خبر جمع کن
قصهگویی و کتابخوانی به درمان کودکان بیمار کمک میکند
نویسنده و مترجم کتابهای کودکان و نوجوانان معتقد است کتابخوانی و فعالیتهای فرهنگی که مربیان با ظاهرهای رنگی و شاد برای کودکان بیمار اجرا میکنند به درمان آنها بسیار کمک میکند.
به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، خانم کیوان عبیدی آشتیانی که برای اهدای کتاب برای تجهیز کتابخانههای بیمارستانها در ویژهبرنامهٔ مهمانی مهر و نیایش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حضور یافته بود، با تاکید بر این موضوع گفت: بسیاری از بیماریهای جسمی کودکان با مباحث روانی ارتباط دارد و با روحیهبخشی به بچهها میتوان به بهبود آنها کمک کرد. وی که در حال حاضر ساکن کشور کانادا است افزود: برنامهای با عنوان نذر کتاب دارد که هرسال به مدت ۲ تا ۳ ماه به ایران میآید و با هزینه شخصی خود کتابهایی را خریداری و به کتابخانهها و بچههای مناطق محروم کشور اهدا میکند.
مترجم کتاب «مرغ مقلد» اثر کاترین اِرسکین با اشاره به اینکه زمانی عضو شورای کتاب کودک ایران بوده و با بسیاری از نویسندگان این حوزه ارتباط دارد در ادامه یادآور شد: تلاش میکنم کتابهای خوب حوزه کودک را با ارتباطی که با نویسندگان دارم شناسایی و خریداری میکنم تا در اختیار کودکان و نوجوانان نیازمند در مناطق محروم قرار دهم.
وی خاطرنشان کرد امسال که برای ادای نذر کتاب خود به ایران آمدم به طور تصادفی متوجه شدم که «گروهسلامت و هنر» اقدام به جمعآوری کتاب برای تجهیز کتابخانههای بیمارستانها کرده به همین خاطر امروز در این ویژهبرنامه حضور یافتم تا کتابهای خود را در اختیار این موسسه قرار دهم.
آشتیانی همچنین در زمینه اینکه در سایر کشورها هم شاهد چنین برنامههایی بوده یا خیر اظهار داشت: شیوه فعالیت در دیگر کشورها بسیار با ایران متفاوت است و اصلاً قابل مقایسه نیست و در این کشورها این کار وظیفه کتابخانهها و رسانههاست.
غرفه گروه سلامت و هنر در ویژهبرنامهٔ مهر و نیایش کانون از عموم مردم به ویژه نویسندگان کتابهای کودکان و نوجوانان دعوت کرده تا کتابهای اهدایی خود را در اختیار این موسسه قرار دهند تا کتابخانههای بیمارستانهای کودکان را تجهیز کند.
ویژهبرنامهٔ مهمانی مهر و نیایش تا چهارم تیر، ۱۸ رمضان در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در خیابان حجاب تهران با برنامههای متنوع فرهنگی، هنری، ادبی و جُنگ شبانه پذیرای خانوادهها و کودکان و نوجوانان است.
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: کتابخوانی با کودک بیمارکودک بیماردرمان کودک بیمارمنبع: پایگاه خبری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانمطب پزشکان با کتاب داستانهای کوتاه مجهز شود
در بیمارستانها و مطبهای پزشکان، کتاب داستانهای کوتاه برای مطالعه بگذارند تا مردم بتوانند به سرعت این کتابها را بخوانند.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، این بخشی از صحبتهای فرمهر منجزی مترجم و نویسنده کتابهای کودک و نوجوان است که برای اهدای کتابهای خود به غرفه انجمن سلامت و هنر در ویژهبرنامه «مهمانی مهر و نیایش» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مراجعه کرده بود.
منجزی با اشاره به اینکه طرح «دوباره میخوانم» برای تجهیز کتابخانههای بیمارستانها، یک کار ترویجی و تشویقی است، افزود: مسلم است کودکان و نوجوانانی که در بیمارستانها هستند، حوصلهشان سر میرود ولی اینکه کتابخانههای بیمارستانها به کتاب مجهز شود، در روحیه بچههای بستری اثر خوبی میگذارد.
این نویسنده کتابهای کودک و نوجوان در ادامه افزود: زمانی که در بیمارستانها و مطب پزشکان منتظر هستیم و یا حتی وقتی بیماری در بیمارستان داریم، وقت زیادی را صرف میکنیم که با کتابخوانی میتوانیم از این فرصت به نحو احسن استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه هر چهقدر برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی کار شود، باز هم کم است، اضافه کرد: این فعالیتها باید ادامهدار باشد و هر چه در این زمینه اطلاعرسانی شود و مردم آگاهی پیدا کنند، خوب است.
منجزی در عین حال پیشنهاد کرد که بعد از این هم بازخورد کارهایی مانند طرح «دوباره میخوانم» را به ما نویسندهها و مترجمان اطلاع بدهند.
این مترجم کتابهای کودکان و نوجوانان خاطرنشان کرد: یک سازمان مردم نهاد داریم که در روستاها کتابخانه تأسیس و تجهیز میکند، کتاب میبریم و فعالیتهای آموزشی برای کودکان انجام میدهیم و همه دست به دست هم دادیم تا فرهنگ کتاب و کتابخوانی را جا بیاندازیم.
ویژه برنامه «مهمانی مهر و نیایش» از ۲۶ خرداد کار خود را آغاز کرده است و تا ۴ تیر هر شب ساعت ۱۹ تا ۲۳ در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برگزار میشود.
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: کودک بیمار و کتابخوانیکودک و کتابمنبع: پایگاه خبری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
چند پیشنهاد ساده برای اوقات فراغت کودکان
در متنی که در پی میآید روشهایی معرفی شده است که میتواند یاریگر اولیا در ماه پایانی تعطیلات مدرسهها و البته در ایام دیگر باشد. کودکان و نوجوانان در تعطیلات تابستان میتوانند به جای بیکاری و وقت گذرانی های بیهوده که در بسیاری اوقات، زیانهای فراوانی نیز در بردارد، با آموختن کارها و مهارتهای جدید، اوقاتی پربار را سپری کنند. به راستی روزهای گرم و بلند تابستان فرصت مناسبی است تا با سرگرمیها، بازیها و مسئولیتهای جدید، کودکان را از بیکاری و کسالت برهانیم و آنان را به اجرای فعالیتهای پرفایده و به درد بخور، تشویق کنیم.
ادامه مطلبچند پیشنهاد ساده برای اوقات فراغت کودکان
در متنی که در پی میآید روشهایی معرفی شده است که میتواند یاریگر اولیا در ماه پایانی تعطیلات مدرسهها و البته در ایام دیگر باشد. کودکان و نوجوانان در تعطیلات تابستان میتوانند به جای بیکاری و وقت گذرانی های بیهوده که در بسیاری اوقات، زیانهای فراوانی نیز در بردارد، با آموختن کارها و مهارتهای جدید، اوقاتی پربار را سپری کنند. به راستی روزهای گرم و بلند تابستان فرصت مناسبی است تا با سرگرمیها، بازیها و مسئولیتهای جدید، کودکان را از بیکاری و کسالت برهانیم و آنان را به اجرای فعالیتهای پرفایده و به درد بخور، تشویق کنیم.
ادامه مطلبفراخوان مسابقه بینالمللی تصویرگری نامی ۲۰۱۷
فراخوان مسابقه بینالمللی تصویرگری نامی ۲۰۱۷ منتشر شد. مسابقه بین المللی تصویرگری کتاب کودک جزیره نامی از سوی برگزار کنندگان جشنواره کتاب کودک «جزیره ی نامی» (کره جنوبی) و برگزار می شود.
هدف از برگزاری این مسابقه از یک سو فراهم کردن فرصتی برای تصویرگران است تا آثارشان را در سطح بین المللی معرفی کنند و از سوی دیگر تشویق تصویرگران به آفرینش کتاب های تصویری با ارزش برای کودکان است.
همه ی تصویرگران کتابهای تصویری با هر موضوعی میتوانند در این مسابق شرکت کنند. نام نویسی از اول جولای ۲۰۱۶ برابر با ۱۱ تیر ۱۳۹۵ آغاز میشود و مهلت ارسال آثار، تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۶ برابر با ۹ مهر است.
شرایط شرکت در مسابقه:
- آثار تصویرگری باید مربوط به یک داستان باشد.
- هر شرکتکننده میتواند بین ۵ تا ۱۰ اثر ارسال کند.
- شرکتکنندگان باید ابتدا فرم آنلاین شرکت در مسابقه را در سایت این مسابقه پر کنند .
- تصویر آثار باید با مُد RGB و فرمت Jpg و حجم کمتر از ۲۰ مگابایت ارسال شود.
