خبر جمع کن
سفر نابههنگام هنگامه بازرگانی دوستدار کودکان و کودکیها
هنگامه بازرگانی همکار دیرین شورای کتاب کودک و موسسه پژوهشی کودکان دنیا، صبح امروز ۱۵ آذر پس از دوره طولانی که درگیر رنج بیماری سخت درمان خود بود، سرانجام همه کودکان و کودکیها را گذاشت و نابههنگام رفت به آن سرزمینی که آسترید لیندگرن نویسنده بزرگ ادبیات کودکان در داستان «برادران شیردل» آن را « نانگییالا Nangijala » نام نهاده است. سرزمینی که نماد و نشانهای از بهشت است.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان این سفر بی بازگشت و نابههنگام را اندوهبار میداند و برای خانواده، دوستان و همکاران خود در شورای کتاب کودک و موسسه پژوهشی کودکان دنیا دلآرامی خواستار است.
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: هنگامه بازرگانیادبیات کودکانموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکانموسسه پژوهشی کودکان دنیالینک کوتاه: https://ketabak.org/xn6j6۱۴ آذرماه، روز جهانی داوطلب گرامی باد
امروز ۵ دسامبر ۲۰۱۷ برابر با ۱۴ آذرماه ۱۳۹۶ از سوی سازمان ملل متحد، روز جهانی داوطلب نامگذاری شده است.
روز جهانی داوطلب فرصتی است برای تمامی داوطلبان و سازمانهای بهرهمند از حضور این افراد تا در کنار یکدیگر تلاشها و فعالیتهای بشردوستانه خود را گرامی بدارند، ارزشهای فعالیت داوطلبانه را با دیگران به اشتراک بگذارند و کار داوطلبانه را در میان افراد جامعه، سازمانهای مردمنهاد، سازمانهای دولتی و بخش خصوصی ترویج کنند.
روز جهانی داوطلب، امسال با شعار «داوطلبان پیشقدماند، اینجا یا هر کجا» جشن گرفته میشود؛ شعاری که بهخوبی گویای سهم داوطلبان در یاریرسانی به هنگام وقوع بحرانها است؛ داوطلبانی که همیشه برای کمک در جامعه پیشقدم هستند و حضور مییابند.
۵ دسامبر برابر با ۱۴ آذرماه برای بزرگداشت داوطلبانی جشن گرفته میشود که در هنگام بحران، به ندای طلب یاری پاسخ میدهند، کمک میکنند تا امروز زندگیهای بسیاری نجات یابد و حمایت میکنند از تمام کسانی که میخواهند فردایی با عزت و احترام داشته باشند.
فعالیت داوطلبانه در تمامی فرهنگها، زبانها و ادیان یافت میشود. سالانه صدها میلیون از انسانهای داوطلب، زمان و مهارتهای خود را برای ساختن جهانی بهتر صرف میکنند. هنگامی که آنها برای انجام کاری داوطلبانه اعلام آمادگی میکنند، در واقع به بهبود زندگی دیگران یاری میرسانند و در کنار این، بیش از هر انسان دیگری احساس تعلق به جوامع خود را خواهند داشت.
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: روز جهانی داوطلبروز جهانی داوطلب ۲۰۱۷کمک به هم نوعانکمک های بشردوستانهسازمان ملل متحدمنبع: International Volunteers Day 2017International Volunteer Day 5 Decemberلینک کوتاه: https://ketabak.org/eq5ip
ساخت عروسک دستکشی و اجرای نمایش در کارگاه «نمایش برای کودکان»
کارگاه دوروزه «نمایش برای کودکان» ۹ و ۱۰ آذرماه ۱۳۹۶ در تهران برگزار شد و شرکتکنندگان ساخت عروسک دستکشی و اجرای نمایش عروسکی را تجربه کردند.
در این کارگاه، شرکتکنندگان در دو روز مبانی پایه نمایش برای کودکان از جمله:
- تاثیر نمایش خلاق بر کودکان؛
- اهمیت نمایش در کتابخوانی؛
- انواع نمایش؛
- و تمرینهای لازم برای ورود کودکان به دنیای نمایش از جمله نرمش بدن و تمرین بیان
را در بخش تئوری فراگرفتند و در بخش عملی ساخت ماسکهای مختلف با الگوهای متفاوت، طراحی و ساخت صحنه نمایش و همچنین تکنیکهای ساخت عروسک دستکشی را آموختند.
سهیلا فلاحپور، از اعضای رسمی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و یکی از آموزشگران برنامه ترویج کتابخوانی «با من بخوان» تسهیلگر این کارگاه بود. شرکتکنندگان کارگاه «نمایش برای کودکان» را نیز مربیان، آموزگاران و سایر علاقهمندان و فعالان حوزه کودک تشکیل میدادند.
کارگاه «نمایش برای کودکان» یکی از کارگاههای برنامه «با من بخوان» است. «با من بخوان» برنامهایست که از سال ۱۳۹۰ زیر نظر موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان به ترویج کتابخوانی با کودکان محروم و کودکان در بحران میپردازد. این برنامه بر پایه شعار اصلی «همه کودکان حق دارند کتابهای باکیفیت بخوانند» بنا شده است. در برنامه «با من بخوان»، کتابهای مناسب و باکیفیت به دست گروهی از کودکان میرسد که در شرایط معمول زندگی به این گونه از کتابها دسترسی ندارند.
در ادامه گزارشی تصویری از اجرای این کارگاه را میبینید.
