خبر جمع کن
معرفی کتاب پارچه‌ای رنگین کمان
در کتاب پارچه‌ای رنگین کمان کودک علاوه بر اینکه با هفت نوع حشره (پینه دور، حلزون، مورچه، زنبور، عنکبوت، سنجاقک و پروانه) آشنا می‌شود، هفت رنگ رنگین‌کمان را هم به ترتیب می‌شناسد. کودک می‌تواند رنگ‌های رنگین کمان را به صورت نوارهایی باریک و پهن با جنسیت‌های مختلف مشاهده و مقایسه کند. همچنین می‌تواند قاب روی جلد را بردارد و با نوارهای هر صفحه یک تار ببافد. در صفحه آخر او خواهد توانست هر هفت رنگ را در کنار هم ببیند. کتاب پارچه‌ای رنگین کمان به رشد توانایی‌های حسی و لمسی کودکان کمک می‌کند و مهارت‌های دست ورزی آنها را تقویت می‌کند.
معرفی کتاب پارچه‌ای حیوانات خانگی
نوزادان از طریق لمس می‌آموزند. کتاب پارچه ای حیوانات خانگی به دلیل دارا بودن بافت پارچه‌ی طبیعی، به تقویت حس لامسه نوزاد کمک می‌کند.
همچنین وجود لایه‌ی مخصوص در این کتاب پارچه‌ای، باعث می‌شود تا هنگامی که کودک کتاب را لمس می‌کند، تولید صدا کند و او از این صدا که خودش توانسته تولید کند، لذت خواهد برد و اعتماد به نفسش تقویت می‌شود.
معرفی مکعب‌های تصویری میوه‌ها
از میان تمامی سرگرمی‌ها و وسایل کمک آموزشی، پازل‌ها یکی از بهترین سرگرمی‌ها برای به فعل رساندن قوه‌ی خلاقیت کودکان و نوجوانان می‌باشد. پازل جزء بازی‌های آموزشی و فکری محسوب شده و حرف اول را در یادگیری می‌زند.
مکعب‌های تصویری شامل ۶ عدد مکعب سبک برچسب دار بوده که کودک با کنار هم قرار دادن مکعب‌ها می‌تواند شش شکل میوه‌ی مختلف بسازد. برچسب میوه‌ها درون بسته‌بندی موجود هست و کودک می‌تواند از روی شکل برچسب‌ها مکعب‌ها را کنار هم بچیند. همچنین یک تصویر سفید از هر طرحی در بسته‌بندی هست که کودک بعد از کامل کردن پازل مکعبی می‌بایست آن را رنگ آمیزی کند.
معرفی مکعب‌های تصویری آشنایی با شغل‌ها
«مکعب‌های تصویری آشنایی با شغل‌ها» شامل ۱۲ مکعب است که در هر کدام از ۶ وجه آنها تصویر یک شغل نقاشی شده است. کودک با تلاش برای ساخت جورچین این مشاغل، هم سرگرم می‌شود و هم با این ۶ شغل آشنا می‌شود.
مزیت این پازل این است که در یک بسته ۶ طرح قرار گرفته و برای کودک تنوع دارد. در این میان کودک احتمالا به یکی از مشاغل علاقه‌مند‌تر شده و بیشتر روی آن وقت می‌گذارد. در نتیجه این بازی علاوه بر آشنایی با مشاغل (شامل پلیس، خلبان، آرایشگر، دندانپزشک، آتشنشان) باعث آشنایی کودک با علاقه‌مندی خود نیز می‌شود.
معرفی ابرهای رنگ به رنگ
ابرهای رنگ به رنگ مجموعه‌ای متفاوت و دوست داشتني از انتشارات ديبايه که شامل ابرهايی رنگارنگ است. كودكان با كمك بزرگترها و با استفاده از قدرت خلاقيت و نوآوريشان و بهره گيری از محتويات بسته و ابزارهای جانبی مانند قيچی، نخ، سوزن، چسب و … می‌توانند كارهای دستی متنوعی بیافرينند و سرگرمی ويژه و جذابی را تجربه كنند.
این بسته شامل ۱۵ عدد ابر در ابعاد ۲۴*۲۴ در رنگ‌هاى مختلف (بنفش، نارنجى، سیاه، زرد، قرمز، آبى، سبز) است. بر روی بسته هم چند نمونه کار (بدون راهنمای ساخت) وجود دارد که به کودکان ایده می‌دهد.
هر آنچه درباره کودک معلول باید بدانیم
برای بحث در خصوص موضوع «کودک معلول» لازم است که ابتدا تعریف دقیق و جامعی از این واژه داشته باشیم. واژه معلولیت اغلب تداعی‌کننده اشکال قابل رؤیت معلولیت‌هاسـت. فارغ از روش به کارگیری عبارت معلولیت، باید در نظر داشت که کودکان اول از هر چیزی کودک هستند، چه معلولیت داشته باشند چه نداشته باشند.
فهرست محتوا
- تعریف معلولیت
- انواع معلولیت
- دلایل ایجاد معلولیت‌ها
- خانواده و تولد کودک معلول
- رفتار درست با کودک معلول
- کمک به کودک معلول
- کودک معلول و روابط اجتماعی
- افراد معلول موفق را به کودک خود معرفی کنید
- کتابخوانی با کودک معلول
متخصصان آموزش و سازمان‌های که نمایندگی افراد دارای معلولیت را به عهده دارند در خصوص عبارات «اختلال»، «معلولیت» و «محدودیت» و … با هم توافق نظر ندارند. بسیاری از افراد، پیوستار زیر را معلولیت می‌دانند:
اختلال ← معلولیت ← محدودیت
اختلال می‌تواند باعث ایجاد معلولیت شود و معلولیت نیز به نوبه خود می‌تواند به محدودیت بینجامد. نتیجه محدودیت اغلب انزوای بیشتر اجتماعی و اقتصادی است و هر چقدر میزان این انزوا بیشتر شود، جامعه کمتر متوجه و درگیر نیازهای افراد دارای معلولیت و موانع فرا روی آنها می‌شود. این انزوا افزایش شکاف میان درک کودکان دارای معلولیت و نیازهای آنان را نیز در پی دارد.