- شرکت در این مسابقه رایگان است.
علاقمندان باید فرم نام نویسی آنلاین را در وب سایت رسمی جشنواره www.namiconcours.com پر کنند و آثار خود را بارگذاری کنید.
راهیافتگان به مرحله ی اول داوری تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ برابر با ۱۱ دی ۱۳۹۵ فرصت خواهند داشت تا اصل یا پرینت با کیفیت آثار خود را جهت داوری نهایی به نمایشگاه ارسال کنند.
اسامی پذیرفته شدگان در وب سایت رسمی نامی اعلام خواهد شد.
جایزه ها
- جایزه بزرگ، برای یک نفر شامل پلاک و ۱۰ هزار دلار آمریکا
- جایزه طلا، برای دو نفر شامل پلاک و ۵ هزار دلار آمریکا
- جایزه سبز، برای سه نفر شامل پلاک و ۲ هزار دلار آمریکا
- جایزه بنفش برای ۱۰ نفر شامل گواهینامه و پلاک
چند نکته
- ممکن است از آثار راهیافته به نمایشگاه برای تبلیغات نمایشگاه بدون کسب اجازه و پرداخت وجه استفاده شود.
- آثار راهیافته به نمایشگاه در یک کاتالوگ منتشر خواهدشد.
جوایز تصویرگران برگزیده در مراسم گشایش نمایشگاه که در سال ۲۰۱۷ برگزار میشود، اهدا خواهد شد و هزینه ی سفر آنها نیز توسط نمایشگاه نامی پرداخت خواهد شد.
جشنواره بین المللی کتاب کودک نامی که از سال ۲۰۰۵ در این جزیره برگزار می شود از پشتیبانان مالی جایزه هانس کریستین اندرسن نیز است. نخستین دوره ی جایزه ی بین المللی تصویرگری کتاب کودک نامی نیز در فوریه سال ۲۰۱۳ برگزار شده است.
اين هفت پله به كودک خلاق می رسد
والدینی که در برخورد با مسائل زندگی و حل آنها از روشهای ابتکاری و خلاق استفاده میکنند، طبیعتاً فرزندان خود را نیز به این جهت سوق میدهند، در حالی که اگر والدین دائماً در بند اصول و قوانین خشک و انعطاف ناپذیر و یا در کارها مقلد و پیرو دیگران باشند، نمونهای نامناسب و بازدارنده در پرورش خلاقیت فرزندانشان خواهند بود. تحقیقات نشان داده که والدین خلاق بیشتر از والدین غیرخلاق در پرورش خلاقیت موفق هستند.
ادامه مطلببهترین های قلک، نبات کوچولو و رشد کودک خرداد ماه
در این گزارش بخش های خوب سه نشریه ی قلک شماره ۲۳، نبات کوچولو شماره ۵۶ و رشد کودک شماره ۹ از دید گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک معرفی شده است.
قلک شماره ۲۳
داستان
عنوان: جغد جذاب درخت کاج
نویسنده: سید نوید سید علی اکبر
تصویرگر: سارا طبیب زاده
چشم های جناب جغد ضعیف شده و او نمی تواند چیزهای ریز را ببیند. جغد به پشت پنجره خانم دکتر چشم پزشک می آید. اما خجالت می کشد بگوید چه اتفاقی افتاده است. دکتر با ترفند خاصی با جغد ارتباط برقرار و بالاخره چشمش را معاینه می کند. برایش یک عینک جغدی درست می کند. حالا جناب جغد جذاب با عینک اش همه چیز را خوب می بیند و می تواند حتی شب پره ها و پشه های ریز را هم شکار کند.
داستان با ساختاری منسجم و بهره گیری از زبان گفتگو و گاه با بکارگیری لحنی طنزآمیز مخاطب را جذب و او را به طور غیرمستقیم با شغل چشم پزشکی آشنا می کند. نویسنده به این نکته نیز اشاره داردکه بسیاری از کودکان برای مسخره نشدن از زدن عینک خودداری می کنند. او به شیوه ای خلاقانه با طرح این مشکل و خلق شخصیت های داستانی، فضایی برای هم ذات پنداری برای کودک فراهم آورده است.
شعر
عنوان: چی بود؟ چی شد؟ یه کشمش
سروده: زهرا موسوی
تصویرگر: نیلوفر میر محمدی
سروده مراحل رشد درخت مو و میوه دادن آن، از غوره تا کشمش را با زبانی ساده و شیرین روایت می کند. شعرآهنگین، روان، با رعایت وزن و قافیه و وجود تکرار مناسب خردسال است. مخاطب به طور غیر مستقیم با رشد درخت تاک و انواع میوه های آن آشنا می شود. تصاویر با استفاده از تکنیک کلاژ، خلاقانه و زیبا ارائه شده است. بافت پس زمینه به زیبایی صفحه آرایی افزوده است.
آشنایی با گیاهان
عنوان: گل رز را دوست دارم
کارشناس: مهندس کسری عسگری
نویسنده: شیدا میرزایی
عکاس: نورا خوش جام
تصویرگر: نیلوفر عباس زاده
سرکلیشه: گلک
در این شماره مجله به معرفی گل رز پرداخته است. متن مانند شماره های پیشین با زبانی ساده و طنز آمیز به طور مختصر مخاطب را با خصوصیات این گل آشنا می کند. تصویرها واضح، روشن و ترکیبی از عکس و کارتون است. آشنا شدن کودکان با گل ها و طبیعت به لطافت روحی آنان می افزاید. مجله کودک را تشویق می کند، با ارسال عکس از گل رز خود در مسابقه ای همراه با جایزه شرکت نماید.
سرگرمی
عنوان: خروس میوه ای – صبحانه خرچنگی
نویسنده: زهرا موسوی
تصویرگر: عاطفه صفایی نیا
سرکلیشه: بچین و بچش
این بخش با تصویری از خروس و خرچنگ که از میوه تهیه شده است مانند شماره های قبل، کودک را هم به خوردن میوه و مواد غذایی سالم تشویق و هم با میوه های مختلف آشنا می کند.
عنوان: نصف جهان
طراح : سمیرا رستگارپور
تصویرگر: مرتضی رخصت پناه
سرکلیشه: بیا بازی
طراحی سرگرمی چند منظوره است. کودک علاوه بر بازی با شکل، طرح و بناهای تاریخی واقع در میدان نقش جهان و سوغات اصفهان آشنا می شود. طراح، رعایت مقررات عابر پیاده را در حین بازی متذکر می شود و ذهن کودک را برای یافتن راه درست و رسیدن به مقصد به چالش می کشاند. بازی به شیوه جدید و خلاقانه ارائه شده است. سرگرمی قابل اجرا، تصاویر واضح و گویاست و توضیح ها بدون اشکال است.
نکته: بهتر بود برای آشنایی بیشتر کودک با بناهای تاریخی نام آن ها در تصویر ذکر می شد.
عنوان: چشم پزشکی در خانه
کارشناس: دکتر حسن سمیعی
سرکلیشه: بازی شغل ها
سرگرمی برگرفته از موضوع داستان شغل هاست. کودک با علامت هایی که در مطب چشم پزشکی برای معاینه چشم افراد استفاده می شود آشنا شده و با آن به بازی می پردازد. اطرافیان نیز می توانند از این طریق از سلامت یا ضعف چشم کودکان خود آگاه شوند و در صورت نیاز آن ها را نزد چشم پزشک ببرند.
دانستنی
عنوان: آینه های آنی
نویسنده: نانسی.ای.واکر- گوی
مترجم: مهرزاد زمردیان
تصویرگر: آنی ویلکنستون
آنی دختر کوچکی است که می خواهد همه چیز را آزمایش کند. او تصویر خود را در آینه اتاق مادر، پشت قاشق، پشت قابلمه و روی حوضچه آب می بیند و تفاوت تصویرها را بر روی سطوح مختلف مشاهده می کند.
این بخش در راستای درک، فهم و شناخت بیشتر کودک نسبت به سطوح شفاف که مانند آینه تصویر را منعکس می می کنند همراه با مشاهده و آزمایش ارائه شده است. تصویر نقش عمده انتقال مفاهیم را به عهده دارد.
نبات کوچولو شماره ۵۶
داستان
عنوان: موش شهری موش دهاتی
نویسنده: سوزانا داویدسن
تصویرگر: ژاکلین ایست
مترجم: علیرضا شفیعی فر
موش شهری برای زندگی با دوستش موش دهاتی نزد او می رود. موش دهاتی سعی می کند با تمام خوراکی هایش از او پذیرایی کند؛ اما او با دیدن خوراکی ها می گوید غذایی که ما در شهر می خوریم مثل غذای پادشاهان است. موش شهری از دوستش می خواهد تا همراه او به شهر برود و آنجا زندگی کند. گرچه در شهر غذاهای متنوع و خوشمزه وجود دارد اما خطرهای زیادی هم هست. زندگی شهری برای موش دهاتی خیلی ترسناک است. به همین دلیل او تصمیم می گیرد به محل زندگی خود برگردد.
