خبر جمع کن

گردآوری و ترجمه: آذین بذرافشان

احتمالا برای والدین و حتی برخی از معلمان این سوال پیش آمده است که آیا خواندن داستان‌های ترسناک برای کودکان الزامی است؟ آنها نگران هستند که کودکان چه واکنشی در برابر یک شخصیت ترسناک یا یک موقعیت وحشتناک نشان خواهند داد و می‌ترسند کودکان به قدرت سحر و جادو اعتقاد پیدا کنند. می‌خواهیم از اهمیت خواندن داستان های ترسناک برای کودکان برایتان بگوییم.

گرچه این نگرانی‌ها بجا هستند و اصلا عاقلانه نیست که یک کودک خردسال با کتاب‌های شگفت انگیز استیون کینگ[۱] و رمان‌های خون آشام آن رایس[۲] آشنا شود اما داستان‌های ترسناک می‌توانند نقش منحصر به فرد و ارزشمندی در رشد عاطفی کودک داشته باشند. هنگام انتخاب یک داستان ترسناک برای کودک همیشه باید میزان تنش یا ناخوشایند بودن شخصیت داستان در نظر گرفته شود. در صورت تردید می‌توانید از کتابدار کمک بخواهید تا کتاب‌های ترسناک تایید شده که مناسب سن فرزندتان هستند را به شما معرفی کند.

[۱] Stephen King

[۲] Anne Rice

فهرست محتوا

احساس ترس

1. داستان‌های ترسناک درس‌های تاثیرگذار زندگی را شبیه‌سازی می‌کنند
2. ترس آنقدرها هم بد نیست
3. داستان‌های ترسناک مقاومت و تاب‌آوری را به کودکان یاد می‌دهند

مدیریت استرس

داستان ترسناک خودتان را بسازید

شخصیت‌های ترسناک داستان

نکات مهم

منابع

احساس ترس

ترس احساسی نیرومند است که به اعتقاد برخی دانشمندان به زنده ماندن ما کمک می‌کند. در حقیقت، اکثر انسان‌ها ترسی غریزی از مار، زالو، موش یا عنکبوت دارند. جشن هالووین در پاییز یکی از رویدادهایی است که همه انتظار آن را می‌کشند. گرچه هالووین بیش از ۲۰۰۰ سال است که آغاز شده اما امروزه هنوز هم بزرگسالان و کودکان برای پوشیدن لباس مخصوص، بازدید از خانه ارواح و گفتن داستان‌های ترسناک اشتیاق دارند. قطعا چیزی درباره احساس ترس وجود دارد که برای تمام سنین از ۷ تا ۷۵ سال مهیج و جذاب است.

بیایید بررسی کنیم که چگونه داستان‌های ترسناک می‌توانند به طور موثر به رشد عاطفی و شناختی کودک کمک کنند.

۱. داستان‌های ترسناک درس‌های تاثیرگذار زندگی را شبیه‌سازی می‌کنند

هنگامی که در یک داستان ترسناک با ترس روبرو می‌شویم، بدن ما در معرض هیجانات شدیدی قرار می‌گیرد که ناشی از ترشح شیمیایی هورمون هاست، و به ما این امکان را می‌دهد که ترس خود را از یک فاصله ایمن تجربه و کشف کنیم. لذت خواندن یا گوش دادن به یک داستان ترسناک خوب مانند هیجان سوار شدن یک ترن هوایی سریع السیر است که ناگهان در یک پیچ کور ۱۰ متر پایین می‌رود. این تجربیات باعث می‌شوند تا کودکان احساسات خود را در مکانی امن و کم خطر پرورش دهند.

ما بزرگسالان غالبا اعتماد به نفسی را که کودکان هنگام مقابله با ترسشان بدست می‌آورند را به حداقل می‌رسانیم و مانع می‌شویم که بفهمند واقعا قوی‌تر از تصور خود هستند. یادگیری اینکه ترسیدن اشکالی ندارد و ترس واقعاً می‌تواند یک احساس مفید باشد، درسی مهم برای هر کودک است.

تجربه ترس هنگام خواندن کتابی که به خوبی نوشته شده است، روش منحصر به فردی است که به کودک یاد می‌دهد برای دستیابی به نتیجه دلخواه باید ترسش را مدیریت کند (دیدن پایان داستان).

اگر کودک هرگز ترس را تجربه نکند و یاد نگیرد که چگونه آن را کنترل کند پس چگونه قادر خواهد بود زمانی که به ناچار در موقعیت‌های طاقت فرسای زندگی قرار می‌گیرد با ترس خود کنار بیاید؟ داستان‌های ترسناک به شیوه‌ای بی‌نظیر شرایطی را فراهم می‌کنند که بتوان ترس را در محیطی امن تجربه کرد و مادامی که این ترس‌ها را مدیریت کرده به جلو حرکت کرد.

۲. ترس آنقدرها هم بد نیست

فارغ از عامل هیجان و سرگرمی ما باید به کودکان بفهمانیم که ترسیدن هیچ اشکالی ندارد. داستان ارواح به کودکان نشان می‌دهد که ترسیدن نه تنها اشکال ندارد، بلکه به آنها کمک می‌کند که یاد بگیرند چگونه مشکلات را حل کنند. روبرتا سیمپسون براون، معلمی بازنشسته و نویسنده کتاب «ملکه قصه‌های بی‌احساس» معتقد است که داستان‌های ترسناک به کودکان می‌آموزند که ترسیدن خوب است. وی حتی پا را فراتر گذاشت و اظهار داشت که داستان‌های ترسناک به ما کمک می‌کنند تا متوجه شویم  همه از چیزی می‌ترسند و رو به رو شدن با ترس‌های خود برای سلامتی مفید است.

