تازههای کتابک
گزارش گروه های بررسی شورای کتاب کودک در سال ۹۴-۱۳۹۳
شورای کتاب کودک نیمه اول شهریور ماه میزبان پدیدآورندگان، پژوهشگران، مربیان و آموزگاران و دیگر علاقمندان به ادبیات کودک و نوجوان بود تا شنونده ی گزارش گروه های بررسی شورای کتاب کودک درباره ی وضعیت آثار منتشر شده برای کودکان و نوجوانان در سال ۹۴-۱۳۹۳ باشند.
این گزارش حاصل کار ۲۰ گروه شورای کتاب کودک بود که افزون بر کتاب شامل نشریات و آثار دیجیتال و غیر کاغذی منتشر شده برای کودکان و همچنین دستنوشته ها و آثار منتشر نشده ی بزرگسالان برای کودکان نیز بود.
در زیر گزارش گروه های دستنوشته های کودکان و نوجوانان، تصویر، علوم، دستنوشته های بزرگسال، دانش اجتماعی و زندگی نامه و بازنویسی و بازآفرینی از ادبیات کهن را می خوانید:
در سال گذشته از ۱۰ کودک و نوجوان هفت تا ۱۵ سال، ۴۸ دستنوشته به دست این گروه بررسی آثار و دست نوشته های کودکان رسید که از این تعداد ۵ دختر و ۵ پسر بودند. ۳۸ دستنوشته متعلق به پسرها بود. ۳۳ اثر از این ۴۸ اثر داستان و بقیه قطعه ادبی و دل نوشته بودند. خلاقیت در نوشته های کودکان کم سال تر بیشتر دیده شد.
از فعالیت های دیگر این گروه بررسی آثار منتشر شده ی کودکان در مطبوعات و کتاب های منتشر شده ی کودکان است. این گروه که در سال گذشته ۴۵۰ اثر منتشر شده از کودکان را در مطبوعات بررسی کرده بود، در گزارش خود اعلام کرد که بیشتر این آثار به دختران و گروه سنی ۱۰-۱۲ سال تعلق داشت و بیشتر این آثار از تهران، قم، اراک و خراسان فرستاده شده بود. تعداد آثار چاپ شده به ترتیب در عروسک سخنگو، سلام بچه ها و همشهری بچه ها بیشتر از بقیه بود.
در سال گذشته این گروه بر روی دغدغه های کودکان در آثار چاپ شده ی نشریات سال ۹۳ کار کرد و این که کودکان در نوشته های خود به چه موضوعاتی پرداخته اند و آثار کودکان متاثر از چه عواملی هستند. بررسی های این گروه نشان داد که آثار چاپ شده ی کودکان در نشریات بسیار متاثر از عوامل اجتماعی، عاطفی و رویدادهای طبیعی بود.
در بخش کتاب های منتشر شده ی کودکان نیز گروه گزارشی از چهار کتاب پدربزرگ ها و مادربزرگ ها سلام گردآوری اسماعیل همتی، خواهر و برادر نوشته های بچه ها به کوشش اشرف قدیری، دوست من امپراطور فضایی نوشته ی فاطمه تبریزی، جا پای خدایان نوشته ی بهزاد مهدوی ارائه داد.
گروه تصویر در سالی که گذشت ۴۰۸ عنوان کتاب را بررسی کرد که تعداد کتاب ها نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته بود. گروه بررسی تصویر از تصویرگری کتاب های شعر نوجوان برای نمونه تولد سفید، وقتی از خواب بیدار شدم و اذان بی موقع و گرایش به سبک تصویرگری واقعگرا در کتاب هایی مانند معدن زغال سنگ کجاست، آدم برفی و گل سرخ و پسر طبیعت به عنوان پدیده های سال گذشته در عرصه تصویرگری کتاب کودک و نوجوان یاد کرد. آثار منتشر شده در انتشارات امیرکبیر و موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان هم از نظر کیفی بالاترین جایگاه را به خودشان اختصاص دادند.
این گروه در سال گذشته در بررسی آثار به ویژگی های تصویری شعر نوجوان، ثبت گروه سنی در اطلاعات کتابشناسی به وسیله فیپا، و بررسی لذت خواندن با تمرکز بر معیارهای گروه تصویر توجه داشت.
گروه تصویر دو کتاب «اشرف خانم» از مجموعه داستان های دوستی با تصویرگری وانا نبی پور و «من حرفی دارم که تنها شما بچه ها می فهمید» با تصویرگری لیدا معتمد را شایسته تقدیر اعلام کرد. کتاب «من حرفی دارم که تنها شما بچه ها می فهمید» نوشته احمدرضا احمدی پس از ۴۵ سال پیش با تصویرگری عباس کیارستمی منتشر شده بود.
کتاب «پسر طبیعت» با تصویرگری محمد صادقی از انتشارات سحاب به عنوان اثر برگزیده به گروه جایزه شورای کتاب کودک معرفی شد.
گروه علوم در سال گذشته ۱۱۳ عنوان کتاب را بررسی کرد که از این تعداد تنها ۳۱ عنوان توانستند ۴ ستاره دریافت کنند. اما کیفیت کتاب ها در سال گذشته نسبت به سال پیش بهتر بود.
در سال ۹۴-۹۵ تنها ۹ عنوان از این ۱۱۳ کتاب تالیفی بود که نسبت به سال گذشته (۲۴ عنوان) کاهش داشت. تنها ۳۴ عنوان از کتاب ها ویراستار داشتند. تعداد کتاب های گروه سنی الف و ب بیشتر از دیگر گروه های سنی بود. از نقاط قوت آثار امسال ارائه خلاقانه، گنجاندن فعالیت های عملی در کتاب ها، نظرخواهی از مخاطب با دادن شماره تماس و ایمیل و طرح پرسش های بحث برانگیر در کتاب ها بود. این گروه از کمبود کتاب هایی که به موضوع هایی همانند بیابان زایی یا زمین لرزه، انقراض گونه های جانوری و... انتقاد کرد و از ناشران و پدیدآورندگان آثار علمی برای کودکان و نوجوانان درخواست کرد که در تولید کتاب به شرایط و نیازهای علمی مخاطبان ایرانی توجه داشته باشند. احاطه نویسنده و مترجم به موضوع، استفاده از اطلاعات به روز، امانت داری به اثر اصلی در آثار ترجمه شده، توجه به تصویر در کتاب های تالیفی و استفاده از قالب های خلاقانه در ارائه مطالب علمی برای بالا بردن لذت خواندن در کودکان و نوجوانان از دیگر نکاتی بود که این گروه در تولید کتاب های علمی برای کودکان بر آن تاکید کرد. این گروه کتابی را شایسته تقدیر یا برگزیده اعلام نکرد.
از فعالیت های دیگر این گروه کمک به طرح آموزش یاری کانون توسعه فرهنگی و کمک مالی به کتابخانه های مناطق محروم بود.
گروه بررسی دستنوشته های بزرگسال در سال گذشته ۲۶ اثر را برسی کرد که از این ۲۶ اثر، ۲۳ اثر از علی رضا مهرابی از شهر سمیرم به دست گروه رسیده بود و ۳ اثر از لیلا مشکسار از شیراز. از این نویسنده در سال گذشته اثری به عنوان اثر برگزیده معرفی شد. این گروه آثار داستانی را بررسی می کند که نویسندگان آن ها اثر چاپ شده نداشته باشند.
گروه دانش اجتماعی - زندگینامه در سال گذشته، ۱۶۲ عنوان کتاب را بررسی کرد که نسبت به کتاب های بررسی شده در سال گذشته ۱۵ درصد کاهش داشت. ۱۲۸ عنوان از این کتاب ها به حوزه دانش اجتماعی تعلق داشت و ۳۴ عنوان به حوزه زندگینامه.
از ۱۶۲ عنوان کتاب، تنها ۵۷ عنوان کتاب ویراستار داشت. مخاطبان بیشتر این آثار در حوزه دانش اجتماعی گروه سنی الف و ب بودند و در حوزه زندگینامه کتاب ها بیشتر به گروه سنی ج و دال تعلق داشت. از ۳۴ عنوان کتاب زندگینامه، ۲۳ عنوان تالیفی بود.
ناشرانی که در میان کتاب های رسیده به گروه بیشترین سهم را داشته اند به ترتیب شرکت انتشارات فنی ایران، سرمدی، بافرزندان و تیموزاده بودند. در بخش زندگی نامه دو مجموعه سرداران ایران زمین از انتشارات امیرکبیر و مجموعه ی داری و ناری از انتشارات نخستین بررسی شد. کار میدانی با این دو مجموعه در میان دانش آموزان دو مدرسه راهنمایی و دبیرستان انجام شد که نتایج قابل تاملی را برای گروه داشت.
کیفیت زندگینامه های تالیفی نسبت به سال گذشته بهتر بود. گروه بررسی دانش اجتماعی - زندگینامه ها با مقایسه زندگینامه های تالیفی و ترجمه ای، صراحت نداشتن زندگینامه نویس های ایرانی در بیان جنبه های مختلف زندگی شخصیت ها و قدیس پروری که منجر به تعلیمی بودن آن ها و تبدیل آن ها بعنوان ابزاری برای الگوسازی برای کودکان ونوجوانان می شود را از نقاط ضعف زندگینامه های تالیفی عنوان کرد. این گروه هدف از خواندن زندگی نامه ها را شناخت پیچیدگی ها و شگفتی های درون انسانی دانست و عنوان کرد که بسیار مهم است که در یک زندگی نامه فرایند تحول شخصیت نشان داده شود تا نوجوانان بتواند با شخصیت ها همذات پنداری کنند.
در بخش دانش اجتماعی بیشترین کتاب ها رسیده به دست گروه در سال گذشته به موضوع مهارت های زندگی، روانشناسی، ارتباط والدین با فرزندان، بهداشت، تاریخ و اقتصاد بود. گروه اعلام کرد که در سال گذشته کتابی با موضوع صلح و پرهیز از خشونت به دست گروه نرسیده و تعداد کتاب هایی با موضوع محیط زیست از ۳۹ عنوان در پارسال به ۵ عنوان رسیده است. گروه بررسی آثار دانش اجتماعی - زندگینامه، پیشنهادهایی را برای بهتر شدن کیفیت آثار منتشر شده در این حوزه عنوان کرد که از این جمله می توان به درج فهرست منابع، نمایه، نقشه، عکس و معرفی وب سایت برای مطالعات تکمیلی، بهره بردن از ویراستاران زبانی و علمی اشاره کرد.
گروه پرداختن به موضوع هایی مانند بلوغ، صلح و پرهیز از خشونت، مشکلات اجتماعی مانند اعتیاد و طلاق با کمک روان شناسان و جامعه شناسان، معرفی اقلیم های گوناگون ایران، طبیعت و محیط زیست، خشکسالی و بحران آب، استفاده از ابزارهای الکترونیکی و فضاهای مجازی و اثرات منفی آن، ترویج فرهنگ صحیح استفاده و پیش گیری از اعتیاد به این ابزارها را از نیازها و کمبودهای حوزه ادبیات کودک و نوجوانان دانست و توجه ناشران را به پرداختن بیشتر به این موضوع ها خواستار شد.
این گروه کتاب خرس کوچولو و درخت آرزوها را از انتشارات سرمدی نامزد دریافت نشان برگزیده ی شورا اعلام کرد و چهار کتاب دانشمندان و آزمایش های حیرت انگیر از مجموعه مشاهیر خفن نشر پیدایش، سلام بر زندگی از انتشارات سروش، گاهی زندگی از انتشارات مدرسه و پسر نان و نمک از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را شایسته تقدیر معرفی کرد.