در بسیاری موارد افراد معلول تنها زنده هستند اما زندگی نمی‌کنند.
سازمان جهانی بهداشت اختلال، معلولیت و محدودیت را به شکل زیر تعریف کـرده است:
- اختلال
هرگونه از دست دادن یا غیر نرمال بودن موقت یا دائمی یک قسمت از بدن یا کارکرد آن، چه فیزیولوژیک چه روانی. اختلال به هم ریختگی اثرگذار بـر کارکردهاسـت کـه این کارکردها می‌توانند ذهنی (حافظه، هوشیاری)، یا حسی، داخلی (قلب، کبد) یا خارجی (سر، دست یا پا) باشند.
- معلولیت
کاهش توانایی یا ناتوانی در اجرای فعالیت‌ها به شکلی که برای انسان نرمال در نظر گرفته می‌شود. معلولیت اغلب ناشی از اختلال است.
- محدودیت
این امر ناشی از اختلال یا معلولیت است که انجام نقش یا نقش‌هایی که نرمال در نظر گرفته می‌شود، بنا به سن، جنسیت و عوامل اجتماعی و فرهنگی محدود یا متوقف می‌کند.
انواع معلولیتمعلولیت عبارت است از هرگونه وضعیت جسمی یا ذهنی (اختلال) که انجام برخی از فعالیت‌ها و تعامل با جهان پیرامون را برای فرد دارای آن وضعیت دشوارتر سازد.
معلولیت در کودکان و بزرگسالان انواع مختلفی دارد و دامنه‌ی تاثیر هرکدام از این معلولیت‌ها نیز می‌تواند بسیار متفاوت باشد؛ برای مثال:
- بینایی
- حرکت
- تفکر
- حافظه
- یادگیری
- برقراری ارتباط
- شنوایی
- سلامت روان
- روابط اجتماعی
در یک دسته‌بندی کلی‌تر و طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، معلولیت سه بُعد دارد:
- اختلال در ساختار یا عملکرد بدن یا عملکرد ذهنی. نمونه‌هایی از این اختلالات عبارتند از فقدان یا از دست دادن یک عضو، فقدان یا از دست دادن بینایی و یا حافظه.
- محدودیت در فعالیت؛ مانند مشکل در بینایی، شنوایی، راه رفتن و یا حل مساله.
- منع مشارکت در فعالیت‌های عادی روزمره؛ مانند کار کردن، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی و دریافت مراقبت بهداشتی و خدمات پیشگیرانه.
کودکان معلول برای رشد بهتر بیش از کودکان عادی نیاز به محرک‌های محیطی، تعاملات اجتماعی دارند.
دلایل ایجاد معلولیتهامعلولیت در کودکان و بزرگسالان می‌تواند:
تحت تاثیر شرایطی باشد که در بدو تولد وجود دارند و ممکن است بر روی عملکرد فرد در حوزه‌های مختلفی، در آینده تاثیر بگذارند؛ مثلا حوزه‌ی شناختی، حرکتی، بینایی، شنوایی، رفتار و… . این شرایط می‌توانند موارد زیر باشند:
- اختلالات در ژن‌های خاص (مانند دیستروفی عضلانی دوشن)
- اختلالات کروموزومی (برای مثال سندروم‌دان)
- نتیجه‌ی قرار گرفتن مادر در دوران بارداری در معرض عفونت‌ها، (مانند سرخجه) و موادی همچون الکل و سیگار
- در ارتباط با شرایط تحولی باشند که در طی دوران کودکی آشکار می‌شوند (برای مثال اختلال طیف اوتیسم و یا اختلال ADHD)
- مرتبط با یک آسیب باشند (مثلا آسیب تروماتیک مغز یا آسیب طناب نخاعی)
- در ارتباط با یک شرایط طولانی مدت باشند (مثلا دیابت که خود می‌تواند باعث از دست دادن بینایی، آسیب عصبی از دست دادن یک عضو شود.)
- پیشرونده (همچون دیستروفی عضلانی)، ایستا (مانند فقدان یا از دست دادن یک عضو)، متناوب (مانند برخی از گونه‌های مالتیپل اسکلروزیس «MS»)
کودک معلول نیز دارای استعداد های ذاتی متفاوتی است و تمایل زیادی به یاد گرفتن چیزهای جدید دارد.
خانواده و تولد کودک معلولتولد یک نوزاد باعث ایجاد تغییرات فراوانی در خانواده می‌شود، تغییراتی که به نوعی تمام اعضای خانواده را درگیر می‌کند تا بتوانند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند.
تولد یک نوزاد معلول یا توان‌یاب، علاوه بر تغییرات معمول، ممکن است افراد را با احساسات و هیجانات مختلفی چون استرس، ناراحتی، ناامیدی و چالش‌های جدید نیز مواجه کند.
والدین کودک معلول درگیر انواع ارزیابی‌ها و درمان‌ها می‌شوند و لازم است با موسسات و افراد متخصص متعددی در ارتباط باشند. ممکن است شرایط اقتصادی خانواده تحت تاثیر این موضوع قرار بگیرد و این تغییرات، تمامی افراد خانواده را درگیر خود می‌سازد.
درست است که این تغییرات برای افراد خانواده دشوار است، اما مداخله و حمایت درست در زمان مناسب، به خانواده کودک معلول کمک می‌کند سازگاری بیشتری با شرایط جدید پیدا کنند و نقش مثبتی در مراقبت و تحول کودک توان‌یاب خود داشته باشند.
کودک معلول جسمی در اغلب موارد فضایی برای بازی و تفریح در شهر و در کنار دیگر کودکان هم سن و سال خود ندارند.