بخش بیان تئوریها- بدن و بیان
بخش بیان تئوریها
بخش بیان تئوریها
بخش بیان تئوریها- انواع نمایش
بخش عملی- بلندخوانی کتاب پیش از انجام فعالیت ساخت ماسک
بخش عملی- بلندخوانی کتاب پیش از انجام فعالیت ساخت ماسک
بخش عملی- بلندخوانی کتاب پیش از انجام فعالیت ساخت ماسک
بخش عملی- ساخت ماسک
بخش عملی- ساخت ماسک
بخش عملی- فعالیتهای پس از ساخت ماسک
بخش عملی- بلندخوانی کتاب پیش از اجرای نمایش
بخش عملی کارگاه- ساخت عروسک دستکشی
بخش عملی کارگاه- ساخت عروسک دستکشی
بخش عملی کارگاه- ساخت عروسک دستکشی
بخش عملی کارگاه- ساخت عروسک دستکشی
بخش عملی- ساخت صحنه نمایش
بخش عملی- اجرای نمایش عروسکی
بخش عملی- اجرای نمایش عروسکی
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشخبرهای با من بخوانکلیدواژه: ساخت عروسک دستکشیعروسک دستکشینمایش برای کودکانکارگاه نمایشکارگاه نمایش برای کودکاننمایش خلاقساخت ماسکساخت انواع ماسکساخت عروسکساخت انواع عروسکچگونه عروسک بسازیمبرنامه با من بخوانتاریخ ادبیات کودکانموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکاناهمیت نمایش در کتابخوانیبلندخوانیبلندخوانی کتابفعالیت های پس از کتابخوانیساخت عروسک پارچه ایالگوی ساخت عروسک انگشتیعروسک انگشتیالگوی ماسکلینک کوتاه: https://ketabak.org/vz24k
بازی سر دادن اشیا روی سطح شیبدار برای نوپایان
گروه سنی این فعایت: کودکان ۶ماهه تا ۲ ساله
وسایل مورد نیاز- هر وسیلهای که بتوان با آن یک سطح شیبدار ایجاد کرد.
- هر وسیلهای که روی سطح شیبدار سر بخورد(ماشین اسباببازی، توپ و ...).
به بهانه روز جهانی توانجویان یا توانیابان
۱۲ آذرماه برابر با ۳ دسامبر روز جهانی توانجویان یا توانیابان است که امسال با شعار «دگرگونی به سوی جامعهای پایدار و انعطاف پذیر برای همه» گرامی داشته میشود.
از کاربرد واژه معلول بپرهیزیمامروز روز جهانی توانجویان است. توانجو یا توانیاب به کسانی میگویند که مادرزادی یا بر اثر رخدادی در زندگی، بخشی از توانایی زیستی خود را از دست دادهاند. در فرهنگ اجتماعی ایران، به این گروه از مردم بیشتر «معلول» گفته میشود، مانند «کودک معلول». معلول واژهای با ساخت دستوری اسم- صفت و با ریشه عربی است که کاربرد آن در فرهنگ فارسی پیشینه تاریخی دارد. واژهنامههایی مانند دهخدا با برگرفت از فرهنگهای پیشینیان این واژه را اسم- صفت شخص یا فردی دانسته است که بیمار و رنجور است. اما آیا کودکان یا بزرگسالان توانجو یا توانیاب بیمار و رنجور هستند؟
واژهها بار تاریخی دارند و کاربرد آنها بازتابی از نگرش ما به مفهوم کلی انسان است. در گذشته انسانها بر پایه فرهنگ اجتماعی خود که بیپردگی کلامی بود، اسم – صفتها را به گونهای با خشونت کلامی بهکار میبردند. اما امروزه این خشونت کلامی به جهت روشنیبخشی به فرهنگ انسانی بهکار نمیرود. وقتی که ما کودکی را معلول مینامیم، این صفت، بار معنایی ویژهای دارد. یعنی کودکی که علیل و بیمار است. کودکی که ناتوان است.
با کاربرد این واژه ما کودکان خود را کوچک و ناتوان میشماریم و این ناتوانی را به آنها تلقین میکنیم. اما هنگامی که ما به کودکی این چنینی، کودک توانجو یا توانیاب میگوییم، در حقیقت به او شخصیت کنشگری میبخشیم تا کنشپذیری و انفعال.
یادمان باشد که جهان ما برساختی از زبان ما است. با کاربرد درست آن به کودکان و بزرگسالان توانجو یا توانیاب احترام بگذاریم و به آنها کمک کنیم که راه خود را با توانِ خود پیدا کنند.
محمدهادی محمدی
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: روز جهانی معلولینروز جهانی توان یابانروز جهانی توان جویانافراد توان جوافراد توان یابکودکان معلولکودکان توان جوکودکان توان یابلینک کوتاه: https://ketabak.org/ri0y6
به یاد ریزعلی، دهقان فداکار و آموزگار اخلاق
«نام تو ازبرعلی بود، اما ما تو را به نام ریزعلی شناختیم، نامی که بیشتر در افسانهها یافت میشود. نام تو ریز بود، اما منش تو بزرگ بود.
تو دهقان فداکار بودی، برای کودکانی که داستان فداکاریهای تو را نسل به نسل خواندند. تو میتوانستی آموزگار اخلاق ما باشی، یا شاید هم بودی. ما بد برداشت کردیم. روایت فداکاریهای تو را تنها یک داستان دانستیم و از آن گذشتیم. اکنون تو نیستی، اما کودکان سرزمین ما هستند. بیپناهتر از همیشه.
تنها خانههای سستبنیاد آنها نیست که روی گسلهای زلزله ساخته شده است و کسی هم پاسخگو نیست، بلکه بنیاد بسیاری از چیزها در این سرزمین فروریخته یا در حال فروریختن است. بیاخلاقی، بیآبی، خشکسالی، مرگ و میر جادهای، خشونت و کودکآزاری، کودکان کار و کودکان حاشیهنشین و ... برآیند این آشوب است. ریزعلی تو پیوست و پیوند آرش کماندار و کاوه آهنگر هستی.
شما فداکاری کردید که مردم ایران برجای بمانند و بابنیاد زیست کنند. اکنون که نیستی، امید که دَم گرم آن روایت زیبای فداکاریات بتواند نگهدار کودکان سرزمین ما، ایران باشد.»