داستان با ترجمه ای ساده و روان و ساختاری منسجم فضای شهر و روستا را به تصویر می کشاند. نویسنده با نگاهی به مسئله مهاجرت تفاوت زندگی در شهر و روستا را بیان می کند. تصاویر زیبای داستان با رنگ های گرم و شاد هم پای متن پیش می روند.
رشد کودک شماره ۹
شعر
عنوان: کی بود،کی بود؟ خرگوشی بود
سروده: افسانه شعبان نژاد
تصویرگر: ثنا حبیبی راد
خرگوشی که گوش ندارد. به جای آن گل شیپوری می گذارد. دردسرهای خرگوش با ورود زنبور، کفشدوزک و مادرش و جیرجیرک به داخل گل شروع می شود. خرگوش گل های شیپوری را کنار می گذارد و دوباره بدون گوش می شود.
روایتی منظوم و آهنگین مناسب دایره واژگان کودک، خیال برانگیز، با لحن و زبانی مناسب، شادی و نشاط را به مخاطب منتقل می کند. پایان شعر می تواند آغازی برای خواندن مجدد آن باشد.
سرگرمی
عنوان: شکل سازی با کاغذ شیرینی
طرح و اجرا: طاهره عرفانی
طراح با استفاده از کاغذهای شیرینی توانسته شکل های متنوعی را خلق کند. دردسترس بودن وسایل مورد نیاز کاردستی، از ویژگی های آن است. تصاویر واضح و گویا، انجام کاردستی را مستند و قابل اجرا کرده است.
نکته: بهتر بود زیر هر شکل نام آن ذکر نمی شد تا کودک با قوه تخیل خود آن را نام گذاری کند.
عنوان: برو بیا
طراح: سپیده حامدی
عکاس: اعظم لاریجانی
بازی حرکتی دو یا چند نفره، تمرین حفظ تعادل در کودک است. در این بازی همه برنده هستند نیاز به وسیله خاصی ندارد و درهمه جا قابل اجراست.
عنوان: آرزوی ما
نویسنده: سپیده خلیلی
"کاش آرزویم یک دانه بود! آن دانه را می کاشتم و صد تا دانه برمی¬داشتم. به هر کس دانه ای می دادم و می خورد و به آرزویش می رسید.
متن دارای روساخت و ژرف ساخت است. رو ساخت آن کاشتن دانه آرزو و باردادن و اهدای آن به دیگران برای برآورده شدن آرزوهایشان است. ژرف ساخت آن اشاره به حس دگرخواهی دارد. حسی که در حال حاضر به نظر می رسد در جامعه کمرنگ شده است. نویسنده توانسته در متنی کوتاه این مفهوم را منتقل نماید.
ایران شناسی
عنوان: کردستان
طراح: آمنه شکاری
عکاس: اعظم لاریجانی
مجله صفحه پشت جلد را به ایران شناسی اختصاص داده است. تصاویر نشان دهنده معیشت مردم از طریق دامداری و صنایع دستی استان است. کودک از طریق تصویر، با یکی از جاذبه ها و پوشش محلی مردم استان های ایران آشنا می شود. استفاده از کلاژ سبب جذب مخاطب بیشتری شده است.
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندنکلیدواژه: نشریه کودکمجله کودکمجله رشد کودکمجله قلکمجله نبات کوچولوشورای کتاب کودکسید نوید سید علی اکبر
نشست سازمان ملل برای پیشگیری افراط گری از طریق آموزش
برای این که کودکان و نوجوانان جذب افراطی گری نشوند، باید ارزش های مثبت را در محیط های آموزشی فراگیر، سالم و ایمن تجربه کنند. این مطلب پیام اصلی نشست سازمان ملل درباره ی پیش گیری از افراط گری بود که در تاریخ دوم ژوئن در مقر ساختمان اصلی سازمان ملل در نیویورک برگزار شد.
در این نشست سیاست گذاران، پژوهشگران و افراد متخصص بار دیگر گرد هم آمدند تا راه حل های نوآورانه ی خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و به نقش مهم آموزش در مصونیت یافتن کودکان در برابر تبلیغات سازمان های مروج افراط گری بپردازند.
جورج سیکویرا، مدیر اداره ی شیلی یونسکو و نماینده یونسکو در برنامه ی اجرایی علیه تروریسم دراین نشست گفت: «آموزش های شهروندی جهانی پاسخ مناسب به خشونت و افراط گری است، زیرا موجب می شود کودکان مهارت، ارزش ها و دانشی به دست بیاورند و با تمرین مبانی حقوق بشر، عدالت اجتماعی و پذیرش تنوع و تفاوت به عنوان شهروندان جهانی توانمند شوند.»
یکی از راه های ابتکاری مهم ارائه شده در برنامه یونسکو انتشار راهنمایی برای آموزگاران برای پیشگیری از افراط گری خشونت آور بود. این راهنما پیشنهادهای کاربردی را به آموزگاران ارائه می دهد تا در محیط های آموزشی خود در مورد این موضوع ها بحث و گفتگو کنند.
مدیر بخش آموزش فراگیر، صلح و توسعه ی پایدار یونسکو و مسئول اصلی پیشگیری افراط گری در این نشست گفت: «مدارس باید فضایی را برای این نوع گفتگوها اختصاص بدهند و موضوع های منع شده را هم در برنامه هایشان بگنجانند.» او این تاکید کرد در آموزش نباید به فرد متکی بود و باید زمینه های شکل گیری افراط گری و تندروی را شناسایی کرد.
یونسکو راهنمای دیگری را هم برای سیاستگذاران آموزشی منتشر خواهد کرد. این راهنما به همراه راهنمای تکمیل شده آموزگاران در کنفرانس بین المللی «اقدام برای پیشگیری از افراطی گری» ارائه خواهد شد. این کنفرانس با همکاری یونسکو و موسسه ی «آموزش برای صلح و توسعه ی پایدار ماهاتما گاندی» در دهلی نو در تاریخ ۱۹ و ۲۰ سپتامبر برگزار خواهد شد.
حذف ارزش های منفی از برنامه های درسی و تشویق و ترویج ارزش های مثبت، توسعه محیط های آموزشی فراگیر و تقویت پیوند خانواده ها و اجتماع ها و گروه ها از راهکارهای بود که برای کاهش جذب کودکان به گروه های افراطی ارائه شد.
برگزاری کارگاه ادبیات کودکان و ترویج خواندن خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن
هفدهمین دوره کارگاه آشنایی با ادبیات کودکان با نگاهی نو به شیوه های ترویج خواندن و نقش کتابدار و کتابخانه به مدت ۳۰ ساعت در خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن برگزار می شود.
این کارگاه از ۳ مرداد تا ۷ شهریور ۱۳۹۵ برگزار خواهد شد. هزینه کارگاه دومیلیون ریال است. نهادهای مدنی که به صورت گروهی - بیش از ۵ نفر - اقدام به معرفی همکاران کنند، از ۲۰ درصد تخفیف بهره مند خواهند شد.
زمان برگزاری: یکشنبه ها و سه شنبه ها از ساعت ۱۵ تا ١٨
نشانی خانه کتابدار و ترویج خواندن: خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان منیریه، خیابان اسدیمنش، کوچه دهستانی، نبش بن بست دوم، پلاک ۲
تلفن: ۶۶۹۶۲۹۰۴ -۶
هفته فیلم های کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
از روز دوشنبه ۳۱ خردادماه به مدت ۹ روز گزیده ای از آثار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سالن سینما تک موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش در می آید.
«هفته فیلم های کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان» بخشی از نمایشگاه کارنامه فرهنگ دیداری کودکان است که از پنجم خرداد تا ۲۵ مردادماه در موزه هنرهای معاصر برگزار شده است. این نمایشگاه، فرهنگ دیداری کودکان در دوره عمومی و کلی ۶۰ ساله و به طور ویژه دوره ۳۰ سال (۱۳۳۰تا۱۳۶۰) با نگاه انتقادی بررسی میکند. فیلم هایی که در این هفته به نمایش گذاشته می شوند نیز فیلم هایی است درباره کودکان یا برای کودکان که از همین دوره سی ساله که تاکنون دیده نشده اند یا کمتر دیده شده اند.