رفتار درست با کودک معلولنکتهی مهم در برقراری ارتباط با کودک معلول، داشتن نگاهی درست و توجه به محدودیت‌های اوست. برای برقراری ارتباطی سالم و داشتن رفتار درست با کودک معلول، بهتر است در درجه‌ی اول به حرکات و ارتباطات غیرکلامی خود توجه داشته باشیم؛ حرکاتی مانند اشاره، تماس چشمی و سر تکان دادن می‌توانند در درک و دریافت پیام، برای کودک معلول کمک کننده باشند.
فراموش نکنید که هر معلولیتی، نوعی از برتری و نقطه قوت نیز با خود به همراه می‌آورد؛ پس تلاش کنید که در ارتباط با کودک معلول، بر روی همین نقاط قوت تمرکز کنید.
برای مثال کودکی که بینایی ندارد، ممکن است توانایی شنوایی بالایی داشته باشد. تلاش کنید که کودک را هم تشویق کنید بر توانایی‌های مثبت و ویژه‌ای که دارد تمرکز کند.
بازی کردن و فعالیت های بدنی کودکان معلول در روند رشد آن ها تاثیر به سزایی دارد.
فراموش نکنید که پرورش یک فرزند، به راحتی می‌تواند شما را تحت فشار و استرس قرار دهد و این نکته درباره والدین کودک معلول بیشتر صدق می‌کند.
همواره در شرایطی که احساس نیاز به کمک دارید، این موضوع را با اطرافیان خود مطرح سازید، چرا که فشار بیش از حد می‌تواند بر رفتار و ثبات عافطی شما تاثیر منفی بگذارد.
کمک به کودک معلولکودک معلول شما باید بداند که شما تحت هر شرایطی، طرفدار درجه یک او هستید.
حمایت روحی و معنوی را فراموش نکنید؛ به کودک معلول خود یادآوری کنید که خداوند او را همچون سایر کودکان دوست دارد و ایمان به او، می‌تواند معجزات بزرگی را برایش رقم بزند.
تکیه‌گاه امن کودک معلول باشید؛ گاهی اوقات در مقابل غم و اندوهی که وجود دارد چیزی نمی‌توان گفت اما، همراهی و همدلی شما، می‌تواند کمک بسیار بزرگی باشد.
سعی کنید همواره راه و روش ویژه‌ای برای قرار گرفتن کودک معلول در جریان فعالیت‌های عادی خانواده پیدا کنید. این نکته بسیار مهم است که کودک معلول احساس کند می‌تواند مشارکت داشته و مفید باشد.
به یاد داشته باشید که همه‌ی کودکان برای ساختن زندگی خود به نظم و انضباط نیاز دارند و کودک معلول نیز از این قاعده مستثنی نیست.
خودتان باشید!
ساده‌ترین و مهم‌ترین نکته در ارتباط با کودک معلول همین است.
کودک معلول از شما توقع دارد که با همچون دیگر کودکان رفتار کنید؛ همراه با او بخندید، گریه کنید، به دیده‌ی احترام به او نگاه کنید و کاری کنید که احساس کند نیازهایش را درک کرده‌اید. او هم یک انسان است…. درست مثل شما.
کودک معلول و روابط اجتماعیهیچ کودکی نباید به دور از اجتماع نگه داشته شود؛ حتی تحت عنوان محافظت و مراقبت.
به فرزند معلول خود کمک کنید تا به پذیرش برسد و دوستان مختلفی پیدا کند.
او را تشویق کنید تا در فعالیت‌های مختلف، مثلا فعالیت‌های فوق برنامه‌ی مدرسه، شرکت کند.
در خانه با او بازی‌های مختلفی را طراحی و اجرا کنید که به تقویت روابط اجتماعی‌اش کمک کند؛ بازی‌های نقش آفرینی مثل تمرین ملاقات یک فرد جدید یا سخنرانی در یک محل عمومی.
به کودک معلول خود کمک کنید یک سیستم حمایتی اجتماعی و عاطفی از دوستانش تشکیل دهد.
کودکان معلول علاوه بر حمایت خانواده به حمایت اطرافیان نیز نیاز دارند.
افراد معلول موفق را به کودک خود معرفی کنیدیکی از دلگرم کننده‌ترین رفتارها با کودکان معلول، معرفی کردن افرادی به آنهاست که معلولیتی همچون خودشان داشتنه‌اند و توانسته‌اند به موفقیت‌های بزرگی برسند.
دنیای علوم، ورزش، هنر و… مملو از افتخارآفرینی افرادی‌ست که علیرغم محدودیت‌هایشان، توانسته‌اند به موفقیت‌های چشمگیری برسند.
به کودک معلول خود نشان بدهید که تنها نیست و می‌تواند بر هر مانعی غلبه کند. خوشبختانه فیلم‌ها و کتاب‌های زیادی وجود دارند که برای این معرفی، می‌توانید از آنها کمک بگیرید.
کتابخوانی با کودک معلولکتابخوانی برای کودکان، فواید بی‌شماری دارد؛ دایره‌ی واژگان آنها را گسترده‌تر می‌سازد و برای ورود به مهدکودک و مدرسه آمادگی بیشتری پیدا می‌کنند.
اما ممکن است خواندن کتاب همراه با یک کودک معلول یا توان‌یاب، به سادگی کتابخوانی با دیگر کودکان نباشد. نوع داستان، تصویرسازی‌ها، احساس به وجود آمده از هر صفحه و نحوه‌ای که قصه بیان شده، همگی می‌توانند نقش چشمگیری در این فرایند ایفا کنند.