یادداشتی از محمدهادی محمدی
ازبرعلی حاجوی معروف به ریزعلی خواجوی، یازدهم آذرماه سال ۱۳۹۶ بر اثر عارضه ریوی درگذشت.
او در سال ۱۳۴۰ شمسی در سن ۳۲ سالگی، شبهنگام در حالی که در کنار ریل قطار حرکت میکرد، متوجه مسدود شدن مسیر قطار به علت ریزش کوه شد. در آن هنگام برای نجات جان مسافران قطار، کت خود را آتش زد و به سوی قطار حرکت کرد. او با این کار نتوانست مسئولان قطار را از خطر آگاه کند و در نهایت مجبور به شلیک چند گلوله از تفنگ شکاری خود شد و توانست قطار را متوقف کند و لقب دهقان فداکار را از آن خود کند.
یادش گرامی باد!
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: ریزعلی خواجویدهقان فراکارازبرعلی حاجویلینک کوتاه: https://ketabak.org/9v1hf
با هم خواندن در خانواده
طراحی داخلی مهدکودک کفرشماریاهو
طراحی داخلی مهدکودک کفرشماریاهو(Kfar Shemaryahu ) توسط استودیو Shoshany Architect دراسرائیل انجام شده است. این مرکز کودکان از فضاهای گوناگونی تشکیل شده است. مهدکودک، فضای بازی، مرکز توانمندسازی و مرکز روان شناسی کودکان از فضاهای داخلی این مرکز میباشد.
ادامه مطلبدر جست و جوی شادی و لذت
در جست و جوی کتاب مناسب
گفت وگو با نوزاد و نوپا
آشنایی با مراکز کودک-والدین در شیکاگو
واژه ها خوراک مغز کودک ما
برنامه عصرانهای دلپذیر با انتشارات زعفران برگزار میشود
دهکده کتاب بازی و اندیشه با همکاری انتشارات زعفران عصرانهای دلپذیر را همراه با کتابخوانی و انجام فعالیتهای در پیوند با آن برای کودکان برگزار میکند.
در این برنامه که در محل فروشگاه کتاب بازی و اندیشه با حضور محبوبه نجفخانی، مترجم مجموعه کتابهای «فلیکس» و شیدا رنجبر، مترجم مجموعه کتابهای «جالی پستچی» برگزار خواهد شد، کودکان کتابخوانی دستهجمعی و انجام فعالیتهای درپیوند با آن را تجربه خواهند کرد. ۴ عنوان از مجموعه کتابهای فلیکس و همچنین برخی از کتابهای مجموعه «جالی پستچی» و چند کتاب دیگر از انتشارات زعفران در این برنامه خوانده خواهند شد.
همچنین کودکان پس از خواندن کتاب «پست شیشهای فلیکس» تجربه یک فعالیت آشپزی ساده را خواهند داشت و پس از خواندن «فلیکس خرگوش کوچولو به سفر به دور دنیا میرود» موسیقی سنتی کشورهایی همچون ایتالیا، مصر و... را که فیلیکس به آنها سفر کرده است، گوش خواهند داد.
در ادامه، برنامهای از گروه انتشارات زعفران ارائه خواهد شد که بر اساس آن کودکان با چگونگی مراحل شکلگیری یک کتاب از خلق اندیشه تا انتشار و رسیدن کتاب به دست کودکان آشنا خواهد شد.
دهکده کتاب بازی و اندیشه در این مراسم همچنین از صندوقچه مهربانی فروشگاه خود رونمایی خواهد کرد. خریداران کتاب میتوانند پس از خرید خود، کتابی یا کتابهایی را نیز با عناوین دلخواه خود بخرند و به صندوقچه مهربانی اهدا کنند. هر ۱۵ روز کتابهایی که به صندوقچه مهربانی اهدا شده است، برای کودکان در مناطق محروم ارسال خواهند شد.
برنامه عصرانهای دلپذیر با انتشارات زعفران، چهارشنبه ۸ آذرماه ۱۳۹۶ از ساعت ۱۶ در فروشگاه کتاب بازی و اندیشه واقع در تهران، شهرک غرب، بلوار دادمان، نرسیده به بزرگراه یادگار امام، پلاک ۱۱۷ برگزار خواهد شد.
لازم به ذکر است ظرفیت برای حضور علاقهمندان در این فروشگاه محدود خواهد بود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با شمارههای ۸۸۳۶۴۱۶۶-۲۱ و ۸۸۵۸۱۳۱۱-۲۱ تماس بگیرید.
گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: محبوبه نجف خانیانتشارات زعفرانمجموعه کتاب های فلیکسدهکده کتاب بازی و اندیشهمجموعه جالی پستچیکتاب باکیفیتکتاب مناسب برای کودکانکتاب کودککتابخوانی دسته جمعیلینک کوتاه: https://ketabak.org/564p5
تشخیص آواها شرط اول آموختن زبان است
هدف من ازنوشتن این سلسله مقالات، آشنا کردن خواننده با تحولات روزافزون آموزشی کشورهای غربی و تحقیقات ارائهشده در زمینهی مشکلات آموزشی است.
ادامه مطلببررسی برترین مطالب مهرماه ۱۳۹۶ در نشریات خردسالان
در این گزارش با بخشهای خوب نشریات خردسالان از دید گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک آشنا میشوید.
برترین مطالب نشریات خردسالان در مهرماه ۱۳۹۶
- رشد کودک
رشد کودک، یکی از نشریات خردسالان است که در چند موضوع مطالب برتر آن مشخص شده است.