متاسفانه گاهی اوقات ترس و اضطراب برای نوجوانان طاقت فرساست. اما این سوال پیش می‌آید که آیا این کار فریب دادن بچه‌ها نیست که به آنها فرصت نمی‌دهیم تا ترس را تجربه کنند؟ داستان‌های ترسناک روشی ساده و موثر برای تجربه کردن ترس هستند و برای بچه‌ها این امکان را فراهم می‌کنند تا در محیطی امن و بی‌خطر کنار آمدن با ترس را تمرین کنند.

افزودن به علاقه مندی بستن مجموعه خون آشام ۱۰۰,۰۰۰ ریال – ۲۸۰,۰۰۰ ریال نمایش محصولات افزودن به علاقه مندی بستن کتاب‌هایی کوچک از غاز و اردک – مجموعه داستان ۱,۱۶۰,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید افزودن به علاقه مندی بستن کورالاین ۲۳۰,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید افزودن به علاقه مندی بستن جنگل ابر – مجموعه خون‌آشام ۴ ۲۸۰,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید افزودن به علاقه مندی بستن تهران، کوچه‌ی اشباح – مجموعه خون‌آشام ۱ ۱۵۰,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید داستان ترسناک ۳. داستان‌های ترسناک مقاومت و تاب‌آوری را به کودکان یاد می‌دهند

لحظه‌ای فکر کنید: دوران کودکی می‌تواند برای بچه‌ها زمان بسیار ترسناکی باشد. جثه بچه‌ها کوچکتر از افراد بزرگسال است، قدرت کمتری نسبت به آنها دارند و برای مراقبت، تغذیه و امنیت به خانواده و گاهی حتی غریبه‌ها وابسته هستند. این عوامل برای بسیاری از بزرگسالان نیز کافی است که احساس اضطراب کنند. بچه‌ها هر روز در این شرایط زندگی می‌کنند.

خوشبختانه, کودکان هنگامی که یاد می‌گیرند چگونه با استفاده از عواطف خود از عهده تجربیات مختلف زندگی بر بیابند, شکوفا می‌شوند. به عنوان بزرگسال گاهی فراموش می‌کنیم که تا چه اندازه شروع مدرسه، یادگیری دوچرخه سواری، اجرای نمایش نامه در مدرسه یا نقل مکان به محله‌ای جدید می‌تواند برای کودکان چالش برانگیز باشد و آنها را مضطرب کند.

وجود شبح، هیولا و غول در داستان‌های ترسناک شرایطی فراهم می‌کنند تا کودکان با موقعیت‌های تهدیدآمیز آشنا شوند و یاد بگیرند که چگونه هنگام ترس با مشکل روبه رو شده و واکنشی مناسب نشان دهند. هنگامی که قهرمان داستان با ترس‌های خود روبه رو می‌شود تا کشمکشی را حل و فصل کند و سپس دشمن مخوف و ترسناک را مغلوب می‌کند کودکان او را الگو و سرمشق خود قرار می‌دهند.

مدیریت استرس

ترکیب این سه عامل (سرگرم کننده بودن احساس ترس، یادگیری اینکه ترسیدن اشکالی ندارد و الگو قرار دادن قهرمان داستان به عنوان اسوه مقاومت) به کودکان کمک می‌کند برای مدیریت تنش‌های اجتناب‌ناپذیر زندگی مدرن آماده شوند. داستان‌هایی که کودکان را از «منطقه امن» خود بیرون می‌کشند در واقع اعتماد به نفس آنها را پرورش می‌دهند.

یک چیز به طور قطع روشن است: داستان‌های ترسناکی که به خوبی نوشته شده‌اند توسط نسل‌های بیشماری از خوانندگان جوان مورد عشق و علاقه قرار خواهند گرفت زیرا به اشتراک گذاری آنها بسیار لذت‌بخش و سرگرم کننده است.

داستان ترسناک خودتان را بسازید

کتاب‌های تصویری زیادی با مضامین داستان‌های اسرار آمیز وجود دارند که خردسالان از آنها لذت می‌برند. اما چرا تلاش نکنید که داستانی متناسب با شرایط خود بسازید؟ فکر کنید داستان از سه جعبه تشکیل شده است: جعبه ابتدایی، وسطی، انتهایی. سپس فکر کنید چگونه می‌توانید آنها را با یک موضوع داستانی بهم متصل کنید. موضوعی ساده انتخاب کنید که بتوانید خود را با آن وفق دهید. برای مثال:

• کودکی به یک سنگ یا / جعبه/ چوب جادوگری/ چتر برخورد می‌کند که او را وارد دنیایی که در آن هیولاها/ ارواح/ دایناسورهای مهربانی زندگی می‌کنند، می‌برد.
• کودک بالای یک تپه خانه‌ای عجیب و غریب می‌بیند و تصمیم می‌گیرد که آنجا را کشف کند. چه کسانی در آن خانه عجیب و غریب زندگی می‌کنند و چه صداهایی از خود در می‌آورند؟ در این مرحله شما آزادی عمل زیادی دارید تا با کودک تعامل کنید زیرا شما می‌توانید از هیولاها، جادوگران، گرگینه‌ها، گربه‌ها، خفاش‌ها، عنکبوت‌ها، ارواح و اشباح بگویید.
• جادوگر برای اینکه همه بچه‌های دنیا را به خوابی راحت فرو ببرد به یک طلسم نیاز دارد. او چه چیزهایی به دیگ بزرگش اضافه می‌کند؟ شیرینی، شکلات، کیک، ژله، بستنی؟ چندبار آن را هم می‌زند و به کدام جهت؟

شخصیت‌های ترسناک داستان

برای خلق یک داستان ترسناک شما به دو نوع شخصیت نیاز دارید: شخصیت‌هایی که کودک با آنها همزادپنداری کند و شخصیت‌های ترسناکی که فضای داستان را وحشتناک کنند. قهرمان اصلی داستان باید همسن کودک بوده و تجربیاتی مشابه را به اشتراک بگذارد. به کارهای مختلفی که کودکتان در طول روز انجام می‌دهد فکر کنید مثلا بازی در پارک و حتی رفتن به مهدکودک. از این تجربیات به عنوان پایه و اساس داستان خود استفاده کنید.