قصه‌گویی و خواندن کتاب برای کودکان معلول می‌تواند تا حد زیادی عقب‌ماندگی‌های آموزشی آنها را، از لحاظ فردی و اجتماعی جبران کند
پیشنهاد می‌کنیم برای اینکه کتابخوانی با کودک معلول شما، یک اتفاق دلنشین و لذت باشد، به نکات زیر توجه کنید:
- هر کتابی برای همه‌ی کودکان مناسب نیست
زمانی که کتابی را برای مطالعه با کودک توان‌یاب انتخاب می‌کنید، باید به نکات مختلفی از رنگ‌بندی تا محتوای آن، توجه کنید. به درون‌مایه‌ی داستان و تصویرسازی‌های آن دقت کنید. ابعاد کتاب، حتی جنس و جلد کتاب نیز می‌توانند بسیار مهم باشند.
- کتاب‌هایی با موضوع‌های ساده انتخاب کنید
کتاب‌هایی انتخاب کنید که موضوعاتی ساده در رابطه با دوستی، خانواده، روابط، مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های خودیاری دارند. همچنین می‌توانید کتاب‌هایی که در رابطه با آموزش الفبا، شمارش یا حیوانات هستند را در لیست کتابخوانی با کودک معلول خود قرار دهید.
- حواستان به بازه‌ی زمانی توجه باشد
به طور معمول یک کودک چهار ساله معمولا می‌تواند تا حدود ۱۲ دقیقه گوش دهد، در حالی که یک کودک پنج ساله ممکن است تا ۲۰ دقیقه لذت ببرد. اما کودکی که نیاز ویژه‌ای دارد احتمالا دامنه توجه کوتاه‌تری خواهد داشت و پردازش داستان برای او ممکن است بیشتر طول بکشد. همچنین می‌توانید هنگام کتابخوانی با نوزادان و نوپایان، جملات را برایشان ساده کنید تا توجه آنها را جلب کند.
- از وسایل کمکی برای تمرکز کودک معلول استفاده کنید
سعی کنید یک یا چند شی از اشیائی که در داستان وجود دارند را تهیه کنید تا هنگام خواندن کتاب، کودک آنها را از نزدیک ببیند و لمس کند. برای مثال زمانی که داستانی در رابطه با یک خرس می‌خوانید، یک عروسک خرسی هم همراهتان داشته باشید تا به کمک آن، کودک بتواند بهتر بر داستان متمرکز شود.
- اشیا را روی کتاب‌ها بچسبانید
می‌توانید به کمک چسباندن چوب بستنی یا توپک‌های رنگی، گرفتن کتاب و ورق زدن صفحات آن را برای کودک معلول خود آسان‌تر کنید. این کار به توسعه‌ی مهارت‌های حرکتی ظریف آنها هم کمک می‌کند. حروف یا اعدادی که روی صفحات کتاب چسبانده شده‌اند می‌توانند تجربه‌ی خواندن آرامش‌بخش تری را برای کودکانی که به قوه‌ی لامسه خود بیشتر متکی هستند، ایجاد کنند. برای کودکان دارای مشکل بینایی، متن کتاب را با فونت بزرگتر چاپ کنید و به کتاب بچسبانید.
- داستان‌هایی را انتخاب کنید که دارای شعر و قافیه یا تکرار هستند
داستان‌هایی که در قالب شعر و همراه با قافیه هستند و یا بخش‌های تکرار شونده دارند، برای کودکانی که در گفتار یا زبان مشکل دارند، مفیدتر خواهند بود. کتاب‌هایی را پیدا کنید که شامل صدای حیوانات و یا دیگر اصوات باشند؛ مثلا گربه میگه: “میو، میو” یا صدای آب: “چلپ، چلوپ”. این امر کودکان را به تولید صدا و صحبت کردن تشویق می‌کند.
- برای کودکانی که اختلال بینایی یا شنوایی دارند، کتاب‌هایی انتخاب کنید که تصاویر ساده و واضح داشته باشند
زمانی که کودکان دارای اختلالات بینایی یا شنوایی باشند، حواس دیگرشان قوی‌تر می‌شود. برای آنها کتاب‌هایی را انتخاب کنید که تصاویرشان دارای رنگ‌های واضح و عکس‌هایی از اشیاء واقعی داشته باشند(کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم نیز این مورد را ترجیح می‌دهند). کتاب‌های با قطع بزرگ به کودکان کمک می‌کنند تا شخصیت‌ها را بهتر ببینند. همچنین می‌توانید از قرار دادن طلق‌های شفاف رنگی بر روی صفحات کتاب کمک بگیرید (البته بسته به هر فرد ممکن است رنگ‌های مختلفی مورد نیاز باشد).
- هنگام خواندن کتاب برای کودک، لحن و زیر و بمی (گام) صدای خود را تغییر دهید
خواندن کتاب با ترکیبی از صداها و لحن‌های متفاوت، برای همه‌ی بچه‌ها مخصوصا کودکانی که اختلال شنوایی دارند، جالب است. فراموش نکنید که هنگام خواندن کتاب از حرکات مختلف و زبان بدن کمک بگیرید و در صورت امکان، از صداهای ضبط شده نیز استفاده کنید.
- هنگام خواندن کتاب، سوال بپرسید
زمانی که کودکان فعالانه درگیر یک موضوع شوند، بیشتر می‌آموزند و پرسیدن سوال‌های مختلف هنگام خواندن کتاب می‌تواند منجر به پیشبُرد گفتگو شود. می‌توانید قسمتی از کتاب را بخوانید و از فرزند خود بخواهید که داستان را به اتمام برساند یا از او بپرسید که به نظرش در بخش بعدی چه اتفاقی خواهد افتاد.