امسال گروه ادبیات کهن ۸۴ عنوان کتاب شامل ۹ مجموعه و ۲۱ تک جلدی را بررسی کرد که برخی تک جلدیها مانند بابایار و حکایت زبان بسته ها خود مجموعهای از قصه بود.
در آفرینش این آثار از ۹ منبع برای بازنویسی استفاده شده بود که افزون بر منابع شناخته شده ای مانند شاهنامه، مثنوی معنوی، ادبیات عامیانه شفاهی از گرشاسبنامه، تاریخ طبری و حی بن یقضان بازنویسی شده بودند که پیش از این به ندرت برای کودکان و نوجوانان بازنویسی شده بود. امسال ادبیات شفاهی با ۳۱ عنوان و سپس شاهنامه در صدر جدول قرار دارد.
آثار ۲۵ نویسنده در سال ۹۵-۹۴ در گروه کهن شورا، مورد بررسی قرار گرفته است که ۸ نفر از آنان برای اولبار آثارشان به دست ما رسیده است. فروغ جمالی، از اعضا این گروه، با اشاره به این که در بین آثار نویسندگان پر تجربه نیز کتابهای ضعیف وجود دارد، گفت که این امر نشان میدهد که نویسندگان با تجربه نیز همواره باید دقت همه جانبه را فراموش نکنند.
آرمان آرین با ۷ اثر پُرکارترین نویسنده از نظر کیفی بود. کتاب حماسه سرآغاز این نویسنده به همراه آرش کماندار محمدهادی محمدی و «قصه طوطی خانم و بازرگان» فرهاد حسن زاده به عنوان اثر برگزیده به گروه جوایز شورای کتاب کودک معرفی شد.
گروه بازنویسی و بازآفرینی از ادبیات کهن برای کودکان با اشاره به این که تصویرگری در حوزه کهن افزون بر تخصص در حوزه تصویرگری، نیاز به آشنایی با ادبیات کهن و تاریخ فرهنگ ایران دارد تا عنوان کرد که تصاویر آثاری که در سال گذشته بررسی کرده بودند مناسب عنوان کرد و «آرش کماندار» به تصویرگری ندا راستین، به علت واقعگرایی هنرمندانه که فراتر از متن میرود. بنفشههای عمو نوروز به تصویرگری نوشین صفاخو که فانتزی لطیف متن را هنرمندانه نشان میدهد. «پسر طبیعت» به تصویرگری محمد صادق به علت مهارت در ارائه احساسات و هیجانات داستان. «قصه طوطی خانم و آقای بازرگان» به تصویرگری حدیثه قربان، به علت آمیختن سبک مدرن و کهن و طراحی مناسب با روش نقالی است.
این گروه با اشاره به ارزش بازنویسی ساده مشکلات موجود در بازنویسیهای ساده را از بین رفتن روح سبک کهن، عدم توجه به پرداخت مناسب عناصر داستان، خلاصه کردن و ساده کردن بیش از حد که به زبان عاطفی و طرح داستان لطمه میزند و انتخابهای نادرست حکایت گاه سبب میشود مخاطب نسبت به زندگی دید نادرستی پیدا کند عنوان کرد و از «چشمه ماه»، «خاله قلقلی خیلی زبلی»، «اسکندر و شاه چین» و «طوطی هند» از نمونه های بازنویسی ساده مناسب نام برد.
در ادامه از «آرش کماندار» «بنفشههای عمو نوروز» محمدهادی محمدی و «جمشید شاه و پادشاه نوروز» به عنوان بازنویسی های خلاق موفق سال گذشته و از «پتش خوارگر، حماسه سرآغاز» از آرمان آرین، «بفرمائید عینک، مادام سوسکه» از احمد اکبرپور، «بابا یار» محمدرضا یوسفی و «مجموعه قصههای کودکانه (۷ قصه) از خاله سوسکه» از سوسن طاقدیس به عنوان نمونه ی خوب بازآفرینی نام برد.
سال گذشته این گروه همچنین ۱۷ عنوان از مجموعه ای از ادبیات شفاهی را بررسی کرد. این مجموعه با ارزش را کانون پرورش فکری با همکاری مربیان شعب خود در شهرستانها و دهات گردآوری کرده است. قصههای این مجموعه هم به زبان یا لهجه ی محلی و هم زبان فارسی نوشته شده است. همچنین لوح فشرده ای همراه کتاب نیز گویش منطقه را قابل شنیدن کرده است. این مجموعه در بررسی برای گروه (ب و ج) تشخیص داده شد، ولی برای مخاطب عام هم قابل استفاده است. گروه این مجموعه را شابسته تقدیر دانست.
هجدهمین جشن فصلی لاکپشت پرنده
هجدهمین جشن فصلی لاکپشت پرنده با حضور نویسندگان و مترجمان کتابهای راهیافته به فهرست لاکپشت پرنده برگزار میشود.
جشن امضای پاییزی لاکپشت پرنده جمعه ۹ مهرماه ۱۳۹۵ از ساعت ۱۸ در شهرکتاب مرکزی برگزار میشود.
نشانی: خیابان شریعتی- بالاتر از خیابان مطهری- نبش کوچه کلاته
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: لاک پشت پرندهجشن امضای کتابشهرکتاب مرکزیمنبع:
انتشار فراخوان هفته ملی کودک
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بار دیگر همهی فعالان حوزهی کودک و نوجوان، سازمانها و نهادهای دولتی، تشکلها و وزارتخانهها را به مشارکت در برنامهها و نمایشگاههای روز جهانی و هفتهی ملی کودک دعوت کرده است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نهادها و سازمانها، تشکلها و وزارتخانههای علاقهمند به حضور در روز جهانی و هفتهی ملی کودک در روزهای ۱۵ تا ۲۱ مهر ۱۳۹۵ و در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با ارایهی برنامهها و فعالیتهای پیشنهادی و تکمیل فرم ثبتنام فضاهای نمایشگاهی و سالنهای برپایی نشست و کارگاه و ارسال آن به دبیرخانهی هفتهی ملی کودک میتوانند در این رویداد فرهنگی با شعار «کودکان تشنهاند...» مشارکت کنند.
در فراخوان نمایشگاه «دستآوردهای سازمانها در حوزه کودک و نوجوان»، همچنین از متقاضیان حضور در برنامههای هفتهی ملی کودک خواسته شده است نمایندهی خود را برای پیگیری کار بهصورت کتبی معرفی و فرم ثبتنام تکمیل شده و اطلاعات پیوستی را تا تاریخ یک مهر ۱۳۹۵ به صورت حضوری به نشانی تهران، خیابان دکتر فاطمی، خیابان حجاب، مرکز آفرینشهای فرهنگی و هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یا از طریق رایانامه markazafarineshha992@gmail.com به این دبیرخانه ارسال کنند.
همچنین در این فراخوان آورده شده است: «بدون شک بخش عمدهای از جامعه را کودکان و نوجوانان تشکیل میدهند و با توجه به تاکید دین مبین اسلام و فرهنگ ایرانی بر اهمیت تعلیم و تربیت کودکان به عنوان آیندهسازان کشور، هفتهی ملی کودک با توجه به وسعت برگزاری و با جایگاهی جهانی و جذابیت فراوان میتواند نقشی بهسزا و ارزنده در ارتقای سطح دانش، بینش و سلیقه و ذائقه این قشر ایفا کند.»
و در بخش دیگری از این فراخوان آمده است: «روز جهانی کودک فرصتی است تا همه ما در هر سن و سالی که هستیم کودکی کنیم و کودک درون خود را بهتر بشناسیم و همصدا با آیندهسازان این مرز و بوم یکصدا فریاد برآریم که امید، شادی، آگاهی، نشاط و سرزندگی جامعه، جهان را به سوی زیباییهای مناسبتر رهنمون میسازد.»
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همچنین اعلام آمادگی کرده است پیرو برگزاری نشستهای شورای سیاستگذاری، نمایشگاه و برنامههای هفتهی ملی کودک را با همراهی، همدلی و مشارکت دیگر نهادها و تشکلها به اشتراک بگذارد تا همه فعالان حوزه کودک در این مسیر در کنار یکدیگر شاهد اتفاقهای قابل تامل و ارزشمندی باشند.
برنامههای هفتهی ملی کودک امسال با توجه به هم زمان شدن با ایام سوگواری محرم حسینی با شعار «کودکان تشنهاند...» و با رویکردی عاشورایی در تهران و سراسر کشور برپا میشود.
براساس این گزارش، فرم فراخوان برنامههای هفتهی ملی کودک از طریق پایگاه خبری کودک و نوجوان کانون به نشانی www.kanoonnews.ir قابل دسترسی است و علاقهمندان میتوانند در صورت نیاز با شماره تلفن ۸۸۹۷۱۳۶۱ و شماره فکس ۸۸۹۷۱۲۰۹ تماس بگیرند.
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانهفته ملی کودکروز جهانی کودکمنبع: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
نمایشگاه تصویرگری کتاب ایران و آلمان برگزار شد
سری نمایشگاههای دوجانبهی تصویرگری که به منظور تبادلات فرهنگی و هنری بینالمللی میان تصویرگران کتاب کودک ایرانی و آلمانی، در مجموعهای در کنار هم با نام «انارستان-اردبرلند» در تابستان ۱۳۹۵بهنمایش درآمد.
روابط عمومی انجمن فرهنگی هنری تصویرگران ایران اعلام کرد: سری نمایشگاههای دوجانبهی تصویرگری که بهمنظور تبادلات فرهنگی و هنری بینالمللی و با هدف ایجاد بسترمناسب برای رشد فعالیتهای هنرمندان ایرانی در سطح جهانی و تبادل تجربههای هنری میان تصویرگران کتاب کودک ایرانی و آلمانی در کشورهای مختلف برگزارشده بودند، بهصورت یک جمعبندی نهایی در مجموعهای در کنار هم با نام «انارستان-اردبرلند» از ۱۶ آگوست تا ۶ دسامبر ۲۰۱۶ بهنمایش درآمد.
در کارت دعوت این نمایشگاه آمده است: «مجموعهای از بهترین تصویرگریهای معاصر ایران و آلمان» و در آن، آثار اوریجینال تصویرسازی ۱۶ تصویرگر معاصر از هر کشور، در کنار نمونه کتاب چاپشدهی آنها بهنمایش درآمد.
این نمایشگاه که از سوی «تام آیگنهوفه» تصویرگر و طراح گرافیک ساکن برلین ساماندهیشده بود، از آن جهت اهمیت دارد که نخستین سری نمایشگاههای دوجانبهی تصویرگری میان این دو کشور، و حتی مهمترین نمایشگاه تخصصی دربارهی تصویرگری ایران در کشور آلمان محسوب میشود و بسیار بیشتر از آنچه که بهنظر میرسد در شناساندن و دیدهشدن تصویرگری ایران در آلمان –و در سطح بینالمللی- موفق بوده است.
نام این نمایشگاهها برگرفته از نام میوههای سرخ و سمبولیک هر دو کشور بود. در حاشیهی هر نمایشگاه نیز کاتالوگی از آثار تصویرگران بهچاپ رسید.