سپس به عنصری ترسناک فکر کنید. یک روش تاثیرگذار استفاده از الگوهایی است که همیشه نماد چیزهای ترسناک بودند مانند یک خانه قدیمی ترسناک، یا شخصیتی مانند جادوگر، هیولا یا شبح. کودک بلافاصله با استفاده از تجربیاتش از داستان‌های دیگر تصویری از داستان شما را در ذهنش ترسیم می‌کند. اما شما می‌توانید با پرسیدن سوالاتی او را در این تجسم یاری کنید.

نکات مهم

• از کودک بخواهید که به شما نشان دهد فلان شخصیت داستان چگونه حرکت می‌کند؟ چه صداهایی از خودش در می‌آورد؟ و تشویقش کنید هر زمان که آن شخصیت در داستان ظاهر شد صدا و ادای او را تقلید کرده و وانمود کند که هیولا/جادوگر/شبح است.
• شخصیت داستان را با اضافه کردن کمی طنز به او از دیگران متمایز کنید. مثلا هیولایی که چکمه پایش است و یا شبحی که کلاه حصیری بزرگی بر سر دارد.
• از ریتم و قافیه هنگام تعریف کردن داستان غافل نشوید. برای مثال: روح رفت وووووو، هیولا گفت غذای من کوووو؟
• با انجام کارهایی ساده کودکان را با داستان همراه سازید. وسط داستان بپرسید: “بعد چی شد؟ ” سپس شعری قافیه دار بخوانید(مرتبط با داستان). این تکرار شعرگونه داستان را سرگرم کننده و تعاملی می‌کند و کودک جذب داستان می‌شود.

منابع:

https://www.augusthouse.com/single-post/2019/09/18/why-are-scary-stories-so-important
https://www.teachearlyyears.com/learning-and-development/view/scary-stories

نوشته اهمیت خواندن داستان‌های ترسناک برای کودکان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

نوشته The Different Types of Term Papers اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

همین که کودک توالت رفتن را یاد می‌گیرد، قدم بسیار بزرگی برداشته است. اکثر کودکان در سن ۲ تا ۳ سالگی برای یاد‌گرفتن این کار آمادگی پیدا می‌کنند. شما هم در نقش والد وظیفه دارید در مسیر آموزش دستشویی رفتن به کودکان صبوری کنید و با بردباری نشانه‌هایی را که در فرزندتان می‌بینید دنبال کنید.

 

برخی نشانه‌های رایج:

• پوشک کودک شما بعد از گذشت ۲ ساعت یا بعد از خواب‌های روزانه‌اش خشک می‌ماند.
• زمان دفع ادرار و مدفوع او منظم شده است و می‌تواند عملکرد مثانه‌اش را کنترل کند.
• موقع ادرار یا مدفوع حالت صورتش تغییر می‌کند.
• موقعی که پوشکش خیس و یا کثیف شود، متوجه می‌شود و غرغر می‌کند و از شما می‌خواهد که آن را عوض کنید.
• دوست دارد که خودش به دستشویی برود.
• برای دفع ادرار و مدفوع‌اش به اتاقی دیگر، پشت میز یا مبل می‌رود.
• می‌خواهد استقلال داشته باشد و کار‌هایش را خودش انجام دهد.

همه این‌ها نشانه‌ی آن است که کودک شما از لحاظ فیزیکی و ذهنی آماده است که از توالت استفاده کند و زمان آن رسیده است که در این راه بزرگ به‌عنوان والد قدم بردارید و دست به کار شوید.

کلید طلایی موفقیت در آموزش «صبر و بردباری» است و آگاهی از این موضوع که همه‌ی کودکان با سرعت متناسب خودشان به این موفقیت مهم دست پیدا می‌کنند.

به یاد داشته باشید که شما باید کودک‌تان را برای استفاده از توالت تشویق کنید ولی هرگز او را مجبور به انجام دادن این کار نکنید.

شاید ۳ تا ۶ ماه طول بکشد که کودک‌تان یاد بگیرد در طول روز از دستشویی استفاده کند و برای این‌که در طول شب نیز پوشکش خشک بماند و یا جایش را خیس نکند زمانی بیش از این نیاز دارد.

پس لطفاً صبور باشید!

 

منبع:

www.cps.ca

Home

نوشته زمان مناسب برای شروع آموزش توالت رفتن اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

گردآوری و ترجمه: بیتا مرادی

امروزه، بسیاری از کودکان و والدین برنامه‌های روزمره‌ی شلوغی دارند و همین موضوع باعث شده است که آن‌ها برای خوردن غذاهای خانگی وقت کافی نداشته باشند. رژیم غذایی بسیاری از کودکان را غذا‌های کنسروی و آماده یا بیرون‌بر تشکیل می‌دهند. در‌حالی‌که شاید این غذا‌ها سالم نباشند و تأثیراتی منفی روی سلامتی کودکان بگذارند. بعضی مشکلاتی که خوردن غذا‌های ناسالم به وجود می‌آورد شاید تا بزرگسالی فرد ادامه پیدا کند. حتی ممکن است به بیماری‌هایی تبدیل شود که فرد تا آخر عمرش با آن‌ها دست‌و‌پنجه نرم کند.