فراموش نکنید که کتاب خواندن، یکی از بهترین روش‌های برقراری ارتباط و تعامل با کودکان است. از دل داستان‌هایی که برای کودکان می‌خوانید و داستان‌هایی که از زبان آنها می‌شنوید، می‌توانید دنیای درونشان را بهتر درک کنید و کودکان معلول نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
منابع:- آموزش کودکان دارای معلولیت در محیطهای فراگیر، پذیرش تنوع: راهکارهای ایجاد محیطهای فراگیر و سازگار با یادگیری، کتابچه تخصصی ۳. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، واحد بانکوک. دفتر منطقه‌ای آسیا و اقیانوسیه برای آموزش
- The Birth of a Child with Disability, Coping by Parents and Siblings. Isack Kandel, and Joav Merrick, TheScientificWorldJOURNAL (2003) 3, 741-750
- https: //www.cdc.gov/ncbddd/disabilityandhealth/disability.html
- https: //careinc.com/care-blog/6-ways-to-enhance-communication-with-a-special-needs-child
- https: //www.allprodad.com/10-ways-to-encourage-disabled-children/
- http: //www.first5coco.org/blog/2011/09/16/reading-tips-for-children-with-special-needs/
نوشته هر آنچه درباره کودک معلول باید بدانیم اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
معرفی کتاب پارچه‌ای حیوانات جنگل
نوزادان از طریق لمس می‌آموزند. کتاب پارچه‌ای حیوانات جنگل به دلیل دارا بودن بافت پارچه‌ی طبیعی، به تقویت حس لامسه نوزاد کمک می‌کند.
همچنین وجود لایه‌ی مخصوص در این کتاب پارچه‌ای، باعث می‌شود تا هنگامی که کودک کتاب را لمس می‌کند، تولید صدا کند و او از این صدا که خودش توانسته تولید کند، لذت خواهد برد و اعتماد به نفسش تقویت می‌شود.
گروه سنی: بدو تولد تا ۲ سال
معرفی کتاب پارچه‌ای سیاه و سفید
کتاب‌های سیاه و سفید بیش‌ترین تضاد رنگی را دارند و برای تمرکز و تقویت ماهیچه‌های چشم نوزاد بسیار موثر است. تصاویر باید با فاصله‌ی حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر مقابل چشمان نوزاد برای چند ثانیه قرار بگیرد.
گروه سنی: بدو تولد تا ۲ سال
«کتاب پارچه‌ای سیاه و سفید» برای تمرکز و تقویت ماهیچه‌ی چشم نوزاد تولید شده است.
معرفی مکعب سیاه و سفید
«مکعب سیاه و سفید» افزاری بسیار مناسب برای برانگیختن حس دیداری نوزادان به ویژه در ماه‌های نخست تولد است. پیشنهاد می‌شود که خانواده‌ها با سهیم شدن کتاب‌ها یا مکعب‌های تصویری سیاه و سفید و رنگ‌های متضاد، با الگوهای گوناگون به رشد و تکامل دیداری نوزادان خود یاری رسانند.
نوزاد در ماه‌های نخست زندگی خود از رنگ‌های پیرامون، تنها سایه‌هایی تار را می‌تواند تشخیص دهد که با تحریک اعصاب چشم به تدریج سیستم دیداری او رشد می‌کند.
بهترین روش تحریک حس دیداری نوزاد استفاده از خط‌ها و طرح‌های سیاه و سفید یا رنگ‌های اصلی با کنتراست بالا است.
معرفی بازی دینگو
بازی دینگو یک بازی کارتی پر از دقت، هیجان و سرعت به تعداد خانواده است. کارت‌ها رو بچین زنگو بگذار وسط، حالا شروع کنیم پیدا کنیم. هرکی سریعتر پیدا کنه امتیاز برای اون است.
کارت‌های اشکال رو به ترتیب عکس چیده و زنگ رو در وسط کارت‌ها به طوری که قابل دسترس همه باشد، می‌گذارید. سه مدل کارت برای امتیازات وجود دارد.از یک امتیازی با یک عکس و نهایتا سه تصویر با ۳ امتیاز. هرکی بتونه تصاویر رو در کارت‌ها سریعتر پیدا کنه...دینگو...زنگ رو میزنه و کارت رو دریافت می‌کند.درنهایت جمع امتیازات باعث برتری می‌شود.
بلوغ چیست و در دختران و پسران چگونه می‌باشد؟
بلوغ از نظر لغوی به معنی رسیدن به سن رشد، پختگی و به کمال رسیدن می‌باشد. بسیاری از مشکلات مختلف جسمی، روانی و اجتماعی مانند بیماری‌های عفونی، ازدواج ناموفق، حاملگی زودرس و پرخطر، بیماری قلبی و عروقی، بیماری‌های مزمن و مرگ و میر مادر و کودک ریشه در بلوغ دارد. به دلیل ناگهانی بودن شروع علایم بلوغ، نوجوان با موارد ناآشنایی روبرو می‌شود که گاهی احساس خوشحالی و گاهی نگرانی در او ایجاد می‌شود. شروع بلوغ با ظهور علایم رشد جسمانی است و ازدیاد فعالیت، آزادی طلبی و تغییرات خلق و خو را به دنبال دارد.
در این مقاله درباره مباحث زیر خواهید خواند:
- بلوغ چست؟
- بلوغ از چه زمانی شروع می‌شود؟
- تغییرات جسمی دوران بلوغ در دختران
- چگونه از دختران در دوران بلوغ حمایت کنید
- تغییرات جسمی دوران بلوغ در پسران
- چطور از پسران در دوران بلوغ حمایت کنید
- بلوغ زودرس و دیررس چیست؟
- چگونه با کودکان درباره بلوغ صحبت کنیم؟
- چگونه می‌توانید از کودک خود در دوران بلوغ حمایت کنید
- تغییرات خلق و خو در بلوغ
- بروز افسردگی در زمان بلوغ
- علائم افسردگی در دوران بلوغ
زمانی که کودک شما دچار تغییرات جسمی، روحی و احساسی می‌شود بلوغ در حال اتفاق افتادن می‌باشد. این تغییرات نشانه آن است که فرزند شما از کودکی وارد بزرگسالی می‌شود.
تغییرات در دوران بلوغ شامل موارد زیر است:
- رشد فیزیکی و تغییراتی در داخل و خارج بدن کودکان
- تغییر در اندام‌های جنسی کودکان
- تغییرات مغزی
- تغییرات اجتماعی و احساسی
بلوغ زمانی شروع می‌شود که تغییرات در مغز کودک باعث آزاد شدن هورمون‌های جنسی از غدد جنسی یعنی تخمدان‌ها و بیضه‌ها شوند.