تام آیگنهوفه که پیش از این نیز برگزاری دو نمایشگاه کوچکتر از تصویرگری ایرانی در برلین و هامبورگ آلمان را در کارنامهی خود داشته، اینبار با ایدهی برگزاری یک نمایشگاه جامعتر، پس از کسب موافقت و همکاری کتابخانهی بینالمللی جوانان مونیخ، در بهار ۹۲ به ایران سفر کرد تا از نزدیک با فضای تصویرگری ایران آشنا شود. بعد از ایجاد ارتباط با شورای کتابکودک و انجمن فرهنگی-هنری تصویرگران، و خرید مجموعهای از کتابهای مصور ایرانی از نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، این پروژه کلید خورد و سپس از میان این مجموعه، آثار ۱۶ تصویرگر ایرانی از سوی وی با همکاری هنرمندانی چون آندریاس توپفر، گابور اشتایزینگر و آنیا چیتز انتخاب شد و «انارستان» نام گرفت. آثار این ۱۶ تصویرگر آلمانی نیز با همکاری راشین خیریه، نگین احتسابیان و علی بوذری انتخاب شد.
«اردبرلند» بهمعنی سرزمین توتفرنگی خوانده میشود، که در بهار۹۳ در گالری لاله تهران و سپس در موزهی هنرهای معاصر در اصفهان و همچنین در مشهد به نمایش درآمد. (با حضور دو تصویرگر آلمانی: تام آیگنهوفه و یوناس لاوشتروئر و مهمانان ویژه: دکتر نوشین انصاری، استاد محمد علی بنیاسدی و پرفسور اولریش مازولف)
مجموعهی «انارستان» نیز در سه نمایشگاه بهطور مجزا بهنمایش درآمد:
- پاییز و زمستان ۹۲- کتابخانهی بینالمللی مونیخ، آلمان (با حضور دو تصویرگر ایرانی: راشین خیریه و علی بوذری)
- پاییز ۹۳-کتابخانهی اورستاد کوپنهاگ، دانمارک (با حضور تام آیگنهوفه و علی بوذری)
- پاییز ۹۴-در همایش سالیانهی IBBY در منهتن نیویورک، امریکا (با حضور تام آیگنهوفه)
و سرانجام در تابستان ۹۵، هر دو مجموعه در کنار هم، با نام "انارستان-اردبرلند" در مجموعه هنری پیرامید برلین بهنمایش درآمد و با حضور رایزنی فرهنگی ایران در آلمان، نماینده نمایشگاههای بینالمللی ایران، مدیر انستیتو حافظ، معاون شهردار برلین، عرفان نظر آهاری نویسنده ایرانی، نرگس محمدی و نگین احتسابیان (تصویرگران مدعو از ایران)، دانشجویان ایرانی و هنرمندان آلمانی، و با همراهی گروه موسیقی از ایران افتتاح شد و طی دو هفته برپایی مورد استقبال چشمگیر مخاطبان وسیعی از هنرمندان و مردم آلمان قرار گرفت.
همچنین یک شب نیز در سینما لیشبلیکینو Lichblickkino cinema) ) به نمایش فیلمهای انیمیشن اختصاص گرفت که در آن فیلمهایی از راشین خیریه، عاطفه ملکیجو و تام آیگنهوفه به نمایش درآمد.
از ویژگیهای بارز این نمایشگاه این بود که آثار، بدون شیشه روی دیوارها نصب شده بودند که امکان تماشای از نزدیک و بدون هیچ واسطهی فیزیکی را به بازدیدکنندگان میداد. این امر باعث میشد که تجربهی دیدن میان اصل آثار و چاپشدهی آنها بسیار متفاوت باشد که بهخصوص در کارهایی که در آنها کلاژ و مواد مختلف بهکار رفته بود، تجربهی جدیدی را برای بازدیدکنندگان ایجاد میکرد. کتابها نیز زیر هر کار بر سکویی قرار داده شده یا در کنار آنها آویزان بود. حضور نسخهی اصلی کتابها در نمایشگاه نیز، افزون بر معرفی ناشران، امکان آشنایی مخاطب با انواع کیفیت چاپ و صحافی و صفحهآرایی کتابهای کودک این دو کشور را هم فراهم میکرد.
کارت دعوت نمایشگاه نیز متشکل از پرترههای انتخابشده از آثار هر تصویرگر در کنار هم و بدون ذکر نام بود و روی آن نوشته شده بود: «حدس بزن کدام یک ایرانی و کدام آلمانی هستند!» که اشارهی ظریفی به کمرنگشدن مرزهای فرهنگی میان مردم مختلف جهان دارد؛ اینکه روز به روز این اختلاف کمتر میشود و دیگر تشخیص ملیت آدمها از روی آثار و ظواهرشان کمرنگتر میشود و شاید زمان آن رسیده که همهی مردم در قضاوتها و تبعیضهایی که برای نژادها و فرهنگهای گوناگون قائل میشوند، تجدید نظر کنند.
این نمایشگاه با همکاری وزارت امور خارجه جمهوری فدرال آلمان، بخش فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آلمان، کتابخانه بینالمللی جوانان مونیخ و دکتر کریستین رابه، کتابخانه BIBIANA دانمارک، شورای کتاب کودک ایران، انجمن فرهنگی-هنری تصویرگران ایران، شهردار برلین، USBBY امریکا ، امور نمایشگاههای بینالمللی ایران، انتشارات «هامرآوئه» و انجمن هنری طراحی و تصویرسازی برلین، گالری لاله تهران و موزه هنرهای معاصر اصفهان برگزار شد.
همچنین ناشران ایرانی همچون خانه ادبیات، نظر، چشمه، پیدایش، نیستان، علمی-فرهنگی، بهنشر، منادی تربیت، باغ آبی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که هریک بهنوبهی خویش با پشتیبانیشان بار دیگر نام ایران را با تصویرهایی زیبا، انسانی و کودکانه از زندگی، به مخاطبانی از سراسر جهان یادآور شدند و به سهم خود درخششی به تصویرگری ایرانی و به شهرت فرهنگ و هنر این کشور افزودند.
تصویرگران ایران حاضر در این مجموعه:
- نگین احتسابیان با کتاب «عروس و داماد در باران» از نشر خروس (نظر)
- عطیه بزرگ سهرابی با کتاب «همینجوری» از نشر باغ آبی
- علی بوذری با کتاب «پند چشمه» از نشر ایرابل
- هدا حدادی با کتاب «سارا، مربای سیب و رودخانه» از نشر علمی فرهنگی
- راشین خیریه با کتاب «موج های دریا یک بطری را به ساحل آوردند» از نشر چشمه
- مرتضی زاهدی با کتاب «۱۰۰۰ زنیمو» از نشر آرامانگران پله
- امیر شعبانیپور با کتاب «طوطی و بقال» از نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- فرشید شفیعی با کتاب «دس دسی، باباش میاد» از نشر خروس (نظر)
- نوشین صفاخو با کتاب «مردی برای دوستی» از نشر خانۀ ادبیات
- میترا عبداللهی با کتاب «اولین پادشاه جهان» از نشر خانۀ ادبیات
- علیرضا گلدوزیان با کتاب «نیم من بوق» از نشر نیستان
- نرگس محمدی با کتاب «من نمی ترسم» از انتشارات به نشر
- رضا مکتبی با کتاب «جادوی نقاشی» از نشر منادی تربیت
- عاطفه ملکی جو با کتاب «احمد آقا» از نشر باغ آبی
- حسن موسوی با کتاب «سبیل عمو» از نشر پیدایش
- و فرشته نجفی با کتاب «پادشاه بهرام» از نشر گرندیر تصویرگران ایرانی این نمایشگاه
تصویرگران آلمانی حاضر در این مجموعه
- وهان بنز با کتاب «ولی من بدون آکاردئونم هیچی نیستم»
- کلاوس اِنزیکات با کتاب «سگ به عنوان یک زیر دست»
- کاترین اشتانگل با کتاب «قوی مثل خروس»
- یوهانس لاشترُئر با کتاب «راینِکه روباه زیرک»
- ولف اِرلبروخ با کتاب «گربههای کپنهاگ»، اوا موگِنتالِر با کتاب «پرندۀ خاکی کوچک»
- تام آیگنهوفه با کتاب «سلام آفتابی از رقم آباد»
- آنه-کاترین بل با کتاب «توبی و افراد پیر»
- هنینگ واگِنبرت با کتاب «دزد دریایی و داروساز»
- آندریاس تُپفِر با کتاب «من باد هستم»
- نادیا بوده با کتاب «و به علاوه موهای زبر و زیبا هستند»
- آنیکا زیمز با کتاب «بهترین بابای دنیا»
- اَتَک با کتاب «پتر ژولیده»
- آنیا چِپِتز با کتاب «دختر آب»
- ینز بُنکه با کتاب «وارو-واژههای حیوانی»
- و الاف هایک با کتاب «گوروهای کوچک»
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: تصویرگری کتاب کودکشورای کتاب کودککانون پرورش فکری کودکان و نوجواناننشر نظرراشین خیریهانتشارات علمی فرهنگیانارستانانجمن فرهنگی تصویرگران ایرانمنبع: لیزناانتخاب عکس از خبرگزاری مهر و گروه نک
خیابانی امن برای بازی کودکان
طرحی جدید در یکی از محلههای شهر سیاتل آمریکا برای تشویق کودکان به بازی در خیابان به تازگی سر و صدای زیادی به پا کرده است.
این طرح که به نام «خیابانهای بازی» مشهور شده است از اهالی محله میخواهد یک روز در هفته از راندن ماشینهای خود در خیابانهای محله دست بکشند. اهالی محله پس از کسب مجوزهای لازم از مقامات محلی، در این روز تابلوهایی را در ابتدا و انتهای خیابان قرار میدهند و پس از آن خیابان امن و آماده است تا کودکان در آن بازی کنند.
کودکان از این طرح استقبال زیادی کردهاند، چون برای آنها فرصتی را فراهم میکند تا در خیابان با دوستان خود گرد آمده و دستهجمعی روزی شاد و پر از بازی را تجربه کنند. با نبود ترس از ماشینهای عبوری، کودکان به راحتی میتوانند در خیابان با اسکوتر خود از این سو به آن سو بروند، بسکتبال بازی کنند، با تفنگهای آبپاش به دنبال یکدیگر بدوند، دوچرخه سواری یاد بگیرند و یا حتی فرصت پیدا کنند با دوستان خود در خیابان حرف بزنند. مجموعهی این فعالیتها برای کودکان بهار و تابستانی لذتبخش ساخته است.
والدین کودکان نیز بازخوردهای مثبتی به اجرای این طرح دادهاند. به نظر آنها با اجرای طرح «خیابانهای بازی» کودکان فرصت یافتهاند زمان خود را به خوبی بگذرانند و کودکی کنند. به گفتهی آنان اجرای این طرح، حتی بر میزان ترافیک و نوع رانندگی رانندگانی که معمولا به شیوهای خطرناک در خیابانهای محله میراندهاند هم تاثیر مثبت داشته است.
گونه خبر: خبرهای محیط زیستکلیدواژه: کودک و طبیعتمحیط زیستبازی در طبیعتمنبع: Seattle neighbors close streets for play time
دوستی «وینی پو» با یک پنگوئن در جدیدترین کتاب این خرس دوستداشتنی
جنگل رؤیایی «یک صد هکتار (The Hundred Acre Wood)» که خانه حیوانهای گوناگون از جمله مشهورترین خرس جهان است، در آستانه تولد «وینی پو» در سال ۱۹۲۶ اینبار با حضور یک پنگوئن به عنوان شخصیتی جدید به بازار کتاب کودکان میآید.
