وبلاگ کتاب هدهد

هرچند هر کوتاهی قدی نشان‌دهنده مشکل نیست و نیازی به بررسی و درمان هم ندارد، ولی درصورتی که کودکی با افزایش سن، روند طبیعی افزایش قدی را براساس منحنی‌های رشد طی نکند، باید بررسی‌های بیشتر در این خصوص توسط پزشک متخصص انجام شود.…

زمانی که با افزایش سن، قد کودک ثابت می‌ماند یا میزان افزایش قد او به حدی نیست که طبیعی حساب شود، به بررسی‌های دقیق‌تر نیاز خواهد بود.اگر کودک، تغذیه خوبی داشته باشد، به اندازه کافی ورزش کند و به دیگر مسائل محیطی هم توجه شود، ممکن است قدش از میانگین قد پدر و مادر هم بلندتر شود، اما اگر به همان اندازه میانگین قد والدین خود بود نیز اتفاقی غیرطبیعی رخ نداده و جای نگرانی ندارد. توصیه می‌شود والدین میزان قد کودک را با آرزوها و تمایلات خود مقایسه نکنند.

بسیاری از پدر و مادرها می‌دانند قد فرزندشان کوتاه‌تر از حالت طبیعی است، اما کاری انجام نمی‌دهند تا زمانی که کوتاهی قد، کودکشان را آزار دهد. درحالی‌که برای درمان کوتاهی قد کودکان باید به‌موقع به پزشک متخصص غدد مراجعه شود.

کوتاهی قد را فقط درصورتی که به‌موقع تشخیص داده شود، می‌توان درمان کرد و در این صورت است که احتمال پاسخ‌دهی به درمان بالاتر است. بنابراین ترجیحا باید پیش از شروع بلوغ و قبل از بسته شدن صفحات رشد استخوانی٬ مشکل کوتاهی قد را تشخیص داده و برای افزایش قد آن‌ها اقدام کرد.

به‌عنوان نمونه برای درمان کوتاهی قد دختری که از شروع قاعدگی‌اش گذشته یا پسری که در سنین حدود ۱۶ سالگی است و تاکنون ازنظر افزایش قد بررسی نشده، کار زیادی نمی‌توان انجام داد و حتی اگر مشکل تشخیص داده شود، دیگر دیر شده است؛ زیرا در این سنین صفحات رشد بسته شده و استخوان‌ها رشد طولی نخواهند داشت.

پس از این سنین حتی اگر بخواهند نوجوان را درمان کنند و از هورمون رشد کمک گیرند، بازهم استخوان‌ها رشد طولی ندارند و فقط عرض آن‌ها زیاد می‌شود. درنتیجه بر میزان افزایش قد تاثیری نمی‌گذارد. برای افزایش رشد قدی بچه‌ها٬ والدین باید به تغذیه مناسب، برنامه خواب و آرامش روانی آن‌ها توجه داشته باشند.

در خصوص تغذیه، والدین سعی کنند موادی را که برای رشد استخوان‌ها لازم است بویژه در سنین کودکی و نوجوانی و حین بلوغ در برنامه غذایی کودکان قرار دهند. شرایط خواب کودکان هم باید طوری باشد که هورمون رشد به خوبی ترشح شود، زیرا بیشترین میزان ترشح هورمون رشد در طول شبانه‌روز، در زمان خواب شبانه اتفاق می‌افتد و به همین دلیل خوب است بچه‌ها حتما برنامه خواب شبانه مناسبی داشته باشند.

در صورت خواب نامنظم، هورمون هم به اندازه کافی ترشح نمی‌شود و کودکانی که دچار اختلالات خواب هستند با اختلال در افزایش قد نیز روبه‌رو خواهند شد. ایجاد محیطی آرام برای کودک موضوع دیگری است که باید برای رشد قدی بچه‌ها در نظر گرفته شود؛ چراکه می‌تواند در میزان ترشح هورمون رشد اثرگذار باشد.

عبدالله دیدبان, ‌ فوق تخصص غدد و رشد کودکان و نوجوانان منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته تاثیر منفی خواب نامنظم بر رشد قدی کودکان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

نحوه مصرف موادغذایی، تغییرترکیبات مواد غذایی، نحوه تهیه در کارخانه ها، تغییرسیستم ایمنی بدن و استفاده از افزودنی‌های صنعتی سبب شده تعداد زیادی از کودکان از حساسیت غذایی رنج ببرند.

حساسیت های غذایی شایع در دوران کودکی معمولا در ۶ ماه اول یا حداکثر یک سال اول بروز کرده و مدت زمان آن وابسته به نوع مواد غذایی است.

آلرژی های شایع دوران کودکی محدود بوده و شامل پروتئین شیرگاو، مغزها ( بادام ، پسته )، سویا، تخم مرغ ، گندم و غذاهای دریایی است که حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد حساسیت غذایی را شامل می شود. البته عدم تحمل لاکتوز که ناشی از کمبود یک آنزیم است که با مصرف شیر بروز می کند ارتباطی با حساسیت ندارد.

شروع تغذیه کمکی وغذاهای جامد در کودکان قبل از شش ماهگی نیزمی تواند سبب بروز حساسیت غذایی شود.

ممکن است حساسیت به شیرگاو تا ۳ سالگی برطرف شود اما مغزها و غذاهای دریایی مدت زمان طولانی تری ادامه داشته باشد،حساسیت به شیر گاو شایع تر بوده و معمولا به صورت وجود خون درمدفوع است اما ممکن است با اسهال آبکی، اسهال چرب و نفخ همراه باشد.

در مواجهه با این موارد اگر کودک از شیر مادر استفاده می کند مادر از مصرف لبنیات منع شده که معمولا طی ۲۴ ساعت برطرف می شود و اگر کودک از شیر خشک استفاده می کند برای وی شیرخشک رژیمی تجویز می شود.

آلرژی غذایی ممکن است به صورت اگزما یا کهیر، علائم تنفسی مانند سرفه مزمن و آسم، علائم گوارشی به صورت دل درد، اسهال و استفراغ بروز کند.

نوعی از حساسیت شدید نیز آنافیلاکسی و خطرناک است که حتی ممکن است منجر به مرگ شود ولی معمولا در موارد نادر اتفاق می افتد.

نافیلاکسی ( Anaphylaxis)یک واکنش آلرژیک جدی است که به طور ناگهانی آغاز می‌شود و می‌تواند منجر به مرگ شود. آنافیلاکسی معمولاً با علایمی همچون ضایعات جلدی، خارش، تورم گلو و افت فشار خون همراه است. دلایل معمول آنافیلاکسی شامل نیش حشرات، مواد غذایی و داروها است.

موادغذایی که سبب بروز حساسیت غذایی می‌شود مواد اصلی موجود در رژیم غذایی هستند مانند شیر گاو، تخم‌مرغ و… که مصرف آنها برای رشد در سنین ابتدایی زندگی ضروری است و نمی‌توان آنها را از رژیم غذایی کودک حذف کرد.

شیرخوارانی که زمینه ارثی حساسیت دارند بهتر است والدین استفاده از برخی مواد غذایی مانند شیرگاو را بعد از یک سالگی، تخم‌مرغ پس از ۱۸ ماهگی، ماهی و غذاهای دریایی را پس از ۳ سالگی موکول کنند که با این کار می‌توان از بروز آلرژی غذایی تا حدودی پیشگیری کرد.

منبع: خبرگزاری ایرنا

نوشته حساسیت غذایی کودکان و راه های درمان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

دستاوردهای پژوهشی در زمینه رشد و پرورش کودک، به شناخت دوره هایی در رشد زبانی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی در کودکان انجامیده است. گرچه آهنگ پیشرفت تمامی کودکان در پیمودن این مراحل یکسان نیست، اما در روند رشد، گذار همگی آنان از این مراحل قطعی است. توجه به ویزگی های کودکان در هر مرحله از رشد، سر نخ هایی را برای شناخت ادبیات مناسب آنان به دست می دهد. کودکان برای پشت سر گذاردن هر مرحله خاص از رشد، به کتاب های ویژه ای نیاز دارند. این کتاب ها آن ها را در پیشروی به مراحل دیگر یاری می دهند. به همین سبب شناخت گوناگونی رشد و پرورش کودک برای تمامی والدین و کسانی که با کودکان سر و کار دارند ضروری است. ادبیات و کتاب خوانی، اثری ژرف بر رشد و پرورش جنبه های مختلف زبانی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی کودک دارد.

در ۵ تا ۶ سالگی کودکان نسبت به ظاهر زبان نوشتاری خود کنجکاوند. پیشنهاد می‌شود فهرستی از قصه‌ها با استفاده از واژگان خود کودکان تهیه کنید. از کودکان بخواهید شرح تصویرها را به شما دیکته کنند.