روز دوشنبه ۳۱ خردادماه ساعت ۵ بعدازظهر فیلم های «یک نقطه سبز» به مدت ۶ دقیقه، «سیاه پرنده» به مدت ۸ دقیقه و «آنکه خیال بافت و آن که عمل کرد» به مدت ۱۰ دقیقه از مرتضی ممیز، «رهایی» از ناصر تقوایی به مدت ۲۴ دقیقه، «حوزه استحفاظی» از آراپیک باغداساریان به مدت ۶ دقیقه، «انتظار» از امیر نادری به مدت ۴۶ دقیقه و فیلم «رنگین کمان» از نفیسه ریاحی به مدت ۱۴ دقیقه در سالن سینما تک به نمایش در می آید.
در برنامه هفته ی نمایش فیلم های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۶ فیلم از نورالدین زرین کلک، ۶ فیلم از علی اکبر صادقی، ۱۰ فیلم از فرشید مثقالی، ۸ فیلم از عباس کیارستمی و همچنین فیلم هایی از ابراهیم حقیقی، سهراب شهید ثالث، محمدرضا اصلانی، شاپور قریب، مسعود کیمیایی و داریوش مهرجویی به نمایش در می آید.
این برنامه رایگان است.
زمان: ساعت ۵ بعد از ظهر به غیر از جمعه ۴ و دوشنبه ۷ تیرماه
نشانی: خیابان کارگر شمالی ، موزه هنرهای معاصر تهران
میزگرد تخصصی کتابداران کتابخانههای آموزشگاهی
میزگرد تخصصی کتابداران کتابخانههای آموزشگاهی با شرکت گروهی از کتابداران کتابخانههای مدارس و استادان دانشگاه روز پنج شنبه ۲۷ خرداد در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار میشود.
محورهای بحث:
- بیان دغدغهها و ضرورت های فعالیت در کتابخانههای آموزشگاهی
- چالشها و نیازهای کتابداران شاغل در کتابخانههای مدارس
- تبادل تجربه ها بین کتابداران
- بررسی نحوه ارتباط و تعامل بیشتر کتابداران کتابخانههای آموزشگاهی با یکدیگر
اعضای پنل
- دکتر مریم جلالی، دانشگاه شهید بهشتی
- دکتر علیرضا نوروزی، دانشگاه تهران
- فاطمه مرتضایی فرد، دانشگاه علامه طباطبایی و عضو شورای کتاب کودک
- مهرناز خراسانچی از کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد
- صدیقه احمدی فصیح، کتابخانه ملی
- مریم شمس الهی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- ناهید جباری از عضو شورای کتاب کودک و فعال در زمینه کتابخانههای مدارس
- نسترن پورصالحی، دانشگاه تهران
- کتابداران چندین مدرسه نیز به عنوان میهمان ویژه دعوت شدهاند که همگی چندین سال سابقه فعالیت در مدرسه را دارند
ورود برای عموم آزاد است اما برای هماهنگی بیشتر، علاقه مندان باید نام و نام خانوادگی و شماره تلفن خود را به ایمیل poursalehi@gmail.com بفرستید.
زمان: از ساعت ۱۰ تا ۱۲
نشانی: تهران، بزرگراه جلال آل احمد، بزرگراه شهید چمران، زیر پل نصر(گیشا)، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، سالن جنبی تالار الغدیر
برگزاری میزگرد « فلسفهی بازی و بازیِ فلسفه»
انجمن اندیشه زُروان میزگردی با عنوان « فلسفهی بازی و بازیِ فلسفه» را آدینه ۲۸ خردادماه در موسسه بهاران برگزار می کند.
سخنرانان:
دکتر احد نویدی
کارکردهای بازی از دیدگاه روانشناسی
دکتر شروین وکیلی
مخاطره، شور و عدم قطعیت: نگاهی سیستمی به مفهوم بازی
مهندس محمود شیخیان
بازی در مقام راهبردی برای آموزش و انتقال دانایی
مهندس پویان مقدم
بازی و گردشگری: راهبردی برای معنادار کردن مکان
زمان: ساعت ۱۶ ـ ۲۰
نشانی: موسسه بهاران، میدان فاطمی، خیابان جویبار، کوچه نوربخش، پلاک ۲۱)
روابط عمومی انجمن زُروان
۹۳۷۲۳۲۰۷۶۵
کتابخانه و موزه ملی ملک؛ موزه دوستدار کودک
دستاورد تمرکز بیشتر نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران بر ارائه آموزشهای غیر رسمی به کودکان و نوجوانان در سه سال اخیر
کتابخانه و موزه ملی ملک به عنوان نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران با تمرکز بیشتر بر آموزشهای غیر رسمی کودکان و نوجوانان در سه سال گذشته توانسته است کارنامهای قابل توجه در زمینه ارائه آموزههای فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به ویژه در حوزه آثار تاریخی- فرهنگی بر جای بگذارد.
به گزارش روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، برگزاری کارگاههای آموزشی و تورهای ویژه در حوزه گسترده فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی با موضوعاتی چون شناخت شجرهنامهها، ضرب سکههای تاریخی، ساخت مهرهای تاریخی، تذهیب و خوشنویسی، نگارگری و گلومرغ، تکهچسبانی (کولاژ)، کالبدشناسی، ساخت بازوبندهای تاریخی، نمایشهای تاریخی و قصهگویی با مضمونهای ادبی، با زبان و ادبیاتی ساده و متناسب با ذائقه و سلیقههای کودکانه و سرانجام اختصاص دو دوره از پنج دوره مسابقه راهنمایان موزه به موضوع راهنمایی موزه برای کودکان و نوجوانان، نمونههایی از برنامههایاند که بزرگترین موقوفه فرهنگی ایران در سه سال اخیر با تمرکز بیشتر بر این حوزه انجام داده است.
کتابخانه و موزه ملی ملک همچنین برنامههایی تازه برای ارائه آموزشهای غیر رسمی در حوزه فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی برای کودکان و نوجوانان طراحی کرده است که در ماههای پیش رو به اجرا میگذارد. در ادامه میتوانید گوشههایی از عملکرد اخیر این گنجینه در این زمینه را ببینید؛
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: کتابخانه و موزه ملی ملکموزه دوستدار کودکموزه کودکمنبع: سایت کتابخانه و موزه ملی ملک
توران میرهادی، معلمی متفاوت و مادربزرگی برای همه نسلها
۲۶ خردادماه زادروز توران میرهادی، معلمی متفاوت و مادربزرگی برای همه نسلها است که همه وقت خود را صرف تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان کرده است. وی موسس و مدیر مدرسه فرهاد و از پایهگذاران شورای کتاب کودک و بنیانگذار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان است. به این مناسبت یادداشتی از پروین فخارینیا، عضو هیات مدیره فرهنگنامه کودکان و نوجوانان در اختیار ایبنا قرار داده شده است.
پروین فخارینیا، نویسنده، ویراستار و عضو هیات مدیره فرهنگنامه کودکان و نوجوانان: ۲۶ خرداد زادروز یکی از زنان اثرگذار در عرصه فرهنگ ایران است که طی دهها سال محور فعالیت او، کودکان و جوانان این سرزمین بودند. میرهادی برای آنان نهادهایی به وجود آورد تا ببالند و بشکفند و پربار شوند.
توران میرهادی، استاد برجسته ادبیات کودکان ایران در سال ۱۳۰۶در تهران متولد شد. وی افزون بر آموزش زبان و ادبیات فارسی، از مادر زبان آلمانی را نیز فراگرفت و پس از یادگیری زبان آلمانی به فرا گرفتن زبانهای فرانسه و انگلیسی پرداخت. مادرش که در هنرستان کمالالملک تاریخ هنر درس میداد، پایههای هنر نقاشی را نیز به فرزندانش آموخت. میرهادی افزون بر نقاشی با موسیقی و ورزشهای گوناگون نیز آشنایی داشت. پس از پایان دوره دبیرستان در سال ۱۳۲۴ش. در رشته طبیعی دانشکده علوم به تحصیل پرداخت. سپس به فرانسه رفت و در رشته روانشناسی تربیتی در «سوربن» و همزمان در رشته آموزش پیش از دبستان و ابتدایی در کالج «سوینه» پاریس درس خواند. بزرگترین دستاورد این آموزشها، دستیابی به نگرشی نو به آموزش و پرورش کودکان بود.