به نقل از «گاردین»، «برایان سیبلی» با الهام از یکی از عکسهای کمتر شناخته شده که «مایلن» و پسرش را در حال بازی با یک پنگوئن اسباب بازی به همراه «تدی»، خرس محبوب کودکان نشان میدهد، تصمیم گرفته است تا با خلق اثر جدیدی درباره ماجراهای «وینی پو»، پنگوئنی را به آن بیافزاید. «وینی» شخصیتی در داستانهای کودکان است که از روی یک خرس واقعی در باغوحش کانادا به همین نام اقتباس شده است. شخصیتهای داستانهای «مایلن» همهگی اسباببازیهایی بودند که مادرش در کودکی برای او خریداری کرده بود.
«سیبلی» میگوید هنگامی که به مناسبت نودمین سال تولد «وینی» سفارش داستانی جدید درباره «وینی پو» به او داده شد، این ایده به ذهنش رسید که دیگر اسباببازیهای «مایلن» را که در قصههای پیشین نبودند نیز به داستان وارد کند.
وی اظهار کرد: «ایده مواجهه «پو» با یک پنگوئن عجیبتر از دوستی او با کانگورو و ببر در جنگل ساسکس نیست؛ بنابراین فکر کردم ممکن است چه اتفاقی بیافتد، اگر در یک روز برفی پنگوئنی راه خود گم کرده و به دنیای «پو» وارد شود.»
سیبلی چهارمین نویسندهای است که در ادامه راه «مایلن» مجموعه داستانهای «وین پو» را مینویسد.
کتاب جدید دوستداشتنیترین خرس تمام جهان در ششم اکتبر به بازار خواهد آمد.
سیبلی تصریح میکند از زمان کودکی شیفته داستانهای «وینی پو» بوده و اکنون که خود قرار است داستانی دربارهٔ آن بنویسد، بسیار هیجانزده است اما در همین حال، دلهره بسیاری دارد.
وی میگوید: «نوشتههای ساده و صمیمانه مایلن، بهویژه در کتابهای «پو» در نگاه اول بسیار آسانیاب و تقلیدپذیر به نظر میرسند؛ اما هنگامی که خود شما بخواهید به همان شکل بنویسید، خواهید فهمید که نوشتن آن بسیار دشوار است. داستانها ممکن است در پیرنگ بسیار ساده باشند: موجوداتی کوچک و کودکانه که درگیر سوءتفاهم و اتفاقهای ناگوار میشوند و تجربیاتی را درباره زندگی بیرون از دنیای شهرنشینی از سر میگذرانند.»
این نویسنده میافزاید: «اما آنچه که این داستانها را خاطرهانگیز میکند، توانایی در کارکرد دوگانه آنها است: یک شنونده کوچک این داستانها همیشه پیش از آنکه پو و دوستانش کاری انجام دهند، آن را میداند؛ درحالی که بزرگسالانی که آنها را برای کودکان میخوانند به گونهای آن را تعریف میکنند که گویا اتفاقی است که برای خانواده و دوستان آنها میافتد؛ با دلهره و هراسانگیز.»
تصویرگری کتاب جدید «وین پو» با نام «زمستان: زمانی که پنگوئن به جنگل میرسد» را «مارک بارگس» بر عهده خواهد داشت.
آخرین کتاب از مجموعه داستانهای «وینی پو» در سال ۲۰۰۹ با عنوان «بازگشت به جنگل یکصد هکتار» منتشر شده بود.
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: وینی پوکتاب کودکادبیات کودک و نوجوانمنبع: خبرگزاری کتاب ایران
هشت راه برای آمیختن سال تحصیلی جدید با طبیعت
آموزگاران مدارس، والدین، کتابداران، آموزشگران و مربیان مراکز مختلف آموزشی و طراحان و مجریان برنامههای خارج از خانه، همگی میتوانند آموزگاران طبیعت باشند.
آموزگاران طبیعت کسانی هستند که از قدرت طبیعت به عنوان محیطی برای یادگیری نه تنها دربارهٔ طبیعت، بلکه دربارهی موضوعات مختلف استفاده میکنند.
در ادامه ۸ پیشنهاد را مطالعه میکنید برای آنکه سال تحصیلی جدید، طبیعت را در محیط آموزشی و کاری خود در آغوش بگیرید:
۱. کتابهایی که برای ارتباط بیشتر با طبیعت الهامبخش هستند بخوانید. برخی کتابها کودکان را به خروج از خانه و وقت گذرانی و ماجراجویی در دل طبیعت تشویق میکنند. کتابهایی مانند کتاب جنگل، تام سایر، خانوادهی من و دیگر حیوانات و غیره از جملهی این کتابها هستند. برخی دیگر، کتابهای اطلاعاتی و غیر داستانی هستند مانند کتابهایی دربارهی تاریخ طبیعی، زندگی جانوران و غیره. پیشنهاد میشود در محیط خارج از کلاس به شکل گروهی یا فردی چنین کتابهایی بخوانید.
۲. دستکم نیم ساعت از زمان خود را بیرون از مدرسه و در یک فضای طبیعی مانند یک پارک شهری، یک باغ یا ساحل رودی در خارج از شهر بگذرانید و سپس دربارهی تجربههای خود بنویسید. این فعالیت برای والدین، آموزگاران و دیگر بزرگسالان نیز قابل اجراست، اما تجربه نشان داده است بر افراد جوان بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
۳. کلاس خود را به فضای آزاد ببرید. میتوانید موضوع درسی خود را به طبیعت اطراف خود ارتباط دهید یا تنها از محیط طبیعی بیرون از مدرسه به عنوان فضایی الهامبخش و مفید برای بهبود یادگیری استفاده کنید.
۴. رفتار پرندگان را مطالعه کنید. همراه با کودکان به صدای پرندگان گوش دهید و آنها را تقلید کنید. سعی کنید زبان پرندگان را بشناسید و معنای صداهای مختلف را کشف کنید.
۵. یک بازی جستجوگرانه راه بیندازید. شما حتما به بازی Pokémon GO برای جستجوگری و ماجراجویی نیاز ندارید. فهرستی از چیزهایی که میتوان به دنبال آنها گشت تهیه کنید و در اختیار کودکان قرار دهید. چیزهایی که برای پیدا کردن آنها لازم است از حواس گوناگون خود استفاده کنند و مشاهدهگرانی دقیق باشند؛ مانند یافتن چیزی که نرم باشد یا چیزی که بوی خوب بدهد، یا چیزی که به شکل یکی از اشکال هندسی باشد یا چیزی که صدا تولید میکند. به یک محیط طبیعی بروید و این بازی را اجرا کنید.
در بازی جستجوگرانهی خود به موضوعات دیگری مانند جمعآوری بذر و کاشت آن، مشاهدهی شیوهی لانهسازی جانوران، اشکال مختلف برگها و غیره نیز میتوانید بپردازید.
۶. یک گروه یا باشگاه محلی برای برگزاری کلاسها در دل طبیعت شکل دهید. خانوادهها و اولیای مدرسه با همکاری هم میتوانند مکانی طبیعی در نزدیکی مدرسه را شناسایی و برای استفادهی کودکان هماهنگیهای لازم را با مسئولان مربوطه انجام دهند.
۷. کودکان را حداقل یک بار در سال به مدرسهی طبیعت ببرید. به تدریج مدرسههای طبیعت بیشتری در استانها و شهرهای مختلف ایران در حال تاسیس شدن هستند. اگر در نزدیکی خود مدرسهی طبیعت دارید کودکان را به این مدرسهها ببرید تا از فعالیت آزادانه در یک محیط طبیعی بهره ببرند. فهرست مدارس طبیعت ایران را میتوانید در اینجا مشاهده کنید.
۸. دربارهی سودمندیهای ارتباط آموزش و طبیعت بیشتر بیاموزید. در کشور فنلاند که طبق بررسیهای انجام شده یکی از موفقترین کشورها در زمینهی یادگیری ریاضیات و علوم است، دانشآموزان بیشترین زمان خود را در خارج از چهار دیواری کلاس و مدرسه میگذرانند، چه هوا سرد باشد و چه گرم. میتوانید کتاب «کودک و طبیعت» و مقالههایی که در بخش کودک و محیطزیست وبسایت آموزک آمده است را برای آشنایی بیشتر با این موضوع مطالعه کنید.
دربارهی حوزهی کودک و طبیعت بیشتر مطالعه کنید:
- معرفی کتاب کودک و طبیعت در کتابک
- با مدرسههای طبیعت بیشتر آشنا شوید (گفتوگوی کتابک با عبدالحسین وهابزاده)
- معرفی مدرسههای طبیعت ایران
بستری شدن توران میرهادی در بیمارستان
توران میرهادی به علت سکتهی مغزی در بیمارستان تهران بستری شد. شهرام اقبالزاده به نقل از میرفخرایی (داماد توران میرهادی) وضع او را نیمههوشیار اما در شرایط غیرکما عنوان کرد.
این بانوی فرهنگی درحال حاضر زیر نظر دکتر آزادی تحت درمان است. میرهادی به تشخیص پزشک ملاقات ممنوع شده است. سیده توران میرهادی یکی از شخصیتهای برجستهی فرهنگی است که بیش از شصتسال در گسترهی آموزش و پرورش، فرهنگ کودکی و ادبیات کودکان کوشیده و در این روند یکی از چهرههای تأثیرگذار سدهی کنونی ایران بوده است. در این راه او به همراه همسر و همراهش محسن خمارلو به مدت ۲۵سال مجتمع آموزشی تجربی فرهاد یا مدرسهی فرهاد را از سال ۱۳۳۴ تا ۱۳۵۹ اداره کرد. این مجتمع یکی از آموزشگاههای تجربی و الگوواره ایران بود که هدفها و کارکردهای آموزش و پرورش مدرن در آن تجربه و ارزیابی میشد. توران میرهادی از بنیانگذاران شورای کتاب کودک و استاد پیشکسوت ادبیات کودک در ایران است.
توران میرهادی پس از پایان دوره دبیرستان در سال ۱۳۲۴ش. در رشته طبیعی دانشکده علوم به تحصیل پرداخت. در این هنگام، مبارزه با بیسوادی در ایران تازه آغاز شده بود و آموزگاران برجستهای همچون جبار باغچهبان و محمد باقر هوشیار، جوانان را به کار سوادآموزی فرا میخواندند. توران میرهادی از آن ها روش سوادآموزی را فرا گرفت و با مقوله آموزش و پرورش آشنایی یافت. با پایان گرفتن جنگ دوم جهانی، در سال ۱۳۲۵ش. در هنگامه ویرانی و گرسنگی در اروپا، به فرانسه رفت و در رشته روانشناسی تربیتی در «سوربن» و همزمان در رشته آموزش پیش از دبستان و ابتدایی در کالج «سوینه» پاریس درس خواند. بزرگ ترین دستاورد این آموزشها، دستیابی به نگرشی نو به آموزش و پرورش کودکان بود. پس از بازگشت به ایران ازدواج کرد.
سپس به کار در کودکستان و زبانآموزی پرداخت. در سال ۱۳۳۴ش. به نام برادر از دست رفتهاش، کودکستان فرهاد و بعدها، دبستان و راهنمایی فرهاد را بنیاد نهاد. کتاب «جستجو در راه ها و روش های تربیت» گردآمدهای از تجربههای او در درازای ۲۵ سال سرپرستی مدرسه ی فرهاد است. میرهادی در کلاسهای تربیت مربی کودک در شهرهای مشهد، تبریز، رشت و تهران درس میداد و با «اداره مطالعات و برنامههای وزارت آموزش و پرورش» و «سازمان کتابهای درسی» در زمینه آزمایش کتابهای درسی نو در مدرسه فرهاد و تدوین کتابهای درسی و برنامه ریزی درسی دوره ابتدایی همکاری داشت.