 

الف با‌ورزی با کاکا‌کلاغه

آموزش الف با، پایه ی آموزش زبان خواندن و نوشتن است. در جامعه ی ما این اندیشه جا افتاده است که آموزش الف با ویژه سال نخست دبستان است. در حالی که آواشناسی و واک شناسی و در پی آن نویسه شناسی و در گامی بالاتر نشانه شناسی آمیختی پیش نیازهای خواندن و نوشتن درست و سنجیده است. این گام ها نیاز به سال ها فراگیری پیوسته از سوی کودکان پیش دبستان دارد.

بسته ی الف باورزی با رویکرد آموزش خلاق کودک محور و به شیوه آوایی- رانشی Articulative-Phonics سامانه ی الف بای فارسی را به کودکان و بزرگ سالان می آموزد. در این شیوه آوای واکی و رانش گاه آن بدون کاربرد خواندن یا نوشتن آموزش داده می شود.
این بسته برای آموزش بزرگ سالان بی سواد،‌ کسانی که فارسی زبان مادری شان نیست اما می خواهند فارسی را به شیوه ای نو و بازیگون بیاموزند کاربرد دارد.

در این بسته شما:
کتاب خودواهای فارسی
کتاب هم واهای فارسی
کتاب هم واهای اوستایی و عربی
کتاب راه نما
و افزونه های الف بایی را دارید.
چگونگی کار با بخش های گوناگون این بسته در کتاب راه نما آمده است.

لینک خرید: http://hodhod.com/product/kaka

 

 

چه جوری می شود بال شکسته ای را درمان کرد

پرنده ای با خوردن به شیشه های بلندترین ساختمان شهر مجروح می شود و کسی، جز یک پسر بچه ی مهربان، متوجه افتادن و مجروح شدن این کبوتر نمی شود. پسرک پرنده را به خانه می برد و مراقبت های اوست که باعث می شود پرنده دوباره بتواند پرواز کند.
داستانی تصویری که حس انسانیت و عشق به حیوانات را در کودک تقویت می‌کند. این داستان کودکان را به دقت و توجه بیشتر به پیرامونش فرا می‌خواند و از او می‌خواهد از هیچ چیز سرسری نگذرد. تصاویر هر یک با آوردن جزئیات و با کنار هم قرار دادن صحنه‌های گوناگون برای خود، داستان جداگانه‌ای دارند. صحنه‌هایی سرشار از انسانیت و مهربانی خانواده‌ای که در حال تیمار پرنده هستند در برابر خشونت جاری در جهان از تصویر تانک بر روی روزنامه که قرار است در زیر پرنده قرار بگیرد تا صفحه تلویزیون که رژه جت‌های جنگی را نشان می‌دهد، جزئیاتی است که تصویرگر از آن غافل نمانده و توجه کودک را هم سمت و سو می‌دهد.
نکته دیگری که در تصاویر به زیبایی ترسیم شده حضور یکایک خانواده در کنار هم برای درمان پرنده و تأکید بر این است و دیگر آن‌که با وجود حس مالکیت در کودکان که در این سن بسیار چشمگیر است ولی او به راحتی از پرنده دست برمی‌دارد و او را پرواز می‌دهد.

لینک خرید: http://hodhod.com/product/bale-shekasteh

 

 

اردک کشاورز

روزی روزگاری اردکی بود که از بخت بد با کشاورز پیر و تنبلی زندگی می‌کرد. اردک همه‌ی کارهای مزرعه را انجام می‌داد. کشاورز تمام روز توی تخت می‌ماند. او مدام فریاد می‌زد: «کارها رو‌به‌راه است؟». اردک جواب می‌داد: «کواک!». اردک بیچاره گوسفندها را از تپه پایین می‌آورد، مرغ‌ها را توی مرغ‌دانی می‌کرد و… و کشاورز مدام فریاد میزد: «کارها رو‌به‌راه است؟». اردک جواب می‌داد: «کواک!».
همکاری، رعایت کردن حال دیگران و به خصوص کمک کردن به افرادی که مورد زورگویی و بهره‌کشی قرار گرفته‌اند نکاتی هستند که در این کتاب به زیبایی و هنرمندانه در لابه‌لای متنی ساده و روان گنجانده شده‌اند. صداها و آواهای قابل تکرار برای مخاطبان خردسال جذاب‌اند و باعث همراهی آنان در خوانش متن و روند حرکت داستان می‌شوند. تصاویر آبرنگی لطیف و خلاقانه اْکسنبری بر غنای کتاب و جذابیت آن افزوده است. متن ساده و در عین حال چند لایه‌ی این کتاب تصویری امکان بحث و تبادل نظر درباره مفاهیم عمیقی چون زورگویی، مبارزه با تنبلی و تن‌پروری، ایستادن در برابر زور، میزان تن دادن به خواسته‌های دیگران، مرز میان همیاری و بهره‌کشی و… را فراهم می‌کند.

لینک خرید: http://hodhod.com/product/ordak-keshavarz

 

 

خانم حنا به گردش می رود

خانم حنا روزی تصمیم می‌گیرد برای گردش از خانه خارج شود. او از حیاط، از روی خرمن علف، از جلوی آسیاب، از شكاف دیوار چوبی و از زیر كندو‌های عسل می‌گذرد و به موقع برای شام به خانه باز می‌گردد.اما تصاویر، داستانی دیگر دارند. علاوه بر خانم حنای تُپل و بی‌خیال، با روباهی آشنا می‌شویم كه به‌خاطر شكار خانم حنا بلاهای زیادی بر سرش می‌آید. بلاها و اتفاقاتی كه به داستان انرژی بسیار و روحیه‌ای طنزگونه می‌بخشد.
این كتاب به دلیل آن‌ كه متنی طولانی ندارد و داستان غالباً به كمك تصاویر روایت می‌شود فضای مناسبی را برای تمرین داستان‌نویسی و قصه‌گویی در اختیار كودكان می گذارد. فضای داستان و تصاویر آن امكان آموزش با موضوع مزرعه و حیوانات را فراهم می‌كند. برای زنده تر كردن این فعالیت مربی یا كتاب خوان می تواند نمونه‌ای از گندم طبیعی و یا سایر گیاهان موجود در مزرعه را همراه خود به كلاس بیاورد و در كنار انجام نمایش خلاق درباره‌ی فواید، صداها و خوراک حیوانات با كودكان گفت‌و‌گو كند.

لینک خرید: http://hodhod.com/product/khanom-hana

نوشته مجموعه‌ی پیشنهادی برای کودکان ۵ تا ۶ سال اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

ماهی و دریا یک روز تابستان

رفتم لب دریا
در ساحلش دیدم
یک ماهی زیبا

خود را تکان می داد
آن ماهی کوچک
پیراهنش پر بود
از ماسه و پولک

از ساحل دریا
برداشتم او را
انداختم با دست
بر سینه ی دریا

در سینه ی دریا
ماهی تکانی خورد
یک موج هم آمد
آهسته او را برد

اسدالله شعبانی

نوشته شعر کودکانه اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

یک آسیب شناس اجتماعی با بیان اینکه مناسب‌ترین زمان برای مادرانی که قصد دارند کودکان خود را به مهدکودک بفرستند بعد از دوسالگی است، گفت: تصویب قوانین حمایتی برای زنان شاغل ضروری است.

بر اساس پژوهش‌هایی که در خصوص کودکانی که به مهدکودک می‌روند، انجام شده، تا پیش از دو سالگی هیچ محبتی جای محبت مادر را نمی‌گیرد، به دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی کشو…ر، زنان مجبور هستند در تأمین هزینه‌های زندگی مشارکت کنند.

بنابراین گذاشتن کودکان به مهد از سوی مادران یک اجبار است و به اختیار مادران نیست. پرستار هرگز جای مادر را نمی‌گیرد اما رفتن کودکان بعد از دوسالگی به مهد مشکلات کمتری برای کودکان ایجاد می‌کند.

مهر و محبت مادربزرگ و پدربزرگ‌ها از مهدکودک‌ها بهتر است، گفت: بعد از مرخصی قانونی بهتر است کودکان نزد پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها بزرگ شوند تا به مهدکودک‌ها روند و زیر نظر مربیان رشد کنند. محبت مادربزرگ‌ها جایگزین مناسبی برای محبت مادران است و این کودکان از لحاظ عاطفی کمتر دچار مشکل می‌شوند.

ریشه‌های شخصیتی کودکان در همین سالها شکل می‌گیرد، گفت: با توجه به تاکیداتی که در خصوص فرزند آوری در جامعه می‌شود، قوانینی برای حمایت مادران شاغل انجام گیرد تا امنیت شغلی و امنیت اقتصادی آنها دچار مشکل نشود.

وی با اشاره به اینکه بعد از دوران نوزادی، مشکلی برای فرزند مادران شاغل ایجاد نمی‌شود، گفت: بر اساس تحقیقات انجام شده در مناطق ۱۳ و ۱۴ تهران، میانگین نمرات فرزندان مادران شاغل یک تا ۲.۵ برابر بیش از مادران خانه دار است.

