کتاب را از انتشارات اَندرسون پرس (Anderson Press) ناشر اصلی این کتاب به زبان فارسی در ایران خریداری کرده و با شعار «همهی کودکان حق دارند کتاب باکیفیت بخوانند» این اثر را در فهرست کتاب‌های باکیفیت برنامه‌ی ترویج کتابخوانی «با من بخوان» قرار داده است.
کتاب «اِلمر» داستان فیل رنگارنگی است که با فیل‌های دیگر متفاوت است. اِلمر همیشه فیل‌ها را شاد می‌کرد و آنها را می‌خنداند. شبی اِلمر با خود فکر کرد چرا با فیل‌های دیگر متفاوت است. او هنگام صبح پیش از بیدار شدن دیگر فیل‌ها، خود را به رنگ خاکستری فیلی شبیه باقی فیل‌ها درآورد؛ اما حالا هیچ فیلی، او را نمی‌شناخت. در نبود اِلمر رنگارنگ، همهی فیل‌ها جدی بودند و نمی‌خندیدند تا اینکه اِلمر نتوانست جلوی خنده‌اش را بگیرد و از خنده منفجر شد...
کتاب «اِلمر» از تفاوت‌ها سخن می‌گوید. در این کتاب فردیت و خودپذیری ستایش و کودک به پذیرش تفاوت‌های خود با دیگران برانگیخته می‌شود.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان همچنین در کنار چاپ کتاب « اِلمر» و جای دادن آن در میان کتاب‌های باکیفیت پروژه‌ی «با من بخوان»، ساخت عروسک پارچه‌ای این شخصیت داستانی را نیز به گروه زنان خشت‌وگل (شماری از زنان خانواده‌های ساکن کوره‌پزخانه‌های روستای محمودآباد از توابع شهرری) سفارش داده است. این عروسک که یک سوی آن رنگارنگ و سوی دیگرش رنگی فیلی دارد، به همراه کتاب «اِلمر» و برگه‌های فعالیتی در پیوند با این کتاب، در برنامه‌ی «با من بخوان» به کودکان مناطق محروم و کودکان در بحران با هدف ترویج کتابخوانی اهدا می‌شود.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات ایران، کتاب «المر» را در قطع رحلی کوچک با ۳۴ صفحه‌ی رنگی گلاسه و قیمت ۱۳۵۰۰ تومان منتشر کرده است. علاقه‌مندان جهت خرید این کتاب می‌توانند به سایت کتاب هدهد به آدرس www.hodhod.com مراجعه کنند یا با شماره‌ی ۸۸۵۵۳۵۲۸-۲۱ تماس بگیرند.
با برنامه‌ی «با من بخوان» آشنا شوید:
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانکلیدواژه: کتاب المرچاپ نخست کتاب المرکتاب کودککتاب مناسب کودکانادبیات کودکموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانترویج کتابخوانیبا من بخوانترویج کتاب
بیشتر شاعران ما نقش انفعالی دارند
اسدالله شعبانی معتقد است بیشتر شاعران ما منفعل عمل می‌کنند و خلاقیت جایی در تولید آثارشان ندارد، زیرا سیستم ادبیات، نظام آموزشی و همچنین سیستم نشرما به دنبال خلاقیت و تولید شاهکار نیست و خوراک‌هایی مصنوعی به خورد کودکان و نوجوانان ما می‌دهد.
اسدالله شعبانی: طبیعتاً در هر دوره‌ای شعرهایی تولید می‌شود که تعدادی مخاطب دارد و میزان کیفیت این آثار هم بستگی زیادی به طرز تفکر ناشران دارد.
در ایران دو دسته ناشر داریم؛ دسته اول ناشرانی هستند که نسبت به مخاطب احساس مسئولیت دارند و براساس دغدغه‌ها و نیاز جامعه و مخاطبان به تولید اثر می‌پردازند و دسته دوم که بیشتر ناشران ما را دربر میگیرد کاری به سلیقه مخاطب و نیاز جامعه ندارند و براساس وابستگی به دولت فقط به دنبال چاپ یکسری مطالب سفارشی و از پیش تعیین شده‌اند و می‌خواهند کتابی متناسب با راهکارها و برنامه‌های ابلاغ شده تولید کنند تا به فروش برسد.
این‌گونه ناشران براساس میزان فروش کتاب‌ها و محدودیت‌هایی که برای متن‌ها تعیین شده، اقدام به تولید اثر می‌کنند و اگر ناشری در این چرخه نباشد یا باید سیستم توزیع قوی‌ای داشته باشد که اکثراً ندارند، یا باید منتظر بماند تا زمانی‌که کتابش به فروش برسد.
سرودن شعر براساس خواسته ناشران دولتی
این شرایط سبب شده که با وضعیت بدی در سیستم نشر مواجه باشیم. امروزه بیشتر آثار خوب در دسترس کودکان و نوجوانان قرار نمی‌گیرد و کتاب‌هایی به خوردشان داده می‌شود که جذابیتی برای‌شان ندارد و سبب شده آنها از کتابخوانی گریزان شوند. امروزه کمتر شاعر و نویسنده‌ای را می‌بینیم که متناسب با نیاز بچه‌ها بسراید و بنویسد، آنها معمولاً نگاه می‌کنند که ناشران دولتی چه می‌خواهند و در این چرخه، چه کتابی بیشتر فروش می‌رود.
به گفته شعبانی، در این چرخه مخاطب اصلاً مطرح نیست و توجهی به سلیقه و نیازش نمی‌شود. از سویی پژوهشی هم درباره اینکه چند درصد خردسال، کودک و نوجوان در جامعه داریم و اینها به‌طور طبیعی به چه چیزهایی نیاز دارند یا اینکه چند درصد از آثار تولیدی مطابق نیاز مخاطب بوده و بچه‌ها این کتاب‌ها را خریداری کرده‌اند، نشده است. در نتیجه آثاری تولید می‌شود که در ذهن کودک به جای پیشرفت، عقب‌ماندگی ایجاد می‌کند.
ادبیات ما تبدیل به نوعی ادبیات دولتی شده است
شاعر مجموعه «خرمن قصه خردسالان» با بیان اینکه ادبیات ما تبدیل به نوعی ادبیات دولتی شده و نوعی فکر و ذائقه خاص را پوشش می‌دهد، افزود: بیشتر ناشران ما دولتی یا شبه‌دولتی‌اند و تعداد کمی در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند که آنها هم قدرت توزیع و پخش کتاب ندارند و این مساله سبب شده ادبیات ما دولتی شود، در حالی که توقع می‌رود مواد خواندنی و پرورشی مناسبی برای کودکان و نوجوانان تولید شود و بدون اینکه از کانال‌های خاصی رد شود در اختیار مخاطب قرار گیرد اما این‌کار انجام نمی‌شود.
به اعتقاد وی، در حال حاضر سازوکاری در تولید کتاب وجود دارد که همه مولفان را در چارچوب خاصی قرار می‌دهد و اگر کسی بخواهد کتابش حتماً چاپ شود و فروش رود باید از این سیستم مصنوعی که براساس نیاز جامعه نیست تبعیت کند، شاعران هم جدا از این جریان نیستند.
شاعر «آب و مهتاب» درباره نظام آموزشی حاکم بر جامعه نیز گفت: نظام آموزشی ما مبتنی بر پند و اندرز و آموزش‌هایی است که از گذشته تاکنون وجود داشته و بر همه چیز تأثیر می‌گذارد و ناشران دولتی و خصوصی هم تابع این سیستم کهنه آموزشی، مبتنی بر اندک معلومات و نوعی تفکر از پیش تعیین شده کارگزاران دولتی هستند. در کتاب‌های درسی، شعری مطابق سلیقه و علاقه بچه‌ها نمی‌بینیم، طبیعی است که آنها از شعر و کتاب زده می‌شوند و به سوی ماهواره و اینترنت می‌روند. جامعه ما همیشه مردمی با فرهنگ و کتابخوان داشته و اگر شاعران به بیراهه می‌روند به خاطر تأثیر همین سیستم است.