داستان
عنوان: قرقره زرد
نویسنده: افسانه شعبان نژاد
عکاس: فرهاد سلیمانی
تصویرگر: سولماز جوشقانی
- شروع یک روز بود و قرقره از توی سبد بیرون آمد تا ببیند با نخهای زردش نیاز چه کسانی را میتواند رفع کند. در آغاز برای شروع یک روز آفتابی، آسمان به خورشید نیاز داشت، بعد زنبور به گل، درخت به سیبهای زرد و زیبا و در پایان روز آسمان به ستارههای پولکی ریز و زیبا احتیاج داشت. با آمدن شب و پایان یک روز کاری قرقره برای استراحت به سبدش بازمیگردد.
نمایش قرقره زرد دارای متنی پرتحرک، ریتمیک، ضرباهنگ و موسیقی، مناسب سن مخاطب خردسال است. داستان نمایش سیری منطقی را طی میکند. برای اجرای این نمایش نیازی به دکور یا گریم نیست و هدف، تقویت ذهن خلاق کودک همراه با بازی و شادی است.
خوب است بدانیم:
انجام نمایش برای کودکان پیامدهای مثبتی از قبیل
- بالا بردن حس اعتمادبهنفس
- افزایش قدرت خلاقیت
- فعال ساختن ذهن
- تقویت قدرت بیان
- و رشد درک و فهم در آنان دارد.
کودکان بیشتر با متنهایی ارتباط برقرار میکنند که در آن ریتم و موسیقی زیاد به کار رفته باشد و چه بهتر که تمام آن شعر باشد.
داستان تصویری بدون کلام
عنوان: ویز، ویز...
طراح: لاله ضیایی
مادر همراه پسرش سراغ کندوهای زنبور عسل میرود تا کمی عسل بردارد. پسر خلاق او یک نقاشی از گلهای رنگارنگ با خود میبرد تا توجه زنبورها را جلب کند و مادر بهراحتی بتواند از داخل کندو عسل بردارد.
تصاویر ساده، واضح و قابل درک برای مخاطب خردسال سیر منطقی داستان را پیش میبرد. کودک با دیدن تصاویر به قصهگویی میپردازد که موجب تقویت قدرت بیان او میشود. نویسنده به همکاری فرزند با مادر نیز توجه دارد.
شعر
عنوان: قوری
شاعر: مهری ماهوتی
- شعر آهنگین و موزون و مناسب گروه سنی مخاطب است که برای کودک شاد و همراه با لذت است. شعر در وزن آزاد سرود شده است.
خوب است بدانیم:
- شعر آزاد شعری است که در آن تساوی مصرعها به هم میخورد.(از کتاب «از این باغ شرقی» نویسنده پروین سلاجقه)
عنوان: کلاه
شاعر: شاهده شفیعی
- شعر همراه با یک پرسش آغاز میشود و در بیتهای بعد به آن جواب میدهد. این شعر مناسب گروه سنی مخاطب است. شاعر کنش مورچه را در بافتن یک کلاه نشان میدهد. استفاده از واژه آرایی و جانبخشی در شعر دیده میشود. شعر در وزن آزاد سروده شده است.
عنوان: سه تا کمد
شاعر: شکوه قاسم نیا
- شعر با تکرار واژهها و ترتیب آغاز شده است. تشبیه، جانبخشی، واژهآرایی و تضاد در شعر دیده میشود. شعر آهنگین و مناسب گروه سنی مخاطب است.
عنوان: اسب من
شاعر: خاتون حسنی
- شعر آهنگین و موزون است. فضای شعر برای کودک شادیبخش است و از علاقه و توجه یک کودک به اسبش میگوید.
عنوان: قاصدک
شاعر: مریم هاشمپور
- شعر خیالانگیز قاصدک، همراه با تصویرهای ذهنی، مناسب گروه سنی مخاطب که کودک میتواند با آن ارتباط برقرار کند. فضای شعر عواطف کودک را برمیانگیزاند. شعر در قالب چهارپاره سروده شده است. تصاویر با شعرها هماهنگ است.
خوب است بدانیم:
چهار پاره شعری است دوبیتی که مصراعهای زوج آن همقافیه هستند.
سرگرمی
عنوان: تا به تا
سرکلیشه: کاردستی
طراح: سمانه قاسمی
کاردستی با عنوان «تا به تا» به کودک میآموزد که با استفاده از کاغذ و تا و ابزارهایی که در دسترس است مانند قیچی، چسب و مداد رنگی بهراحتی و خلاقانه میتوان زرافههای رنگارنگ ساخت. کاردستی افزایش مهارت دست ورزی و خلاقیت کودک را به همراه دارد. تهیه آن ساده و قابل اجراست. ذهن مخاطب درگیر میشود که با استفاده از این طرح با چه وسایل دیگری میتوان آن را درست کرد.
ارتباطی – سرگرمی
سرکلیشه: آثار بچهها
- در بالای صفحه داخل پشت جلد جمله¬ی «ما با نقاشیهای بچهها یک باغ درست کردیم، تو در این باغ یک نقاشی بکش» دیده میشود. مجله با گردآوری نقاشیهای مخاطبان موضوعی را خلق کرده است.
این بخش کار جدیدی در نشریه است که میتواند چندمنظوره باشد. چاپ آثار کودکان باعث افزایش اعتمادبهنفس آنان میشود و از سوی دیگر اجازه میدهد تا مخاطب نقاشی بکشد و در تکمیل این بخش سهیم باشد.
روزشمار مجله
عنوان: چند روز از این ماه
تصویرگر: مرتضی رخصت پناه
- مجله در این بخش از ایده جالبی استفاده کرده و مناسبتهای هر ماه را با بهرهگیری از طرح چرخ و فلک، به تصویر کشانده است.
نکته: نشریه تنها برای دو مناسبت مطلبی را بیان کرده، بهتر بود برای مناسبتهای خاص دیگری مانند روز عصای سفید یا روز تربیتبدنی، با جملهای کوتاه شناختی به مخاطب میداد.