منبع: خبرگزاری مهر

نوشته ۲ سالگی مناسب‌ترین سن برای گذاشتن کودکان به مهدکودک اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مطالعه جدید محققان نشان می‌دهد آپنه خواب (اختلال در خواب) در کودکان بر میزان توجه، رشد حافظه و زبان کلامی آنها در نوجوانی تأثیر می‌گذارد.

به گزارش خبرنگار مهر، محققان دانشگاه شیکاگو عنوان می‌کنند هر چقدر مشکل اختلال خواب وخیم‌تر باشد، ریسک بروز مشکلات مربوط به یادگیری بیشتر خواهد بود.…
آپنه خواب موجب می‌شود افراد در زمان خواب با نفس کشیدن‌های منقطع روبرو شوند. بدین ترتیب میزان اکسیژن به طور موقت کاهش می‌یابد.

مطالعات قبلی هم نشان داده بودند که آپنه خواب در بزرگسالی با مشکل تمرکز، مسائل مربوط به حافظه، تصمیم گیری ضعیف، افسردگی و استرس همراه است.

در این مطالعه جدید، در حدود ۱۴۰۰ کودک دبستانی مبتلا به آپنه خواب حضور داشتند. رده سنی کودکان بین ۵ تا ۷ سال بود، اما همه آنها در زمان خواب خروپف نمی‌کردند.
محققان کودکان را براساس شدت آپنه خوابشان به چهار گروه تقسیم کردند. کودکان در این مطالعه در یک تست خواب شرکت کردند و به سؤالات مشروحی در مورد خوابشان پاسخ دادند. همچنین این کودکان تست‌های مربوط به عملکرد مغز، از جمله مهارت‌های کلامی و تصمیم گیری را انجام دادند.

بعد از مقایسه نتایج هر گروه، محققان دریافتند حتی مشکلات خفیفی نظیر خروپف کردن تأثیر منفی بر توانایی‌های فکری کودکان دارد.

منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته کودکان دچار اختلال خواب با مشکلات یادگیری مواجه‌اند اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

دستاوردهای پژوهشی در زمینه رشد و پرورش کودک، به شناخت دوره هایی در رشد زبانی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی در کودکان انجامیده است. گرچه آهنگ پیشرفت تمامی کودکان در پیمودن این مراحل یکسان نیست، اما در روند رشد، گذار همگی آنان از این مراحل قطعی است. توجه به ویزگی های کودکان در هر مرحله از رشد، سر نخ هایی را برای شناخت ادبیات مناسب آنان به دست می دهد. کودکان برای پشت سر گذاردن هر مرحله خاص از رشد، به کتاب های ویژه ای نیاز دارند. این کتاب ها آن ها را در پیشروی به مراحل دیگر یاری می دهند. به همین سبب شناخت گوناگونی رشد و پرورش کودک برای تمامی والدین و کسانی که با کودکان سر و کار دارند ضروری است. ادبیات و کتاب خوانی، اثری ژرف بر رشد و پرورش جنبه های مختلف زبانی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی کودک دارد.

در ۴ تا ۵ سالگی زبان انتزاعی‌تر می‌شود. کودکان، با استفاده از دستور زبان، جمله‌ها را درست ادا می‌کنند. گنجینه‌ی واژگان آن‌ها نزدیک به دوهزار و پانصد واژه می‌رسد. کودکان از طرح‌های داستانی که پیچیدگی اندکی دارند، در کتاب‌ها لذت می‌برند.

برای کودکان قصه‌های کوتاه و قابل فهم بگویید و از آن‌ها بخواهید قصه‌ها را بازگو کنند و قصه‌های بلندتر و پرشاخ‌ و برگ بازگو کنند. آن‌ها از بازگویی قصه‌های عامیانه لذت می‌برند و می‌توانند از کتاب‌های بدون کلام تصویری برای قصه‌گویی استفاده کنند. از تابلوی پارچه‌ای و قصه‌های تصویری استفاده کنید تا به کودکان در تنظیم قصه کمک کند.

 

به آب نزدیک نشو دخترم

دخترك به همراه مادر و پدرش برای تفریح و گردش به ساحل می‌روند. پدر و مادر تمام‌وقت در صندلی‌های ساحلی خود نشسته‌اند، یا خرخر می‌كنند و یا مدام از دخترك شكایت می‌كنند و به او غُر می‌زنند. و این در حالی است كه دخترك شانسی می‌یابد تا سفری ماجراجویانه بر دریای خروشان داشته باشد.
به آب نزدیك نشودخترم، جمله‌ای است كه پدر و مادر بارها تكرار می‌كنند، اما دخترك از همان ابتدا سفر دریایی خود را آغاز كرده است. سفری كه با خطرات بسیاری همراه است و گنج‌های ارزشمندی در آن می‌توان یافت.
در لایه‌ی اول، کودک با دیدن تصاویر کتاب شاهد داستان دختربچه‌ای است که همراه پدر و مادرش برای تفریح کنار دریا می‌رود. پدر و مادر روی صندلی‌هایشان در ساحل لم می‌دهند، روزنامه می‌خوانند و چای می‌نوشند و تنها توجهی که به دخترشان دارند محدود به جملات ساده‌ی امر و نهی است که کل نوشته‌های کتاب را تشکیل می‌دهند.
در این زمان دختربچه با سگی کوچک بازی می‌کند، قایق‌سواری می‌کند، سوار کشتی دزدان دریایی می‌شود، با آن‌ها می‌جنگد، وارد جزیره‌ی گنج شده و صندوقچه‌ی جواهرات را به دست میآورد و زمانی که پدر و مادر به پایان چرت زدن خود در ساحل می‌رسند، دخترک از سفر ماجرایی خود فاتحانه بازمی‌گردد.
لینک خرید: http://hodhod.com/product/aab-dokhtaram

 

 

گروفالو
موش کوچولو در جنگل با روباه، جغد و مار رو به رو می شود. هر سه او را به خانه شان دعوت می کنند. موش کوچولو که می داند آن ها چه نیتی دارند ادعا می کند که با دوستش “گروفالو” قرار ملاقات دارد و هنگامی که از ظاهر ترسناک و غذاهای مورد علاقه ی او صحبت می کند، هر سه فرار می کنند.
اما موجود بعدی که موش با او رو به رو می شود یک گروفالوست که غذای مورد علاقه اش هم موش است!
موش کوچولوی زیرک با سر هم کردن قصه ای دیگر این بار گروفالو را فراری می دهد.
“گروفالو” داستانی است پرکشش با زنجیره ای از کنش های تکرار شونده و تصاویری که مخاطبان پیش دبستانی خود را راضی می کند.
لینک خرید: http://hodhod.com/product/grofalo

 

سفر به سرزمین وحشی ها
پسرک لباس گرگی خود را می‌پوشد و تا می‌تواند شیطنت می کند. مادر برای تنبیه، او را بدون شام به اتاقش می‌فرستد. اما در اتاقش جنگلی شگفت‌انگیز شروع به رشد می‌کند و او از همان جا به سرزمین وحشی‌ها سفر می‌کند. کودکان هم با خواندن این کتاب به همراه پسرک به سرزمین وحشی‌های دوست‌داشتنی سفر می‌کنند و در پایان به اتاق پسرک باز می گردند، جایی که شام گرمی در انتظارش است.
لینک خرید: http://hodhod.com/product/safar-be-sarzamine-vahshiha

 

روباه مرغ دزد
در داستان روباه مرغ دزد، “کودک می‌خواند قبل از اینکه خواندن را بیاموزد”.
“روباه مرغ دزد” یک کتاب تصویری بدون کلام با پایانی غافلگیر کننده است. خرگوش، خرس، خروس و مرغ دور هم جمع شده‌اند که ناگهان روباه از راه می‌رسد و مرغ را می‌دزدد و می‌برد… .
کودک صفحه به صفحه با تصاویر کتاب پیش می‌رود، شخصیت‌ها را می‌شناسد، با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند، احساسات و عواطف‌‌شان را توصیف می‌کند و داستانش را دنبال می‌کند.
لینک خرید: http://hodhod.com/product/rubahe-morgh-dozd

نوشته مجموعه‌ی پیشنهادی برای کودکان ۴ تا ۵ سال اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

امروزه کودکان به خاطر آپارتمان‌نشینی و عدم تحرک کافی، ملقب به بیش فعالی شده و ناچارند از داروهای سرکوب کننده انرژی استفاده کنند در حالی که از دیدگاه طب سنتی با اصلاح مزاج مناسب با سن و جنس و محیط پیرامون کودک و نوجوان حتی در صورت وجود بیش فعالی در کودک این عارضه بدون نیاز به داروهای رایج درمان‌پذیر خواهد بود.

امروزه شاهد آن هستیم که درصد قابل توجهی از کودکان و نوجوانان ما را به عنوان بیش فعال می‌شناسند و متاسفانه استفاده بی‌رویه از داروهای بیش فعالی، نه تنها باعث از بین رفتن عامل بیش فعالی در کودک نمی‌شود که باعث اختلالات دیگری به خاطر عوارض این داروها در کودک و نوجوان خواهد شد.