این اتفاق معمولاً در دختران ۱۰-۱۱ سال و در پسران ۱۱-۱۲ سال اتفاق می‌افتد.
اما هیچ راهی وجود ندارد تا شما از زمان دقیق بلوغ فرزندتان مطلع شوید زیرا تغییرات هورمونی در مغز از بیرون قابل مشاهده نیستند. همچنین بلوغ ممکن است از ۱۸ ماه تا ۵ سال به طول انجامد.
تغییرات جسمی دوران بلوغ در دختران علایم اولیه بلوغ در دختران- اولین علامت بلوغ در دختران معمولا با رشد پستان‌ها آغاز می‌شود. طبیعی است که جوانه‌های پستان گاهی خیلی ظریف باشند و یا رشد یک پستان چندین ماه بعد از پستان دیگر آغاز شود.
- موهای زائد اندام تناسلی ظاهر می‌شوند و برخی دختران ممکن است موهای بیشتری در ناحیه ساق پا یا بازوهایشان احساس کنند.
تقریبا یک سال پس از شروع بلوغ در دختران شاهد علایم زیر خواهیم بود:
- پستان‌ها به رشد خود ادامه داده تا رشدشان تکمیل شود.
- تقریبا دو سال پس از آغاز بلوغ، دختران معمولا اولین قاعدگی خود را تجربه می‌کنند.
- موهای زاید اندام تناسلی ضخیم‌تر خواهند شد.
- موهای زیر بغل شروع به رشد می‌کنند. بعضی دختران ممکن است در‌بخش‌های دیگری از بدنشان مثل بالای باسن نیز موهایی ببینند که کاملا طبیعی است.
- بیشتر عرق می‌کنند.
- آکنه‌ها، لک‌های مختلف مثل جوش‌های سرسفید، سرسیاه و بثورات چرکی کم کم ظاهر می‌شوند.
- دختران در این زمان معمولا ترشحات واژنی خواهند داشت.
- جهش در سرعت رشد را تجربه خواهند کرد. از زمانی که قاعدگی‌شان شروع می‌شود، تا یکی دو سال بعد، هر سال ۵ تا ۷٫۵ سانتی متر قدشان رشد خواهد کرد تا به قد خود در بزرگسالی برسند.
- اغلب دختران با تغییرات بدنشان، وزن هم اضافه می‌کنند (که البته نرمال است). در قسمت بازوها، ران‌ها و کمر چربی بیشتری تولید خواهد شد و باسنشان گردتر شده و کمرشان باریک‌تر می‌شود.
کمک به دختران در اولین تجربه‌هایشان مثل اولین پریود بسیار حائز اهمیت است. برخی وسایل بهداشتی را در کیف مدرسه‌اش قرار دهید و به او توضیح دهید که چگونه بایستی از آنها استفاده کند.
برای دردهای زمان پریود آماده باشید: بطری آب داغ و داروی مسکن از جانب پزشکان یا داروساز ممکن است کمک کننده باشد. اگر فرزندتان تا قبل از شانزده یا هفده سالگی اولین پریودش را تجربه نکرد و یا اگر پریودهایش پس از شروع متوقف شدند با پزشکان در میان بگذارید.
به یاد داشته باشید که به دخترتان بگویید که تمام این تغییرات طبیعی بوده و برای هر دختری اتفاق خواهد افتاد.
تغییرات جسمی دوران بلوغ در پسران علایم اولیه بلوغ در پسران- بزرگ شدن بیضه‌ها، نازک و قرمز شدن کیسه بیضه‌ها اولین نشانه بلوغ در پسران است.
- موهای زائد اندام تناسلی نیز در انتهای اندام تناسلی‌شان ظاهر می‌شود.
بعد از گذشت تقریبا یک سال از شروع بلوغ، شاهد علایم زیر خواهیم بود:
- اندام تناسلی و بیضه‌ها رشد کرده و کیسه بیضه کم کم تیره‌تر خواهد شد.
- موهای اندام تناسلی ضخیم‌تر خواهند شد.
- موهای زیربغل شروع به رشد می‌کنند.
- بیشتر از گذشته عرق می‌کنند.
- پستان‌ها موقتا کمی متورم می‌شوند – این موضوع نرمال تلقی می‌شود و با سینه‌های مردان (man-boobs) متفاوت است.
- در این دوران، پسرها ممکن است در خواب به طور ناخواسته جُنُب[۱] شوند که اصطلاحا به آن «رویاهای خیس» گفته می‌شود.
- صدایشان «می‌شکند» و به طور دائمی عمیق‌تر و کلفت‌تر می‌شود – برای مدتی ممکن است صدایشان برای یک دقیقه بسیار عمیق و برای دقیقه دیگر بسیار بلند شود.
- معمولا بر روی پوست خود آکنه خواهند داشت.
جهش در سرعت رشد را تجربه خواهند کرد و طی یک سال به طور میانگین ۷ تا ۸ سانتی متر بلندتر شده و بدن ماهیچه‌ای تری خواهند داشت.
[۱] انزال منی در خواب
چطور از پسران در دوران بلوغ حمایت کنیدکمک به فرزند پسرتان در دوران بلوغ بیشتر حول اطمینان بخشی می‌چرخد. به پسر خود این اطمینان را بدهید که بیضه‌ها به صورت غیریکنواخت رشد می‌کنند و رشد غیر همگون و پایین‌تر بودن یک بیضه نسبت به دیگری شایع و طبیعی است.