بیشتر شاعران تابع‌اند و نقش انفعالی دارند
شعر ما به ابزار کنترل تبدیل شده، این کنترل سبب می‌شود یکسری خوراک مصنوعی به کودکان و نوجوانان داده شود. سیستم ادبیات و نظام آموزشی ما به دنبال تولید شاهکار نیست، فقط به دنبال رسیدن و تحقق اهداف خاصی است. شاعران اصولاً تلاش می‌کنند اثری تولید کنند که برای جامعه مفید باشد، اما کارگزاران فرهنگی این اجازه را به آنها نمی‌دهند. بیشتر شاعران ما امروزه تابع‌اند و نقش انفعالی دارند و خلاقیت جایی در تولید آثار ندارد.
اینکه آثار بزرگسالانه به زبان بچه‌گانه منتشر می‌شود، بیشتر به خاطر همین سفارشی کار کردن‌هاست. کودکان دنیای ویژه‌ای دارند کسی که این دنیا را نشناسند نمی‌تواند شعر خوبی بسراید. کسی که به‌صورت حرفه‌ای می‌نویسد و می‌سراید و عنصر فرهنگی مستقل از جریان‌های دولتی است و در جامعه صاحب فکر است، آنقدر تجربه دارد که به‌گونه‌ای شعر بگوید که تاثیرگذار باشد، ولی جوانی که به دنبال چاپ کردن یک کتاب است فقط به دنبال سفارشی کار کردن است و آثار تاثیرگذاری تولید نمی‌کند. کسی که دلش برای این سرزمین می‌تپد به دنبال این نیست که به واسطه شعر گفتن، پست و مقامی بگیرد و شهرتی کسب کند. باید هم ایران را بشناسیم و هم بچه‌های ایران را و فارغ از سیستم آموزش و پرورش و سفارش ناشران دولتی، ببینیم چه مسئولیتی در قبال کودکان و نوجوانان این مرز و بوم داریم، سپس به تولیدکتاب بپردازیم.
ذهن‌های خلاق در سیستم نشر موجود به حاشیه رانده می‌شوند
«در مردابی که آب حرکت نمی‌کند، ماهی آزاد هم زندگی نمی‌کند، یا خرچنگ است یا قورباغه»، در نشر ما ذهن‌هایی که می‌خواهند خلاقیت داشته باشند به حاشیه رانده می‌شوند و ما نمی‌توانیم به دنبال خلاقیت باشیم و برای فروش آثارمان باید خودمان را با نظام موجود هماهنگ کنیم. اینکه بعضی‌ها به‌صورت فردی کار خلاقانه‌ای تولید کنند، کار به جایی نمی‌برد و در حاشیه می‌ماند. در این شرایط نمی‌توانیم به دنبال خلاقیت بگردیم؛ این وضعیت در فیلم و سینما تئاتر هم دیده می‌شود، ما فقط می‌خواهیم خود را زنده نگه‌داریم.
جامعه ما به نویسنده مستقل نیاز دارد
جامعه ما به نویسنده مستقل نیاز دارد که به‌عنوان هنرمند در جامعه قد علم کند و کتاب‌هایی تولید کند که براساس نیاز مخاطب باشد تا کتاب از سبد خانوار حذف نشود و مردم مانند زمان انقلاب که برای خریدن روزنامه صف می‌بستند و تیراژ کتاب‌ها صد هزار نسخه بود، همچنان به دنبال کتاب باشند.
به اعتقاد شعبانی، اگر سیستم نهادهای مرتبط با حوزه فرهنگ مانند آموزش و پرورش و وزارت علوم که بزرگترین آسیب را به نظام آموزشی ما زده‌اند، تغییر کند، می‌توانیم شاهد تغییر و تحولات خوب و اساسی در نظام آموزشی و وضعیت نشر کشورمان باشیم.
اسدالله شعبانی، شاعر و نویسنده پیشکسوت و نام‌آشنای حوزه کودک و نوجوان، متولد ۱۳۳۷ در روستای بهادربیک از توابع همدان است و برخی آثارش همچون «گل آفتابگردان»، «ساز من ساز جیرجیرک»، «پولک ماه»، «تنگ بلور آسمان»، «پرچم سبز درخت»، «ماه نو، نگاه نو» و «زمین ما، دل ما» تاکنون جوایزی را برای او در حوزه ادبیات کودک به ارمغان آورده‌اند. همچنین از دیگر آثار او می‌توان به مجموعه شعری با عنوان «یک نفر رد شد از کنار دلم» و مجموعه «خرمن قصه خردسالان» اشاره کرد.
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانکلیدواژه: اسدالله شعبانیشعر کودکنقد شعر کودک سرودن شعرمنبع: خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)جالی پستچی و نامه های سال نو
تنها یک روز به سال نو مانده بود و همه جا از برف سفید شده بود. جالی پستچی سوار بر دوچرخه‌اش با کیفی پر از نامه‌های جالب به راه افتاد. او اول به خانه‌ی چهار خرس رفت، بعد نامه‌ی شنل قرمزی را به دستش رساند، بعد از آن برای هامپتی دامپتی را برایش برد و به ترتیب همهی نامه‌ها را به دست صاحبانشان رساند و در آخر به خانه‌ی بابانوئل و مامانوئل رسید، نامه‌های بچه‌ها را به بابانوئل داد و بابانوئل هم یک کارت تبریک به جالی هدیه داد. جالی کارش تمام شده بود و باید به خانه برمی‌گشت اما یک عالمه برف روی دوچرخه‌اش نشسته بود. بابانوئل فکری به ذهنش رسید تا جالی را به خانه‌اش برساند.
در این کتاب به داستان‌های معروف ادبیات کلاسیک کودک اشاره شده است و جالی با شخصیت‌های اصلی این داستان‌ها دیدار می‌کند. داستان‌هایی مانند شنل قرمزی، سه بچه خوک و هفت کوتوله. در هر قسمت خلاصه‌ی کوتاهی از این داستان‌ها برای کسانی که داستان را نمی‌دانند، آمده است.
این کتاب، سومین جلد کتاب از مجموعه‌ی جالی پستچی است.
جایزه‌هایی که کتاب‌های جالی پستچی گرفته‌اند:جایزه‌ی کتاب کودکان
جایزه‌ی امیل و کورت مشلر
نشان افتخار کیت گرین اوی
مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ و ۱۰ تا ۱۲ سال
لینک خرید کتاب جالی پستچی و نامه های سال نو
نوشته جالی پستچی و نامه های سال نو اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
ارائه کتاب «طبیعت و کودک خردسال» در دومین همایش ملی کودک و طبیعت
کتاب «طبیعت و کودک خردسال؛ راهنمای عمل مدارس طبیعت» ترجمه‌ی عبدالحسین وهابزاده در دومین همایش ملی کودک و طبیعت به مخاطبان علاقه‌مندان ارائه می‌شود.
کتاب «طبیعت و کودک خردسال؛ راهنمای عمل مدارس طبیعت» نوشته‌ی رات ویلسون و ترجمه‌ی عبدالحسین وهابزاده که به تازگی از سوی انتشارات صحرای شرق به چاپ رسیده است، پنجشنبه ۱۶ دی‌ماه در دومین همایش ملی کودک و طبیعت با موضوع «مدرسه طبیعت» ارائه می‌شود.
عمده‌ی توجه این کتاب به بازی‌های خلاق در محیط بیرون است. برای اكثر نسل‌های پیشین نیازی نبود كه در مورد اهمیت بازی در محیط بیرون بحث و استدلال كنیم. برای آنها بیرون در واقع «جای» بازی بود. وقتی بچه‌ها در داخل حوصله‌شان سرمی‌رفت یا در حین كارهای بزرگ‌ترها در دست و پای آنها می‌پیچیدند، اغلب به آنها گفته می‌شد كه «بروید بیرون بازی كنید» و كودكان برای این کار نیاز به ترغیب چندانی نداشتند. كارهای زیادی در بیرون برای انجام مانده بود- گشتن در كف جویبار، یافتن و تعقیب پروانه‌ها و كرم‌های شب‌تاب، ساختن حفره در جنگل، پر کردن سطل از سنگ و كاشتن باغی از تركه‌ها. این‌گونه بازی‌ها به دلخواه انتخاب می‌شد، حواس بچه‌ها را به خود مشغول می‌داشت، تخیل و حل مسئله فراهم می‌كرد و ریسک‌‌پذیری را در آنها برمی‌انگیخت. این است آن نوع بازی‌هایی كه در این كتاب ترغیب و از آن به عنوان «بازی خلاق» یاد خواهد شد.