آنچه که امروزه در طب مدرن کلاسیک به عنوان بیش فعالی شناخته می‌شود، از دیدگاه طب سنتی همان هجوم و غلبه خلط صفرا است که قطعاً در سنین کودکی و نوجوانی شاهد افزایش صفرا به طور طبیعی خواهیم بود.

صفرا معادل گرمی و خشکی است، گرمی صفرا در سنین کودکی و نوجوانی لازمه فعالیت‌های حیاتی این سنین است.

متاسفانه به دلیل زندگی‌های صنعتی و آپارتمان‌نشینی و عدم تحرک کافی کودکان، بسیاری از مواقع تحرک و جنب و جوش‌های مخصوص این سنین را، بیش فعالی در نظر گرفته و به غلط از داروهای سرکوب کننده فعالیت‌های طبیعی کودک خود استفاده می‌کنیم.

اگر چند دهه به عقب برگردیم و دوران کودکی خود را به یاد آوریم، حتماً به خاطر خواهیم آورد که نسل‌های گذشته، نسل‌های پر جنب و جوشی بودیم که در طی روز چندین و چند ساعت با گروه دوستان و همسالان خود بازیهای پرتحرک بسیاری داشتیم.

شناخت طبایع و شناخت مزاج‌ها، به والدین کمک خواهد کرد که با توجه به شناخت طبع کودک خود و شناخت مواد غذایی صفرا زا و عدم استفاده زیاد از این مواد غذایی به جای استفاده نادرست از داروهای ضد بیش فعالی با تغذیه مناسب کودک خود و اصلاح رفتاری باعث فروکش کردن غلبه صفرا با روشهای صحیح علمی شوند.

امروزه طب نوین این ادعا را دارد که کودکان مبتلا به بیش فعالی، در سنین بالاتر در صد بزهکاری و اختلالات رفتاری و اختلالات اعصاب بیشتری خواهند داشت و متاسفانه ادعای درستی نیز بوده و این به معنای شکست درمانهای رایج بیش فعالی در طب نوین است.

این متخصص طب سنتی با ابراز این عقیده که اغلب بیماریهای مانند بیش فعالی ریشه در عدم شناخت خود و محیط دارد و کافی است کمی بیشتر با علم ارزشمند مزاج شناسی و شناخت طبایع آشنا شویم، از دیدگاه طب سنتی با اصلاح مزاج مناسب با سن و جنس و محیط پیرامون کودک و نوجوان، بیش فعالی به طور قاطع درمان‌پذیر خواهد بود.
دکتر مریم نواب‌زاده
منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته بسیاری از کودکان به دلیل آپارتمان‌نشینی، انگ «بیش فعالی» می‌خورند اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

 

افزایش مهارت‌های یادگیری و خواندن در کودکان گاهی برای والدین بسیار مشکل است. پدر و مادر فکر می‌کنند مهارت‌های یادگیری و خواندن صفتی ارثی است و گام برداشتن در این راه به کودکان کمکی نمی‌کند. اما روانشناسان برای نیل به این هدف اهمیت خواندن کتاب‌های مصور را بیان می‌کنند و معتقدند که این کتاب‌ها آنچنان ارزشمندند که نه تنها برای خواندن و آموختن به بچه‌ها کمک می‌کند، بلکه دنیای تصور و تخیل کودکان را نیز پرورش می‌دهد.

 

از لحاظ تاریخی از کتاب‌های مصور برای آموختن ارزش‌ها به کودکان استفاده می‌شده است. پیامدهای رفتارهای خوب و بد اغلب در میان داستان‌ها هستند و اغلب رفتارهایی که هنجار یا نابهنجارند و ما دوست داریم که فرزندانمان آنها را انجام دهند یا ندهند در میان داستان‌های مصور و شخصیت‌های آن وجود دارد.

 

امروزه، روانشناسان به این نتیجه رسیده‌اند که کودکان برای شکل دادن دنیای خودشان توانایی‌هایی دارند. آن‌ها یادآور می‌شوند که به واسطه خواندن کتاب‌های مصور، والدین می‌توانند کودکانشان را از وجود قدرتی در درونشان آگاه کنند که این قدرت توانایی شکل دادن و خلق دنیایی عمیقاً دوست داشتنی را برای آنها دارد. در اغلب داستان‌های مصور به کودکان اهمیت مهربانی، بخشش یا ارتباط و دوستی‌های عمیق آموزش داده می‌شود.

 

یکی دیگر از مزایای کتاب‌های مصور این است که بچه‌ها نیرویی پیدامی کنند تا بتوانند دنیا را از نظر افراد دیگر و یا از منظر اشیا ببینند. زمانی که کودک کتاب می‌خواند بخشی از داستان را نیز ناخواسته تجربه می‌کند و دنیا را از دید شخصی دیگر می‌بیند.

کتاب‌های مصور به کودکان این امکان را می‌دهد تا افکار جدیدشان را گسترش دهند و ابتکاراتی که در وجودشان به واسطه خواندن کتاب‌های تصویری ایجاد شده آنها را فراسوی محیط اطرافشان ببرد.

 

بچه‌ها در هر گروه سنی کتاب‌های مصور را دوست دارند و این وظیفه پدر و مادر است که این علاقه را در آنها پرورش دهند، اما متاسفانه اکثر والدین تمایلی به استفاده از کتاب‌های مصور برای کودکانشان ندارند، چراکه فکر می‌کنند اینگونه کتاب‌ها فاقد ارزش آموزشی برای کودکان است.

 

منبع: وب سایت کتابخانه، موزه و مرکزاسناد مجلس شورای اسلامی

نوشته مهارت مطالعه کودکان با کتاب های تصویری اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

من رنگ سبزم
برگ درختم
گاهی لباسم…
بر بند رختم

من سبز هستم
رنگ بهارم
هم پیش گلها
هم پیش خارم

من رنگ گوجه
رنگ خیارم
من رنگ برگم
رنگ بهارم

جعفر ابراهیمی

نوشته سبز اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

کم شنوایی، بیماری نیست که درمان داشته باشد بلکه توانبخشی دارد. تعداد شنوایی شناسان کشور تقریبا برابر با کل این تعداد در قاره اروپاست بنابراین مشخص است که با وجود این متخصصان در سال های اخیر پیشرفت های خوبی در زمینه علم شنوایی شناسی داشته ایم و با کمک این فارغ التحصیلان بسیاری از مشکلات شنوایی در کشور را حل کرده ایم ولی باز هم مشکلات زیادی وجود دارد.
کم شنوایی یک اورژانس عصبی است و گفتنی است که مغز یک دوره طلایی دارد که اگر در این دوره به نوزاد و کودک رسیدگی شود، او می تواند انسان فعالی باشد که از همه نظر بتواند در حیطه های اجتماعی و آموزشی کاملا همگام با همسالان خود پیش برود.
با توجه به پیشرفت علم شنوایی شناسی در دهه اخیر در حال حاضر بلافاصله بعد از زایمان و قبل از خروج از بیمارستان امکان تشخیص کم شنوایی برای نوزاد امکانپذیر است و بلافاصله بعد از تشخیص برای نوزاد باید وسیله کمک شنوایی مناسب تجویز شود و همزمان مداخله توانبخشی صورت گیرد و رسیدگی به این امر و انجام تمام این خدمات تنها به دست شنوایی شناس مقدور است.
بعد از تشخیص کم شنوایی در کودک زیر ۶ ماه و از همان اوایل نوزادی، کودک باید مورد توانبخشی شنوایی قرار گیرد و بحث توانبخشی هم بصورت تیمی و هم خانواده محور میباشد به این معنا که یک تیم تخصصی به خانواده آموزش می دهد که اولین فعالیت های توانبخشی را در محیط منزل و در زندگی انجام دهند.
توانبخشی تنها این نیست که کودک را برای آموزش به کلاس های ویژه ببرند بلکه لازم است کل زندگی این خانواده، تغییراتی داشته باشد که کودک در معرض گفتار، زبان و شنوایی باشد و به صورت مستمر نیز توسط شنوایی شناس و تیم کارشناسی مورد بررسی و پایش قرار گیرد.
کودکانی که از سمعک استفاده می کنند با یک سرماخوردگی کوچک مشکل گوش و حلق و بینی پیدا می کنند و نیاز است هر ماه وضعیت کودک و سمعک توسط شنوایی شناس چک شود.
کم شنوایی بیماری نیست که درمان داشته باشد بلکه توانبخشی دارد و در واقع با تکنولوژی خاص به فرد کمک می کنیم بتواند کم شنوایی خود را جبران کند و با همان میزان شنوایی که دارد با کمک وسایل کمک شنوایی بهترین عملکرد را داشته باشد و به همان توانایی ها و قابلیتهایی دست یابد که همسالان شنوایش دست می یابند.
در اینجا نگرش جامعه بسیار اهمیت دارد و لازم است با توجه به آمار بسیار بالای کم شنوایی (۳-۱ نوزاد از هر هزار نوزاد)جامعه، کودکان کم شنوا را در خود بپذیرد. همه کودکان کم شنوا قادرند با تشخیص زودهنگام و توانبخشی مناسب به قابلیتهای بالایی دست یابند. و در سالهای بعد در آموزش، تحصیلات ،اشتغال وهمه دیگر ابعاد زندگی نیز موفق تر باشند.