وی در سال ۱۳۳۴شمسی به نام برادر از دست رفتهاش، کودکستان فرهاد و بعدها، دبستان و راهنمایی فرهاد را به روشهای مبتنی بر ارزشهای انسانی، با استفاده از آخرین دستاوردهای آموزشی جهان در زمان خود، در فضایی برخاسته از همدلی و دور از رقابت و متکی بر تجربۀ خود دانش آموزان تأسیس کرد. او ۲۵سال تجربه خود را در ۳ کتاب گردآوری کرده است. این کتابها در زمینههای آموزش دانشآموزان همراه با شور و شوق و تجربه و مطالعه و تحقیق، پرورش خلاقیت و آشنایی خلاقانه با همه عرصههای علم و هنر و شیوههای کارِ گروهی دانشآموزان و همکاری بیدریغ مربیان و اولیا است. این کتابها عبارتند از «جستجو در راهها و روشهای تربیت» و «کتاب کار مربی کودک» از نشر دیدار و «دو گفتار: کتابخانه آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت به مطالعه» از نشر آگاه.
همچنین توران میردهای با همراهی گروهی از متخصصان آموزش و پرورش دوستدار کودکان و آشنا به ادبیات کودک، «شورای کتاب کودک» را در سال ۱۳۴۱ تأسیس کرد تا ضمن تعالی بخشیدن به ادبیات کودک و تأثیر سازنده بر آثاری که برای کودک و نوجوان به چاپ میرسید و میرسد، کودکان و نوجوانان را از ادبیاتی غنیتر برخوردار کنند، نویسندگان، مترجمان و تصویرگران کتاب کودک را یاری دهند و کتاب کودک را در ایران پرواز دهند.
توران میرهادی و یاران او در سال ۱۳۵۸، تألیف دانشنامهای را به نام «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» به عهده گرفتند و تا امروز شانزده جلد از آن را به چاپ رساندهاند. این اثر بینظیر که پاسخگوی همهگونه پرسش کودکان و نوجوانان و خانوادههای ایرانی است، با اطلاعاتی موثق درباره همه چیز، در آینده ۲۶ جلد خواهد شد. «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» بینظیر است زیرا علاوه برهمه اطلاعات درباره همه چیز، اطلاعاتی بسیار ارزنده و متنوع درباره ایران دارد که کودکان و نوجوانان و هر خانواده ایرانی از یافتن دانستنیهای ارزشمند آن به شوق خواهند آمد و هویت خود را باز خواهند یافت.
توران میرهادی، اخلاق و آرامش فرجامین
معرفی شماره ۷ و ۸ فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان
شماره ۷ و ۸ فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان - پاییز و زمستان ۱۳۹۴ - در ۲۸۰ صفحه چاپ و منتشر شده است.
این مجلد در ۱۸ بخش جداگانه، تدوین شده و عنوان یادداشتها، مقالههای نقد، گفتوگوها، گزارشها و... ۱۸گانه این فصلنامه چنین است:
سرمقاله
(سخن سردبیر) : جشنواره نقد کتاب کودک.
یادداشت
عزم ملّی برای کتابخوانی؛ رفیع افتخار.
گفتوگو
حال ادبیات کودک خوب است، حال کتاب کودک نه! گفتوگو با علیاصغر سیدآبادی دربارهی «سیاستگذاری کتاب کودک در ایران».
نقد تألیف
دوستی با درختان و پرندگان؛ نقد و بررسی کتاب «خارپشتها چای مینوشند!» نوشته حسن تبریزینیا. منتقد مریم کوهستانی.
خواندن داستان به مثابه بازتولید روایت؛ نگاهی به رمان «بردیا و ملکهی سرزمین عاج» نوشته سیامک گلشیری. منتقد عالمه میرشفیعی.
سایه و سرخوشی؛ نقدی بر کتاب «سایهای که سر نداشت، دُم نداشت، تَن نداشت» نوشته سوسن طاقدیس. منتقد مصطفی ایلخانیزاده.
فانتزی ناتمام؛ نقدی بر رمان «بازجویی خانوادهی قلندری» نوشته مصطفی خرامان. منتقد حسین اسدی جوزانی.
نقد ترجمه
وقتی روح ۲۰۰ ساله انتقام میگیرد؛ نگاهی به داستان «دکتر پارکینگ» نوشته فرانتس هوهلر. منتقد مرضیه بابازاده خامنه.
ساندویچ قهرمان را گاز بزن؛ نگاهی به داستان «دنی مثل بقیهی بچههاست» نوشته هلن یانگ. منقد مهتاب مهدوی.
نقد شعر
۳ نگاه بر ۳ کتاب؛ مروری بر مجموعهی ۳ جلدی «ماجراهای غول ۳۰۰ ساله و میز جادوییاش» سروده ناصر کشاورز. منتقد نسترن حاتمی.
تکرار در ترکیب با نوآوری؛ نقد کتاب «گربه ۱ مهندس است» سروده کمال شفیعی. منتقد انسیه موسویان.
شادی رنگ باخته در شعر کودک؛ گزارش کلّی و آماری گروه شعر شورای کتاب کودک ۱۳۹۳ – ۱۳۹۴. ناهید معتمدی و زهره حیدریشاهی.
نقد آثار غیرداستانی
اختلاط نمایشنامه و بازی نمایشی؛ گزارشی از وضعیت ادبیات نمایشی کودک و نوجوان منتشر شده در ۱۳۹۳ – ۱۳۹۴. آناهیتا غنیزاده.
فقه وارداتی؛ بررسی کتاب «احکام مصوّر برای نوجوانان و جوانان» (۴ جلدی)؛ تألیف محمد نورالدینی و دیگران. منتقد مهدی اعتمادی بروجنی.
نقد پیش از چاپ
سیمرغ، کودکانه و فرنگی؛ نگاهی به شگردهای تصویرگری پیتر سیس در کتاب «مجمع پرندگان» اقتباسی از منطقالطیر عطار نیشابوری برای نوجوانان. منتقد شیدا آرامشفرد.
نقد نوجوان
باب طبع نوجوان؛ نگاهی به کتاب «چگونه اژدهای خود را تربیت کنید» نوشته کرسیدا کاول. منتقد شهره کائدی.
نقد تصویرگری
پرسشها و دغدغههای همیشگی؛ گزارشی از نشست تصویرگری کتابهای دینی در سرای اهل قلم [پاییز ۱۳۹۴]. علی بوذری، محمدعلی رفیعی، اقبالی، سحر ترهنده.
تصویری از تصویرسازی؛ یادداشتی کوتاه بر کتاب «تصویرسازی» نوشته فرشید مثقالی. منتقد محمدعلی بنیاسدی.
نقد شفاهی
چند و چون مجموعهسازی؛ گزارش نشست نقد شفاهی بر مجموعه ۲۴ جلدی «داستان پیامبران» نوشته گروه نویسندگان. مصطفی رحماندوست؛ علی کاشفی خوانساری، محسن هجری، کاظم طلایی، محمدعلی رفیعی، سارا خرامان، زهره پریرخ، زهرا موسوی.
وضعیت نشر
سیر تحوّل ادبیات کودک ونوجوان در کشور سودان. نوشته پوپک نیکطلب.
نقدشناسی
کهنه، اما هنوز خواندنی؛ نقد «کتاب، کتابداری و کتابپژوهشی در نوشتههای نوشآفرین انصاری»، گردآوری علی بوذری. منتقد آزادمهر دانش.
دوران کودکی در ادبیات انگلیسی؛ مقالهای از دایرهالمعارف موضوعات در ادبیات ۲۰۱۰؛ نوشته مارگاریتا جلوجینا، مترجم روجا علینژاد.
تأملی در نقد ادبی کتاب کودک و نوجوان در دههی ۷۰ و ۸۰؛ مروری بر کتابهای منتشر شده در زمینه ادبیات کودک. پژوهشگر شهره کائدی.
نقدپژوهی
کتابهای نظری هنر و ادبیات کودکان؛ تابستان ۱۳۹۴؛ فهرست توصیفی ۱۳ کتاب انتشار یافته در تابستان ۱۳۹۴.
کودکنویس کتابشناس؛ معرفی کتاب «مهدی آذریزدی»؛ پانزدهمین جلد از مجموعهی «مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران»؛ نوشته حسین مسرّت. بررسی کننده پیمان جلیلپور.
نقد دیروز
۲ مجموعه شعر طنز کمتر دیده شد؛ نقد و بررسی کتاب «سوت سکوت» سروده عباس ترین و «کیف پول من گرسنه است» سروده فاضل ترکمن. منتقد مریم خدابین.
پرونده
۱ اثر با ۲ نگاه؛ نقد و بررسی «فرهنگنامهی نماز برای کودکان و نوجوانان» تألیف ناصر نادری. منتقد نگاه ۱، پیمان جلیلپور؛ منتقد نگاه ۲، محمدحسن فاطمی اردستانی.
گوناگون
اخبار کتاب کودک و نوجوان، شهریور تا آبان ماه ۱۳۹۴؛ دربرگیرنده ۶۴ خبر داخلی بر پایه ماههای شهریور، مهر و آبان ۱۴۰۳ خبر خارجی.