دومین همایش ملی کودک و طبیعت با موضوع «مدرسه طبیعت»، پنجشنبه ۱۶ دی‌ماه ۱۳۹۵ در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران برگزار می‌شود.
گونه خبر: خبرهای محیط زیستکلیدواژه: دومین همایش کودک و طبیعتعبدالحسین وهاب‌زادهکتاب طبیعت و کودک خردسالبازی خلاقکودک و طبیعتبازی در طبیعتسرگرمی در طبیعتکودک و محیط زیستحفظ محیط زیستمدرسه طبیعتمدرسه های طبیعتآموزش محیط زیست به کودکانمنبع:
همایش ملی و دانشگاهی «ادبیات کودک و نوجوان و معنویت» برگزار می‌شود
دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع) با همکاری مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، ششمین همایش ملی و دانشگاهی «ادبیات کودک و نوجوان» را با عنوان «ادبیات کودک و نوجوان و معنویت» اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۶ در شهر مشهد برگزار می‌کند.
در این همایش به هم‌اندیشی پیرامون مسائل مربوط به ادبیات کودک ایران و جهان با محوریت ادبیات کودک و معنویت در زمینه‌های دین، فلسفه، عرفان، فرهنگ عامه، اسطوره‌شناسی، محیط‌زیست، جهانی شدن و ترویج و حفظ صلح، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، تصویرگری، نظریه و نقد ادبی، هنر و رسانه پرداخته می‌شود.
زمان‌بندی ارسال مقاله‌های همایش:
- آخرین زمان ارسال چکیده مقاله‌ها:
۱۰ بهمن‌ها ۱۳۹۵
- آخرین زمان ارسال اصل مقاله‌ها:
۱۰ اسفندماه ۱۳۹۵
- اعلام نظر نهایی هیئت علمی همایش:
۲۰ فروردین‌ماه ۱۳۹۶
نشانی الکترونیکی همایش: koodak6@imamreza.ac.ir
نشانی دبیرخانه‌ی همایش: مشهد، میدان فلسطین، دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع)، پردیس رضوان
گونه خبر: خبرهای کودکان از این‌سو و آن‌سوکلیدواژه: ادبیات کودکادبیات کودک و نوجوانششمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوانمرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز
راه های درمان لکنت زبان
لکنت زبان نوعی بیماری است که در آن فرد توانایی حرف زدن به صورت روان را ندارد وی حروف را ممکن است چندین بار تکرار کند. زمان اتفاق افتادن این بیماری در دوره کودکی است. این بیماری دوره‌ای هم می‌تواند باشد به این صورت که مثلاً در سنین ۴ تا ۷ سالگی فرد لکنت زبان داشته باشد سپس در دوره‌ای قطع و دوباره در سنین بلوغ آغاز شود.
۲۲ اکتبر مصادف با یکم آبان روز جهانی لکنت زبان برای آشنایی مردم با این اختلال گفتاری نام‌گذاری شده است.
بیست و دوم اکتبر، از سال ۱۹۹۸ به عنوان روز جهانی توجه به لکنت زبان نام‌گذاری شده تا آگاهی مردم نسبت به این اختلال افزایش پیدا کند. حدود یک درصد از جمعیت کل جهان از این اختلال گفتاری رنج می‌برند.
در بسیاری از کشورها همه ساله، همایش‌ها و جشن‌ها ویژه‌ای به همراه نصب تابلوهای تبلیغاتی در سطح شهر برای آشنایی مردم با این اختلال در نظر گرفته می‌شود.
لکنت روانی، گفتار را تحت تأثیر قرار داده و از دوران کودکی آغاز می‌شود، شروع این عارضه، به طور شایع در سنین ۷- ۲ سالگی است معمولاً بعد از ۱۲ سالگی ابتلا به لکنت زبان دیده نمی‌شود، مگر در مواردی که سانحه مغزی جدی اتفاق افتاده باشد این مشکل تا پایان عمر همراه فرد است.
سایه این عارضه بر زندگی اجتماعی فرددر اغلب موارد، لکنت زبان بر فعالیت‌های روزانه فرد تأثیر گذاشته و فرد مبتلا با مشکلات ارتباطی در محیط خانه، مدرسه یا محل کار خود مواجه می‌شود و بسیاری از مبتلایان مشارکت و فعالیت‌های خود را به دلیل این مشکل و واکنش‌هایی که در زمان صحبت کردن از دیگران می‌بینند محدود کرده و در بسیاری از واقع گوشه‌گیر شده و کمتر با کسی صحبت می‌کنند.
راه تشخیص لکنتشناسایی لکنت به آسانی با شنیدن طرز گفتار و صحبت کردن فرد امکان‌پذیر است البته برخی از ویژگی‌های لکنت زبان به آسانی برای شنوندگان قادر به تشخیص نیست و نیاز به مهارت‌های یک آسیب‌شناس گفتار و زبان است.
علل این عارضه از چیست؟علت دقیق لکنت زبان ناشناخته است. عواملی هستند که سبب بروز این اختلال می‌شوند اما کاملاً با عواملی که سبب تداوم و وخامت آن می‌گردند متفاوت‌اند. واقعیت آن است که لکنت زبان بر اساس متغیرهایی شامل عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی که روی هم تأثیر متقابل دارند به وجود می‌آید بعضی کودکان در ابتلا به لکنت زمینه آسیب‌پذیری موروثی دارند. اضطراب و تنش، باعث تشدید لکنت شده ولی به ندرت در ایجاد آن نقش دارد.
درمان لکنت با چه روش‌های انجام می‌شود؟اکثر روش‌های درمانی برای افرادی که لکنت دارند رفتاری است در اغلب این روش‌ها مهارت‌های خاص یا رفتارهایی که به ارتباطات شفاهی بهتر فرد کمک می‌کنند آموزش داده می‌شود.
حدود ۷۵ درصد کودکان مبتلا به لکنت قبل از آغاز دبستان بهبود پیدا می‌کنند در موارد خفیف بخصوص در کودکان پیش از دبستان تنها چند هفته و در موارد شدید گاهی تا ۱۸ ماه روند درمان به طول می‌انجامد.
با فرد گرفتار لکنت زبان چگونه رفتار کنیم؟هنگام صحبت کردن با افرادی که لکنت دارند، بهترین کار این است که صبر کرده و زمان کافی برای بیان کامل سخنان به فرد داده شود، باید توجه داشت که به پایان رساندن جملات و یا ادای کلمات به جای آنها اصلاً کار درستی نیست بلکه می‌توانید با بیان عبارت‌هایی مانند «عجله‌ای نیست آرام‌تر صحبت کن» یا «یک نفس عمیق بکش و حرف‌هایت را ادامه بده» می‌تواند به آرامش و کمتر شدن لکنت فرد مبتلا کمک کرد.
نوشته راه های درمان لکنت زبان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
جشن سال نو میلادی در موزه عروسک‌های ملل
موزه عروسک‌های ملل با همکاری موسسه خانه دوستان آشنا، به مناسبت جشن آغاز سال نو میلادی، برنامه‌هایی را ویژه‌ی کودکان و نوجوانان در محل این موزه به اجرا درمی‌آورد.
ساخت عروسک، ساخت صحنه‌ی نمایش تولد عیسی مسیح، ساخت اشیای تزیینی، شیرینی‌پزی کریسمس و نقاشی پشت شیشه با خاک‌های رنگی، فعالیت‌هایی است که در این روز ویژه‌ی کودکان و نوجوانان به اجرا در می‌آید.
هزینهی شرکت در هر فعالیت ۲۰ تا ۴۰ هزار تومان است.
این برنامه جمعه ۱۷ دی‌ماه از ساعت ۱۵ تا ۲۰ در موزه‌ی عروسک‌های ملل واقع در خیابان میرداماد، نفت جنوبی، کوچه تابان، پلاک ۱۱، طبقه اول برگزار می‌شود.
جهت آگاهی از جزئیات برنامه‌ها و هزینهی فعالیت‌ها، با شماره‌ی ۹۳۶۰۳۴۴۶۷۲ تماس بگیرید.