در‌حالی‌که خوردن غذا‌های سالم و داشتن رژیم غذایی سالم و مقوی فواید بسیاری برای کودکان دارد.

برای مثال، غذای مناسب برای رشد کودک می‌تواند:

1. انرژی کودک را متعادل کند و به آن ثبات ببخشد.
2. به رشد ذهنی کودک کمک کند.
3. حالات روحی و مزاجی او را به تعادل برساند.
4. به کودک کمک کند همواره وزن سالم و متناسبی داشته باشد.
5. به سلامت ذهن و روان کودک کمک کند تا او دچار مشکلاتی همچون افسردگی، اضطراب و پرخاشگری نشود.

فهرست محتوا

تغذیه‌ی سالم در رده‌های سنی متفاوت

نوزادان و کودکان بین ۱ تا ۳ سالگی

نوشیدنی‌های مناسب کودک

زمان مناسب غذا خوردن برای کودک

کودک باید چه مقدار غذا بخورد؟

کودکان بین ۲ تا ۵ سالگی

گروه سنی ۶ تا ۹ سال

اگر کودکی بدغذاست، چه باید کرد؟

راه‌های از بین بردن عادات غذایی ناسالم در کودکان

نقش کتاب و کتاب‌خوانی در پذیرفتن یا نپذیرفتن غذا‌ها

علاوه‌بر این، داشتن رژیم غذایی سالم و دقت و تمرکز در تغذیه یکی از راحت‌ترین و مهم‌ترین راه‌هایی است که از شروع بیماری‌ها جلوگیری می‌کند. تغذیه‌ی سالم کمک می‌کند کودک به بسیاری از بیماری‌های مزمن و سخت مانند «مرض چاقی، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و دیابت نوع اول و دوم» مبتلا نشود.

عادات رژیم غذایی سالم چنانچه از زمان کودکی آغار شود و درباره‌ی آن آموزش داده شود، مؤثر خواهد بود و در طول زندگی فرد، تأثیرات مثبت خود را نشان خواهد داد. به همین دلیل، از همان زمان نوزادی و نوپایی، ایجاد عادات درست غذا خوردن در کودکان بسیار حائز اهمیت است.

اگر آموزش را از همان ابتدا و دوران کودکی شروع کنید، کودک به همین روش‌ها و عادات درست عادت می‌کند. در نتیجه، از ابتلا به بیماری‌های مزمنی که بدان‌ها اشاره کردیم، چه در دوران کودکی و چه بزرگسالی، مصون خواهد ماند.

برای آموزش دادن یک رژیم غذایی سالم و مغذی به کودک‌تان راه‌های متعددی وجود دارد.

برای مثال:

1. می‌توانید با صبحانه شروع کنید

خوردن صبحانه‌‌ای کامل همراه با پروتئین، بهترین شیوه‌ی شروع روزی تازه برای کودک شماست. پروتئین به او کمک می‌کند برای مدت طولانی‌تری سیر بماند و دیر‌تر احساس گرسنگی کند؛ همچنین به نوجوانان کمک می‌کند وزن کم کنند.

2. زمان‌های مخصوص غذا خوردن را جزو الویت‌های خود قرار دهید

همراه با خانواده‌ی خود، در زمان مشخصی از روز، سر سفره‌‌ی غذا نشستن یکی از مهم‌ترین قدم‌ها برای ساختن عادات درست و سالم غذایی در افراد خانواده و کودک شماست. علاوه‌بر اینکه همراه یکدیگر غذا می‌خورید، می‌توانید عادات غذا خوردن کودک‌تان را زیر نظر داشته باشید. خودتان الگو و نمونه‌ای برای او باشید تا عادات درست غذایی را یاد بگیرد. این نکته بسیار مهم است.

3. هنگام خرید تره‌بار، خشکبار و مواد غذایی کودک‌ را همراه خود ببرید

به او آموزش دهید که چگونه خرید کند و چه چیزهایی را بخرد. به او یاد دهید که بداند چگونه باید برچسب‌های بسته‌بندی‌ مواد غذایی را بخواند و از مواد مغذی موجود در هر خوراکی آگاه شود.

4. مصرف قند و شکر را محدود کنید

بسیاری از خوردنی‌ها مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات و محصولات لبنی به‌طور طبیعی قند دارند. ما مقدار قند مورد نیاز بدن‌مان را از این خوردنی‌ها به دست می‌آوریم. اما برخی مواد غذایی قند اضافه‌تری دارند و باعث افزوده‌ شدن کالری مازاد به رژیم غذایی کودک‌تان می‌شوند. ادامه دادن این شیوه منجر به بیماری‌هایی مانند بیش‌فعالی، تغییر مزاح و حالات روحی، مرض چاقی و دیابت نوع اول و دوم در کودک می‌شود.

5. حواس‌تان به چربی‌ها باشد

در رژیم غذایی، وجود چربی‌های سالم بسیار مهم و ضروری است. چربی‌ها کمک می‌کنند احساس سیری کنیم و سیر بمانیم؛ همچنین برای مغز انسان بسیار مفیدند و حافظه را تقویت می‌کنند. نکته‌ی مهم اینجاست که باید مطمئن باشید کودک شما چربی‌های سالم و درستی مصرف می‌کند.

6. تا حد امکان، مصرف روزانه‌ی انواع میوه‌‌ها و سبزیجات را در خانه افزایش دهید

میوه‌ها و سبزیجات بسیار سالم و مغذی‌اند؛ آن‌ها حاوی انواع ویتامین‌ها، فیبر‌ها و دیگر مواد مغذی‌اند و در سلامتی کودک شما نقش بسیار مهمی دارند.