اگر بیضه‌های پسرتان خیلی کوچک است و یا هر دو در کیسه بیضه قرار ندارند این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
ممکن است لازم باشد به فرزندتان این اطمینان را نیز بدهید که سایز آلت تناسلی در لذت جنسی تاثیر گذار نیست و آلت‌ها به هنگام نعوظ اندازه‌ای شبیه به هم دارند. همچنین خاطرنشان کنید که احتلام[۱] هنگام خواب ( رویای خیس) و نعوظ بی‌اختیار هر دو امری طبیعی هستند.
ممکن است فرزندتان نگران رشد پستان‌هایش شود. مجدد وظیفه شما اطمینان خاطر دادن به اوست. به او بگویید که با پهن شدن قفسه سینه حساسیت آنها به پستان‌ها نیز از بین می‌رود.
اگر پسرتان حس می‌کند که بسیار لاغر است، برایش توضیح دهید که در زمان مناسب رشد خواهد کرد.
ممکن است بلوغ زمانی سخت برای شما و فرزندتان باشد. زمانی که فرزند شما به صورت فیزیکی در حال رشد است، به همان سرعت نیز در حال رشد روانی می‌باشد. به زبان ساده، در این زمان کودکان کم کم از خانواده‌های‌شان دور شده و به هم‌سالانشان نزدیک‌تر می‌شوند تا بدین طریق به استقلال و فردیت برسند.
[۱] انزال
بلوغ زودرس و دیررس چیست؟زمان شروع بلوغ از کودکی به کودک دیگر متفاوت است حتی برای فرزندان یک خانواده.
اگر بلوغ از سن ۸ سالگی در دختران و از سن ۹ سالگی در پسران شروع شود به آن بلوغ زودرس می‌گویند.
اما اگر دخترها تا ۱۳ سالگی و پسرها تا ۱۴ سالگی علایم بلوغ نداشته باشند به آن بلوغ دیررس می‌گویند.
بلوغ زودرس یا دیررس عزت نفس و تصویر بدنی کودکان از خود را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بلوغ زودرساز علل بلوغ دیررس می‌توان به چاقی و سابقه خانوادگی (ژنتیک) اشاره کرد. به ندرت پیش می‌آید که بلوغ زودرس ناشی از عدم تعادل هورمون‌ها باشد.
کودکانی که زود به بلوغ می‌رسند ممکن است:
- مورد تمسخر قرار بگیرند
- معذب شده و خجالت بکشند
- نگران وضع ظاهری خود باشند
- تمایلات جنسی در آنها زودتر پدیدار شود
- نسبت به سن خود قد بلندتر باشند
- دیگران با آنها جوری رفتار کنند که انگار بزرگتر از بقیه کودکان هم‌سن و سال خود هستند
بلوغ زودرس در دخترها شایع‌تر است. دخترانی که زودتر بالغ می‌شوند نسبت به بدن خود حساس بوده، میزان اضطراب و افسردگی در آنها بیشتر بوده و دچار اختلال خوردن می‌شوند. برعکس پسرانی که زودتر بالغ می‌شوند نسبت به بدن خود اعتماد به نفس بیشتری داشته و در بین همسالان از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند.
بلوغ دیردرسبلوغ دیررس بیشتر به ژنتیک خانواده مربوط می‌شود. اگر شما یا سایر اعضای خانواده شما دیر به بلوغ رسیده باشند، به احتمال زیاد فرزند شما نیز آن را تجربه خواهد کرد.
بلوغ دیررس همچنین می‌تواند ناشی از شیوه زندگی مانند تغذیه نامناسب، اختلالات خوردن یا استرس شدید باشد. بیماری‌های مزمن، شرایط هورمونی و برخی اختلالات ژنتیکی نیز می‌توانند باعث بلوغ دیررس شوند.
چگونه با کودکان درباره بلوغ صحبت کنیم؟نوجوانان شاید با برخی مسائل در رابطه با بلوغ آشنا باشند اما صحبت درباره بلوغ و مسائل مرتبط با آن یکی از وظایف خطیر والدین می‌باشد. زیرا اطلاعات کودکان از منابع معتبر نیست.
منتظر نباشید تا کودک درباره تغییر بدن خود شروع به صحبت کند این اتفاق ممکن است هرگز پیش نیاید به خصوص اگر کودک شما گمان کند که صحبت درباره این موضوع حساس درست نباشد.
شما باید قبل از بلوغ کودک درباره تغییرات بدن هنگام بلوغ با او صحبت کنید. هرچه کودکان بزرگتر شوند سوالات بیشتری خواهند پرسید. سوالات کودکان را با صداقت و با روی گشاده پاسخ دهید.
تا قبل از هشت سالگی، کودک می‌بایست از تغییرات فیزیکی و احساسی دوران بلوغ آگاه باشد. شاید با خود بگویید این سن، سن کمی برای بیان این موضوعات است اما این نکته را در نظر داشته باشید که برخی دختران در آن سن تمرینی شروع به پوشیدن سوتین کرده و برخی پسران فقط چند سال بعد صدایشان شروع به کلفت شدن می‌کند.
زمانی که با کودکتان درباره بلوغ صحبت می‌کنید لازم است که صحبت شما اطمینان‌بخش باشد. بلوغ آنقدر مسائل و تغییرات جدیدی بوجود می‌آورد که بدیهی است کودکان معذب شده و احساس عدم امنیت کنند.
زمانی که کودکان وارد بلوغ می‌شوند، غالبا درباره ظاهر خود احساس خوبی ندارند. آنها باید بداند که هر فرد دچار این تغییرات می‌شود. همچنین باید بدانند که زمان بروز این تغییرات ممکن است برای هر فردی متفاوت باشد. آکنه، تغییرات خلقی، جهش رشدی و تغییرات هورمونی، همه این‌ها بخشی از فرایند رشدی است که هر کسی آنها را تجربه خواهد کرد.
کودک باید اطمینان داشته باشد که هر زمان لازم باشد می‌تواند با شما صحبت کند. با این حال به عنوان یک والد این وظیفه شماست که تلاش کنید درباره بلوغ و احساسات مرتبط با تغییرات ناشی از آن با آغوش باز با او صحبت کنید. هرچند ممکن است هنگام صحبت کردن درباره این مسائل معذب شوید اما این امر باعث می‌شود که فرزند شما از صحبت کردن درباره آن احساس فشار نکند.