عنوان: بچهی کنجکاو
سرکلیشه: سؤالهای من
نویسنده: صادق جلایی فر
تصویرگر: گلنار ثروتیان
«تیزبین»، کودک کنجکاوی است، همیشه سؤالی برای پرسیدن دارد و دنبال جواب آن است. ایده جدید و تازه است. هنگامیکه تیزبین سروته شده همه چیز را جور دیگری می ببیند حالتی که کودکان دوست دارند آن را تجربه کنند. کارهای «تیزبین» کودک را به فکر وامیدارد.
نکته: در متن آمده است: «من چند شکل قِلدادنی دیدم مثل توپ،گل سفالگری و خمیر نان.» گل سفالگری و خمیر نان به خودی خود گرد نیستند و مقایسه آنها با توپ منطقی نیست.
- نشریه نبات کوچولو شماره ۷۱
ماهنامه نبات کوچولو از دیگر نشریات خردسالان است که برخی از مطالب مهرماه آن بر اساس بررسیهای گروه نشریات شورای کتاب کودک، برتر اعلام شدهاند.
شعر
عنوان: مامانم را دوست دارم
شاعر: افسانه شعبان نژاد
تصویرگر: مهدیه صفایی نیا
- شعر آهنگین نشاندهنده مادری است که برای کودک خود وقت میگذارد. شعر خیالانگیز برنامه یک روز مادر و فرزند خردسال را به نظم درآورده است.
سرگرمی
عنوان: حشره من
سرکلیشه: بازی نقاشی
- در این بازی، مجله از مخاطب میخواهد تا شکلهای حشرات را کامل کند. سرگرمی با ایجاد آزادی عمل به مخاطب اجازه می¬دهد تا نقاشیها را بهدلخواه خود کامل کند. استفاده از رنگهای شاد و سفید خوانی مناسب باعث شده تا کودک بهراحتی به انجام سرگرمی بپردازد.
سرکلیشه: همبازی
عنوان: چه رنگی
- این بازی ذهن مخاطب را درگیر میکند تا با پرسش بتواند اشیایی را که به رنگهای مختلف است، بیان کند.
عنوان: کی و چی
- این بازی برای زمانی است که کودکان در جاده و سفر هستند و آن را با ۳ بازیکن یا بیشتر میتوان انجام داد. کودکان با دیدن جانوران نام آنها را به زبان آورند؛ که برای شناخت بیشتر جانوران مناسب است.
- عنوان: یاد چی
- مخاطب با شنیدن یک واژه به یاد واژه دیگری در رابطه با آن میافتد سپس با واژه جدید باید جملهای بسازد و آن را بیان کند.
بازی افزون بر گسترش دایره واژگانی کودک باعث افزایش قدرت بیان او میشود. تعداد بازیکنان میتواند سه نفر یا بیشتر باشد.
نکته: باید در نظر داشت مطرح کردن بردوباخت در طراحی سرگرمی برای کودکان خردسال مناسب نیست.
عنوان: کلاغ پرآهنی / پدر و مادر خندالو
- همیشه بازی کردن نیاز به اسباببازی ندارد. این بار نشریه مطلب «کلاغ پرآهنی» و «پدر و مادر خندالو» را دستمایه بازی، سرگرمی و تفریح کودک کرده است تا او را به فکر وادارد، دایره واژگانیاش را گسترش دهد و تصویرسازی ذهنی او را قوی کند.
بازیهایی از این دست میتواند بهصورت گروهی نیز انجام پذیرد.
معرفی کتاب
دو کتاب به روشی مناسب معرفی شده است. مخاطب همراه با مشخصات کامل کتاب با بخش کوتاهی از متن اصلی کتاب آشنا میشود. زبان طنز پندونهها مخاطب را جذب و تشویق به تهیه کتاب میکند.
استفاده از هیچانهها مایه لذت و سرگرمی کودک میشود. متن پندونهها بیشتر مناسب درک کودک است تا خردسال.
- سنجاقک شماره ۷
عنوان: مارمولک
شاعر: زهرا داوری
- مارمولک شاد و خندان برای خودش شعر میخواند و شیطنت میکند.
شعر به کودک شناختی از مارمولک میدهد. شاعر توانسته ارتباط بین کودک و مارمولک را به شیوه زیبایی برقرار کند تا جایی که مارمولک برای کودک ایجاد ترس نکند. واژهسازی از دیگر ویژگی شعر است مانند شادمولک. ریتم تند شعر کودک را به وجد میآورد.
در ماهنامه قلک شماره ۳۹، سروش خردسالان شماره ۶۵ و شاهد کودک شماره ۱۴۱ (مهرماه) از نشریات خردسالان هیچ مطلبی همخوان با معیارهای ارزیابی گروه بررسی نشریات کودک و نوجوان دیده نشد.
- انتخاب این ماه
از این پس سعی میکنیم هر ماه یک یا چند مطلب از مطالب مورد بررسی نشریات خردسالان را با عنوان «انتخاب این ماه» بهصورت نقد، بررسی و تحلیل در قسمت پایانی گزارشمان اضافه کنیم. مخاطب این بخش پدیدآورندگان و علاقهمندان به ادبیات کودک هستند. هدف از این کار بررسی عمیقتر مطالب نشریات خردسالان است.
رشد کودک شماره ۱، مهر ۹۶بچهی کنجکاو
نویسنده: مرتضی جلایی فر
تصویرگر: گلنار ثروتیان
«بچه کنجکاو» مطلبی است «روانشناسانه- علمی و اجتماعی» که موضوع «کنجکاوی کودک و نحوه دستیابی پاسخ به پرسشهای ذهنی برآمده از این کنجکاوی» را مطرح میکند.
زبان آن ساده و شخصیت آن کودکی به نام «تیزبین» است. او همیشه سؤالی برای پرسش دارد و دوست دارد به همه چیز «یک جور دیگر» نگاه کند و مجموعه کنشهای ذهنی و رفتاری او در این راستاست.