تازههای نشر
معرفی و توصیف ۷ کتاب کودک و نوجوان.
کلاس های تابستانی برای کودکان
این روزها تابستان و زمستان بچهها به هم گره خورده و دیگر مانند گذشته تابستان را با شور و هیجان بازی کودکان نمیتوان دید. یکی از دلایل این موضوع تغییر زندگی امروزه و هوشمندتر شدن آن است و دنیایی که افرادی تیزتر و باهوشتر طلب میکند. این روزها تابستان و زمستان بچهها به هم گره خورده و دیگر مانند گذشته تابستان را با شور و هیجان بازی کودکان نمیتوان دید. یکی از دلایل این موضوع تغییر زندگی امروزه و هوشمندتر شدن آن است و دنیایی که افرادی تیزتر و باهوشتر طلب میکند.
ادامه مطلبکارزاری برای تجهیز کتابخانهی بیمارستانهای کودک
به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، عنوان این کارزار عمومی «#دوباره_میخوانم» است که در فضای شبکههای اجتماعی اینترنتی نیز شکل گرفته است تا مردم ایران با شرکت در آن فرصتهای مطالعه کتاب را برای کودکان بستری شده در بیمارستانها فراهم کنند.
در این میان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و «گروه سلامت و هنر» این کارزار را همزمان با برگزاری «مهمانی مهر و نیایش» در تهران - که یک برنامه ویژه ماه مبارک رمضان است - برپا کردهاند و قرار است مردم، نیکوکاران و خیران با همراهی نویسندگان، تصویرگران و اقشار فرهنگی، کتاب و محصولات فرهنگی را جمعآوری و پس از آن نسبت به راهاندازی و تجهیز کتابخانههای بیمارستانهای کشور اقدام کنند.
«مهمانی مهر و نیایش» که به مدت ۱۰ روز و از روز ۲۶ خرداد تا ۴ تیر هر شب ساعت ۱۹ تا ۲۳ در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برگزار میشود، غرفهای را برای این مهم به «گروه سلامت و هنر» اختصاص داده است تا علاقهمندان و نیکوکاران بتوانند از این طریق کتاب و محصولات فرهنگی خود را در قالب طرحی با عنوان «دوباره میخوانم» برای ساخت کتابخانه در بیمارستانهای کودکان اهدا کنند.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در عین حال اعلام آمادگی کرده است تا کتابهای اهدایی علاقهمندان را از طریق ادارات کل استانی و ۹۴۰ مرکز فرهنگیهنری خود در سراسر کشور جمعآوری کند. بهاره جهاندوست، مسوول غرفه «گروه سلامت و هنر» در این برنامه، دربارهٔ این فعالیت گفت که انجمن ما با هدف بهبود شرایط درمانی بچهها و در حوزهٔ سلامت روان کودکان بیمار فعالیت میکند و راهاندازی و ساخت کتابخانه برای کودکان بیمار، کمک میکند که قدری دردشان را فراموش کنند.
او همچنین خاطرنشان کرد: قرار است این انجمن با همکاری موسسههای خیریه، کتابهای گروه سنی کودک را برای ساخت کتابخانهٔ بیمارستانها جمعآوری و ارسال کند.
وی ادامه داد: این انجمن در برنامه «مهمانی مهر و نیایش» غرفهای را دایر میکند تا همه بتوانند کتابهای دست دوم اما قابل استفاده و همچنین بازیهای آموزشی، لوحهای فشرده و لوازمالتحریر نو را در اختیار این بیمارستانهای کودک قرار دهند. به گفتهٔ جهاندوست، کتابهای اهدا شده از سوی مردم تهران در بیمارستانهای کودکان استان تهران توزیع میشود و البته تاکنون استانهایی همچون یزد، شیراز و گلستان نیز برای جمعآوری و ارسال کتابها به بیمارستانها اعلام آمادگی کردهاند.
همچنین این گروه یک کانال تلگرامی به نشانی @dobareh_mikhanam راهاندازی کرده است و هشتک #دوباره_میخوانم هم از سوی فعالان اینترنتی در شبکههای اجتماعی در حال داغ شدن است.
برنامه «مهمانی مهر و نیایش» از ۲۶ خرداد تا ۴ تیر هر شب ساعت ۱۹ تا ۲۳ در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برگزار خواهد شد.
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسودر شهر چه خبرکلیدواژه: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانبیمارستانهای کودکتجهیز کتابخانهمنبع: پایگاه خبری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانچگونه هوش اکتسابی کودکان را بپرورانیم؟
هوش همواره موضوعی جالب و جذاب برای پژوهشگران بوده و هست. این که چرا برخی افراد باهوشترند و این هوش چگونه شکل میگیرد و از کجا میآید. بر این اساس طی چند دهه انسان شناسان و محققان علوم پزشکی عوامل زاینده و فزاینده هوش آدمی را تحقیق و بررسی کردهاند. بنا به یافتهها بخشی از فرآیند شکل گیری هوش، ذاتی است و ریشههای ژنتیک دارد. اما بخشی دیگر اکتسابی بوده و بر اثر فرآیند رشد بویژه در سالهای کودکی و نوجوانی شکل میگیرد. فرآیند رشد ذهنی که با رشد جسمی همراه است، خود از عوامل متعدد دیگری نظیر تغذیه، پرورش ذهنی، آموزش، تعلم و تربیت، محیط اجتماعی، اقلیم، محل سکونت و ... تأثیر میگیرد. امروزه دانشمندان میدانند حتی آب و هوا میتواند بر میزان هوش ساکنان یک منطقه جغرافیایی تأثیر بگذارد. حتماً شنیدهاید که سرب موجود در هوای آلوده هوش بچهها را کم میکند یا میتواند بر سلامت سیستم عصبی مادر و جنین اثر نامطلوب بگذارد.
ادامه مطلبارائه ۳۰ مقاله به دومین همایش «ادبیات کودک و مطالعات کودکی»
حسین شیخ رضایی، دبیر علمی همایش دوسالانه «ادبیات کودک و مطالعات کودکی» از ارائه ۳۰ مقاله در این همایش خبر داد و گفت: تلاش میکنیم مانند نخستین دوره این همایش، کارگاههای آموزشی را در زمینه شیوههای ترویج خواندن برای نویسندگان، معلمان و مربیان برگزار کنیم.
این همایش با موضوع «کودک، ادبیات و لذتهای خواندن» آبانماه امسال با همکاری موسسه خانه کتاب و شورای کتاب کودک برگزار میشود. سعی میکنیم مانند دوره نخست، پذیرای پژوهشگرانی در حوزه ادبیات کودک از سایر کشورها نیز باشیم.
شیخ رضایی درباره تعداد مقالات رسیده به دبیرخانه همایش توضیح داد: با توجه به اینکه مهلت ارسال آثار تا پایان تیرماه است و اغلب محققان هم در روزهای آخر مقالات خود را ارسال میکنند اما در مقایسه با دوره نخست، تا به حال تعداد مقالات بیشتری به دست ما رسیده است. و بعد از پایان یافتن زمان مقرر برای ارسال مقالات، چکیدهها از سوی هیات داوران که شامل پنج یا شش نفر هستند بررسی میشود.
به گفته وی با توجه به اینکه موضوع این دوره از جشنواره درباره «لذت خواندن» است و نسبت به نخستین دوره که با عنوان «ادبیات؛ کودک دیروز، کودک امروز» برگزار شد، عمومیت بیشتری دارد، علاوه بر دانشجویان و پژوهشگران حوزه ادبیات و ادبیات کودک، سایر محققان، کتابداران، مربیان کانون پرورش فکری و معلمانی که در رشتههایی مانند جامعهشناسی، روانشناسی، کتابداری، علوم ارتباطات و ... فعالیت میکنند هم میتوانند در این همایش شرکت کنند.
دبیر علمی همایش، با بیان اینکه افرادی که با بچهها سروکار دارند، به دلیل ورود تکنولوژیهای جدید و عوض شدن فضای جامعه، فکر میکنند شکل خواندن و سرانه آن تغییر کرده است و این تغییر فضا و ورود تکنولوژیهای جدید را عاملی منفی تلقی میکنند، گفت: در این همایش میخواهیم بین افرادی که در این حوزه فعالیت دارند نوعی همگرایی و همافزایی ایجاد کنیم و همچنین در مباحث نظری، انواع خواندن و در مباحث کاربردی، تغییرات ایجاد شده در الگوی خواندن را بررسی کرده و تلاش میکنیم در شرایط اجتماعی جدید، روشهای دیگری را مانند خواندن در شرایط بحرانی و خواندن برای درمان پیشنهاد دهیم.