دکتر گیتا مولّلی

منبع: خبرگزاری مهر

نوشته توصیه به کودکانی که سمعک دارند اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

اوتیسم عارضه‌ای پیوستاری (طیفی) به حساب می‌آید و علائم این اختلال در دو بیمار به یک شکل ظاهر نمی‌شود.

با وجود آنکه علائم اوتیسم در تمامی افراد به یک به شکل نیست اما با علائم مشابهی هم می‌تواند همراه باشد. در بیشتر کودکان اختلال طیفی اوتیسم در سن سه سالگی تشخیص داده می‌شود اما گاهی اوقات این عارضه در فاصله سنی ۶ تا ۱۲ سالگی شناخته می‌شود. همچنین در موارد نادر این عارضه در افراد بزرگسال تشخیص داده می‌شود.نوزادان مبتلا به اختلال طیفی اوتیسم برای نشان دادن خود کمتر صداها و کلمات بی‌معنی و مفهوم را بیان می‌کند و با بالا رفتن سن به سختی می‌توانند در اجتماع فعالیت داشته باشند. همچنین آنان از برقراری تماس چشمی خودداری کرده و حرکات چهره و بدن را به سختی درک می‌کنند.

کودکان مبتلا به اختلال طیفی اوتیسم اغلب ترجیح می‌دهند با خودشان بازی کنند همچنین برخی از آن‌ها همراهی با کودکان سنین مختلف را ترجیح می‌دهند. به همین دلیل مبتلایان به این اختلال به سختی به مهارت‌های زبانی دست پیدا می‌کنند و می‌توانند صحبت‌های دیگران را کپی کنند.

همچنین اوتیسم بر چگونگی حرکات فیزیکی کودک به هنگام نشان دادن و ابراز کردن خود تأثیر می‌گذارد و در مواقعی که هیجان زده می‌شود می‌تواند دست‌های خود را حرکت دهد.
برخی از این کودکان در شرایط مرتب و منظم اساساً آرامش بیشتری دارند و زمانی که برنامه متداول آنان تغییر می‌کند اذیت می‌شود. همچنین این بیماران در برابر محرک‌هایی همچون بو، صدا مزه و لمس کردن واکنش معمولی نشان نمی‌دهند.
به گزارش روزنامه ایندیپندنت، این بیماری همچنین بر توانایی شناختی فرد هم تأثیر می‌گذارد.

منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته چگونه می‌توان اوتیسم را در کودک تشخیص داد؟ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

یه گربه دارم

دمش درازه

خیلی قشنگه

گربهٔ نازه!

بازی می‌کنم

با اون، همیشه

هیچ وقت از بازی

خسته نمی شه

من براش میشم

یه موش کوچک

بهش نگفتم

که هست عروسک!

 

جعفر ابراهیمی

تصویرگر:Jennifer A. Bell

نوشته دوست اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مادران شیرده و باردار بیش از هر گروه دیگری به مصرف آهن نیاز دارند. بدن به طور معمول برای ساخت سلول‌های خونی، اکسیژن رسانی به اعضا، ساخت آنزیم‌ها و پروتئین‌های خاص به آهن نیاز دارد و شایع‌ترین بیماری که به علت سوءتغذیه به وجود می‌آید، کم خونی فقر آهن است که عموما با علائمی مانند رنگ‌پریدگی، ضعف، سرگیجه، سردرد و بی اشتهایی همراه است.

به طور کلی در بدن یک فرد بالغ ۲٫۵ میلی گرم آهن وجود دارد، در شرایط عادی حدود یک تا ۵ میلی‌گرم آهن در روز از بدن دفع می‌شود و در زنان در دوران قاعدگی یک میلی‌گرم به این عدد اضافه می‌شود، یعنی دفع روزانه به حدود ۲ میلی‌گرم می‌رسد، بنابراین توصیه می‌شود بانوان در دوران قاعدگی از فرآورده‌های حاوی آهن به صورت مکمل استفاده کنند.
نیاز بدن به آهن در مراحل مختلف زندگی متفاوت است و زنانی که باردار نیستند به طور معمول نیاز به ۱۸ میلی گرم آهن در روز دارند که ممکن است آن را از طریق فرآورده‌های خوراکی یا مکمل‌ها دریافت کنند، اما، در دوران بارداری، به علت افزایش حجم خون و نیاز جنین برای ساخت سلول‌های خونی، نیاز بیشتری به آهن وجود دارد. مصرف مکمل آهن به طور قابل توجهی اثرات مثبت بر وضعیت زنان باردار هنگام زایمان و پس از آن دارد و عدم درمان فقرآهن در دوران بارداری می‌تواند منجر به آسیب‌های جنینی، تولد نوزاد با وزن کم، تولد نوزاد با ضریب هوشی کمتر، زایمان زودرس و افسردگی بعد از زایمان مادر شود.

مطالعات نشان داده است که حدود ۵۰ درصد زنان باردار آهن مورد نیازشان را در بارداری دریافت نمی‌کنند و لازم است حداقل ۲۷ میلی‌گرم در روز در دوران بارداری آهن مصرف شود، در دوران شیردهی حداقل ۹ میلی گرم برای مادران شیرده بالای ۱۹ سال و برای مادر شیرده زیر ۱۹ سال حداقل ۱۰ میلی گرم در روز مصرف آهن توصیه می شود.

تمامی بانوان باردار لازم است آزمایش‌های خونی مربوطه جهت مشخص شدن کم خونی فقر آهن را انجام دهند تا میزان مورد نیازشان از مکمل‌های آهن را در دوران بارداری دریافت کنند. تحقیقات وسیع و متعددی، ارتباط سطح بالای آهن خون و افزایش عوارض بارداری را نشان داده است، بسیاری از زنان علاوه بر مصرف قرص‌های آهن به صورت جداگانه، از مولتی ویتامین‌هایی که در ترکیب آنها آهن نیز وجود دارد استفاده می‌کنند که این امر می‌تواند خطرناک باشد.

میزان ذخایر آهن زنان پس از زایمان به دلیل از دست رفتن خون، کاهش خواهد یافت و توصیه می‌شود زنان حتی با میزان هموگلوبین طبیعی در بارداری نیز تا سه ماه پس زایمان مکمل آهن را مصرف کنند. شیر مادر دارای مقادیر زیادی از آهن است که به طور معمول نیاز نوزاد انسان را تا ۶ ماه تامین می‌کند ولی از بعد از ۶ ماهگی لازم است کودک فرآورده آهن را به صورت مکمل دریافت کند. بر اساس دستورالعمل کشوری وزارت بهداشت، مصرف روزانه یک عدد قرص آهن از پایان ماه چهارم بارداری تا ۳ ماه پس از زایمان برای پیشگیری از کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن و عوارض نامطلوبی که بر رشد و تکامل جنین و سلامت مادر باردار، ضروری است.

توصیه می‌شود از مصرف همزمان شیر و فرآورده‌های لبنی، چای و قهوه و قرص آهن، به دلیل آن‌که در جذب آهن اختلال ایجاد می‌کند، خودداری شود. باید پس از مصرف قرص آهن یک لیوان پر آب بنوشید و بهتر است قرص آهن، بعد از غذا میل شود تا عوارض جانبی به حداقل برسد.

می‌توان قطره‌های آهن بچه‌ها را در آب یا آب میوه (بویژه آب پرتقال) مخلوط کرد، دو ساعت قبل و بعد از مصرف قرص آهن از مصرف هرگونه آنتی اسید و آنتی بیوتیک (مانند: سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، داکسی سایکلین، تتراسایکلین و…) و برخی از داروها خودداری کنید و توصیه می‌شود قبل از مصرف قرص آهن این موضوع را به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید.

عوارض احتمالی مصرف قرص آهن در صورت مشاهده هر یک از علایم همچون مدفوع سیاه و سفید، قیری یا خونی، تب، ناراحتی شدید گوارشی یا استفراغ کردن، درد خیلی شدید شکم، استفراغ خونی یا استفراغ با زمینه‌ای مشابه قهوه لازم است با پزشک و یا داروساز خود تماس بگیرید.
درد خفیف شکم، یبوست، مدفوع تیره، حالت تهوع با قرص آهن محتمل بوده و بروز آنها نگران کننده نیست.
منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته اثرات نامطلوب عدم مصرف آهن برای مادران شیرده و باردار اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

پنجره اتاقم

باز می شه بسته می شه

این کیه پشت پرده

این کیه پشت شیشه؟

من می دونم کسی نیست

فقط آقای باده

هو هو هو گوش کنین!