تغذیه‌ی سالم در رده‌های سنی متفاوت

همان‌طور که گفتیم شما در مقام والد نقشی مهم در به وجود آوردن عادات سالم و غذا خوردن درست کودک خود دارید. داشتن تغذیه‌ی سالم فقط خوردن غذاهای سالم نیست، بلکه چگونه خوردن غذا نیز بسیار مهم است.

شما و فرزندتان رابطه‌ی خاص و ویژه‌ای در پروسه‌ی غذا دادن و غذا خوردن دارید. هم شما و هم او نقش‌های گوناگونی را بازی می‌کنید. نقش شما این است که چه غذا‌هایی را انتخاب کنید و به او پیشنهاد دهید و اینکه این کار را در چه زمان و مکانی انجام دهید. نقش فرزند شما هم این است که تصمیم بگیرد آیا آن غذا را میل کند یا نه، کدام‌یک از غذا‌هایی را که برایش انتخاب شده است، بخورد و مهم‌تر اینکه چه مقدار از آن‌ها را. احترام گذاشتن به این نقش‌ها و این رابطه بین والد و فرزند باعث می‌شود زمان غذا خوردن لذت‌بخش‌تر طی شود؛ همچنین تمرکز کودک روی یادگیری نحوه‌ی غذا خوردن باشد.

پیش از اینکه بررسی کنیم کودکان در سنین گوناگون به چه تغذیه‌ا‌ی نیاز دارند، بهتر است با ۵ گروه مواد غذایی اصلی و مهمی که در هرم غذایی کودکان وجود دارند، آشنا شویم:

1. سبزیجات
2. میوه‌ها
3. غلات
4. لبنیات کم‌چرب
5. پروتئین‌ها

هریک از این گروه‌های غذایی، مواد مغذی گوناگون و متفاوتی دارند که بدن کودک شما برای رشد و عملکرد خوب به آن‌ها نیاز دارد. برای همین باید تمام این ۵ گروه در رژیم غذایی کودک گنجانده شود.

نوزادان و کودکان بین ۱ تا ۳ سالگی

تا ۶ ماهگی بهترین و طبیعی‌ترین غذا برای نوزادان شیر مادر است. شیر مادر حاوی تمام مواد غذایی مغذی است که کودک تا شش ماه اول زندگی‌اش به آن‌ها نیاز دارد.

بعد از ۶ ماهگی، کودکان از لحاظ رشد فیزیکی آمادگی کافی دارند تا غذا‌های دیگر را هم مصرف کنند. از ۶ ماهگی به بعد، کودک شما به مواد غذایی مغذی‌ای نیاز دارد که سرشار از آهن باشد. مواد غذایی مانند «سرلاک‌هایی که حاوی آهن هستند، گوشت قرمز، مرغ، سویا، حبوبات و تخم‌مرغ». خوردن این غذا‌ها باعث می‌شود کودک شما به کمبود آهن مبتلا نشود و از لحاظ جسمی و ذهنی رشد کافی داشته باشد. در همه‌ی وعده‌های غذایی، چنین خوراکی‌هایی را در رژیم غذایی او بگنجانید. البته حواس‌تان باشد در تهیه‌ی این غذا‌ها از نمک و شکر کمی استفاده کنید یا اصلاً استفاده نکنید.

در ابتدا، شاید کودک‌تان به‌ندرت غذا بخورد و غذای اصلی‌اش همچنان شیر خشک یا شیر مادرش باشد. اما نگران نباشید. کم‌کم می‌توانید انواع گوناگون پوره‌های سبزیجات‌، میوه‌ها و سایر غذا‌های ۵ گروه اصلی و مغذی هرم غذایی را به رژیم غذایی او اضافه کنید.

از تمام این ۵ گروه مواد غذایی در برنامه‌ی غذایی کودک بگنجانید و به‌تدریج تنوع غذایی‌اش را افزایش دهید. به مرور که کودک شما بزرگ‌تر می‌شود بافت غذای او را از حالت پوره به غذا‌های نرم، کوبیده‌شده و خورد‌شده تغییر دهید.

عسل و تخم‌مرغ خام یا نیم‌پز برای کودک زیر ۱۲ ماه مناسب نیست؛ چون باکتری‌های موجود در آن‌ها ممکن است برای او خطرناک باشند.

از ۱۲ ماهگی به بعد می‌توانید انواع غذا‌های سالمی را که بقیه‌ی اعضای خانواده نیز از خوردن‌شان لذت می‌برند، به کودک پیشنهاد کنید. به کودک‌تان غذا‌هایی با طمع‌ها و شکل‌های گوناگون بدهید؛ مانند «انواع سبزیجات و میوه‌ها، غذاهایی با غلات کامل، غذا‌های پروتئینی مانند انواع گوشت قرمز، مرغ، ماهی، خشکبار، شیر، تخم‌مرغ و ماست و…» در عین حال، از درست کردن غذایی متفاوت از خوراک خانواده برای کودک اجتناب کنید.

در این سن، وقتی‌که کودکان می‌خواهند غذا، میوه یا سبزی جدیدی بخورند شاید تا ۱۰ بار و حتی بیش از این، از خوردن آن اجتناب کنند. باید صبور باشید و همواره او را تشویق کنید تا این مواد غذایی جدید را امتحان کند.

از ۱۲ ماهگی به بعد، بافت و شکل غذای کودک می‌تواند مانند غذای بقیه‌ی اعضای خانواده باشد.