اتفاقاتی چون افتادن مداد و قل خوردن آن پرسشهایی را در ذهن او برمیانگیزاند و او به دنبال پاسخ این سؤالات در محیط اطراف و طبیعت میرود.
در آغاز راوی مطلب را بیان میکند؛ اما در پارههای بعدی که توسط شمارههای ۱ تا ۴ از هم تفکیک شدهاند، راوی خود «تیزبین» است که به دنبال سؤالات مطرحشدهی ذهنی خود میرود.
متن و تصویر در اکثر موارد هماهنگ پیش میرود، اما گاهی تصویر در نقش مکمل ظاهر میشود (نظیر زمانی که «تیزبین» با یک ذره¬بین در دست به تصویر کشیده میشود و یا زمانی که در سکانس سوم پس از اینکه از فعل جمع «برویم» استفاده میشود، تصویر دختربچهای در کنار او دیده میشود)
اما اوج ارتباط و تکمیل شدن متن با تصویر، در مقدمه مشهود است. در متن میخوانیم: تیزبین دوست دارد به همه چیز یک جور دیگر نگاه کند. شما چی؟ و درست در مقابل، تصویری از «تیزبین»، با یک تغییر شکل فیزیکی، بیانگر دید معکوس او از اشیا، نمایش داده شده است.
به عبارت دیگر؛ معنای انتزاعی «جور دیگر دیدن» در متن، توسط تصویر، بدل به مفهوم و معنای عینی شده است که برای کودک در مرحله پیشدبستان و سالهای ابتدایی دبستان قابل فهمتر است؛ زیرا کودک در این سنین لغات را بر اساس تجارب خود تعبیر و تفسیر میکند. (مبانی ادبیات کودکان و نوجوانان- محمود کلیمی و مهدی کاموس- انتشارات آزون- ۱۳۸۲ – ص ۴۶۳)
نکته: پیاژه روانشناس معروف سوییسی مراحل رشد را به شکل زیر تقسیمبندی کرده است:
الف- مرحله حسی حرکتی (تولد تا ۱۸ ماهگی)
ب- مرحله پیش عملیاتی (از ۵/۱ سالگی تا ۷ سالگی)
ج- مرحله عملیات عینی (از ۸ سالگی تا ۱۲ سالگی)
د- مرحله عملیات صوری (از ۱۲ سالگی تا ۱۵ سالگی)
از ویژگیهای مرحله پیش عملیاتی، کسب عمل سمبلیک است. بدین معنا که کودک کمکم میتواند دنیای بیرون را به کمک سمبلها یا نمادها برای خود مجسم کند. نمادها بهجای اشیا و اشخاص مینشینند و اجازه میدهند تا آنها در زمان و فضایی دیگر مطرح شوند و همچنین در این دوران کودک حرف زدن را آغاز میکند. کلمات مثل اشیا نمادهایی هستند که با آنها میتوان رویدادهای حال، گذشته و آینده را بهطور ذهنی مجسم کرد.
مثلا وقتی کودک کلمه توپ را یاد گرفت میتواند سایر اشیای گرد را با کمی تناسب در ذهن خود مجسم و بین آنها پیوند برقرار کند.
علاوه بر زبان، سایر تواناییها نیز یادگیری عمل نمادها را همراهی میکنند. این تواناییها مخصوصا در بازی کودک تجلی میکنند و شکل تقلید تاخیری و بازی نمادین به خود میگیرند. در تقلید تاخیری کودک میتواند یک موقعیت واقعی را در غیاب الگو، تقلید کند.
منبع: روانشناسی رشد (۱ و ۲) – جیمز وندرزندن- ترجمه دکتر حمزه گنجی- نشر ساوالان- ۱۳۹۳ – ص ۹۳
«یاشار هدایی»
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: گروه بررسی نشریاتگروه های بررسی شورای کتاب کودکنشریات خردسالانبرترین مطالب در نشریات خردسالانماهنامه قلکماهنامه سروش خردسالانماهنامه نبات کوچولونشریه مناسب برای کودکانلینک کوتاه: https://ketabak.org/5n2ec
کتاب کلوچه گرد و قلنبه
یکی بود یکی نبود.روزی روزگاری پیرمردی و پیر زنی زندگی می کردند که یک پسر کوچک داشتند. یک روز صبح پیر زن تصمیم گرفت کلوچه شکری بپزد. بنابراین تخم مرغ و کره و شیر و آرد را آماده و مخلوط کرد. او یک کلوچه گرد و قلنبه درست کرد،رویش کمی شکر پاشید و آن را توی اجاق گذاشت. به پسرش هم گفت: اینجا کنار اجاق بنشین و مواظب کلوچه من باش ،من و پدر توی باغ کار داریم. هنوز زمان زیادی نگذشته بود که…
مناسب برای ۳ تا ۹ سال
نویسنده: اوا پررا
تصویرگر: آندری داگین و اولگا دالینا
مترجم: فریبا کلهر
نوشته کتاب کلوچه گرد و قلنبه اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
سه کتاب پیشنهادی از «باربارا پارک» برای نوجوانان
از من نخواهید لبخند بزنم:
به نظر چارلی طلاق مثل این است که پدر و مادرت جلوی چشمت دوچرخهی صفر کیلومترت را با ماشین زیر بگیرند. یعنی میبینی که چه اتفاقی دارد میافتد، اما ماشین دیگر راه افتاده و هیچ کاری نمیتوانی بکنی. دوچرخه تکهتکه شده و دیگر هیچ وقت مثل روز اولش نمیشود.
چنانچه حساس بودن کودکان را یک طیف در نظر بگیریم که شدت و ضعف دو سر آن طیف باشد. برای کودکی که پدر و مادرش از هم جدا شدهاند و یا در حال جدایی هستند، فرقی نمیکند در کجای این طیف قرار داشتهباشد. جدایی والدین برای کودک دردناک و آسیبزاست.