اینم صدای باده

 

اسدالله شعبانی

نوشته صدای باد اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

توانایی بازگو کردن نظرات و برقراری ارتباط و همچنین اقناع دیگران، توانایی است که زبان در اختیار بشر گذاشته است؛ چرا که انسان تنها از این طریق است که می‌تواند در جامعه حضور مفید داشته و هویت اجتماعی کسب کند.

کم‌رویی و خجالت شاید تا حدودی نشان از ادب و شخصیت درونی مثبت فرد باشد؛ اما اگر این ویژگی به گونه‌ای باشد که فرد نتواند در جامعه و یا در خانواده اظهار نظر کرده و از حقوق خویش دفاع کند، این ویژگی تبدیل به مشکلی جدی می‌شود که شخصیت و زندگی فرد را در تنگنا قرار می‌دهد.

گوشه‌گیری و خجالت در افراد اغلب در نتیجهٔ پایین بودن اعتماد به نفس ایجاد می‌شود که این مشکل ریشه در سوابق کودکی فرد و رفتارهای او با خانواده و جامعه دارد. اگر یک فرد در دوران کودکی به علت بروز رفتاری توسط والدین و یا توسط مربیان و معلمان مورد تنبیه و تحقیر مکرر قرار بگیرد؛ این کودک به ترس از اجتماع دچار شده و گوشه‌گیر می‌شود. در فرآیند گوشه‌گیر بودن افراد عامل ژنتیک نیز تأثیر دارد، در برخی افراد ترشح مواد شیمیایی موجب می‌شود که فرد نتواند در برخورد با اجتماع و ارتباطات انسانی موفق عمل کند.

گوشه‌گیری‌های ژنتیکی تنها از طریق دارو درمانی قابل پیشگیری می‌باشد و در برخی موارد نیز به این دلیل که فرد ذاتاً به صورت درون‌گرا متولد می‌شود، به صورت کامل نمی‌توانند درمان شوند؛ اما افراد برون‌گرا که سیستم عصبی‌شان کمتر تحریک می‌شود، در فرآیند ارتباطات اجتماعی موفق‌تر از افراد درون‌گرا هستند. گوشه‌گیری‌هایی را که در جریان زندگی برفرد تحمیل می‌شود را می‌توان با استفاده از عوامل محیطی و روش‌های اجتماعی به تدریج درمان کرد. والدین و معلمان بیشترین تأثیر را در فرآیند جامعه‌پذیری فرد دارند؛ از این رو باید تلاش کنند تا کودکان نسبت به خودشان نگرش مثبت داشته و نسبت به نظرات و کارهایی که انجام می‌دهند اعتماد به نفس بیش‌تری داشته باشند.

غفلت از کودکان، بی‌توجهی، تنبیه و تحقیر کودکان جزءعواملی هستند که باعث می‌شوند کودک دچار گوشه‌گیری و عدم اعتماد به نفس شود. افزایش اعتماد به نفس در کودکان، آموزش مهارت‌های اجتماعی و طرز برخورد با اجتماع و افراد، کمک به افزایش موفقیت کودکان، و برجسته کردن موفقیت‌های کودک، و استفاده از روش‌های خودکارآمدی برای کودک از جمله عواملی هستند که می‌توانند گوشه‌گیری و عدم اعتماد به نفس را درمان کنند. اگر گوشه‌گیری فرد درمان و پیشگیری نشود، عدم موفقیت در ارتباطات اجتماعی، افت تحصیلی و متعاقباً شکست تحصیلی، و همچنین در دوران پس از ازدواج نیز بسیاری از مشکلات خانوادگی و اجتماعی برای فرد رقم خواهد خورد.

مینا زعفرانچی، روانشناس
منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته گوشه‌گیری و ترس از اجتماع، ریشه در سوابق کودکی فرد دارد اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

رو برگ شاخهٔ گل

شاپرکی نشسته

نشسته زیر آفتاب

دو تا بال هاشو بسته

بال‌های رنگارنگش

رو برگ گل، قشنگه

انگار که روی بال هاش

هزار هزار تا رنگه

سفید و سبز و آبی

بنفش و قرمز و زرذ

تا دست زدم به بالش

شاپرکه فرار کرد

صداش زدم نیومد

پر زد و زود هوا رفت

تو آسمون ها پر زد

نفهیمدم کجا رفت

 

شعر از: جعفر ابراهیمی

تصویرگر: Sue Shanahan

نوشته زیر آفتاب اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

آنچه که باید به کودکان و نوجوانان آموخته و همواره یادآوری شود، این است که برای حرکت در خیابان، تنها مجاز به حرکت از داخل پیاده‌رو هستند و نباید یکباره به وسط خیابان بدوند.

آنچه که باید به کودکان و نوجوانان آموخته و همواره یادآوری شود، این است که برای حرکت در خیابان، تنها مجاز به حرکت از داخل پیاده‌رو هستند و نباید یکباره به وسط خیابان بدوند. برای عبور از خیابان، در جایی که پل هوایی یا زیرگذر، موجود است حتماً از آن استفاده کنند و مجاز به رد شدن از عرض خیابان نیستند.

در غیر این صورت باید از جایی حرکت کنند که خیابان دارای خط‌کشی عابر پیاده است. لازم است رنگهای چراغ راهنمای عابران پیاده را به خوبی بشناسند و با مفهوم آن آشنایی کامل داشته باشند.

کودکان از کودکی باید رنگهای چراغ راهنمایی وسایل نقلیه را نیز بشناسند تا بتوانند بر اساس آن تصمیم‌گیری کنند.
در محل‌هایی هم که چراغ راهنمایی و خط‌کشی عابر پیاده وجود ندارد، بهتر است که کوتاه‌ترین مسیر عرضی خیابان را انتخاب کنند و برای رد شدن از خیابان، ابتدا به سمت چپ نگاه کرده و در صورتیکه وسیله نقلیه‌ای عبور نمی‌کرد تا وسط خیابان حرکت کنند و سپس با نگاه کردن به سمت راست، چنانچه خطری متوجه آنان نبود، ادامه مسیر دهند.

برای حفظ سلامت و پیشگیری از تصادفات رانندگی، به فرزندانتان بیاموزید:

۱- از بازی کردن در خیابانها خودداری کنند.

۲- هنگام دوچرخه سواری از کلاه ایمنی مخصوص استفاده نمایند و برای حرکت، به خودروهای دیگر آویزان نشوند.

۳- در کوچه‌ها و خیابان‌ها، اسکیت سواری نکنند.

۴- در مواقع استفاده از سرویس مدرسه، تمام نکات ایمنی را رعایت کنند، از جمله بیرون نبردن سر و دست از پنجره و هل ندادن یکدیگر در سرویس و راه نرفتن در داخل سرویس به هنگام حرکت آن.
منبع: خبرگزاری موج

نوشته آنچه والدین باید برای پیشگیری از تصادفات،‌ به کودکان خود بیاموزند اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مقاله‌ای از مک کالوین

مک کالوین از جمله کسانی است که در زمینه مسائل عملی کتابداری و کتابخوانی بچه‌ها، صاحب صلاحیت است. کتاب «خدمات کتابخانه‌های عمومی کودکان» که مقاله پیش‌رو، بخشی از آن است از آثار برجسته وی محسوب می‌شود که در آن به مسائل مختلف این‌گونه کتابخانه‌ها اشاره کرده است.

در این مقاله بخش‌هایی از فصل «انتخاب کتاب» برگزیده و ترجمه شده است. کالوین در مقوله «انتخاب» به سه معیار معتقد است: «… جوهر، صداقت و حقیقت» و در مورد هریک به تفضیل سخن گفته است.
وی معتقد است که نباید اجازه داد «کودک علاقه‌مند به کتاب خوب، تنها به علت نبود دسترسی به چنین کتابی مجبور به خواندن کتاب‌های کم ارزش شود و برای انجام چنین عملی کتابدار باید با دیدی وسیع دست به انتخاب کتاب بزند و به منظور ایجاد رابطه صحیح با کودک باید «ذخایر وسیعی از موضوعات و مواد قابل جذب و فهم را به وی ارائه داد»

اساسی‌ترین هدف کتابخانه کودک کمک به کتابخوان‌های خردسال است تا آگاهی و ادراک خود را درباره اطرافیان و جهان دور و نزدیک افزایش دهند و بیاموزند که چگونه مراحل رشد را بپیمایند و دریابند که گرچه نیاز به طی این مراحل در کودکی بیشتر احساس می‌شود ولی به محدوده سنی خاصی مقید نیست.

اما کار با کودکان موفقیت‌آمیز نخواهد بود مگر این‌که افراد مسئول مشکل اساسی مربوط به کتابخانه کودکان را مورد بررسی قراردهد و پاسخ قانع‌کننده‌ای برای آن بیابند. این مشکل اساسی چیست؟ مشکل فقط این است که کودک کتابی را با علاقه مطالعه خواهد کرد که میل به مطالعه آن داشته باشد و این کتاب همان است که او را جلب می‌کند، در او نفوذ می‌کند، و او را برمی‌انگیزد. از سوی دیگر «رشد» عبارت از جریان مداوم چیرگی بر موانع و مشکلات است.