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: موزه عروسک های مللجشن کریسمسجشن سال نو میلادیکریسمس ۲۰۱۷کارگاه ساخت عروسکموسسه خانه دوستان آشنا
پی پی جوراب بلند
بچه‌ها او را دوست دارند و با او به آنها خیلی خوش می‌گذرد و اما آدم‌بزرگ‌ها» گاهی از دست او خشمگین می‌شوند اما پی پی می‌گوید: شما از بچه‌ای که مادرش تو آسمان‌هاست و پدرش پادشاه آدم خوره است چه انتظاری دارید.
پی پی جوراب بلند محبوب‌ترین اثر آسترید لیند گرن است، نویسنده‌ای که از بیخ و بن ادبیات کودکان سوئد و جهان را دگرگون کرد. لیندگرن در این داستان، دختری مستقل و جسور در رویارویی با جهان بزرگ‌سالان را به نمایش می‌گذارد. پی پی در این رمان و دو دنباله آن، پی پی به کشتی می‌رود و پی پی در دریاهای جنوب با شیوه‌های دیکتاتوری متداول، واقعیت‌های برساخته‌ی بزرگ‌سالان، نظم و دستورهای خسته‌کننده در کشمکش است. روح داستان پی پی ضدیت با استبداد است. پی پی برخلاف شخصیت‌های توسری‌خور در داستان‌های کودکان آن دوران، با اعتمادبه‌نفس و نیرومند است. نقش پی پی، شادی بخشیدن به زندگی کودکان است.
مناسب برای گروه سنی ۱۰ تا ۱۲ سال
لینک خرید کتاب پی پی جوراب بلند
نوشته پی پی جوراب بلند اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
گره‌های نگشوده «آموزش به زبان مادری»
دومین همایش توسعه عدالت آموزشی برگزار شد. در اینکه این همایش‌ها چقدر می‌توانند در تحول نظام آموزشی نقش داشته باشند، سخن بسیار است، اما در اینکه این همایش‌ها چقدر می‌توانند موضوع را وارونه جلوه دهند، هم می‌توان سخن گفت. شاید پرسروصداترین پیام‌هایی که به این همایش رسید، سخنان دکتر محسن رنانی، اقتصاددان، به نام «زبانِ مادری و توسعه در ایران» بود که در این همایش خوانده شد. این پیام به سبب عنوان آن در ایران و بیرون از ایران بازتاب گسترده‌ای داشت. برخی از کسان را هم که دغدغه آموزش به زبان مادری یا انگیزه‌های دیگر دارند، خشنود کرد. سرانجام کسی از این زاویه سخن می‌گوید که زبانِ مادری خودش فارسی است.
چندگاهی است جناب استاد رنانی موضوع توسعه و کودکی را دستاویز سخنان خود قرار داده، که اگر در اندازه برداشت‌های کلی باشد، خوب است و خود من هم از این‌گونه سخنان به دلیل اینکه گفتمان کودکی در جامعه رونق بگیرد، استقبال کرده‌ام. اما وقتی موضوع بسیار تخصصی می‌شود، آنگاه باید دید آیا ایشان درباره پیامی که فرستاده‌اند، پژوهیده‌اند یا اینکه قلم را برداشته و بدون پشتوانه پژوهشی روش آموزش زبان پایه یا سوادآموزی را در آموزش‌وپرورش ایران نقد کرده‌اند. در اینکه بخش بزرگی از سخنان ایشان مانند همیشه درست و دلسوزانه است، هیچ تردیدی نیست. برای نمونه آنجا که از نبود دولت مدرن و مردمی با اندیشه‌های مدرن می‌گوید، یا اینکه نظام آموزش‌وپرورش ما را حافظه محور ارزیابی کرده‌اند، سخنان‌شان درست است که البته نکته تازه‌ای هم نیست و همه اهل فکر این نکته‌ها را می‌دانند.
من درباره آن چیزهایی که با ایشان تفاهم دارم، سخن نمی‌گویم، درباره آن چیزهایی که می‌تواند موضوع آموزش به زبان مادری را دگرگونه جلوه دهد، سخن می‌گویم. ایشان مدعی شده است ناديده‌گرفتن زبان مادری یکی از شالوده‌های تخریب توسعه در ایران است.
در اینکه ترویج و کاربرد زبان مادری حق هرکسی و هر جامعه هرچقدر کوچک هم باشند، هست، شکی نیست. یعنی هرجامعه‌ای باید این حق را داشته باشد که زبان مادری خود را به ویژه در بخش ادبیات، آموزش دهد. اما اکنون چنین نیست. هیچ‌یک از بخش‌های جامعه ایران که با زبانی به جز زبان فارسی سخن می‌گویند، نمی‌توانند کودکان را با ادبیات زبانی خود آشنا کنند یا آموزش دهند. اما این نتوانستن یک وجه سیاسی دارد و یک وجه آموزشی. من به وجه سیاسی یا حاکمیتی آن کاری ندارم و فقط بر وجه آموزشی آن متمرکز می‌شوم.
آیا آن چیزهایی که دکتر رنانی درباره آموزش زبان فارسی در مناطق دوزبانه گفته‌اند، برآمده از تحقیق است یا شنیده‌ها و خوانده‌هایی از مطبوعات یا شبکه‌های اجتماعی است؟ یکی از دلیل‌هایی که برای من روشن است و نشان می‌دهد ایشان در این زمینه پژوهشی نکرده‌اند، این است که آموزش زبان چه زبان مادری و چه زبان ارتباطی که در ایران زبان فارسی است، از دبستان شروع نمی‌شود. اگر ما از دوره رضاشاه تاکنون این کار را از دبستان شروع کرده‌ایم، به سبب این است که جامعه ایران فاقد نظام کودکستانی- پیش‌دبستانی بوده است. در دوره رضاشاه که هنوز نظام آموزش‌وپرورش به‌درستی شکل نگرفته و بسیار جوان بود، چنین انتظاری خیلی دور از واقعیت است، اما از دهه ١٣٤٠ ما می‌توانستیم نظام کودکستانی – پیش‌دبستانی فراگیر داشته باشیم که متأسفانه به دلیل همان جهت‌گیری نادرست در توسعه در این زمینه بسیار کم‌کاری شده است. چون چنین است، بسیاری از روشنفکران و البته کسانی که اهل سیاست هستند، آموزش زبان مادری را که یک حق مسلم است، در برابر آموزش زبان فارسی که زبان ارتباطی است و آموزش آن هم البته یک امر اجتناب‌ناپذیر از جهت شاکله ملی و پیوند جامعه ایران، در برابر هم قرار می‌دهند و سیاستِ یا این یا آن را پیش می‌برند.
درحالی‌که این نگاه از پایه نادرست می‌بود، اگر کودکان از دوره سه، چهارسالگی هم زبان مادری و هم زبان فارسی را هم‌زمان آموزش می‌دیدند. زیرا به عنوان یک امر اثبات‌شده دوره زرین آموزش زبان به کودکان آن‌گونه که بسیاری از پژوهشگران برجسته جهانی مانند مونتسوری می‌گویند، از دو تا شش‌سالگی را دربر میگیرد. پس از آن یعنی در هفت‌سالگی این توانش زبانی کودکان رو به کاهش می‌گذارد. در این دوره کودکان می‌توانند چند زبان را هم‌سطح هم یاد بگیرند. البته اشتباه نشود، منظور من آموزش مهارت‌های خواندن و نوشتن نیست، که در جامعه ما متأسفانه تا اسم آموزش زبان می‌آید، همه به این‌سو برمی‌گردند که مگر به کودک دو یا چهارساله می‌توان زبان آموزش داد؟
بله می‌توان آموزش داد، اما زبان گفتاری. زبان گفتاری هم شامل آواشناسی، واک‌شناسی، واژه‌شناسی و بلندخوانی داستان یا ترانه و بازی‌های زبانی و در یک کلام ادبیات کودکان به زبان‌های محلی است. اکنون هم گاهی به طور غیررسمی این کار انجام می‌شود، زیرا به دلیل آمیختگی جامعه ایران ممکن است پدر کرد باشد و مادر فارس، یا مادر آذربایجانی باشد و پدر فارس و با کودک خود این دو زبان را کار کنند و این کودکان به طور طبیعی دوزبانه پرورش یابند. آنگاه این کودکان هنگامی که به هفت‌سالگی می‌رسند، دو زبان را هم‌سطح و هم‌ارز هم می‌دانند و می‌توانند به تناسب با هرکدام از آنها که نیاز بود، آموزش ببینند. اما در سطح گسترده و فراگیر اگرچه از نظر تئوریک این روش، درست‌ترین کاری است که باید انجام شود، اما از جنبه عملی مانند خواب و خیال می‌ماند. این دسترس‌ناپذیری علت‌های گوناگونی دارد که نباید متوجه خود زبان فارسی شود، آن‌گونه که کسانی مانند دکتر رنانی می‌پندارند مشکل آموزش به زبان فارسی سبب نابودي زبان مادری شده است. اگر بخواهیم با این نام‌واژه احساسی جلو برویم، امکان دستیابی به هیچ راه میانه‌ای وجود نخواهد داشت. برای اینکه ما بتوانیم از کمینه‌ها شروع کنیم و به بیشینه‌ها برسیم، باید راه‌های میانبر را پیدا کنیم. راه‌های میانبر هم گوناگون هستند.