وی در ادامه به برگزاری کارگاههای تخصصی در حاشیه همایش اشاره کرد و گفت: سعی میکنیم مانند دو سال پیش کارگاههایی با موضوعات مرتبط با شیوههای ترویج خواندن برای معلمان و کتابداران و سایر علاقهمندان برگزار کنیم. همچنین کارگاهی هم با حضور یکی از مدرسان خارجی به صورت تخصصی برای نویسندگان خواهیم داشت.
به گفته شیخ رضایی در این همایش گزارشی هم درباره پروژهای با موضوع سواد خواندن و مهارت خواندن از سوی کارشناسان این پژوهش ارائه میشود.
دومین همایش «ادبیات کودک و مطالعات کودکی» با موضوع «کودک، ادبیات و لذتهای خواندن» آبان ۹۵ برگزار میشود. بر اساس فراخوان، محورهای پیشنهادی این همایش عبارتند از:
مباحث نظری: خواندن ، لذت های خواندن و ترویج خواندن: تاریخچه، انواع، تعاریف، رویکردها، سواد، فقر، دشواریهای خواندن، ایدئولوژی، هویتیابی، رسانههای دیجیتال.
مباحث کاربردی: کتابخانهها، فضاهای عمومی، نهادهای فرهنگی، قصهگویی، کتابهای گویا
مباحث ادبی: ادبیات کودک فاخر، نازل و لذتهای خواندن،تصویر و لذتهای خواندن، ادبیات کهن و کودکان با نیازهای ویژه و لذتهای خواندن.
معلمانی که مروج مطالعهاند
دکتر یزدان منصوریان، دانشیار دانشگاه خوارزمی: عصر شنبه، هشتم خرداد ۹۵، مهمان دهمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی دانشگاه فرهنگیان بودم که در آموزش و پرورش منطقه سه تهران برگزار شد. در این جلسه قرار بود دربارهٔ «نقش معلم در توسعه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی» صحبت کنم. ابتدا مدل «پنج ضلعی مطالعه» را معرفی کردم و سپس کوشیدم تصویری از معلمی ترسیم کنم که شخصیت، گفتار و رفتارش میتواند مشوق و مروج مطالعه باشد. قبلاً دربارهٔ پنج ضلعی مطالعه در نهمین سری از «یادداشتهای یک کتابدار» در مجله بخارا نوشتهام از تکرار آن پرهیز میکنم و فقط به بخش دوم میپردازم.
پرسشی که آن روز تلاش کردم به آن پاسخ دهم این بود که «معلمان چگونه میتوانند مروجان خوبی برای خواندن باشد؟». در پاسخ میتوان گفت، درست مثل کتابداران، معلمانی در ترویج خواندن موفقاند که خودشان اهل مطالعه باشند و تصور نکنند بدون آنکه خودشان کتاب بخوانند، پند و اندرزشان برای مطالعه چندان مؤثر خواهد بود. به نظرم توصیه مستقیم به خواندن، به معنای عام آن و بدون ذکر مصادیق عینی شنوندهٔ چندانی ندارد. تجربه نشان داده که نصحیت و موعظه بدون پشتوانهٔ عملی خیلی اثربخش نیست. نمیگویم بیاثر است، اما اثری که انتظار داریم ندارد. زیرا وقتی به دیگران میگوییم کتاب بخوانید، مطالعه خوب است و پندهایی از این قبیل، فقط گزارههایی کلی و کلیشهای در اختیار شنونده گذاشتهایم بیآنکه شاهد و گواهی برای خوب بودن و مفید بودن ارائه کنیم. در نتیجه چنین گفتاری اثربخش نیست. گفتار ما دربارهٔ خواندن زمانی اثربخش است که مبتنی بر تجربه زیستهٔ ما از خواندن و روایتی از روزهای انس ما با کتاب باشد. یعنی بگوییم که من فلان کتاب را خواندم، از خواندش لذت بردم و این نکتهها را آموختم که هر یک چنین تأثیر مثبتی بر زندگی من داشتهاند. در این صورت شنونده مشتاق میشود همین مسیر را طی کند و آثار مشابه را بخواند. اما اگر من تجربهای دلپذیر از خواندن نداشته باشم، چگونه میتوانم دیگران را به خواندن توصیه کنم؟ آیا در این صورت گفتار من از کلیشه و کلیگویی فراتر خواهد رفت؟
دوم آنکه معلمانی مروج مطالعهاند که دامنهٔ خواندن را به کتاب درسی محدود نکنند. زیرا یکی از موانع ترویج خواندن تاکید مفرط نظام آموزشی بر کتاب درسی است. البته کتاب درسی در ذات خود مانعی در این زمینه نیست. بلکه نوع مواجهه ما با آن چنین پیامدی دارد. یعنی زمانی که تمام ارزیابی ما از پیشرفت تحصیلی دانشآموزان فقط متکی به حفظ کردن مطالب همین کتابهاست، دانشآموزان خود را از هر منبع دیگر بینیاز میبییند. اما اگر کتاب درسی به نحوی تدوین شود که نقطهای آغاز برای مراجعهٔ مخاطب به منابع دیگر باشد، در این صورت نه تنها مانعی نیست که خود به عاملی پیشبرنده تبدیل خواهد شد. اطمینان دارم استادان ارجمند علوم تربیتی و بویژهٔ گرایش برنامه درسی اصول و مبانی چنین رویکردی را در کلاسهای خود آموزش میدهند و امیدوارم تبلور آن در فرایند آموزش نیز بیش از پیش متجلی شود.
البته تحقق چنین هدفی مستلزم بازتعریف نقش کتابدار و کتابخانه در مدرسه است. از نگاه منِ کتابدار اگر معلمان تمرینها و تکلیفهایی از دانشآموزان بخواهند که انجام آن نیازمند مراجعه به کتابخانه و بویژه کتابهای مرجع باشد، برنامه درسی مسیر رسیدن به کتاب را هموار خواهد کرد. در آن جلسه نیز تاکید کردم که این مهم زمانی محقق میشود که هر مدرسه کتابخانهای مستقل و ترجیحاً مجهز داشته باشد و معلم و کتابدار در این زمینه همکاری کنند. در چنین فضایی است که اهمیت پست کتابدار آموزشی بیش از پیش آشکار میشود. پستی که متاسفانه چند سال گذشته از آموزش و پرورش حذف شد. البته انجمن کتابداری و اطلاعرسانی ایران و سایر دلسوزان فرهنگی با مصاحبهها و مکاتبات متعدد اعتراض خود را به این اقدام اعلام کردند و خواستار احیاء این پست شدند. هر چند تا آنجا که خبر دارم این تلاشها تا امروز به نتیجه نرسیده، اما امید ما به حضور فعالانهٔ کتابداران متخصص در مدارس همچنان زنده است.
سومین اقدام در این زمینه تشویق دانشآموزان به نوشتن دربارهٔ کتابهاست. این نوشتن میتواند بسیار متنوع باشد. در سادهترین شکل خلاصهسازی محتوای یک اثر در چند صفحه تمرین موثری برای نوشتن است. متاسفانه مهارتهای نگارشی در نظام آموزشی ما جایگاهی شایسته و متناسب با اهمیتش ندارد. زمانی که من دانش آموز بودم درس انشا بیشتر در حاشیه بود و تا آنجا که شنیدهام اکنون نیز اوضاعی بهتر از گذشته ندارد و گویا در بعضی از مقاطع حذف شده است. در حالی که مهارتهای نگارشی پایه و بنیاد سواد هر دانشآموختهای را میسازد.
ضمن آنکه خواندن و نوشتن مکمل یکدیگرند. ما با خواندن بهتر مینویسیم و با نوشتن بهرهای بیشتر از خواندههای خود میبریم. حتی گزینش بخشهایی از یک اثر و بازنویسی آن در قالب روزنامه دیواری یا نشریه دانشآموزی اقدامی مفید است. تمرینی است برای توصیف و در آینده نقد کتابها. تجربه نشان داده ما زمانی که دربارهٔ یک کتاب مینویسیم محتوای آن را بهتر به خاطر خواهیم سپرد. من در موقعیت یک کتابدار و معلم خودم را موظف کردهام دربارهٔ کتابهایی که میخوانم مطالبی بنویسم. به آن امید که هم بتوانم آموختههایم را ثبت و ضبط کنم و هم دیگران با محتوا و ارزش این آثار آشنا شوند. بنابراین، ما میتوانیم از دانشآموزان بخواهیم در یک نیمسال تحصیلی کتابی را درباره موضوعی مرتبط با مباحث درس انتخاب کنند و دربارهٔ آن بنویسند. نیازی نیست این نوشته جامع و کامل باشد. همین که هر دانشآموز بتواند چند صفحهای از تجربهٔ خواندن خود بنویسد کافیست. همین که بتواند احساس و آموختههای خود را از مطالعهٔ آن اثر مکتوب کند، بهترین تمرین نوشتن را انجام داده است.