تا ۳ یا ۴ سالگی امکان دارد غذا به گلوی کودک بپرد. پس بیشتر مراقب باشید؛ به‌ویژه هنگام خوردن مواد غذایی مانند خشکبار و آجیل، سبزیجات و میوه‌های خام و سفت مانند سیب، هویج و کرفس و میوه‌های گرد مانند انگور و گوجه‌گیلاسی و…

نوشیدنی‌های مناسب کودک

تا ۲ سالگی، بهترین نوشیدنی برای کودک شیر مادر است. سپس استفاده از شیر گاو کم‌چرب بسیار خوب است؛ زیرا کودک شما در حال رشد است و به این نوشیدنی مغذی، که حاوی کلسیم، ویتامین D و پروتئین است، نیاز دارد. اگر فرزندتان شیر گاو مصرف نکرد یا دوست نداشت، بهتر است با متخصص تغذیه‌ی کودکان مشورت کنید تا جایگزینی مناسب برای شما انتخاب کند.

کودک‌تان حتماً باید آب بنوشد. آب بهترین نوشیدنی موقع تشنگی برای اوست.

در هنگام تشنگی، نوشیدنی‌های شیرین و قندداری مانند نوشابه‌، آب‌میوه و… به کودک ندهید. این نوشیدنی‌ها احساس سیری کاذب به کودک می‌دهند و جای غذا‌های سالم‌تری را که می‌توانست بخورد اشغال می‌کنند. همه‌ی آب‌میوه‌ها، حتی آب‌میوه‌هایی که ۱۰۰% طبیعی هستند، قند بالایی دارند و حاوی فیبر کمتری هستند. فرزندتان بهتر است خودِ میوه را مصرف کند که برای سلامتی و رشدش مناسب‌تر است.

مصرف انواع چای و قهوه نیز برای او مضر است.

زمان مناسب غذا خوردن برای کودک

بهتر است به کودک خود ۳ وعده‌ی غذای اصلی با حجم کم بدهید؛ همچنین ۲ الی ۳ میان‌وعده با فاصله‌ی زمانی ۲ تا ۳ ساعت به آن اضافه کنید. سعی کنید زمان مشخص و ثابتی برای هر‌کدام از این وعده‌ها داشته باشید و هر روز، سر همان ساعات مشخص به او غذا بدهید.

داشتن برنامه‌ی زمانی مشخص و منظم و همیشگی برای وعده‌های غذایی اصلی و میان‌وعده‌ها کمک می‌کند کودک شما عادات سالم غذا خوردن را در خود پرورش دهد.

افزودن به علاقه مندی بستن چه جوری بخوریم – مجموعه ما و آن‌ها ۵۴۰,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید اتمام موجودی افزودن به علاقه مندی بستن آزمایش‌های علمی خوردنی ۲ ۱۲۰,۰۰۰ ریال اطلاعات بیشتر افزودن به علاقه مندی بستن پست شیشه ای فلیکس ۱,۲۹۹,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید افزودن به علاقه مندی بستن بیا بچسبانیم – آشنایی با مواد غذایی – مجموعه‌ی کتاب‌های کار کومن ۱۸۰,۰۰۰ ریال افزودن به سبد خرید اتمام موجودی افزودن به علاقه مندی بستن خر کوچولو، غذایت را بخور ۵۰,۰۰۰ ریال اطلاعات بیشتر کتاب با موضوع غذا خوردن و تغذیه کودک باید چه مقدار غذا بخورد؟

هر کودکی با دیگری متفاوت است و مقدار غذایی که نیاز دارد بسته به سن او، سطح فعالیتش، نمودار رشدش و اشتهای او متفاوت است. دیگر اینکه طبیعی است اشتهای کودک شما هر روز فرق کند و اشتهایش بسته به عوامل گوناگون متغیر باشد.

در وعده‌های غذایی، حجم غذای کمی به کودک بدهید. به این ترتیب، کودک غذای بیشتری از شما طلب خواهد کرد.

کودکان بین ۲ تا ۵ سالگی

رشد ذهنی و فیزیکی کودک شما در این دوران بسیار حیاتی و حائز اهمیت است. به همین دلیل، رژیم غذایی سالم در ۲ تا ۵ سالگی برای کودک‌ به او کمک می‌کند رشد و نمو ذهنی و جسمی خوبی داشته باشد.

مواد غذایی و گروه‌های غذایی بسیار ضروری و مؤثری که مصرف‌شان در این دوران، برای کودک‌تان بسیار مهم است عبارت‌اند از:

• غذا‌هایی که سرشار از پروتئین و انرژی هستند مانند شیر، تخم‌مرغ، کره‌ی بادام‌زمینی، انواع گوشت‌ها و…
• مصرف روزانه‌ی خشکبارهایی همچون بادام و گردو در وعده‌ی صبحانه بسیار مهم است. در این سنین، عسل نیز یکی از بهترین مواد غذایی برای کودک‌ محسوب می‌شود. مصرف تخم‌مرغ، شیر و کره‌ی بادام‌زمینی نیز در صبحانه فراموش نشود.
• مصرف انواع سبزیجات و انواع میوه‌ها در طول روز بسیار مهم است.
• غلات کامل، مویز و کشمش، خرما، میوه‌خشک، انواع سوپ‌ها و برنج نیز باید در رژیم غذایی فرزند شما وجود داشته باشند.

گروه سنی ۶ تا ۹ سال

برای کودکان در این رده‌ی سنی، مصرف لبنیات مانند پنیر، ماست و شیر بسیار مهم است و می‌توان این خوراکی‌ها را تا ۴ بار در روز مصرف کرد. این گروه حاوی کلسیم، پروتئین و ویتامین D است.