با یاری مجله ی «سپیده فردا» و با شرکت فعال توران میرهادی، سه نمایشگاه از کتابهای کودکان در سالهای ۱۳۳۵، ۱۳۳۷ و ۱۳۳۹ش. برگزار شد. در پی برگزاری این نمایشگاهها، شورای کتاب کودک با تلاش توران میرهادی و همفکران او، برای گسترش و پیشبرد هرچه بیشتر امر ادبیات کودکان در سال ۱۳۴۱ش. تاسیس شد.
توران میرهادی همچنین بنیانگذار و مسئول طرح فرهنگنامهی کودکان و نوجوانان، نخستین کتاب مرجع ایرانی برای کودکان و نوجوانان است (۱۳۵۸ش).
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: فرهنگنامه کودکان و نوجوانانشورای کتاب کودکتوران میرهادیمنبع: روزنامه شهروند - دوشنبه ۲۹ شهريور ۱۳۹۵ - شماره ۹۴۹آرشیو کتابکسی و پنجمین کنگره دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان و اهدای جایزه آساهی به برنامه «با من بخوان»
نشست ارائهی گزارش سیوپنجمین کنگرهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان در شورای کتاب کودک با حضور علاقهمندان و فعالان حوزهی ادبیات کودک و نوجوان برگزار شد.
در این نشست، شهره یوسفی، زهره قایینی و نهضت قریشی از ایران در سیوپنجمین کنگرهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان به ارائهی گزارش خود از این کنگره پرداختند.
در ابتدای این نشست که عصر چهارشنبه ۲۴ شهریورماه در شورای کتاب کودک برگزار شد، سحر ترهنده از اعضای شورای کتاب کودک و مجری این نشست، در آغاز برنامه دربارهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان و کنگرهی بینالمللی ادبیات کودک که هر دو سال یکبار برگزار میکند، توضیح داد و سپس از نوشآفرین انصاری، دبیر شورای کتاب کودک دعوت کرد تا با سخنرانی خود آغازکنندهی برنامهی این نشست باشد.
نوشآفرین انصاری ضمن خوشآمدگویی به حاضران، استقبال از این نشست و حضور افراد را در مقایسه با سالهای گذشته بینظیر و موجب خرسندی شورای کتاب کودک دانست.
در ادامه، شهره یوسفی، کارشناس ادبیات کودک و آموزش و پرورش پیشدبستان و یکی از داوران جایزهی جهانی هانس کریستین آندرسن ۲۰۱۶ تجربهی خود را از حضور در این کنگره بازگو کرد.
یوسفی در سخنان خود ضمن اشاره به بخشهای مختلف این کنگره از جمله اهدای جایزههای برندگان هانس کریستین آندرسن ۲۰۱۶، جشن اهدای جایزهی ترویج کتابخوانی آساهی، نمایش کتابهای برگزیده، به توضیح شماری از برنامههای روزانه این کنگره پرداخت. او در صحبتهای خود، خلاصهای از سخنرانیهای سخنرانان این کنگره از جمله «جولیا اکلشر (Julia Ecccleshare)» منتقد ادبی انگلیسی را ارائه داد. به گزارش یوسفی، این منتقد ادبی در بخشی از سخنان خود دربارهی کتاب کودک گفت:
«نویسندهی کودک باید برای کودکان بنویسد. جذابیت کتاب کودکان در این است که همهچیز را به مخاطب نگوید و برخی از مسائل را به کشف خود او واگذار کند.»
و همچنین در ادامهی سخنان خود از تلویزیون به عنوان وسیلهای یاد کرد که کتاب کودک را مورد تهدید قرار داده است.
یوسفی در بخشی از گزارش خود به سخنان دکتر «جان استنسون»، محقق و نویسنده از آمریکا از دیگر سخنرانان این کنگره اشاره کرد استونیسون در سخنان خود دربارهی تصویرگری در جهانِ چندصدایی که از محورهای اصلی سخنرانی این کنگره بود، گفت: «۹۷ درصد جوانان بازیهای چندرسانهای میکنند. سرمایههای بالایی بر روی این بازیها صرف شده است که یکی از نمونههای ملموس آنها «انگریبِرد» است. باید شرکتکنندگان، خود در داستانگویی این ابزار سهیم باشند. میتوان روی طرح پیوند و شخصیتسازی، با مخاطبان گفتوگو و دربارهی داستانگویی برای این بازیها بحث کرد.»
پس از ارائهی گزارش از سوی شهره یوسفی، «نهضت قریشینژاد»، بنیانگذار و رییس هیئت مدیرهی انجمن دوستداران ادبیات کودکان و نوجوانان اصفهان ویکی از همکاران و آموزشگران برنامهی «با من بخوان» دربارهی حضور خود در سیوپنجمین کنگرهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان گفت:
«کار سازمانیافته و برنامهریزیشده در کنار عشق و علاقه، میتواند نتیجهبخش باشد. برنامهی «با من بخوان» این حس را در من ایجاد کرد که این برنامهی سازمانیافته و برنامهریزیشده، میتواند موجبات رشد کودکان این سرزمین را فراهم آورد و با تکیه بر خرد جمعی ادامه یابد. خوشحالم که با این برنامه همکاری کردم. این برنامه کامل و فوقالعاده است و همه اعضای هیات داوران جایزه آساهی این را تایید کردند. زمانی که جایزهی آساهی را دریافت میکردیم، به شدت به تعلقم به این کشور افتخار میکردم خوشحال بودم که در مسیر زندگیام کسانی را دیدم که من را با برنامهی با من بخوان پیوند دادند.»
قریشی همچنین گزارشی از روزی مخصوص خانوادهها ارائه داد که در سیوپنجمین کنگرهی دفتر بینالمللی کتاب در نیوزلند به اجرا درآمد. قریشی در این باره افزود:
«در این روز کنگره که به خانوادهها اختصاص داده شده بود، کودکان به همراه والدینشان به محل برگزاری کنگره میآمدند و به سرگرمیهایی که برای آنها اختصاص داده شده بود، مشغول میشدند. چیزی که برایم جالب و دیدنی بود، بخش قصهخوانی این مراسم بود. کودکان بسیاری جذب قصهخوانی مردی شده بودند که به کمک نخ برای آنها شکلهای مختلف میساخت و با او مشارکت میکردند. این بخش از سایر بخشها شلوغتر شده بود.»
در ادامه، از زهره قایینی، سرپرست «موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان» و پروژهی با من بخوان که به نمایندگی از ایران در سیوپنجمین کنگرهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان شرکت داشت دعوت شد تا تجربهی خود را از حضور در این کنگره و دریافت جایزهی ترویج کتابخوانی آساهی برای برنامهی با من بخوان، بازگو کند.
قایینی که در این کنگره به عنوان یکی از اعضای هیاتمدیرهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان برای دورهی دوساله ۲۰۱۶- ۲۰۱۸ انتخاب شده است، دربارهی انتخاب خود به عنوان عضو هیئت مدیره دفتر بینالمللی، گفت:
«امیدوارم بتوانم عنصر فعالی در این تشکل بینالمللی باشم. حضور ما به عنوان نماینده ای از آسیا و خاورمیانه در هیئت مدیرهی مهم است، به ویژه که در مقطع تاریخی کنونی، بیانیهی مهمی نیز از سوی این دفتر صادر شده است.»
او در ادامه، ضمن خواندن بیانیهی منتشر شده از سوی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان در بخش دیگر سخنان خود به موضوع ادبیات کودکان در کشور نیوزلند پرداخت و ضمن ارائهی تاریخچهای از ادبیات کودکان در این کشور گفت:
«ادبیات کودک در کشور نیوزلند با وجود جمعیت چهار میلیونی آن به خوبی مورد توجه قرار گرفته است. امروزه در این کشور افزون بر رشد ادبیات داستانی، بر شمار کتابهای محیطزیست با تکیه بر زیست بوم نیوزیلند و جانوران و پرندگان استثنایی آن کشور افزوده شده است. همکاری نزدیک کتابداران با آموزگاران به خوبی احساس میشود. فعالیت کتابخانهها در این کشور از دو راه کتابخانههای مدرسهای و کتابخانهی ملی انجام میشود. کودکان در کتابخانهی مدرسهای باید پیوسته با کتابخانه در ارتباط باشند و بخشی از نیازهای آموزشی خود را از همین راه برطرف کنند. او درباره نقش کتابخانهی ملی در توسعهی کتابخوانی در آموزشگاههای نیوزیلند گفت: سیستم کتابخانه ملی نیوزیلند دارای بخش خدمات به آموزشگاههاست که نظیر آن در جهان تقریباً وجود ندارد. این بخش از کتابخانه ملی دارای سایتی است که همه مدرسهها در نیوزیلند به آن مراجعه میکنند و آموزگاران در همه رشتههای درسی برای دریافت کتابهای مربوط به درس خود با کتابداران مشورت میکنند. کتابداران موظف هستند که تازهترین و جذابترین کتابهای آن موضوع را به آموزگاران معرفی کنند. کتابهایی که شوق خواندن و جستوجو و همزمان لذت را در دانش آموزان ایجاد کند. آموزگاران با همفکری کتابداران کتابخانه ملی بستههای کتاب را سفارش داده و برای یک دوره از کتابخانه امانت میگیرند.»
قایینی در ادامه گزارشی تصویری از کتابخانههای کودکان و نوجوانان کشور نیوزلند ارائه داد.
او در پایان به معرفی برنامهی «با من بخوان» برای حاضران پرداخت و دلایل اهدای جایزهی ترویج کتابخوانی آساهی را به برنامهی با من بخوان بازگو کرد. جایزه ترویج کتابخوانی IBBY - آساهی هر دو سال یکبار به دو گروه یا موسسهای اهدا میشود که با انجام فعالیتهای چشمگیر، سهم پایداری در اجرای برنامههای ترویج کتابخوانی کودکان و نوجوانان داشته باشند که امسال برنامهی با من بخوان از ایران موفق به دریافت جایزهی آساهی ۲۰۱۶ شد.
در پایان این جلسه دیپلم جایزهی هانس کریستین اندرسن ۲۰۱۶ به پژمان رحیمیزاده و دیپلم افتخار دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان به پدیدآورندگان و ناشران مرجان فولادوند/ نشر افق، مانلی منوچهری/ نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و فرزاد فربد / نشر پنجره اهدا شد. پیش از این شورای کتاب کودک از میان آثار برتر سالهای گذشته، در بخش تالیف کتاب «آرش، حکایت تیر انداختن مرد قصهگو» نوشتهی مرجان فولادوند (نشر افق)، در بخش ترجمه کتاب «مترسک و خدمتکارش» ترجمهی فرزاد فربد (نشر پنجره) و در بخش تصویر کتاب «زال و سیمرغ» با تصویرگری مانلی منوچهری (کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان) را برگزیده به فهرست افتخار دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان ۲۰۱۶ معرفی کرده بود.
کنگره جهانی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان هر دو سال یکبار در یکی از کشورهای عضو این دفتر برگزار میشود. در جریان هر کنگره، برندگان جایزههای مهم هانس کریستین اندرسن برای ادبیات کودک و آساهی برای ترویج کتابخوانی، جایزههای خود را دریافت میکنند.