اما این مهم زمانی محقق میشود که دانش آموزان کتابی را بخوانند که دوستش داشته باشند و از خواندنش لذت ببرند. نه اینکه آن را همچون تکلیفی دشوار تلقی کنند. بنابراین، نکتهٔ مهم احترام به «آزادی برای خواندن» است. به این معنا که بجای آنکه معلم اثری را تعیین کند، از دانش آموزان بخواهد خودشان به جستجو بپردازند و آنچه را که میپسندد انتخاب کنند. البته معلم همیشه نقش مشاور را ایفا میکند و در این انتخاب به آنان کمک خواهد کرد؛ تا آنان بتوانند اثری متناسب با نیاز و سن و سال خودشان بیابند. اما فرایند جستجو برای یافتن آثار خود بخشی از یادگیری است و حیف است که دانشآموزان از لذت این یادگیری محروم شوند.
صحبت از «لذت یادگیری» شد و تا فراموش نکردهام این نکته را اضافه کنم که معلمی میتواند مروج خواندن باشد که خودش لذت خواندن را چشیده باشد و به دانش آموزان نیز فرصت دهد این لذت را بچشند. لذت خواندن نخستین پاداش و مهمترین عامل ترویج مطالعه است. من آن را «مطالعهٔ مفرح» میخوانم و بر این باورم تا زمانی که خواندن وجود ما را سرشار از شادی نسازد، مطالعه نه دوام خواهد داشت و نه تاثیری مطلوب بر جای خواهد نهاد. بنابراین، باید دید چه آثاری میتوانند برای دانشآموزان جذاب و مفرحاند. تشخیص این مهم فقط زمانی میسر است که ما با علائق و سلیقههای آنان آشنا باشیم و سخنشان را بشنویم و به انتخابشان احترام بگذاریم. به این باور برسیم که دانشآموز موفق کسی نیست که مطیع و مقلد ما باشد، بلکه انسان مستقلی است باید چگونه اندیشیدن را بیاموزد، مستقل فکر کند و آزادانه تصمیم بگیرید. نه اینکه گزارههایی که ما حقیقت مطلق تلقی میکنیم به خاطر بسپرد و البته بعدها از یاد ببرد!
خوشبختانه نگاه مبتنی بر تفکر ناب و اندیشهٔ انتقادی در آموزش و پرورش دنیا در حال گسترش است. مثلاً نهضتی که چند سالی است با عنوان «فلسفه برای کودکان» در مدارس جهان و ایران ایجاد شده، فرصتی برای ترویج مهارتهای تفکر و استدلال برای نسل آینده است. خوشبختانه آثار موجود در این زمینه رو به افزایشاند. از آن جمله میتوان به کتاب «هماندیشی: روش پرورش مهارتهای تفکر» به قلم فیلیپ کم و ترجمه مریم خسرونژاد اشاره کرد که در قالب مجموعهای با عنوان «روششناسی فلسفه تعلیم و تربیت» و زیر نظر دکتر مرتضی خسرونژاد منتشر شده است. کتابی دیگر با عنوان «دنیایی را تصور کن که ... فلسفه به زبان ساده» به قلم «برژیت لابه» و «میشل پوش» با ترجمهٔ پروانه عروج نیا و مقدمهٔ استاد مصطفی ملکیان نیز مثالی دیگر است. همچنین آثار دکتر یحیی قائدی در این زمینه مفید و خواندنی است که فهرستی از آنها در سایت «فلسفه برای کودکان در ایران» وجود دارد.
اقدام بعدی فراهم آوردن شرایط گفتگو دربارهٔ کتاب در محیط مدرسه است. البته گفتگو دربارهٔ همهٔ عوامل مرتبط با تدوین، تولید و توزیع کتاب. یعنی مولفان، مترجمان، ناشران، کتابداران، کتابفروشان، منتقدان و سایر خادمان کتاب. این گفتگو میتواند شکلهای متفاوتی داشته باشد. مثلاً دعوت از نویسندگان، مترجمان و ناشران در مدارس گام موثری برای ترویج خواندن است. حضور یک مؤلف یا مترجم در مدرسه میتواند برای دانشآموزان الهام بخش باشد. نیازی نیست آنان در چنین جلسهای به مباحث تخصصی بپردازند. بلکه کافیست از تجربههای خواندن و نوشتن خود سخن بگویند. هرگز اهمیت «روایت» را نباید نادیده گرفت. ما انسانها از کودکی تا کهنسالی شیفتهٔ شنیدن قصه و روایتایم. از همین فرصت باید برای ترویج خواندن بهره برد. به نظرم ترویج خواندن زمانی مؤثر است که در قالب روایت باشد.
بر همین اساس، اقدام بعدی توصیه به خواندن داستان و رمان است. قبلاً در یادداشتی با عنوان «یازده پاداش خواندن رمان» به اهمیت این موضوع پرداختهام و نیازی به تکرار نیست. فقط یادآوری این نکته مفید است که نباید تصور کنیم داستان و رمان فقط برای پر کردن اوقات فراغتاند و ارزش دیگری ندارد. اهمیت خواندن داستان به مراتب فراتر از این است. به نظرم قدم نهادن در دنیای داستان چگونه زیستن ما را متحول خواهد کرد. خواندن ادبیات داستانی مثل رفتن به سفر و دیدار و گفتگو با آدمهای متفاوت در سرزمینها تازه است. بنابراین، خوانندگان کتابهای داستانی تجربهٔ زیستهٔ عمیقتر و غنیتری از آنهایی که با داستان بیگانهاند، خواهند داشت. بیشتر اهل مدارا هستند و کمتر گرفتار تعصب و جزماندیشی میشوند. آنان به باورها و ارزشهای فرهنگهای دیگر احترام میگذارند و توان بیشتری برای زیستن در جامعهای چندفرهنگی دارند.
یکی دیگر از روشهای ترویج خواندن در مدارس برگزاری جلسههای منظم کتابخوانی است. با تشکیل گروههای کتابخوانی دانشآموزان میتوانند تجربههای کتابخوانی خود را در اختیار یکدیگر قرار دهند. اساساً مطالعه به همان میزان که تجربهای شخصی است، ماهیتی اجتماعی دارد. ما میتوانیم با هم و برای هم کتاب بخوانیم. کتابها میتوانند حلقهای برای گسترش دوستی در جامعه باشند و بر سرمایهٔ اجتماعی بیافزایند. در روزگاری که انزوا و تنهایی در کمین انسان معاصر نشسته است، کتابها میتوانند دوباره ما را به هم برسانند. کسانی که تجربه مشترکی در خواندن یک اثر دارند، گویی در تجربهای شریک و سهیماند که زمینهساز ارتباط بیشتر آنان خواهد بود. بنابراین، کتابخوانی بستری برای گسترش دوستی و همدلی ایجاد میکند و تمرینی برای کار گروهی محسوب میشود.
سخن پایانی
به رغم وجود همهٔ رسانههای رقیبی که در این روزگار برای کتاب پیدا شده است، کتاب همچنان میتواند کانون خلاقیت و اندیشهورزی در جامعه باشد. به شرط آنکه نهادهای فرهنگی و آموزشی برنامههای ترویجی خود را با کمی خلاقیت و نوآوری همراه سازند. این برنامهها زمانی موثرند که بر بنیاد ارتباطات اجتماعی استوار باشند. یعنی کتابخوانی را از فعالیتی شخصی در انزوا به فعالیتی گروه در اجتماع تبدیل کند. گروههای کتابخوانی در مدارس تشکیل شوند، دانشآموزان دربارهٔ کتابهایی که خواندهاند با هم گفتگو کنند، و از مولفان، مترجمان و ناشران دعوت شود تا دربارهٔ آثارشان سخن بگویند. کتاب همچنان میتواند همچون خونی تازه در رگهای نظام آموزشی جریان یابد و به رشد و بالندگی آن کمک کند. ایدون باد!
منابع
کم، فیلیپ (۱۳۹۱) «هماندیشی: روش پرورش مهارتهای تفکر» تهران: نشر قطره.
لابه، برژیت و پوش، میشل (۱۳۹۰) دنیایی را تصور کن که ... فلسفه به زبان ساده» ترجمه پروانه عروج نیا. تهران: آسمان خیال.
منصوریان، یزدان. (۱۳۹۵) «یازده پاداش خواندن رمان». سخن هفته لیزنا، شماره ۲۸۴. ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵.
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: معلمانی که مروج مطالعهاندیزدان منصوریانمنبع: سخن هفته لیزنا، شماره ۲۹۰. ۲۴ خرداد ۱۳۹۵.