یکی از اصلی‌ترین دلیل‌هایی که کودکان در مناطق دوزبانه و در این وضعیت دچار مشکل‌های حاد می‌شوند، کتاب‌های زبان‌آموزی است که اکنون آموزش‌وپرورش به یکسان در سطح ملی پخش می‌کند که از نگاه کسانی مانند من به‌طورکلی آموزش‌وپرورش کار تولید کتاب آموزشی را باید به گروه‌های نخبه‌تری که بیرون از سازمان آموزش‌وپرورش هستند، بسپارد و فقط نقش ناظر را داشته باشد.
اما اکنون که آموزش و پرورش کتاب زبان‌آموزی تولید می‌کند، این کتاب‌ها به دلیل‌های چندگانه انگیزه خواندن و نوشتن را از این کودکان میگیرد که مهم‌ترین آنها این است که کودکان در مناطق پیرامونی یا دوزبانه ایران تصویری از خود و باورها و آیین‌های جامعه محلی خود در آن نمی‌بینند. دیگر اینکه روش آموزش زبان چه خواندن و چه نوشتن در این کتاب‌ها بسیار کمبود دارد و اصولا کسانی که در ١٥ سال گذشته در جایگاه تدوین این کتاب‌ها نشسته‌اند، دارای کمترین صلاحیت در این کار بوده‌اند. یک نمونه از کار نادرست آنها این بود که فرهنگ خوش‌نویسی و سوادآموزی که بخشی از فرهنگ مکتب‌خانه‌ای ایران بود، دوباره به کتاب‌های زبان‌آموزی برگردانده شد؛ آن هم در زمانه‌ای که دیگر ما به میرزا و دیوان‌نویس نیازی نداشتیم و به‌طورکلی موضوع نوشتن در عصر دیجیتال دارد مفهوم خود را از دوقطبی زشت و زیبا نویسی به دوقطبی با معنا و بی‌معنا‌نویسی برمی‌گرداند.
ای کاش کسانی مانند دکتر رنانی که وارد حوزه زبان‌آموزی به کودکان دوزبانه می‌شوند، پیش از اینکه انگشت اتهام را به سوی زبان فارسی ببرند و بگویند: «ما با تحمیل آموزش زبان فارسی بر کودکانی که زبان مادری‌شان فارسی نیست، آنان را با یک توقف چندساله در حساس‌ترین سال‌های عمر در فرایند اجتماعی‌شدنشان روبه‌رو می‌کنیم»، درباره شیوه سخن‌گفتن خود درباره زبان‌آموزی اندیشه و کمی هم تجربه‌های جامعه‌های چندزبانه را از وجهی دیگر بررسی می‌کردند که وجود یک زبان ارتباطی به عنوان زبان ملی در محور و آموزش زبان مادری همراه با آن را تجربه کرده‌اند. زیرا کودکان پیرامونی یا دوزبانه با آموختن زبان ملی یا ارتباطی باید جدای از زنجیره پیوندی با دیگر مناطق، از همه امکانات کشور خود مانند امکان دست‌یافتن به کار یا موقعیت‌های اجتماعی در هرکجای این سرزمین به یکسان برخوردار شوند. تا آن روز که ما پایه‌های آموزش زبان را به دوره پیش‌دبستان برگردانیم، راه‌های میانه مانند انتشار آثار ادبیات کودکان به زبان‌های محلی می‌تواند ما را به هدف‌هایمان که عدالت آموزشی برای همگان است، نزدیک‌تر کند.
بخش‌هایی از سخنرانی محسن رنانی در همایش توسعه عدالت آموزشی
زبان مادری و توسعه در ایران
محسن رنانی
ما ١١٠ سال است که با انقلاب مشروطیت فاز صفر استقرار دولت مدرن و ورود جامعه‌مان به دنیای مدرن را کلید زده‌ایم. اما همچنان دولت در ایران -قبل و بعد از انقلاب اسلامی- تا تحقق دولت مدرن فاصله‌ها دارد و جامعه‌مان هنوز در سردرگمی دوره گذار به سر می‌برد. ما گام‌هایی به‌پیش رفته‌ایم اما همچنان تا نقطه مطلوب فاصله‌ها داریم.
ما کجای کار خطا کرده‌ایم؟ نمی‌دانیم مقصر اصلی چه کسی، چه گروهی یا چه نهادی بوده، اما هرچه بوده است نتیجه این شده که ما انسان‌های توانمندی که بتوانند فرایند توسعه را در این کشور به پیش ببرند، پرورش نداده‌ایم.
یکی از خطاهایی که ما مرتکب شدیم و آن حذف نیمی از جمعیت کشورمان از حضور فعال و بهنگام در فرایند توسعه بود. براساس یک سیاست کاملا خطا، هیچ آمار رسمی‌ای از سهم جمعیت اقوام و زبان‌ها در کشور ما جمع‌آوری و منتشر نمی‌شود. اما براساس برآوردهای مختلف، جمعیت اقوام ایرانی غیرفارسیزبان در کشور ما بین ۴۲ تا ۴۹ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند. ما در طول ٧٠ سال گذشته فرزندان نزدیک به نیمی از جمعیت کشور، یعنی اقوام غیرفارسی زبان کشورمان، را وادار کرده‌ایم از سال اول دبستان زبان فارسی بیاموزند و به زبان فارسی آموزش ببینند. فاز صفر توسعه در هر کشوری در دوران کودکی، در دبستان و پیش‌دبستان، شکل میگیرد.
هرچه ما برای آینده کشورمان می‌خواهیم، باید بذر آن را در این سنین بکاریم. ما با اين روش آموزش زبان فارسی بر کودکانی که زبان مادری‌شان فارسی نیست، آنان را با یک توقف چندساله در حساس‌ترین سال‌های عمر در فرایند اجتماعی‌شدنشان روبه‌رو می‌کنیم. اینکه ۶۷ درصد مردودی دانش‌آموزان پایه یک و دو دبستان متعلق به ۹ استان دوزبانه کشور است، مؤید چنین مشکلی است. کودکان ایرانی غیرفارسیزبان وقتی سرانجام با زبان فارسی کنار می‌آیند و آن را یاد می‌گیرند که سنین کودکی را از دست داده‌اند؛ سنینی که سرنوشت‌ساز‌ترین دوره برای یادگیری و تمرین ویژگی‌هایی است که بعدا برای حضور مؤثر و مستمر در فرایند آفرینش توسعه، مورد نیاز است.
ما توجه نکردیم زبان مادری، فقط زبان سخن‌گفتن نیست، زبان عاطفه، زبان احساس و زبان زندگی فرد است. زبان مادری زبان درونی انسان‌هاست و فرایند تفکر نخست در زبان درونی هر فرد رخ می‌دهد و سپس به زبان گفتاری او ترجمه می‌شود. مطالعات نشان داده است در گروه‌های جمعیتی دوزبانه‌ها اگر زبان مادری را خوب یاد گرفته باشند، مغز آنان در پردازش اطلاعات هیجانی و حوزه دریافت معنایی توانایی بیشتری دارد. درواقع ما با آموزش‌ندادن زبان مادری و آموزش زبان فارسی به کودکانی که زبان مادری آنها فارسی نیست، در همان سنین کودکی، تکامل زبان درونی و زبان تفکر آنان را متوقف می‌کنیم و آنان با تحمل فشارهای روانی و روحی زیادی و با چند سال تأخیر، سرانجام می‌توانند به زبان جدید، تفکر کنند و سخن بگویند. اما آنچه دراین‌میان از دست رفته است، فرصت‌های تکامل ابعاد پرورشی و وجودی آنهاست که توانایی‌های ارتباطی و توسعه‌آفرینانه آنها را شکل می‌دهد.