بهتر است بر موضوع احاطه کافی داشته باشید. پس قبل از آن که جواب سوالات فرزندتان را بدهید، اطمینان حاصل کنید که پاسخ سوالات را می‌دانید. اگر از حرف زدن درباره بلوغ احساس راحتی نمی‌کنید، ابتدا با خودتان تمرین کنید که چه می‌خواهید بگویید.
اگر در این بین سوالاتی وجود دارد که شما قادر به پاسخگویی آنها نیستید، از پزشک کودک خود بخواهید که شما را راهنمایی کند.
چگونه می‌توانید از کودک خود در دوران بلوغ حمایت کنیداین موارد را به خاطر بسپارید:
- نیاز کودک خود به حریم خصوصی را ارج بنهید و همواره قبل از وارد شدن به اتاقش در بزنید.
- اگر کودک شما دچار بلوغ زودرس یا دیررس شد، او را درک و حمایت کنید.
- کودکان در این زمان ممکن است از وضعیتشان شرمسار باشند اما به آنها اطمینان دهید که هر کسی با سرعت منحصر به فرد خود رشد می‌کند.
- تلاش، دستاوردها و رفتارهای مثبت کودک خود را ارج نهید.
- خود را به جای کودک بگذارید و تلاش کنید دنیا را از دریچه نگاه او ببینید: کودک شما در حال دست و پنجه نرم کردن برای تبدیل شدن به فردی مستقل است.
- زمانی که کودک ناگهان خشمگین می‌شود، آرامش خود را حفظ کنید. قبل از آنکه درباره مشکلش با او صحبت کنید، صبر کنید تا کودک آرام شود.
- با همسر خود یا والدین سایر نوجوانان صحبت کنید. به اشتراک گذاشتن نگرانی‌ها و تجربه‌ها باعث تسهیل شرایط می‌شود.
- از ابراز وجود کودک خود حمایت کنید حتی اگر برخی از این خود ابرازی‌ها همچون مدل موها یا یک لباس عجیب به نظر برسد.
- نوجوان ممکن است مدت زمان زیادی را صرف رسیدگی به خود کند، مثلا ساعت‌ها در دستشویی یا حمام باشد. این موضوع را تاب بیاورید اما با او درباره محدودیت‌های منطقی خانواده صحبت کنید.
- با کودک خود درباره تغییرات دائمی که مایلند در بدنشان ایجاد کنند (مانند تتو یا سوراخ کردن بدن) صحبت کنید و جایگزین‌های موقت مثل طرح‌های موقت حنا را به آنها معرفی کنید.
- اگر کودک شما آکنه دارد، درباره اینکه چه احساسی از این بابت دارند با او صحبت کنید. اگر آکنه‌ها باعث آزار او می‌شوند به او پیشنهاد دهید که می‌تواند با یک پزشک متخصص پوست مشورت کند.
بلوغ زمان دشواری برای کودکان است. در این زمان، آنها در حال تطبیق دادن خود با تغییرات بدنی، پذیرش آکنه یا بوی بدنشان هستند و در عین حال احساسات جدید و هیجان انگیزی را نیز تجربه می‌کنند. اما این «غلتک احساسات» که نوجوانان بر آن سوارند ممکن است تاثیرات منفی روانشناسی و احساسی نیز داشته باشد، تاثیراتی مثل:
- نوسانات خلقی بدون دلیل
- اعتماد به نفس پایین
- پرخاشگری
- افسردگی
طبق یافته‌های اعلام شده از سوی آکادمی کودکان آمریکا، تخمین زده می‌شود که دو درصد کودکان زیر ده سال افسردگی را تجربه می‌کنند. از هر روی، در بازه سنی ده تا چهارده سال، که بازه سنی میانگین شروع بلوغ می‌باشد، به طور کلی میزان افسردگی در کودکان پنج تا هشت درصد افزایش می‌یابد. می‌توان گفت که میزان بروز افسردگی قبل از دوران بلوغ در پسران بالاتر از دختران است، این میزان در زمان بلوغ در دختران دو برابر پسران می‌گردد.
علائم افسردگی در دوران بلوغعلایمی که ممکن است نشان دهنده‌ی افسردگی باشند عبارتند از:
- افکار آسیب به خود
- امتناع از رفتن به مدرسه
- افت تحصیلی
- رفتارهای پرخطر
- شکایات جسمی مبهم و مداوم
- احساس گناه بیش از حد
- گریه‌های بی‌دلیل
- احساس درک نشدن
- از دست دادن علاقه به علایق قبلی
- چسبیدن به یک والد یا نگرانی از مرگ یک والد
- مشکلات خواب
- تغییرات وزن
- خستگی‌های بدون دلیل
- دشواری در تمرکز
علایم افسردگی را جدی بگیرید. هرگز تحقیرآمیز رفتار نکنید به خصوص اگر فرزند شما افکار آسیب به خود یا خودکشی دارد.
خلاصهبلوغ از نظر جسمی، روانی و احساسی چالش برانگیز می‌باشد و پدر مادر بودن کودکی که در دوران بلوغ قرار دارد کار آسانی نیست. سعی کنید رابطه با فرزندتان را همیشه خوب نگه دارید و در صورت بروز مشکلات در دسترس باشید. همچنین قوانین خانواده و انتظارات‌تان را روشن و واضح توضیح دهید.
منابع:https: //www.verywellmind.com/depression-during-puberty-1067561
https: //www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/Parenting-children-through-puberty
https: //www.nhs.uk/live-well/sexual-health/stages-of-puberty-what-happens-to-boys-and-girls/
https: //kidshealth.org/en/parents/talk-about-puberty.html
نوشته بلوغ چیست و در دختران و پسران چگونه می‌باشد؟ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