همیشه باید به کودک فرصت داد و او را تشویق کرد تا به تدریج کتاب‌هایی را مطالعه کند که کمی بیش از حد ظرفیت اوست. البته فقط کمی بیشتر، زیرا کتاب نباید خیلی فراتر از حد استعداد کودک باشد در غیر این صورت چنین کتابی دشوار، خسته‌کننده و غیرقابل فهم خواهد بود.

در مورد اصول انتخاب کتاب باید بگویم که کتاب ایده‌آل کتابی است که صرف لذت مطالعه آن خواننده را وادار کند گامی دیگر به درون دنیای ناشناخته بردارد؛ به عبارت دیگر کتابی است که در آن «موضوع» بعد از «شیوه بیان» مطرح می‌شود، به طوری که بیان جذاب و جالب آن بتواند خواننده را به سوی زمینه‌های تازه و بدیع سوق دهد.

سه معیار را می‌توان برای هر نوع کتاب و در هر سنی به‌کار برد؛ جوهر، صداقت، واقعیت. منظور از «جوهر» آن است که کتاب باید افکار، تجربه، یک ماجرای واقعی، اطلاعاتی معین، تصویرسازی، زیبایی یا تعدادی از آنها را در برداشته باشد که کتابی مفید تلقی شود و خواننده بتواند از آن آگاهی یا اندیشه‌ای کسب کند. به‌طور خلاصه می‌توان گفت کتاب باید منظوری داشته باشد.

غرضم از «صداقت» نیز آن است که نویسنده آنچه می‌گوید خود بدان اعتقاد داشته و صادقانه بیان کرده باشد.

مقصود از صداقت این است که نویسنده «صمیمانه» بکوشد پیام خود را به خواننده برساند و کار خود و خواننده خود را جدی تلقی کند. در مورد حقیقت نیز بهتر آن است که قسمتی از مقاله «الینور گراهام» (Eleanor Graham) را (که خود نیز از نویسندگان مخصوص کودکان است) ذکر کنم: «در ورای همه داستان‌های کودکان باید تا حد زیادی حقیقت و واقعیت نهفته باشد. جهان را آن‌چنان معرفی کند که به نظر مردمی که در آن زندگی می‌کنند واقعاً چنان است. چیزهای نادرست را نباید به عنوان درست به آنها ارائه داد تا کودک نتواند آنها را افسانه و غیرجدی تلقی کند. کودکان از چنین تحریفی سخت به‌خشم می‌آیند.»

در عین حال یک کتاب «حقیقی» که مردم و زندگی را آن‌چنان که هستند نشان می‌دهد نباید عاری از هرگونه تخیل باشد زیرا موضوعات خیالی یا «مواد اولیه رویاها» ذاتاً برای کودکان جذابیت دارند و همان‌قدر برای آنان حائز اهمیت‌اند که برای بزرگسالان. مهم نیست که غیرواقعی را واقعی نشان دهیم بلکه چیزی که اهمیت دارد این است که واقعی را غیرواقعی ننمایانیم و برای واقعیت و حقیقت معیارهایی نادرست به وجود نیاوریم.

کلمه «معیارها» برآنم می‌دارد که در بحث خویش باز هم جلوتر روم. کتاب کودکان نه تنها در مورد واقعیت و حقیقت بلکه در مورد رفتار نیز باید معیارهایی درست بیافریند. سه‌یرز (Sayeres) در کتاب خویش به‌نام «راهنمای کتابخانه‌های کودکان» فهرستی کوتاه از شرایط و کیفیات کتاب مخصوص کودکان ارائه می‌دهد. یکی از شرایط پیشنهادی او این است که کتاب باید پیروی از قانون را تشویق کند. این تنها یکی از معیارهایی است که در مورد طرز رفتار باید رعایت شود. آنچه ما می‌خواهیم پرورش دهیم عبارت از درست فکر کردن درباره مسائل اساسی است، و در این کار نمی‌توان شتاب به خرج داد.

کودک از همان زمان که با کتاب‌های مصور سر و کار پیدا می‌کند به‌طور آگاه یا ناخودآگاه از آنچه دیگران فکر می‌کنند و انجام می‌دهند تأثیر می‌پذیرد، و از آنچه مورد تصدیق یا تردید، رد یا قبول مردم واقع می‌شود، زمینه فکری برمی‌دارد، و بدین طریق گرایش‌های خود را پرورش می‌دهد. اما کودک بسیاری از گرایش‌های نادرست را کسب نخواهد کرد مگر با خواندن کتاب‌های نامناسب. بنابراین ما مسئولیم از دسترسی او بدین کتاب‌ها جلوگیری کنیم. از جمله این برداشت‌ها می‌توان قساوت، خشونت، ناشکیبایی، و تعصب نژادی را نام برد.

و چیزهایی که باید مطلوب و موردپسند جلوه داده شود عبارتند از مهربانی، شکیبایی، صلح‌جویی، هم‌نوع دوستی، تمایل به مفید بودن، قبول مسئولیت و علاقه به سازندگی نه تخریب. به گفته سه‌یرز یک کتاب خوب نباید روابط سالم انسانی را به استهزا گیرد. کتاب باید حقوق حیوانات و انسان‌ها را به رسمیت شناسد، سیمای مخفی مظالم را برملا سازد و پیوندهای کودک را با پدر و مادر خویش محکم‌تر کند.

در مورد سانسور کتاب کودکان باید گفت که لازم است به درستی اعمال شود. به علاوه سانسور را نباید بیش از آنچه در مورد کتاب‌های بزرگسالان اعمال می‌شود، به‌کار بندیم. در اینجا منظور من سانسوری است که ناشی از عقیده شخصی بوده و عاری از صداقت و بی طرفی است اما هرگز نباید از کتابخانه کودک به عنوان محلی برای تبلیغ نظر خویش یا رد نظر دیگران استفاده کنیم. در کتابخانه‌های عمومی باید امکان دسترسی به همه دیدگاه‌ها فراهم باشد و کتابخانه کودک نیز از این قاعده مستثنی نیست.

بار دیگر به شرایطی که سه‌یرز در کتاب خود ذکر کرده برمی‌گردیم. نخستین شرط او این است که کتاب کودک باید به صورت ادبی یا لااقل به زبانی درست نوشته شود. بدون تردید یکی از مهم‌ترین هدف‌های ما این است که کودک را از زبان خویش به عنوان مهم‌ترین، ارزشمندترین و زیباترین انتقال فکر و پرتو اطلاعات آگاه کنیم، به او بیاموزیم که چگونه می‌تواند به بهترین وجهی از طریق گفتن و نوشتن، دیگران را از شخصیت و افکار خویش آگاه سازد. منظور از درست بودن آن نیست که از نظر دستوری صحیح باشد بلکه زبانی موردنظر است که صریح، راحت، مشخص، قابل درک، روان و در صورت لزوم زیبا باشد.

معیار دیگر سه‌یرز چنین است: کتاب باید از لطیفه و طنز مفهوم درستی داشته باشد. کودکان لطیفه و تصاویر خنده‌آور را دوست دارند و ما باید به گردآوری این‌گونه مواد که بسیار هم نادرند بپردازیم. کودکان مخصوصاً به کاریکاتورها و کارتون‌ها شوقی فراوان دارند. یکی از نویسندگان که به بررسی علت این اشتیاق پرداخته دلیل آن را آسان‌تر بودن فهم تصاویر در مقایسه با کلمات می‌داند. اگر بخواهیم کودکان را از اشتیاق و اعتیاد شدید به تصاویر خنده‌آور بازداریم باید آثار طنزآمیز زیادی در اختیار آنان بگذاریم.

قفسه‌های کتابخانه کودکان باید هم شاهکارهای ملی و هم کتاب‌های خوب سایر کشورهای جهان را در بر داشته باشد. از این‌گونه کتاب‌ها باید به تعداد کافی در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد. نگذارید کودک علاقه‌مند به کتاب خوب، تنها به علت نبود دسترسی به چنین کتابی به خواندن کتاب‌های کم‌ارزش مجبور شود.

با وجود این بیایید از به‌کار بردن واژه «ادبی» پرهیز کنیم. بسیاری از کودکان ـ نظیر تعداد کثیری از بزرگسالان ـ نه تنها به آثار زیاده از حد ادیبانه علاقه‌مند نیستند بلکه از آن گریزانند. در عوض به کتاب‌هایی که هیچگونه ادعای «ادبی» بودن ندارند و ضوابط ویژه ادبیات در مورد آنها کمتر صدق می‌کند راغب‌ترند (البته به استثنای کتاب‌های خوبی که در این زمینه وجود دارد.) ما در صورتی خواهیم توانست با کودک رابطه صحیحی برقرار کنیم که ذخایر وسیعی از موضوعات و مواد قابل جذب و فهم او را به‌وی ارائه دهیم.