درواقع ما با اين روش آموزش زبان فارسی، فرایند تکامل ذهنی و شخصیتی نزدیک به نیمی از جمعیت کشور خود را برای چند سال کُـند یا متوقف می‌کنیم و فرصت‌های آنان را به سود کودکان فارسی‌زبان، محدود می‌کنیم و به‌این‌ترتیب فرصت‌های عمومی حضور در فرایند توسعه در استان‌هایی که جمعیت آنها غیرفارسی زبان است، را فرو می‌کاهیم. شاید بخشی از شکاف و عدم توازن توسعه که میان استان‌های مرکزی و استان‌های مرزی کشور وجود دارد، ناشی از همین مسئله باشد. یعنی با وجود آنکه در گذشته بودجه‌های مناسبی برای توسعه برخی استان‌های محروم اختصاص یافته است، اما آن استان‌ها همچنان محروم مانده‌اند. درواقع ممکن است ما عملا با آموزش زبان فارسی بر کودکان استان‌های دوزبانه، یک وقفه چندساله در فرایند شکل‌گیری شخصیت و توانایی کودکان این مناطق ایجاد کنیم و همین آغازی بر توزیع ناعادلانه فرصت‌ها بین منابع باشد. علاوه بر همه ر‌فتارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دیگر، این شکل از روش آموزشی نیز یک نقصان است که ما در ٧٠ سال گذشته انجام داده‌ايم.
زبان مادری مثل معماری بومی است. آیا رواست ما همه خانه‌های روستایی یا ساختمان‌های بومی مناطق مختلف و شهرهای تاریخی کشور را تخریب کنیم، به خاطر اینکه چرا معماری‌شان مانند معماری تهران نیست؟ اگر نه، پس چرا بر سر زبان مادری اقوام که میراث تمدنی و جزئی از ثروت هر جامعه است، چنین می‌آوریم؟
چه تناقضی است که ما از یک‌سو سرمایه‌های زیادی را برای حفظ کتبیه‌ها و آثار تاریخی خرج می‌کنیم و از سوی دیگر، سرمایه‌های زیادی را برای محدودکردن زبان زنده مادری اقوام ایرانی غیرفارسیزبان صرف می‌کنیم. زبان مادری ابزار بسط سرمایه اجتماعی است و تخریب آن یعنی تخریب سرمایه اجتماعی.
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشخبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانمنبع: روزنامه شرق- دوشنبه ۶ دی ۱۳۹۵ - شماره ۲۷۶۰
معرفی کتاب آرش کماندار
همهی راز این اسطوره در این است که آرش با تیر خود جان می‌دهد که به ایران جان ببخشد. این جان دادن و جان بخشی که در اسطوره‌ها و آثار تاریخی در گزارشی کوتاه آمده است، دست بازآفرینان این افسانه‌ی زیبا را می‌بندد که چگونه به سوی آن بروند که بتوانند همهی بزرگی آن را به نمایش بگذارند.
از این رو از این افسانه‌ی ایرانی هیچ‌گاه یک بازنویسی و بازآفرینی جامع که دربرگیرنده‌ی گستردگی فرهنگ ایران و این اسطوره باشد، انجام نشده بود.
اما اکنون در این روایت، از کودکی آرش و شیوه زندگی ایرانیان و کارهای آنان مانند پرورش اسب تا روش‌های پهلوان‌پروری و باورهای مردم آن زمان و ایزدان آنها همراه با جنگ‌های درازپای ایرانیان و تورانیان سخن گفته شده است.
آرش گام به گام با روایت رشد می‌کند و مخاطبان خود را به پیش می‌برد تا آن هنگام که زمانه‌ی رها کردن جان برای ایران شود. از ویژگی‌های مهم این کتاب تصویرگری بسیار زیبا و هماهنگ با فرهنگ زیستی ایران است که به متن جانی دو چندان بخشیده است.
مناسب برای گروه سنی ۷ سال به بالا
لینک خرید کتاب کتاب آرش کماندار
نوشته معرفی کتاب آرش کماندار اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
کارگاه «ادبیات کودکان و روش‌های بلندخوانی» برگزار شد
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، کارگاه یک‌روزه‌ی «ادبیات کودکان و روش‌های بلندخوانی» را با تکیه بر سه موضوع اصلی ادبیات کودکان، آشنایی با عناصر داستان و روش‌های بلندخوانی، ۱۰ دی‌ماه ۱۳۹۵ در موسسه خیریه مهرگیتی برگزار کرد.
در این کارگاه که در دو بخش تئوری و عملی برگزار شد، ضمن بیان تعریفی از مفهوم ادبیات کودک برای مخاطبان، شرکت‌کنندگان با کتاب‌های باکیفیت و ویژگی‌های آن آشنا شدند. «آشنایی با عناصر داستان» و روش‌های سهیم شدن آن با کودکان و نوجوانان موضوع دیگری بود که در این کارگاه مطرح و در ادامه نیز شیوه‌های مختلف بلندخوانی و چگونگی برگزاری یک نشست بلندخوانی برای حاضران بیان شد.
در بخش عملی این کارگاه، شرکت‌کنندگان به انجام بازی‌هایی برای تقویت توجه کودکان به داستان و همراه کردن آنها با قصه پرداختند و در انتها نیز با تقسیم افراد به چند گروه، داستانی را بلندخوانی کردند تا مفاهیم را به شکل عملی تجربه کنند.
گفتنی است کارگاه «ادبیات کودکان و روش‌های بلندخوانی» از جمله کارگاه‌هایی است که از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در میان کودکان خانواده‌های کم‌درآمد، کودکان محروم و کودکان در بحران در قالب برنامه‌ی ترویج کتابخوانی «با من بخوان» اجرا می‌شود.
مفاهیم کلی ارائه شده در این کارگاه عبارت است از:
- آشنایی با ادبیات کودک و کارکردها یا هدف‌های آن
- آشنایی با کتاب‌های باکیفیت
- آشنایی با گونه‌های ادبیات کتاب
- تعریف ساده عناصر داستان
- روش‌های جست وجو و یافتن عناصر داستان در یک کتاب
- رابطه بلندخوانی و عناصر داستان
- رابطه عناصر داستان و عناصر تصویر
- روش‌ها و بازی‌های مرتبط با سهیم کردن کودکان و نوجوانان در عناصر داستان
- روش‌های مختلف بلندخوانی
- شیوه نگاه داشتن کتاب در نشست‌های بلندخوانی
- چگونگی خواندن درست کتاب
- تکنیک‌های موثر در بلندخوانی
- روش مدیریت یک جلسه بلندخوانی
علاقه‌مندان می‌توانند جهت آشنایی بیشتر با کارگاه‌های مختلف برنامه «با من بخوان» به آدرس زیر مراجعه کنند.
علاقه‌مندان
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانکلیدواژه: کارگاه با من بخوانروش های بلندخوانیادبیات کودکعناصر داستانبلندخوانی برای کودکانکتاب مناسب کودکانکتاب مناسبموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانموسسه خیریه مهرگیتیترویج خواندنبا من بخوانکارگاه یک‌روزه «آواورزی و الفباورزی» برگزار شد
کارگاه یک‌روزه‌ی «آواورزی و الفباورزی» ۹ دی‌ماه ۱۳۹۵ از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در موسسه خیریه مهرگیتی برگزار شد.
در این کارگاه مفاهیم در سه بخش آواورزی، الفباورزی و آموزش ریتم به شرکت‌کنندگان شامل مربیان، آموزگاران و مادران علاقه‌مند ارائه شد.
در بخش آواورزی، بسته‌ی «آواورزی با سی‌بی‌لک» معرفی و اهداف آن بیان شد و مخاطبان با تعریف آوا و انواع آن و شیوهی کار با این بسته آشنا شدند و در بخش الفباورزی افزون بر معرفی بسته‌ی «الفباورزی با کاکاکلاغه» و بیان اهداف آن، شیوهی کار با این بسته از سوی آموزشگران ارائه شد.