گروه دیگری از مواد غذایی که مصرف‌شان برای این سن بسیار ضروری است گوشت و گروه پروتئین‌ها هستند؛ برای مثال، گوشت گوساله، گوسفند، ماهی و مرغ، تخم‌مرغ و کره‌ی بادام‌زمینی که تا ۴ وعده در روز می‌توان آن‌ها را مصرف‌ کرد. این گروه حاوی مواد مغذی مانند پروتئین، آهن، نیاسین و تیامین هستند.

مصرف میوه‌ها و سبزیجات به‌هیچ‌وجه نباید فراموش شود و کودک باید ۳ تا ۵ بار در روز این مواد را مصرف کند. این مواد حاوی انواع ویتامین‌ها و فیبرهای لازم برای بدن او هستند.

مصرف نان و غلات کامل نیز بسیار حائز اهمیت است. مصرف نان‌های کامل، برنج و ماکارونی‌های سالم باید در رژیم روزانه‌ی فرزند شما باشد؛ این مواد غذایی نیز حاوی آهن، نیاسین و تیامین هستند.

چربی‌ها و روغن‌ها هم در رژیم غذایی کودک‌تان باید جایگاه خودشان را داشته باشند تا کالری، اسید و چربی‌های مورد نیاز بدن کودک تأمین شود. این مواد باید ۳ بار در روز مصرف شوند.

دقت داشته باشید که نوجوانان نیز باید از خوردن کاکائو، انواع آب‌میوه‌ها و نوشابه‌ها، شکلات‌ها، آبنبات‌ها، کیک‌ها و… اجتناب کنند.

این نوع مواد غذایی در هرم غذایی و در ۵ گروه مواد غذایی که قبلاً به آن‌ها اشاره کردیم، جایگاهی ندارند؛ بنابراین باید در تعداد دفعات کمتر و به مقدار بسیار کمی مصرف شوند.

اگر کودکی بدغذاست، چه باید کرد؟

آیا کودک بدغذایی دارید؟ آیا کودک شما خوردن تنقلات را به سبزیجات ترجیح می‌دهد؟ آیا همیشه در تلاشید کودک‌تان را مجاب کنید که غذا‌های سالم بخورد؟ شما تنها نیستید! بسیاری از والدین نیز با همین مشکلات دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. با وجود این، ما به شما نشان خواهیم داد که حل این مشکل غیر‌ممکن نیست!

راه‌های از بین بردن عادات غذایی ناسالم در کودکان

عادت‌های غذایی ناسالم یا پرخوری اغلب از دوران کودکی آغاز می‌شوند و اگر والدین به‌موقع متوجه آن‌ها نشوند، این عادات ادامه پیدا می‌کنند و حتی گاه در آینده به بروز مشکلات و بیماری‌‌های خاص منجر خواهند شد.

شما در شکل‌ دادن به عادات غذایی کودک‌تان مسئولید. شمای والد نباید فراموش کنید که نقش مؤثر و حائز ‌اهمیتی در محیط خانه و خانواده دارید و این شما هستید که تصمیم می‌گیرید در هر وعده‌ی غذایی خانواده چه غذایی میل شود و کودک‌تان چه نوع غذایی بخورد. یکی از مهم‌ترین مواردی که همواره باید در ذهن داشته باشید این است: تجربه‌های مثبت درباره‌ی غذا‌ها، به کودک‌تان کمک می‌کند عادات بد غذایی‌اش را کنار بگذارد و این اتفاق باید هرچه زودتر رخ دهد.

محیطی مثبت برای خوردن غذا ایجاد کنید و علاوه‌بر آن الگویی نمونه برای کودک‌تان باشید و خود نیز عادات بدغذایی‌تان را ترک کنید تا کودک شما شاهد این تغییر باشد.

در ادامه، به برخی از روش‌های ترک عادات بد غذایی در کودکان اشاره می‌کنیم:

1. محیطی مثبت برای خوردن غذا ایجاد کنید

اگر وعده‌های غذایی را همراه با اعضای خانواده میل می‌کنید، بهترین راه این است که محیطی مثبت ایجاد کنید. اجازه دهید کودک شما، هم از کنار هم بودن اعضای خانواده لذت ببرد و هم از وعده‌ی غذایی که می‌خورد. زمانی‌که کودکان مشاهده کنند بقیه‌ی اعضای خانواده به‌خوبی وعده‌های غذایی‌شان را میل می‌کنند، آن‌ها نیز یاد می‌گیرند همان کار را انجام دهند.

2. برنامه‌ریزی داشته باشید

اگر شما زمان مشخص، ثابت و برنامه‌ریزی دقیقی برای وعده‌های غذایی‌ و حتی میان‌وعده‌ها داشته باشید، این امر خود باعث ایجاد روتین و برنامه‌ای سالم می‌شود. از طرف دیگر، اگر کودک شما بخواهد هر موقع که دلش خواست چیزی بخورد، پس در زمان صرف وعده‌های غذایی احساس سیری می‌کند. حتی امکان پرخوری در کودک شما بیشتر می‌شود. شاید این رفتار منجر به مرض چاقی و مشکلات و بیماری‌هایی از این قبیل شود.

3. حداقل یک وعده‌ی غذایی را با خانواده میل کنید

بسیار مهم است که در طی روز، حداقل یک وعده‌ی غذایی را همراه با سایر اعضای خانواده دور هم جمع شوید و میل کنید.

این کار به کودک شما کمک می‌کند غذاهای سالم مانند انواع غلات، پروتئین‌ها، میوه‌ها و سبزیجات را همراه سایر اعضای خانواده بخورد.

4. زمان تماشای تلویزیون را محدود کنید

بسیاری از کودکان عادت دارند جلوی تلویزیون غذا بخورند. وقتی کودکان تلویزیون تماشا می‌کنند، تمایل دارند بیش‌از‌حد نیاز خود غذا بخورند و این رفتار گاه باعث ابتلا به مرض چاقی در دوران کودکی خواهد شد؛ همچنین هنگام تماشا‌ی تلویزیون ترجیح می‌دهند غذا‌هایی را برای خوردن انتخاب کنند که چندان سالم و مغذی نیستند.