امسال این کنگره از ٢٨ تا ٣١ مرداد ١٣٩۵ با موضوع «ادبیات در جهان چندصدایی» در کشور نیوزیلند برگزار شد.
خبرهای مرتبط با این گزارش را که پیش از این در کتابک منتشر شد بخوانید:
- زهره قایینی برای عضویت در هیئت مدیرهی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان برگزیده شد
- فراخوان دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان برای یاری رساندن به کودکان پناهنده در سراسر جهان
- برنامه با من بخوان برندهی جایزهی بزرگ ایبی-آساهی ۲۰۱۶ شد
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندندر شهر چه خبرکلیدواژه: شورای کتاب کودکسی و پنجمین کنگره دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوانفرزاد فربدمرجان فولادوندمانلی منوچهریزهره قایینیشهره یوسفینوش آفرین انصارینهضت قریشی نژادجایزه ترویج کتابخوانی آساهیکتاب کودکهانس کریستین آندرسنپژمان رحیم زادهمترسک و خدمتکارشنشر افقنشر پنجرهکانون پرورش فکری کودکان و نوجوانانترویج کتابخوانیموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانبا من بخوان
برپایی نمایشگاه کلیله و دمنه
مجموعهی فرهنگی تاریخی نیاوران، نمایشگاهی با موضوع کلیله و دمنه، برگرفته از تصویرهای یک نسخهی چاپ سنگی کلیله و دمنه برگزار میکند.
نمایشگاه کلیله و دمنه با همکاری مجموعهی فرهنگی تاریخی نیاوران و کتابخانه و موزه ملی ملک بر اساس نسخهای چاپ سنگی از این کتاب قدیمی همزمان با برگزاری جشنوارهی بینالمللی نقالان کوچک، برپا میشود.
این نسخهی چاپ سنگی به سال ۱۲۸۲ هجری با مقدمه محمد بن محمدحسین محمودخان ملکالشعرا با تصویرهایی فراوان چاپ شده است. این نسخه از کلیله و دمنه به گونهای تنظیم یافته که از آن به عنوان کتاب درسی در میانههای دوره قاجار بهره گرفته میشده است.
نمایشگاه کلیله و دمنه تا روز سهشنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۵ خورشیدی در کوشک احمدشاهی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران از بازدیدکنندگان میزبانی میکند.
جشنوارهی بینالمللی نقالان کوچک با حضور کودکان کار از ۲۶ تا ۳۰ شهریورماه در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برگزار شده است. کودکان کار در این جشنواره، لباسهای ملل گوناگون را دوخته و در نمایشگاهی در این جشنواره عرضه کردهاند.
برای آگاهی از جزییات جشنوارهی بینالمللی نقالان کوچک، در مجموعهی فرهنگی تاریخی نیاوران، میتوانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
برگزاری جشنوارهی بینالمللی نقالان کوچک
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: کتابخانه و موزه ملی ملکمجموعه فرهنگی نیاورانکلیله و دمنهنمایشگاه کودککودکان کارجشنواره بین المللی نقالان کوچکمنبع: کتابخانه و موزه ملی ملک
برگزاری جشنواره بینالمللی نقالان کوچک
مجموعهی فرهنگی تاریخی نیاوران جشنوارهی بینالمللی نقالان کوچک را با حضور کودکان کار برگزار میکند.
در این جشنواره، کودکان کار اقدام به دوخت لباسهای ملل مختلف و عرضهی آن در غرفه نمایشگاهی خواهند کرد. همچنین گفتنی است در این جشنواره، تابلوهای خطی داستانهای کهن همچون کلیه و دمنه در کوشک احمدشاهی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران به نمایش گذاشته میشود.
در این زمینه، افتخار حسین عارف، رییس موسسهی فرهنگی اکو با اشاره به اهمیت برگزاری چنین مراسمی برای گسترش صلح، اظهار کرد: یکی از اهداف اصلی برگزاری اینگونه مراسم، حفظ و صیانت از میراث فرهنگی هریک از کشورهای منطقه عضو این سازمان است.
او با اشاره به اینکه در راستای حفظ این میراث و ارتقای آن، ادبیات نقش موثری دارد، ادامه داد: ادبیات یکی از بهترین راههای نفوذ فرهنگ از یک نسل به نسلهای بعدی است و در این ارتباط میتوان به کارکرد موضوعاتی مانند شاهنامهخوانی اشاره کرد.
وی ضمن اظهار این مطلب که کودکان با شاهنامهخوانی و شرکت در جشنوارههایی مانند نقالان کوچک در دنیای کنونی که لبریز از تروریسم و افراطگری است، میتوانند بهترین پیامرسان صلح باشند، گفت: جهان نیازمند عشق، هماهنگی و یکپارچگی است و در این میان تئاتر و ادبیات میتواند تأثیر زیادی بر زندگی مردم داشته باشد.
افتخار حسین عارف با بیان اینکه برگزاری چنین جشنوارههایی با حضور کودکان، بهترین ابزار برای انتقال پیام صلح، صفا و دوستی در عرصه جهانی است، ادامه داد: این میتواند برای دیگران مشوقی باشد تا آنها نیز اقدام به برگزاری چنین جشنوارههایی کنند.
او با اشاره به نحوهی اجرای شاهنامهخوانی گروه سفیران صلح و تحت تأثیر قرار گرفتن به خاطر نحوهی این اجرا از سوی کودکان و نوجوانان، اظهار کرد: شاهنامه یک شعر حماسی است که در آن شاهد درگیری بین خوبی و بدی هستیم و کودکان از راه اجرای داستانهای شاهنامه، پیامهای این کتاب بزرگ را به مخاطبان بهخوبی منتقل میکنند.
او در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به جزییات برگزاری این جشنواره به مدت چهار روز در تهران و اینکه نمایندگان کشورهای عضو در تهران نیز در این جشنواره حضور پیدا خواهند کرد، به موضوع اهمیت سرمایهگذاری برای کودکان برای گسترش فرهنگ صلح اشاره کرد و گفت: اگر برای کودکان در ارتباط با اینگونه موارد سرمایهگذاری شود به مرور شاهد نتایج بسیار مثبتی خواهیم بود.
همچنین روز ۲۸ شهریورماه کودکان مدرسهی پاکستان، ترکیه و کودکان سفارتخانهها در بنیاد پرفسور حسابی حضور مییابند تا از نزدیک با زندگی و خدمات پرفسور در حوزهی ادبیات فارسی آشنا شوند و برای کتاب «داستان من، نقاشی تو، کتاب ما» از داستان زندگی پرفسور حسابی نقاشی بکشند تا با نام خودشان در کتاب چاپ شود.
برگزاری کارگاه آموزشی برای اولیاء از سوی یونسکو در آمفیتئاتر سرای باغ فردوس تجریش، نشست تخصصی اندیشمندان و متولیان امور فرهنگی و هنری کودک و نوجوان، نمایش گذاردن تابلوهای خطی داستانهای کهن مانند شاهنامهی بایسنقری، کلیپ فیلمهای کودکانی که از سراسر ایران و جهان فرستاده شده و قرائت پیام دبیر کل سازمان ملل و گروه سفیران صلح و دوستی به مناسبت روز جهانی صلح در هفت بند با الهام از هفتخوان رستم با نام هفت مهر دوستی از جمله برنامههای ویژهی این جشنواره است.
این جشنواره ۲۶ شهریورماه آغاز میشود و تا ۳۰ شهریورماه ۱۳۹۵ ادامه خواهد داشت. مراسم افتتاحیهی این جشنواره روز ۲۶ شهریورماه که روز جهانی ادبیات فارسی نام گرفته از ساعت ۱۷ در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برگزار میشود که برنامهها پیرامون محور ادبیات فارسی و رویکرد آن به صلح است.
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: مجموعه فرهنگی تاریخی نیاورانشاهنامه خوانیجشنواره نقالان کوچککودکان کارموسسه فرهنگی اکومنبع: مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
شمار کودکان قربانی مهاجرت اجباری به ۵۰ میلیون رسید
مدیر مشارکت جامعهی مدنی یونیسف در نامهای به همکارانش، بحران رو به افزایش برای کودکان مهاجر و پناهندهی قربانی خشونت و جنگ و لزوم توجه به آنان را یادآور شد.
لیزا بَری، مدیر مشارکت جامعه مدنی یونیسف در این نامه نوشت:
«باز هم شاهد قربانیشدن کودکان حتی در پدیدهای به نام مهاجرت هستیم. عظیمترین مهاجرت کودکان به کشورهای خارجی، از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون.
دستکم ۵۰ میلیون کودک از مرز کشورهای مختلف عبور و مهاجرت کردهاند که عظیمترین مهاجرت از زمان جنگ جهانی دوم است درحالیکه بسیاری از آنها به زور به کشورهایشان بازگردانده میشوند. علت مهاجرت بیش از نیمی از این کودکان، چیزی حدود ۲۸ میلیون نفر، فرار از ناامنی و خشونت در کشور خودشان است.
کودکان مهاجر و پناهنده از آسیبپذیرترین انسانها در این کرهی خاکی به شمار میروند. تاکنون هیچ تصویر روشنی از مکان زندگی این کودکان و چالشهایی که با آن روبرو هستند، ارائه نشده است.
یونیسف (صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد) به تازگی گزارش جدیدی را با عنوان «ریشهکنشدگان: بحران روبه افزایش برای کودکان مهاجر و پناهنده» منتشر کرده است. در این گزارش اطلاعات دقیقی از کودکان پناهنده یا مهاجر در سراسر جهان ارایه شده است -جایی که متولد شدهاند، مکانهایی که مهاجرت کردهاند، و خطرهایی که در طول مسیر با آن روبرو شدهاند.»
بَری در بخش دیگری از نامه خود با اشاره به گزارش ارایه شده به این سازمان، مینویسد:
«یافتههای کلیدی این گزارش شامل موارد زیر است:
- تقریباً، یک کودک از سه کودکی که در کشوری بهجز زادگاهش زندگی میکند، پناهنده است.
- بر اساس آمار سال ۲۰۱۵ میلادی، حدود نیمی از کودکان پناهنده جهان، از دو کشور سوریه و افغانستان بودهاند.
- نیمی از کودکان مهاجر تنها در ۱۵ کشور ساکن شدهاند. ایالات متحده آمریکا با ۷/۳ میلیون کودک مهاجر، در رأس این کشورها است.
این گزارش پیش از نشست سران سازمان ملل متحد در مورد وضعیت پناهندگان و مهاجران که تاریخ برگزاری آن، ۱۹ سپتامبر است، ارایه خواهد شد. در این گزارش از آنان خواسته شده تا موضوع این کودکان را در اولویت قرار دهند.»
به نوشتهی مدیر «مشارکت جامعه مدنی» یونیسف، در این گزارش با تاکید بسیار از دولتها خواسته شده از کودکان پناهنده در برابر خطرها پشتیبانی کنند، دسترسی آنان را به خدمات باکیفیت تامین کنند، اتحاد و همبستگی خانوادگی را حفظ و از بازداشت و زندانی کردن کودکان به دلیل مهاجرت جلوگیری کنند.
لیزا از همکاران خود خواسته تا متن کامل گزارش یونیسف را مطالعه کنند و آن را با همکاران خود به اشتراک بگذارند تا شاید بحث در رسانههای اجتماعی به یافتن راه حلی عملی منجر شود.