در بخش آموزش ریتم نیز آموزشگران چند مفهوم موسیقی به کار رفته در کتاب آواورزی را بیان کردند و شیوهی کار با شعر‌های آواورزی را به شرکت‌کنندگان آموزش دادند.
مفاهیم کارگاه آواورزی و الفباورزی بر پایه‌ی بسته‌های «آواورزی با سی‌بی‌لک» و «الفباورزی با کاکاکلاغه» ارائه می‌شوند. این بسته‌ها از سوی انتشارات چیستا منتشر شده است و موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، از این آنها با رویکرد آموزش خلاق در آموزش سواد پایه‌ی برنامه‌ی ترویج خواندن «با من بخوان» استفاده می‌کند.
بسته‌ی «آواورزی با سی‌بی‌لک»، برپایه‌ی رویکرد آموزش خلاق کودک‌محور در آموزش زبان گفتار و ویژگی‌های آن به کودکان خردسال پژوهیده و فرآوری شده است و در این روش مربیان و بزرگ‌سالان با شیوی گفت‌وگویی با کودکان، کار آواشناسی پایه را انجام می‌دهند.
در بسته‌ی «الفباورزی با کاکاکلاغه» آموزش زبان از روند واکنشی به روند کنش-محوری برگردانده شده است. در روند کنش محورانه، برنامه‌ی پیشرونده و سنجیده، پایه‌ی کار آموزش زبان است. این بسته‌ی آموزشی در دسترس خانواده‌ها و آموزشگاه‌های پیش‌دبستانی گذاشته شده تا آنها در آموزش زبان به خردسالان از روند واکنشی به روند کنش‌محورانه گام بگذارند.
علاقه‌مندان می‌توانند جهت آشنایی بیشتر با کارگاه‌های گوناگون برنامه‌ی «با من بخوان» به آدرس زیر مراجعه کنند:
جهت تهیه‌ی بسته‌های آموزش خلاق از سایت کتاب هدهد به آدرس زیر مراجعه کنید:
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانکلیدواژه: آواورزی و الفباورزیآموزش الفبای فارسی به کودکانچگونه به کودکان الفبا بیاموزیمآموزش خلاقرویکرد آموزش خلاقآموزش سواد پایهآموزش خواندن و نوشتن به کودکانآموزش آواموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانموسسه خیریه مهرگیتیبرنامه با من بخوانترویج کتابخوانیکودکان محرومکودکان در بحرانآواورزی با سی بی لکالفباورزی با کاکاکلاغهکارگاه آواورزی و الفباورزی
شعر مادربزرگ خوبم
آی قصه قصه قصه
نون و پنیر و پسته
مادربزرگ خوبم
پهلوی من نشسته
موی سرش مثل برف
سفید و نقره رنگه
لپهای مادربزرگ
گل گلی و قشنگه
عینک او همیشه
سواره روی بینی
شیشه عینکش هست
بزرگ و ذره بینی
وقتی که مادربزرگ
قصه برام می خونه
خانه کوچک ما
مثل بهشت می مونه
آی قصه قصه قصه
نان و پنیر و پسته
مادربزرگ برایم یه قصه خوب بگو
اسدالله شعبانی
منبع سایت کتابک
نوشته شعر مادربزرگ خوبم اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
آموزش تربیت بدنی در کلاس‌های چندپایه
در این مقاله ابتدا تدریس چندپایه تعریف شـده است. سـپس مفاهیم کلاس‌های چندپایه و چگونگی تدریس درس تربیت بدنی در این کلاس‌ها مرور شده و در پایان نیز برای بهبود کیفیت این درس در کلاس های چندپایه پیشنهادهایی ارائه شده است.
ادامه مطلبآموزش تربیت بدنی در کلاس‌های چندپایه
در این مقاله ابتدا تدریس چندپایه تعریف شـده است. سـپس مفاهیم کلاس‌های چندپایه و چگونگی تدریس درس تربیت بدنی در این کلاس‌ها مرور شده و در پایان نیز برای بهبود کیفیت این درس در کلاس های چندپایه پیشنهادهایی ارائه شده است.
ادامه مطلبمجموعهی پیشنهادی کتاب‌های سفرهای
مناسب برای گروه سنی ۰ تا ۲ سال
بزرگترین حیوان جنگل کیهلینک خرید کتاب بزرگترین حیوان جنگل کیه
این تخم گنجشک استلینک خرید کتاب این تخم گنجشک است
این ظرف شیر مال کیهلینک خرید کتاب این ظرف شیر مال کیه
نوشته مجموعه‌ی پیشنهادی کتاب‌های سفرهای اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
روزشمار سال ۱۳۹۶ با موضوع «کودک از نگاه نقاشان ایرانی» منتشر می‌شود
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، روزشمار سال ۱۳۹۶ خود را با موضوع «کودک از نگاه نقاشان ایرانی» منتشر می‌کند.
این روزشمار دربرگیرنده‌ی ۵۳ تصویر از کودکان با موضوع «کودک از نگاه نقاشان ایرانی» و زندگی و جایگاه آنها در طول تاریخ در نقاشی‌هایی از دوران کهن تا زمان معاصر است که آثار نقاشان برجسته‌ای از جمله حسین شیخ (آخرین شاگرد کمال‌الملک)، علی‌اصغر پتگر، هانیبال الخاص، ثمیلا امیرابراهیمی، فرح اصولی و پرویز کلانتری را شامل می‌شود.
روزشمار ۱۳۹۶ تاریخ ادبیات کودکان در ۶۰ برگ منتشر می‌شود. اندازه‌ی این روزشمار ۱۶*۱۷ سانتیمتر است. در برگه‌ی آغازین این روزشمار تصویری از توران میرهادی، اثری از استاد علی‌اکبر صنعتی به همراه متن یادبودی از این چهره‌ی ماندگار عرصه‌ی ادبیات کودک به چشم می‌خورد. هر برگ در این سالنامه، تاریخ و روزهای یک هفته از سال را دربردارد که در برابر آن یکی از آثار ماندگار نقاشان به همراه شناسنامه‌ی اثر قرار دارد. در انتهای این روزشمار، مناسبت‌ها و رخدادهای در پیوند با فرهنگ کودکی یادداشت شده است.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان از سال ۱۳۹۱ تا کنون هرساله روزشمارهایی با موضوعاتی چون فرهنگ کودکی با بیان رخدادهای درپیوند با این حوزه و ارائه‌ی اطلاعاتی درباره‌ی کوشندگان عرصه‌ی کودک (۱۳۹۱ - ۱۳۹۲ - ۱۳۹۴)، روزشمار مادر، زن و کودک در شاهنامه (۱۳۹۳) و روزشمار محیط‌زیست (۱۳۹۵) منتشر کرده است.
موسسه‌ها، شرکت‌ها و علاقه‌مندان می‌توانند جهت تهیه‌ی این روزشمار و درج آگهی اختصاصی سازمان خود با شماره‌ی ۸۸۵۵۲۳۱۸ - ۰۲۱ تماس بگیرند.
روزشمارهای سال‌های گذشته‌ی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان را در آدرس زیر ببینید:
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانکلیدواژه: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانروزشمار کودکیفرهنگ کودکیکودک و محیط زیستروزشمار فرهنگ کودکیسالنامه ۱۳۹۶سالنامه سال جدیدتقویم سال جدیدبا مدرسه طبیعت، دنیا را به کودکان بدهیم تا دنیا دوستی را درک کنند
در یکی از روزهای دی ماه ۱۳۹۲ چهره‌ای نام آشنا در اجتماع شورای کتاب کودک حضور پیدا کرد و از ایده مدرسه طبیعت و بسط و ترویج آن بعنوان ضرورت امروز جامعه ما سخن گفت.
ایده‌ای متفاوت با مدارس کلاسیک و آموزش مستقیم، ایده‌ای مبتنی بر رهایی کودک در طبیعت به دور از قید و بندهای والدین و آموزش یکطرفه معلمین، ایده‌ای که کودک بصورت خودانگیخته در طبیعت یاد میگیرد، خلاقیت او پرورش پیدا می‌کند و مهارت‌های فیزیکی، حسی، عاطفی و شناختی او رشد می‌کند.