5. همواره مواد غذایی سالم در خانه داشته باشید

حتماً حواس‌تان باشد که موقع خرید، مواد غذایی سالم تهیه کنید. کودک شما معمولاً مواد غذایی‌ای را در خانه مصرف می‌کند که دردسترسش باشد و به‌راحتی بتواند آن‌ها را در یخچال یا کابینت‌های آشپزخانه پیدا کند. اگر شما برای او مواد غذایی سالم و مغذی و متنوع در این مکان‌ها قرار دهید، در طی روز، او بدون هیچ‌گونه اجباری می‌تواند با این خوراکی‌های سالم از خودش پذیرایی کند!

6. الگوی نمونه و مثبتی برای کودک‌تان باشید

شما در مقام والد مسئول هستید تا با تأثیر‌گذاری مثبت روی فرزندتان به او کمک کنید عادات بد غذایی‌اش را کنار بگذارد. برای انجام دادن این کار ابتدا باید از خودتان شروع کنید.

پس غذا‌های سالم تهیه کنید و با کودک خود از خوردن این غذا‌ها لذت ببرید. وقتی‌که کودک‌تان ببیند شما، خود، از تمام گروه‌های مواد مغذی مصرف می‌کنید، او نیز به‌صورت خودکار شروع به خوردن همان غذا‌ها می‌کند.

7. غذاهای فست‌فودی را محدود کنید

غذا‌های فست‌فودی چربی، کالری، قند و نمک بالایی دارند و باید به میزان بسیار کمی مصرف شوند. اگر شما خوردن این نوع غذا‌ها را محدود کنید، فرزندتان هم تمایل کمتری به مصرف آن‌ها پیدا خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که به غذاهای فست‌فودی، برچسب «غذای بد» نزنید، زیرا این کار کمک چندانی به شما نمی‌کند. فقط به کودک‌تان آموزش دهید که این نوع غذا‌ها باید به میزانی بسیار کم و محدود استفاده شوند؛ زیرا ارزش غذایی بسیار پایینی دارند و برای سلامتی خوب نیستند.

به خاطر داشته باشید که شما والدین می‌توانید به کودک‌تان کمک کنید عادات بد غذایی‌اش را ترک کند. این کار تأثیر بسزایی در بهبود زندگی و سلامت جسمی و روحی فرزند شما خواهد گذاشت.

نقش کتاب و کتاب‌خوانی در پذیرفتن یا نپذیرفتن غذا‌ها

کودکان را می‌توان از طرق گوناگونی آموزش داد. داستان‌های کودکان، شعر‌ها و شخصیت‌های داستانی نقش بسیار مهمی در آموزش کودکان دارند و می‌توانند از راه‌های جدید و جذاب او را با مفاهیم تازه آشنا کنند. کتاب‌های متنوع و گوناگونی در زمینه‌ی تغذیه منتشر شده‌اند و در کتاب‌فروشی‌ها موجودند که عادات درست و صحیح و سالم غذا خوردن را به روش‌های بامزه، جدید و جذاب به کودکان آموزش می‌دهند.

در این قصه‌ها، کودک شما یاد می‌گیرد تفاوت بین غذا‌ها را متوجه شود؛ همچنین یاد بگیرد که کدام غذا‌ها برای بدنش مفید و مغذی است و کدام‌یک مضر است. این کتاب‌ها به کودک کمک می‌کند متوجه اهمیت غذاهای سالم و مغذی شود. تصاویر موجود در کتاب‌ها نیز باعث تأثیر‌گذاری بیشتر تمام‌ این آموزش‌ها خواهد شد. کودکان از خواندن کتاب‌هایی که همراه با تصاویر باشند لذت بیشتری می‌برند. در این کتاب‌ها، کودک شما همه چیز را درباره‌ی گروه‌های مواد غذایی سالم و مغذی و هرم غذایی و کارکرد آن‌ها در بدن یاد می‌گیرد؛ همچنین می‌آموزد که کدام غذا‌ها شامل این مواد مغذی‌اند، او در طول روز به چه مقدار از این گروه‌های غذایی نیاز دارد و بدنش چگونه غذا‌ها را هضم می‌کنند.

کودکان عاشق این هستند که خواهر و برادران‌‌شان، والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ و معلمان‌شان برای آن‌ها قصه بگویند.

بنابراین اگر می‌خواهید عادات تغذیه‌ای درست را با این کتب به کودک‌تان آموزش دهید و نتیجه‌ی بهتری هم بگیرید، از تصاویر کتاب استفاده کنید و مدام به آن‌ها اشاره کنید. در گفتن قصه عجله نکنید و باحوصله باشید و زمان بگذارید. «تکرار کردن» رمز موفقیت در آموزش کودکان است. شاید شما از تکرار کردن قصه‌ای خسته شوید، ولی کودکان خسته نمی‌شوند. این کار کمک می‌کند آن‌ها عادات درست غذا خوردن را به‌خوبی یاد بگیرند و ملکه‌ی ذهن‌شان شود؛ همچنین غذا‌های سالم را از ناسالم تشخیص دهند.

منابع

https://www.raisingchildren.net.au

https://www.healthychildren.org

https://kidshealth.org

https://familydoctor.org

https://superhealthykids.com

https://www.healthlinkbc.ca

https://www.urmc.rochester.eud

https://www.ceregrow.in

https://www.sahealth.sa.gov.au

نوشته غذای مناسب برای رشد کودک اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.