در کتاب از من نخواهید لبخند بزنم، چارلی برای اینکه مادر و پدرش از هم جدا نشوند کارهای مختلفی انجام میدهد ولی هیچ کدام فایدهای ندارد. او دیگر توجهی به دوستان، بازیها، درس و خوراکیهای مورد علاقهاش نمیکند تا جایی که مادر و پدرش تصمیم میگیرند او را پیش روانشناس کودک ببرند.
باربارا پارک شرایطی را که چارلی با آن درگیر است و راهکارهایی که برای رهایی از این درگیریها برمیگزیند با زبانی طنز روایت میکند؛ طنزی که خواننده ی کتاب را میخنداند و او را با دردی که کودکان در آستانهی جدایی والدینشان و پس از آن متحملاند، آشنا میسازد.
خواندن این کتاب برای کودکانی که مادر و پدرشان در آستانهی جدایی هستند، کودکان دیگر و پدر و مادرها سودمند است. این کتاب، همچنین برای بلندخوانی والدین با فرزندان و بلندخوانی گروهی مناسب است.
ازدواج مادرم و بدبختیهای دیگر:
«من گاهی معنای کلمهها را توی لغتنامه پیدا میکنم، مثل طلاق، کلماتی که روی زندگیام تاثیر میگذارند. «نا» را توی لغتنامه پیدا کردم. آن «نا» یی که وقتی مادرتان دوباره ازدواج میکند به اول اسم پدر و خواهر و برادر جدیدتان میچسبد. توی لغتنامه نوشته بود: «نا، پیشوندی که کلمات را منفی میکند. نسبت خویشاوندیای که با ازدواج مجدد برقرار میشود.» بیایید رو راست باشیم. وقتی قرار است کل زندگیات بوی «نا» بگیرد، نمیروی دم در برای استقبال.»
«ازدواج مادرم و بدبختیهای دیگر» دنباله داستان «از من نخواهید لبخند بزنم» داستانی است طنز که زندگی چارلی پسر ۱۱ سالهای که مادرش پس از جدایی از پدرش، میخواهد ازدواج کند. چارلی فکر میکند با وارد شدن این سه عضو جدید به خانوادهشان، زندگیاش تبدیل به یک فاجعه میشود. مادر با بن ازدواج میکند و«فاجعه» رخ می هد، ولی با گذشت زمان و آهسته آهسته، نظر چارلی عوض میشود.
باربارا پارک در این داستان شرایط جدیدی را که چارلی با وارد شدن اعضای جدید با آن مواجه است و راهکارهایی که برای رهایی و کنار آمدن با این رویدادها برمیگزیند در قالب طنز آورده است.
خواندن این کتاب برای مادرها و پدرهایی که تصمیم به ازدواج مجدد دارند، مادرها و پدرهای دیگر و فرزندان هر دو گروه مفید است. این کتاب، همچنین، برای بلندخوانی والدین با فرزندان و بلندخوانی گروهی و گفتوگو مناسب است.
میک هارته اینجا بود:
فیب در این ماجرا یاد میگیرد که چگونه باید خود را تخلیه کند و با گریه بار سنگین غم از دست دادن برادر را سبک کند. داستان از جنبه روانشناسی برای کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالانی که عزیزی را از دست دادهاند میتواند مفید و مناسب باشد.
نویسنده در پایان مینویسد اگر چه میک هارته یک شخصیت واقعی نیست امّا آمارهای زیر واقعی هستند: تصادف و مرگ کودکان ۴ – ١۵ سال در حین دوچرخهسواری و ضربه مغزی عامل اصلی مرگ در تصادفها هنگام دوچرخهسواری است. سقوط از ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتری میتواند موجب آسیب دایم مغزی شود. کلاه ایمنی مناسب احتمال ضربه سر را تا ٨۵ ٪ و احتمال ضربه مغزی را تا ٨٨ ٪ کاهش میدهد.
بعضی کتابها هستند که موقع خواندنشان دوست داری یک مداد دستت بگیری و زیر جملاتشان خط بکشی؛ جملاتی که میتوانند اشکت را دربیاورند یا صدای خندهات را بلند کنند.
«میک هارته این جا بود»، که روایت یک دختر نوجوان از مرگ برادرش است، از همین نوع کتابهاست.در همان صفحهی اول فیب میگوید که نمیخواهد یک داستان تراژیک تعریف کند تا اشک کسی را در بیاورد، فقط دلش میخواهد از میک بگوید.
او مخاطب را با خود همراه میکند و طوری از برادرش حرف میزند که، بعد از خواندن چند صفحه، انگار سالهاست میک را میشناسیم و با جزئیات رفتاری، لحن حرف زدند، شیطنتها ونوع لباس پوشیدن او آشناییم.
نویسنده شخصیتها را طوری ترسیم کرده که بعد از بستن کتاب باورمان نمیشود این شخصیتها وجود خارجی ندارند و حاصل تخیل نویسندهاند. انگار ما هم همراه فیب برای برادرش عزاداری کرده و دلتنگ شده ایم، انگار موقع خواندن کتاب دست فیب را گرفتهایم و سعی کردهایم او را دلداری بدهیم.
مخاطب نوجوان این رمان، موقع خواندن این کتاب، با زندگی روبهرو میشود، با تمام تلخیها وشادیهایش، باربارا پارک قبلا در مجموعهی جونی بی جونز توانایی خود را در طنز پردازی به نمایش گذاشته است. این توانایی حتی در داستانی که به مرگ میپردازد هم نمایان می شود.
نویسنده در این کتاب سعی کرده نشان دهد که یک خانواده چه طور می تواند در طول زمان با فقدان یکی از عزیزانش کنار بیاید و چگونه شرایط را برای خود آسانتر کند. همین موضوع شاید بتواند این کتاب را برای نوجوانانی که تجربهای مشابه راوی داستان، فیب، داشتهاند قابل توصیه کند.