گونه خبر: خبرهای حقوق کودککلیدواژه: بیانیه یونیسفکودکان در بحرانکودکان پناهندهکودکان مهاجرجنگ جهانی دوممنبع: unicef
پنجاه و سومین نشست ترویج خواندن برگزار میشود
پنجاهوسومین نشست ترویج خواندن با موضوع «آینده خواندن» در کتابخانهی مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برپا خواهد شد.
در این نشست محمود بابایی و علیرضا کرمانی حضور خواهند داشت. کتابخانهی مرجع کانون هر ماه با حضور صاحبنظران عرصهی هنر و ادبیات کودک و نوجوان، موضوع ترویج خواندن را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. ادارهکل آموزش و پژوهش کانون به کارشناسان، کارکنان و مربیان کانون که در این نشستها شرکت میکنند، گواهی آموزشی ارایه میدهد.
زمان برگزاری این نشست: دوشنبه ۲۹ شهریورماه از ساعت ۱۵ تا ۱۷
نشانی: خیابان شهید بهشتی، خیابان خالداسلامبولی، پلاک ۲۴، مجتمع فرهنگی هنری شهید ملک شامران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
کلیدواژه: کانون پرورش فکری کودکان و نوجواناننشست ترویج خواندنترویج کتابخوانیمنبع: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
لزوم ادبیات داستانی در رشد حس همدردی در نوجوانان
پرفسور ماریا نیکلایوا، متخصص ادبیات کودکان و مدیر مرکز آموزشی پژوهشی ادبیات کودکان در دانشگاه کمبریج، از اهمیت نقش ادبیات داستانی در جامعه امروز نوجوانان میگوید:
نوجوان بودن در جهان امروز غرب به چه معناست؟ نوجوانی به معنای خواستن استقلال فردی و درعین حال نیاز به داشتن تکیهگاه برای اطمینانخاطر و قوتقلب، وقوع اتفاقات عجیب در ذهن و جسم، خطر کردن و شکستن قوانین و ناآرامی و آشوب است.
ادبیات داستانی در حوزهی نوجوان سعی دارد بر همین آشوبها و ناآرامیهای ذهنی تسلط یابد. میگویم «سعی دارد» زیرا این کار شبیه یک«ماموریت ناممکن» است. اگر زندگی نوجوان غوغایی از احساس، تقلید، تناقض و موقعیتهای روانی غیرقابل توصیف است، چگونه یک نویسنده، آن هم در بسیاری موارد نویسندهی بزرگسال، قادر است این ناآرامیها را در قالب واژهها بیان کند یا قهرمانانی خلق کند که نوجوان بتواند با آنان ارتباط برقرار نماید؟
تا به امروز نسلهای زیادی از جوانان با احساس لذت، تاثر، ترس و نگرانیهای شخصیتهای داستانی همراه شده، با آنها رشد کرده و بزرگ شدهاند. پس این امری ممکن است نه فقط به دلیل ارائهی مضامین و موضوعهای مشخص؛ بلکه به این دلیل که نویسندگان میتوانند از تمامی ناممکنها عبور کرده و از ابزارهای هنری بهره گیرند تا ذهن پیچیدهی نوجوانان را در داستانها منعکس نمایند. برای مثال، این امر در کتاب «غریبهها» (The Outsiders) از راه به گوش رساندن صدای شخصیت پونی بوی که از کشمکشهای طبقاتی میگوید یا در کتاب «خاطرات روزانه مری رز» (Dear Nobody) از راه نامههای هلن به فرزندی که هرگز متولد نمیشود و وادار کردن دوستش به خواندن نامهها و اندیشیدن به آنها رخ داده است.
ادبیات داستانی به ما کمک میکند تا دیگران را درک کنیم
مطالعههای اخیر برروی مغز انسان نشان میدهد درگیریهای عاطفی با داستان تنها یک تصور یا خیال نیست بلکه حقیقتی قابل اندازهگیری است. اگرچه میدانیم که شخصیتهای داستانی وجود خارجی ندارند اما مغز ما به حس، ادراک و باورهای غیرواقعی آنها به گونهای پاسخ میدهد که انگار واقعی هستند.
ما ممکن است تجربههایی مانند خشونت، جنگ، اندوه و ناامیدی شدید را تجربه نکرده باشیم اما درک چنین تجربههایی و احترام به احساس انسانهایی که چنین تجربههایی را در زندگی خود داشتهاند، از مهارتهای بسیار مهم اجتماعی است؛ مهارتی که انسان را از دیگر موجودات زنده متمایز میسازد. خواندن ادبیات داستانی میتواند حامی خوبی برای گذر نوجوان از حس در خودفرورفتگی تا حس همدردی با دیگران باشد. با این حال ما باید اطمینان داشته باشیم که هر نوجوانی به ادبیات داستانی باکیفیت در حوزه نوجوانان دسترسی دارد و راههای مناسبی را مییابد تا از آن لذت ببرد.
متاسفانه این نوع از ادبیات هرگز جدی گرفته نشده است. یکی از دلایل این موضوع آن است که بسیاری رمانهای اولیه که برای نوجوانان نوشته شده است، گرایشهای فوقالعاده آموزشی داشتهاند.
اما میان اینگونه رمانها، کتابهایی مانند ز مثل زاخاریا (Z for Zachariah)، جنگ شکلات (The Chocolate War) و پس از اولین مرگ (After The First Death) هم دیده میشوند که به زیبایی نگارش شدهاند. کتابهایی مضطربکننده که هنوز جذاب هستند چراکه تنها به موضوع داستان نمیپردازند بلکه دربارهی چیزهایی میگویند که همهی ما در طول زندگی پشت سر گذاشته یا قرار است که در آینده با آنها مواجه شویم یعنی «شکل گیری هویت».
با تجربههای غیرمستقیمی که نوجوانان با خواندن ادبیات داستانی به دست میآورند، همه آنها این فرصت را مییابند که خود را جای افراد دیگری بگذارند.
با این تفاسیر آیا این وظیفه ما نیست که امکان مواجهه با تجربههای گوناگون را از راه ارائهی داستانهای مناسب برای نوجوانان فراهم نماییم؟
کتابهای پیشنهاد کتابک برای مطالعهی نوجوانان:
قصههای خوب برای بچههای خوب (قصههای مرزباننامه)
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشخبرهای ترویج خواندنکلیدواژه: ادبیات داستانیادبیات کودک و نوجوانمهارت های اجتماعیکتاب نوجوانمنبع: 'Young adult fiction is integral to helping students develop empathy'
معرفی برنامه «با من بخوان» در مدرسه تابستانی خواندن
کتابداران شرکتکننده از کتابخانههای عمومی سراسر کشور در نشست مدرسهی تابستانی خواندن با برنامهی «با من بخوان» آشنا شدند.
در این نشست که در روز سهشنبه ۱۶ شهریورماه ۱۳۹۵ در سومین روز مدرسهی تابستانی خواندن در سالن جلسات هتل میثاق مشهد با حضور ۶۰ نفر از کتابداران از سوی نهاد کتابخانههای عمومی کشور برگزار شد، نهضت قریشینژاد، به نمایندگی از موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان از هدفها و برنامههای طرح ترویج کتابخوانی «با من بخوان»، اصول محوری آن، کتابخوانی، سواد پایه و خواندن با نوزاد و نوپا، شیوهی ادارهی نشستهای کتابخوانی و چگونگی پیوستن به آن سخن گفت و همچنین از چند تجربهی موفق در هر یک از این بخشها یاد کرد. وی در ادامه بر لزوم پشتیبانی نهادهای آموزشی از این برنامه تأکید نمود.
«مدرسه تابستانی خواندن» یکی از برنامههای «طرح ملی خواندن» است که از سال گذشته به همت معاونت برنامهریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانههای عمومی کشور با هدف غنای بیش از پیش کتابخانهها و تربیت و آمادهسازی کتابداران علاقهمند برای ایفای نقش کلیدی مروجان خواندن در جامعه برگزار میشود. دورهی اول و دوم این مدرسه نیز شهریورماه ۱۳۹۴ در مشهد برگزار شد.
«با من بخوان» برنامهای برای ترویج کتابخوانی با کودکان خانوادههای کمدرآمد، کودکان محروم و کودکان در بحران است که از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان به اجرا درآمده و بر پایهی رساندن کتابهای مناسب و با کیفیت به دست این گروه از کودکان و نوجوانان از سال ۱۳۹۰ شروع به کار کرده است.
با برنامهی با من بخوان بیشتر آشنا شوید:
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشخبرهای ترویج خواندنکلیدواژه: طرح ملی خواندنمدرسه تابستانی خواندننهضت قریشی نژادبا من بخوانترویج کتابخوانینهاد کتابخانه های عمومی کشورموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانکودکان محروم
دوازدهمین شماره دوفصلنامهی علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک منتشر شد
دوازدهمین شمارهی دوفصلنامهی علمی _ پژوهشی مطالعات ادبیات کودک در ششمین سال انتشار خود، با دربرگیری هفت مقالهی پژوهشی منتشر شد.
- در جستوجوی دیگری؛ بررسی جلوههای دگربودگی در ادبیات کودک و نوجوان ایران
امین ایزدپناه و بابک شمشیری در این مقالهی پژوهشیشان با روش تحلیل محتوای کیفی (قیاسی) و رویکردی توصیفی _ تفسیری به بررسی انواع دگربودگی در بیستوهفت اثر داستانی ادبیات کودک و نوجوان ایران میپردازند و همچنین چگونگی این دگربودگیها و نوع پیوند شخصیت مرکزی با شخصیتهایی که دیگری به شمار میآیند را بازنمایی و بررسی میکنند.
- تحلیل قصهی «برادر عاقل و برادر دیوانه» از منظر اسطورهی دیوسکوریک (دوقلوهای مقدس)
علی حیدری در این مقاله به کندوکاو محتوایی روایتهای قصهی عامیانه «برادر عاقل و برادر دیوانه»، پرداخته و دستاوردهای نویافته را در مقالهی خود آورده است.
- بررسی عناصر شخصیت و حادثه در داستان «اولدوز و عروسک سخنگو» از صمد بهرنگی
شهرزاد رادمنش در مقالهی خود با واکاوی عناصر داستانی شخصیتپردازی، حوادث، سبک و عصر نگارش در داستان اولدوز و عروسک سخنگو و چگونگی و تأثیر پیامد صفتهای ارزشی و ضد ارزشی و پیوند آنها را بررسی و تحلیل محتوایی کرده است.
- نگاهی به گسترهی طنز و مطایبه و شگردهای آفرینش آن در آثار فرهاد حسنزاده (با تأکید بر مجموعه کتابهای روزنامه سقفی همشاگردی)
علی صفایی و حسین ادهمی در مقالهی پژوهشی مشترکشان با روش توصیفی تحلیلی، به طبقهبندی و تحلیل شگردهای طنزآفرینی فرهاد حسنزاده و میزان کارایی آنها بر موفقیت طنزهای او میپردازند.
- بررسی نظام باورها در قصههای عامیانهی طبقهبندی شدهی ایرانی
محمدجواد عرفانی بیضایی و محسن رحیمی با رویکرد باورهای فردی و بر پایهی روش تیپشناسی آرنه – تامپسون، ۱۵۳ قصهی عامیانهی ایرانی را واکاوی کردهاند و دستاوردهای پژوهش خود را در این مقاله به نگارش درآوردهاند.