 

وترجمه: کمال پولادی

منبع: خبرگزاری کتاب ایران ( ایبنا )

نوشته چگونه و با چه معیارهایی برای کودکان کتاب انتخاب کنیم؟ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

دکتر ساسان شرقی

فرزند خردسالم علاقه زیادی به بازی‌های رایانه‌ای دارد، عاشق فست فود است و همیشه سفارش خرید تنقلات خوشمزه را می‌دهد. کودکم کمی چاق است.

این شاید روایت بسیاری از والدین امروزی باشد. به واقع، چاقی به یک مساله عمومی بدل شده، به ویژه از این جهت که دامنه طیف سنی مبتلایان به آن کاهش یافته و تعداد کودکان ‘تپل’ زیاد شده است.

کم تحرکی حاصل از زندگی ماشینی و مدرن امروزی و مصرف غذاهای آماده، پرکالری و چرب و نوشیدنی‌ها و مواد غذایی ناسالم را عوامل بروز چاقی و اضافه وزن می‌دانند.

کشورهای بسیاری گرفتار این معضل هستند، به گونه‌ای که نتایج یک بررسی روی بیست و هشت میلیون نفر در سراسر جهان در چهار دهه اخیر نشان می‌دهد که اضافه وزن و چاقی به شدت رو به افزایش است و اضافه وزن یا چاقی از ۲۲ به ۲۴ کیلوگرم در مقیاس توده بدنی (BMI) رسیده است.

همچنین گفته می‌شود که حدود سه درصد از جمعیت افرادی که در سطح جهان شاخص BMI کمتر از ۱۸ داشته‌اند، کاهش یافته و جمعیت افراد چاق با BMI معادل ۳۰ حدود ۷ تا ۸ درصد افزایش داشته است.

چاقی به عنوان عامل مرگ سالیانه ۲٫۸ میلیون نفر در جهان شناخته شده است و بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر از این روند پیشگیری نشود، تا سال ۲۰۲۵، حدود ۱۸ درصد افراد دنیا مبتلا به چاقی با BMI بالای ۳۰ خواهند بود.

در ایران نیز بر اساس آمار منتشر شده، بیش از بیست و چهار میلیون نفر از جمعیت حدود ۷۵ میلیونی ایران مبتلا به اضافه وزن یا چاقی هستند.

این همه در حالی است که تأثیر چاقی بر کیفیت زندگی و تبعات آن مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و فشار خون بالا به حدی زیاد است که به درستی از آن به عنوان یک بیماری نام برده می‌شود.

به رغم شیوع بالای چاقی در کشورهای پیشرفته، آن‌ها توانسته‌اند با اتخاذ تدابیری در زمینه آموزش و ارائه آگاهی‌های عمومی و همچنین اجرای برنامه‌هایی در زمینه تولید موادغذایی سالم طی سال‌های اخیر، افزایش شیوع چاقی را کنترل کنند اما در کشورهای در حال توسعه مانند ایران این بیماری در حال گسترش است.

یکی از تدابیر کشورهای پیشرفته در این زمینه اجرای برنامه‌های آموزشی از دوران کودکی به منظور تربیت افراد برای داشتن عادات غذایی سالم است؛ چراکه دوران کودکی به عنوان تاثیرگذارترین دوران برای کسب عادات صحیح در همه زمینه‌ها به ویژه در زمینه غذایی مطرح است.

هر مزه و طعم جدیدی که پس از پایان شیرخوارگی به کودک داده می‌شود، ابتدا تعجب را در او برمی انگیزد زیرا طعم جدید برای او ناشناخته است و پذیرش آن در ابتدا برایش سخت است اما به تدریج با خوراندن آن در دفعات مختلف، نوزاد به این طعم جدید عادت می‌کند؛ بنابراین در ابتدا این والدین هستند که باید با دادن موادغذایی کم چرب و کم نمک و کم شیرین، مزاج فرزندان خود را به رژیم صحیح غذایی عادت دهند.

همچنین لازم است که والدین به ویژه در سال‌های ابتدایی زندگی فرزندانشان، از دادن تنقلات و انواع نوشابه‌ها به انها پرهیزکنند تا مزاج کودکان به این گونه مواد غذایی عادت نکند.

نبود تحرک بدنی کافی در بین کودکان از دیگر عوامل شیوع چاقی در کودکان است، از سوی دیگر با گسترش زندگی شهرنشینی و ماشینی تحرک بدنی کودکان حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد کاهش داشته و همین امر سبب شیوع ۴۰ درصدی چاقی و اضافه وزن در بین کودکان شده است.

این مساله سبب شده که دیابت نوع ۲ نیز در بین کودکان شایع شود، درحالی که در گذشته دیابت نوع یک (در اثر عوامل ژنتیکی و مادرزادی) در بین کودکان شیوع بیشتری داشت. به دلیل کاهش میزان تحرک بدنی، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کودکان تهرانی اضافه وزن دارند.

 

پایین بودن سن ابتلا به چاقی، آسیب‌های جدی‌تر

هرچه سن ابتلا به چاقی پایین‌تر باشد، مدت زمانی که فرد دچار عوارض چاقی است، طولانی‌تر است و این مساله سبب آسیب‌های جدی‌تر به سیستم‌های مختلف بدن می‌شود؛ فرد ۶۰ ساله‌ای که از کودکی چاق است، در واقع ۶۰ سال عوارض چاقی بر او تحمیل شده و به ناچار با عوارض و بیماری‌های ناشی از چاقی گذران عمر می‌کند و کیفیت زندگی‌اش تحت تأثیر این مساله است.

 

چاقی در سنین نوزادی و بلوغ، عوارض شدیدتر

همچنین چاقی در سنین نوزادی و دوران بلوغ در اثر افزایش دریافت کالری سبب می‌شود که تعداد سلول‌های محل ذخیره چربی در بدن، افزایش یابد در حالی که با چاق شدن افراد در سنین بالا، تعداد سلول‌های چربی در بدن زیاد نمی‌شود بلکه حجم آنها در اثر وارد شدن میزان زیاد چربی، بیشتر می‌شود. چاقی ناشی از افزایش تعداد سلول‌های چربی برگشت پذیر است در حالی که چاقی پس از این دو دوره زندگی (نوزادی و بلوغ)، اگر حتی فرد رژیم بگیرد و لاغر شود، باعث می‌شود که سلول‌های چربی همچنان باقی بمانند و هرگونه کالری اضافی را دریافت و ذخیره کنند و منجر به چاقی مجدد شوند.
درصد دیابتی‌ها چاق هستند

نه تنها در کشورهای درحال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز شیوع دیابت همگام با افزایش دیابت نوع ۲ روبه افزایش است. بیش از ۹۰ درصد جمعیت دیابتی‌ها را افراد دارای دیابت نوع ۲ تشکیل می‌دهند و ۸۰ درصد از این تعداد افراد چاق هستند. همچنین چاقی عامل ایجاد دیابت و عوارض ناشی از آن مانند بیماری‌های قلبی، کلیوی و چشمی است و با انواع سرطان‌ها مانند سرطان معده و روده، سنگ کیسه صفرا، فشار و چربی خون بالا در ارتباط است و همه این موارد سبب می‌شود که کیفیت زندگی بیماران مبتلا به چاقی و طول عمر آنها کاهش یابد.
چاقی و ساکنان تهران
هرچه جوامع صنعتی گسترش یابند، چاقی نیز افزایش می‌یابد و این مساله در ایران نیز قابل مشاهده است به طوری که در شهرهای صنعتی شیوع چاقی بیشتر از شهرهای کوچک و روستاها است. میزان چاقی در روستاها نیز به تدریج رو به افزایش است، حدود دو سوم جمعیت تهران اضافه وزن دارند و حدود یک سوم تا نیمی از تهرانی‌ها چاق هستند.

چاقی و اضافه وزن
شاخص توده بدنی (BMI) و تعیین وزن مناسب برای هر فرد بالغ از طریق این فرمول که ‘وزن بدن بر حسب کیلوگرم تقسیم بر قد بر حسب متر به توان دو شود’، به دست می‌آید؛ عدد به دست آمده اگر بین ۱۸ تا ۲۵ باشد، فرد دارای وزن طبیعی است، بالای ۲۵ تا ۳۰ دارای اضافه وزن، بالای ۳۰ مبتلا به چاقی، بالای ۳۵ مبتلا به چاقی مرضی و بالای ۴۰ چاقی است که به درمان و مداخلات پزشکی نیاز دارد. روش ساده‌تری نیز وجود دارد به این صورت که عدد سمت چپ میزان قد را برداشته و عدد باقی مانده برای مردان و برای زنان عدد باقی مانده منهای عدد پنج، وزن مناسب به شمار می‌رود.
منبع: خبرگزاری ایرنا

نوشته با پیروی از عادات غذایی مناسب، سلامت را به فرزندان هدیه کنیم اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.