باربارا پارک از بهترین و بامزهترین نویسندهها برای کودکان و نوجوانان است. مجموعهی ماجراهای جونی بی جونز، که از نوشتههای او برای کودکان است، همواره در فهرست پرفروشها قرار دارد و رمانهایی که برای نوجوانان نوشته بیش از چهل جایزه را از آن خود کردهاند. او در زمینه علوم تربیتی تحصیل کرد و در سال ۲۰۱۳ در سن ۶۶ سالگی از دنیا رفت
مناسب برای ۱۰ سال به بالا
نویسنده: باربارا پارک
مترجم: زنده یاد نازنین دیهیمی
خرید کتاب از من نخواهید لبخند بزنم
خرید کتاب ازدواج مادرم و بدبختیهای دیگر
نوشته سه کتاب پیشنهادی از «باربارا پارک» برای نوجوانان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
معماری مهدکودک با رویکرد پایدار
این مهدکودک در سال ۲۰۱۰، در ایتالیا ساخته و روی زمین چمنزار و در نزدیکی کلیسا بنا شده است. هدف اصلی این پروژه از نقطه نظر زیست محیطی، ساخت یک معماری پایدار و صرفه جویی در انرژی و حفظ کیفیت زندگی برای کودکان بوده است.
ادامه مطلبدور نخست کارگاههای «با من بخوان» در سال تحصیلی ۹۶-۹۷ برگزار شد
مهر و آبانماه ۱۳۹۶ دور نخست کارگاههای برنامه ترویج کتابخوانی با من بخوان در سال تحصیلی ۹۶-۹۷ در هشت منطقه ایران برگزار شد.
برنامه «با من بخوان» از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در سال تحصیلی جدید ۸ منطقه ایران شامل جیرفت در استان کرمان، سراوان، نیکشهر، ایرانشهر، زابل و زاهدان در استان سیستان و بلوچستان، کوهدشت در استان لرستان و منطقه بازوفت در استان کهکیلویه و بویراحمد را زیر پوشش قرار داد و نخستین دور کارگاههای خود را برای مربیان و آموزگاران این مناطق برگزار کرد.
عناوین دور نخست کارگاههای «با من بخوان» در سال تحصیلی ۹۶-۹۷این کارگاهها در دور نخست، موضوع آموزش خلاق سواد پایه را در برمیگیرد که عناوین آن عبارتاند از:
- کارگاه آواورزی و الفباورزی
- کارگاه ریاضی آموز لولوپی
- کارگاه واژه نامه چیستانی
- و کارگاه نمایش و هنر در پیوند با آموزش خلاق سواد پایه
در برگزاری دور نخست کارگاههای «با من بخوان» در سال تحصیلی جدید، بیش از ۳۰۰ مربی و آموزگار آموزش دیدند تا بر پایه این آموزشها، روشهای آموزش خلاق سواد پایه را در کلاسهای خود به کار گیرند. همچنین با حمایت پشتیبانان برنامه، تمامی کلاسهای درس تحت پوشش «با من بخوان»، بستههای آموزش خلاق سواد پایه این برنامه را شامل «آواورزی با سی بی لک»، «الفباورزی با کاکاکلاغه»، «لولوپی+ ۰»، «لولوپی+۱»، «واژهنامه چیستانی» و «فارسیآموز نخودی» بر اساس پایه تحصیلی دانشآموزان همراه با یک کتابخانه کلاسی دریافت کردند.
گفتنی است در منطقه کوهدشت و بازوفت، افزون بر برگزاری کارگاههای آموزش خلاق سواد پایه، کتابخانه کودک محور نیز راهاندازی شده است و کتابداران آموزش های لازم را در کارگاه «کتابخانههای کودک محور» گذراندهاند.
همچنین افزون بر مناطق ذکرشده، امسال ۲ مدرسه در ورامین از پایههای اول تا ششم نیز زیر پوشش برنامه «با من بخوان» قرار گرفتهاند. بهزودی کتابخانه کودک محور نیز در آنجا راهاندازی خواهد شد.
پشتیبانان اجرای این برنامه در سال جاری شامل شرکت عمران آذرستان، شرکت سازورسازه آذرستان، شرکت آرین رشد افزا، شرکت ایداج، شرکت بالین تک، انجمن یارا، خانواده دانایی و خانم خرمن کسراییان در این مناطق بودهاند.
دور بعدی کارگاهها در آذر و دیماه ۱۳۹۶ برگزار خواهند شد که به آموزش بلندخوانی، عناصر داستان، ادبیات کودک و کتابهای باکیفیت، خواهند پرداخت. همزمان کتابهای دور دوم این برنامه نیز شامل کتابهای باکیفیت ادبیات کودکان به همراه فعالیتها و دستنامهها به مناطق ارسال خواهد شد.
لازم به ذکر است پیش از برگزاری کارگاههای دور دوم، کارشناسان با من بخوان از کلاسها و مدارسی که مربیان آنها در دور نخست کارگاههای برنامه شرکت کرده بودند، تحت پوشش برنامه با من بخوان بازدید خواهند کرد و به ارزیابی و برطرف کردن ایرادها و راهنمایی آموزگاران خواهند پرداخت.
اجرای برنامه «با من بخوان» در منطقه ایرانشهر
فضاسازی و تجهیز کتابخانه کودکمحور«با من بخوان» در منطقه لارستان
اجرای برنامه «با من بخوان» در منطقه سراوان
اجرای برنامه «با من بخوان» در منطقه زابل
گونه خبر: خبرهای ترویج خواندن و ادبیات کودکانخبرهای با من بخوانکلیدواژه: با من بخواندور نخست کارگاه های با من بخوانکارگاه های ادبیات کودکانترویج کتابخوانیادبیات کودکانخواندن با کودکانفارسی آموز نخودیالفباورزی با کاکاکلاغهآواورزی با سی بی لکلینک کوتاه: https://ketabak.org/y74fk