این چهره محبوب کسی نبود جز دکتر عبدالحسین وهابزاده، ایده پرداز و معمار مدارس طبیعت ایران.
او از فعالیت‌هایش با کودکان تحت عنوان «سفرهای آقای کرم» گفت و بر ضرورت بسط این گونه فعالیت‌ها تاکید فراوان داشتند.
موضوع بسیار جذاب بود و صحبت‌های ایشان ما را به سمت تاسیس مدرسه طبیعت در استان تهران کشاند.
پس از مطالعه کتب و منابع مختلف مرتبط با ایده مدرسه طبیعت و مشاوره‌های لازم با استاد وهابزاده و تیم فعال و اندیشمند مدرسه طبیعت کاوی کنج مشهد و همچنین استاد نوش آفرین انصاری و جستجوهای زیاد برای تهیه مکان مدرسه، نهایتا به تاسیس مدرسه در جاده وادان- کیلان دماوند انجامید.
روز جمعه، ۷ خرداد ماه ،۱۳۹۵ با حضور گروه کثیری از اندیشمندان و فعالین عرصه طبیعت و کودک و مقامات محلی و با سخنرانی عبدالحسین وهابزاده، نوشین آفرین انصاری، محمد درویش، مهدی محقق و احمد نادعلیان و با پختن نان توسط ایشان مدرسه افتتاح و بنا به پیشنهاد این بزرگان و به افتخار کوه و قله اسطوره‌ای دماوند، مدرسه بنام مدرسه طبیعت دماوند نام گذاری شد.
فعالیت‌های عملی مدرسه را آغاز کردیم و اولین گروه کودکان روز ۲۴ خردادماه وارد مدرسه شدند. تا به حال ۲۶ کارگاه در مدرسه طبیعت دماوند و با حضور بیش از ۴۰۰ کودک تشکیل شده است.
آنچه ما در این مدت کوتاه در مدرسه طبیعت دماوند تجربه كردیم و موید ایده‌های علمی وهابزاده است واكنش سرشار از خشنودی، پرسشگری، و بر اثر استمرار حضور، تقویت اعتماد به نفس و اراده كودكان بوده است. كودكان به سرعت جذب محیط می‌شوند و آنچه در این بستر طبیعت به آنها هدیه داده می‌شود به عمق وجود خود می‌سپارند. نمونه‌های موجود (فیلم ، عکس ، مشاهدات و ...) گواه این ماجراست. واكنش كودكان در مدرسه طبیعت بعضا غیر قابل توصیف است، مسلما پاسخی كه آنان پس از حضور در مدرسه طبیعت می‌گرفتند بسیار فراتر از لذتی بود كه از روش‌های دیگر تجربه كرده‌اند.
تجربه حضور آنان، ما را به این باور رساند كه کودکان عاشق چنین بسترهایی هستند. آنچه ما خود دیده و شنیده‌ایم بسیاری از مشكلات آنان حتی با یك جلسه کاهش پیدا کرده و یا از بین رفته است. از آن‌جمله کودکی كه فوبیای حیوان داشت یا آنكه از زمین‌های ناهموار می‌ترسید و دیگری كه به دلیل یك بار از پله افتادن از ارتفاع هراس داشت و حاضر نبود بالای نردبان برود.
الهام می‌گفت این مدرسه‌ها را فقط در فضای مجازی دیده‌ام و امروز متوجه شدم كه به طور واقعی هم وجود دارد. امیرمحمد كه اولین بار چكش را در دست میگیرد و میخی را بر دو تكه چوب می‌كوبد، قایق خیالی خود را می‌سازد و در حوض میانی مدرسه طبیعت رها می‌كند. مهرداد كه با كنجكاوی تمام، قورباغه را از حوض میگیرد تمام تمركزش را بر گرفتن قورباغه صرف می‌كند و سپس با خیال راحت رهایش می‌كند تا شاهد رهایی قورباغه در طبیعت باشد و خود سرخوشانه به سمت دیگر مدرسه می‌رود. راستین كه به قول خودش بذر «کوه» می‌كارد و از ساعت ۹ صبح تا ۱ بعد از ظهر كه زمان برگشت از مدرسه است به دیگران می‌گوید بریم و ببینیم كه گیاهم رشد كرده است؟ دخترکی كه در اولین روز ورود به مدرسه حاضر نبود به محوطه بیاید پس از سومین جلسه، آنچنان داستان‌های خیالی خود را می‌سازد كه دیگر حاضر به ترك مدرسه نمی‌شود. مانلی كه شب‌مانی در طبیعت را تجربه می‌كند به محض اینكه چشمش به ستارگان می‌افتد شروع به سخن گفتن از داستان‌های خیالی كه با ستارگان ساخته است می‌كند. پسر بچه‌ای كه با در دست گرفتن ذره‌بین حشرات زیر خاك را جستجو می‌كند و به دنبال پاسخ سؤالات طرح شده در ذهن خود می‌رود.
بازی‌های جمعی و فردی مانند طناب كشی، تاب بازی و غیره و غیره همه تجربیات نابی برای کودکان در مدرسه طبیعت دماوند بوده‌اند.
كودكان در بستر طبیعت با پرسش‌های خود، با استفاده از تخیل خود و احساس شگفتی درباره آنها به اندیشه‌ورزی دست می‌یابند. آنان در می‌یابند كه آسمان آبی مانند یك چادر آبی رنگ بر روی همه چیز كشیده شده است و به آنان احساس امنیت می‌دهد و خورشید زرد رنگ نیز گرما بخش آنان است.
در این روند زایش و پویش،اندیشه آنان درحال شكل‌گیری است و با فعالیت‌های متنوع در این بستر و مشاركت در آن با اتكاء به نیروی تخیل خود ساعت‌ها به بازی و خیال پردازی مشغول می‌شوند.
آنچه در این بستر اتفاق می‌افتد متاسفانه در مراكز آموزشی کلاسیک كمتر اتفاق می‌افتد. پژوهش‌ها نشان داده است، نبود تخیل در سال‌های نخست زندگی كودك بخصوص تا شش سالگی در زندگی او مشكلاتی بوجود می‌آورد كه در آینده شاهد آن خواهیم بود.
آلبرت انیشتین می‌گوید: «من به این نتیجه رسیده‌ام كه خیال‌ورزی بسیار بیشتر از توانایی من برای اندیشیدن به مفاهیم انتزاعی و منطقی، كمك كرده است.» كودكانی كه در این بسترها قرار می‌گیرند علاوه بر تقویت تخیل، به رشد شناختی، عاطفی و حسی- حركتی آنان نیز كمك انكار ناپذیری خواهد شد. آنان گونه‌ای از احساس همراه با شگفتی و سپاس و احترام به پدیده‌های اطرافشان دارند و سرانجام اینكه زیبایی‌ها را به خوبی درك خواهند كرد. با اتکا به همین دلایل و تجربیات و مطالعات انجام شده ، هر روز باور ما به فلسفه مدرسه طبیعت و روش یادگیری در بستر طبیعت، عمیق و عمیق‌تر شده است.
ما هم معتقدیم حضور مستمر كودكان در چنین فضاهایی انسان‌های خلاق، با اعتماد به نفس و دارای ارزش‌های والای انسانی پرورش می‌دهد و سرانجام به سرزمین و محیط زیست خود احترام خواهند گذاشت و حافظ آن خواهند بود.
** عنوان برگرفته از شعر ناظم حکمت
- در ارتباط با این موضوع بخوانید:
- گفت‌وگو با عبدالحسین وهابزاده، پایه‌گذار نخستین مدرسه طبیعت در دماوند
- مدارس طبیعت در تهران
- مدارس طبیعت راهکاری برای آشتی با طبیعت و نجات محیط‌زیست
گونه خبر: خبرهای محیط زیستخبرهای کودکان از این‌سو و آن‌سوکلیدواژه: مدرسه طبیعت دماوندمدارس طبیعت تهرانعبدالحسین وهاب زادهمحمد درویشنوش آفرین انصارینخستین مدرسه طبیعت تهرانکودک و محیط زیستبازی در طبیعتآشنایی با محیط زیستمنبع: خبرگزاری لیزنا