- بررسی ظرفیت تأثیرگذاری برخی قصههای نمادین منظوم دههی هشتاد بر رشد آموزههای دینی کودکان
خاور قربانی، محمدکاظم هاشمی و نیشتمان اللهویسی با هدف سنجش تأثیر قصههای نمادین منظوم بر رشد آموزههای دینی، بهویژه مفاهیم در پیوند با خداشناسی در کودکان، چهار قصهی منظوم «فرشتهای از آسمون»، «دختر باغ آرزو»، «هاجستم و واجستم» و «من و خواب جنگل» را به روش توصیفی _ تحلیلی بررسی کردهاند و یافتهها و دستاوردهای این پژوهش را در این مقاله ارائه دادهاند.
- شگردهای تمرکززدایی در قصههای ایرانی به کوشش انجوی شیرازی
ندا مرادپور با هدف یافتن ژرفساختهای تمرکززدایانه و تمرکزگرایانه در افسانههای عامیانه ایرانی، به بررسی و واکاوی در سی افسانه گردآوری شده در کتاب «قصههای ایرانی» (نشر نخست، ۱۳۵۲)، پرداخته و یافتهها و دستاوردهای آن را در این مقاله آورده است.
دوازدهمین شمارهی دوفصلنامه مطالعات ادبیات کودک (پاییز و زمستان ۱۳۹۴)، با همکاری مشترک مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز و انجمن ترویج زبان و ادب فارسی، به مدیر مسئولی دکتر احمد عریان و سردبیری دکتر سعید حسامپور، در ۱۷۲ صفحه در شهریورماه ۱۳۹۵ منتشر شده است
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشخبرهای ترویج خواندنکلیدواژه: دوفصلنامه مطالعات ادبیات کودکانصمد بهرنگیاولدوز و عروسک سخنگوفرهاد حسن زادهمنبع:
فراخوان دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان برای یاری رساندن به کودکان پناهنده در سراسر جهان
دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) ۶۰ سال است که به آرمان «کتاب پلی میسازد میان مردم جهان» پایبند است. کتاب برای پرواز، بال میبخشد و دیوارهایی که بر ترس و نابردباری بنا شدهاند، نابود میکند.
پس از ۶۰ سال هنوز این آرمانها پرمعنا و مهم هستند، به ویژه اکنون که شمار زیادی از کودکان در سراسر جهان در زندگی خود با دشواریهای بزرگ دست و پنجه نرم میکنند. هم اکنون ما بحرانی جهانی را تجربه میکنیم و دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان با عزمی راسخ و استوار از کسانی که برای برقراری صلح و درک متقابل میکوشند، پشتیبانی میکند. ما بر این باوریم که همه کودکان حق دارند که کتاب بخوانند و همچنین از اصول پیماننامه حقوق کودک با همه وجود پشتیبانی میکنیم.
دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان متعهد است که به کودکان در بحران یاری رساند، خواه آنها در اروپا یا افریقا یا خاورمیانه پناهنده شده باشند و خواه در آسیا، اقیانوسیه، آمریکای شمالی یا کشورهای آمریکای لاتین. دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان در جستوجوی راه حل است. دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان پروژههای بسیاری دارد تا به یاری کتابهای تصویری بدون کلام، بستههای کتاب از گونههای مختلف ادبیات کودکان و شبکه کتابخانهها، از درد و رنج کودکان و نوجوانان که در بحرانی بزرگ میزیند، بکاهد. ما نیاز داریم به کودکان مان نشان دهیم که چگونه به مردمی از جوامع گوناگون از سراسر جهان که به کشور ما و به همسایگی ما میآیند، خوشآمد گویند و چگونه در آرامش و همسازی با یکدیگر زندگی کنند. ما سخت بر این باوریم که داستانها و کتابخانهها میتوانند الهامبخش این همزیستی باشند.
امروز، ما از همه دست اندرکاران، صاحبنظران و آفرینندگان ادبیات کودکان میخواهیم که به ما بپیوندند تا به یاری یکدیگر راههای موثرتری برای کمک به کودکان ونوجوانانی که در این ناآرامی و بحران گرفتار شدهاند، بیابیم.
سی و پنجمین کنگره جهانی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان
اوکلند، نیوزیلند
۲۱ آگوست ۲۰۱۶
ترجمه زهره قایینی عضو هیئت مدیره دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان
گونه خبر: خبرهای حقوق کودککلیدواژه: کودکان در بحراندفتر بین المللی کتاب برای نسل جوانزهره قایینیکودکان پناهنده
لزوم توجه بیشتر روزنامهها به ادبیات کودکان
کمپینی با امضای بیش از هزار فعال ادبی در بریتانیا به راه افتاده تا از روزنامهها دعوت کند بیشتر به کتابهای کودک که بخش اصلی بازار کتاب در این کشور را اشغال کردهاند، بپردازند.
به نقل از بوک نیوز، نامهای که ماه پیش ارسال شد و در آن «اساف سید» نویسندهی کتاب کودک کمپینی برای حمایت بیشتر از کتابهای کودک از سوی روزنامهها مطرح کرده بود، در این مدت ۱۰۰۰ امضا جمع کرده است.
در این نامه از روزنامههای بریتانیا خواسته شده دست کم هر هفته یک کتاب کودک را نقد و معرفی کنند.
در این نامه نوشته شده: با نهایت اندوه باید یادآوری شود که کاهشهای اخیر و کمبودها، بر پوشش کتابهای کودک در مطبوعات بریتانیا نیز تاثیر گذاشته است. ما با تلاش سازمانیها رسانهها برای ادامه بقا در این شرایط دشوار احساس همدردی میکنیم، با این حال باور داریم در حالی که روزنامهها به نقد و معرفی کتاب میپردازند، باید بخشی از این مطالب به کتابهای کودک نیز اختصاص یابد.
پیش از این کاهشها، کتابهای کودک تنها ۳ درصد نقدهای روزنامهها را به خود اختصاص میدادند در حالی که ۳۰ درصد بازار کتاب بریتانیا در اختیار کتابهای کودک است. بر اهمیت حیاتی کتابخواندن برای لذت بردن از مطالعه در سنین پایین به کرات تاکید شده و بسیاری از نویسندگان، تصویرپردازان، ناشران، کتابفروشان، کتابخانهداران، آموزگاران و متخصصان این دورهی سنی را دوران طلایی برای ادبیات کودکان میدانند.
در ادامهی این نامه آمده است: پوشش هفتگی برای کمک به افرادی که برای کودکانشان کتاب میخرند حیاتی است و به آنها کمک میکند تا اطلاعات منظمی را برای طیف وسیعی از ادبیات به دست آورند. اکنون زمان آن است که سیاستهای روزنامههای پرفروشی مثل «سان» و «ساندی تایمز» بر این سیاست متمرکز شود تا به سیاست دیگر روزنامهها نیز بدل شود.
کیت ادواردز مدیرعامل انتشارات سون استوریز، کیمبرلی رینولدز استاد ادبیات کودک دانشگاه نیوکسل و الیزابت لیرد نویسندهی کتاب کودک از جمله چهرههای جدیدی هستند که با امضای خود از این نامه حمایت کردهاند.
فیلیپ پولمن، نیل گیمن، مالوری بلکمن، ریس ریدل و فرانچسکا سیمون از چهرههای مشهور ادبیات کودک و نوجوان پیش از این، از این کمپین حمایت کردند.
این کمپین موفقیتها قابل توجهی کسب کرده که مهمترین آن افزایش نقدهای کتاب کودک در ساندی تایمز بوده است. نقدهای این روزنامه از یک مورد به دو مورد در هفته افزایش یافته است
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: ادبیات کودک و نوجواننقد کتاب کودکمنبع: خبرگزاری مهر
اهدای یک میلیون جلد کتاب به کودکان
برای ترغیب به کتابخوانی و به مناسبت روز جهانی کتاب، یک میلیون جلد کتاب یک پوندی میان کودکان در بریتانیا توزیع میشود.
به نقل از گاردین، مسئولان برگزاری جشن سالانه کتابخوانی در بریتانیا که از سال ۱۹۹۷ و در واکنش به کاهش استانداردهای خواندن و نوشتن در میان کودکان راهاندازی شد، اعلام کردند قصد دارند در سال آینده میلادی به مناسبت روز جهانی کتاب، یک میلیون نسخه کتاب یک پوندی بین کودکان توزیع کنند.
سنت اهدای کتاب به کودکان حدود ۹۰ سال است در منطقه کاتالونیای اسپانیا برگزار میشود و از سال ۱۹۹۵ از سوی یونسکو به یک رویداد جهانی تبدیل شده است.
هرساله تعدادی کتاب یک پوندی میان کودکان در بریتانیا توزیع میشود و در ۱۹ سال گذشته تعداد این کتابهای اهدایی به ۱۳ میلیون جلد رسیده است.
پس از اینکه امسال بیش از ۷۸۳ هزار جلد کتاب یک پوندی به مناسبت روز جهانی کتاب در دوم مارس میان کودکان توزیع شد، قرار است تعداد این کتابها برای سال ۲۰۱۷ میلادی به یک میلیون جلد برسد. البته کودکان میتوانند به صورت رایگان و در ازای تحویل دادن ژتونهایی که در اختیار تمام مدرسهها قرار گرفته است این کتابها را دریافت کنند.
گونه خبر: خبرهای کودکان از اینسو و آنسوکلیدواژه: کتاب کودکادبیات کودک و نوجواناهدای کتابمنبع: خبرگزاری ایسنا
برگزاری آیین رونمایی کتاب «مردمان روی زمین»
آیین رونمایی از کتاب «مردمان روی زمین» از سوی انتشارات «نقش مانا» در کتابخانهی مرکزی شهرداری اصفهان برگزار میشود.
کتاب مردمان روی زمین را انتشارات نقش مانا در اصفهان به چاپ رسانده است. آیین رونمایی از این کتاب با پشتیبانی تشکلهای محیط زیستی اصفهان، به ویژه جمعیت دوستداران محیطزیست (طبیعتیاران) و همچنین خانهی کودک شهرداری اصفهان بر پا خواهد شد.
کتاب مردمان روی زمین به گوناگونی بیش از هفت میلیارد انسان پراکنده بر این کرهی خاکی میپردازد. از شکل ظاهری انسانها آغاز میکند. توجه ما را به تفاوت شکل و اندازهی اندام آنها جلب میکند و سپس به تفاوتهای فرهنگی و سلیقهها میپردازد، ما را با اقوام و ملل مختلف آشنا میکند و با تصویرهایی از نقاط مختلف جهان، ما را به پذیرش تفاوت و گوناگونی و درک دگرپذیری رهنمون میشود و در آخر نتیجه میگیرد؛ فقط تصور کنیم دنیا چقدر خستهکننده بود اگر همهی ما یکشکل و شبیه هم بودیم.
این کتاب با زبان ساده و جملاتی کوتاه اما مفاهیمی عمیق و راستین، از انسانها میگوید که با تمام تفاوتهای ممکن بر پهنۀ زمین پراکندهاند. تصویرهای گویا و روشن کتاب، تنوع رنگ، شکل و گوناگونی مردمان روی زمین را روایت میکند و در نهایت خوانندهی کتاب به این خواهد اندیشید که زمین چه باسخاوت است که چنین گسترهی متفاوتی از اندیشهها، ایدهها و دیدگاهها را تا کنون به خود دیده و خواهد دید.
این مراسم عصر سهشنبه ۲۳ شهریور ۹۵، ساعت ۱۷ تا ۱۹ در کتابخانهی مرکزی شهرداری اصفهان واقع در شهر اصفهان، خیابان باغ گلدسته برگزار خواهد شد.
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: انتشارات نقش ماناکتاب کودکمحیط زیستشهرداری اصفهانمنبع: انتشارات نقش نما