فروشگاه کتاب کودک و نوجوان هدهد

تقویت رشد و نمو شیرخوار

برای کمک به رشد و نمو اطفال از چه روش‌هایی می‌توانیم کمک بگیریم چه راه حل‌هایی به والدین در تقویت رشد شیرخوارشان کمک می‌کند مراقبت از نوزاد و شیوه‌های مختلف و مؤثر برای نگهداری بهتر از وی چگونه‌اند راهنمایی‌های لازم را در ادامه برایتان آورده‌ایم.

یکی از عوامل مهم و مؤثر بر رشد و نمو کودکان، تغذیه می‌باشد. رعایت نکاتی که در این مقاله آمده است ، می‌تواند صحیح بودن تغذیه کودک شما را تضمین کند.

تغذیه کودک در هر دوره از زندگی چطور باید باشد؟ تغذیه کودک از تولد تا ۴ ماهگی

هر چقدر کودک میل دارد ٬ باید شیر مادر بخورد. (حداقل ۸ بار در ۲۴ ساعت) هیچ غذا یا مایعات دیگری به او ندهید.

نحوه صحیح بغل کردن و پستان گرفتن شیرخوار:

بدن و سر کودک در امتداد هم و مقابل بدن مادر باشد، تمام بدن شیرخوار توسط مادر حمایت شود، صورت شیرخوار مقابل پستان مادر باشد، چانه به پستان چسبیده، دهان کاملاً باز، لب پایین به بیرون برگشته، نوک سینه و قسمت بیشتر هاله پستان در دهان کودک باشد.

تغذیه کودک از ۴ تا ۶ ماهگی

هرچقدر کودک میل دارد شیر مادر بخورد. (حداقل ۸ بار در ۲۴ ساعت) اگر کودک اضافه وزن نداشت دفعات شیردهی را افزایش دهید و یک تا دو بار در روز بعد از تغذیه با شیر مادر به او غذای کمکی بدهید. مهم‌ترین معیار کفایت یا عدم کفایت شیر مادر، سِیر منحنی رشد کودک می‌باشد.

تغذیه کودک از ۶ تا ۱۲ ماهگی

هرچقدر کودک میل دارد او را با شیر مادر تغذیه کنید و غذای کافی نیز به او بدهید. (سه بار در روز اگر شیر مادر می‌خورد، ۵ بار در روز اگر شیر مادر نمی‌خورد)
برای این که بدانید چه غذایی به کودک بدهید، می‌توانید از راهنمای موجود در پشت کارت مراقبت کودک استفاده کنید.

در تهیه غذای کودک به نکات زیر توجه کنید:

• قبل از تهیه غذا و قبل از تغذیهٔ کودک دستان خود را با آب و صابون بشویید.
• همیشه از مواد غذایی تازه و سالم برای تهیهٔ غذای کودک استفاده کنید.
• هر روز برای کودک غذای تازه درست کنید.
• هر ماده غذایی جدید را با یک هفته فاصله با غذاهای قبلی به غذای کودک اضافه کنید.
• هر ماده غذایی را از مقدار کم شروع کرده و مرور اضافه کنید.
• برای مقوی کردن (افزایش کیفیت) غذای کودک؛ می‌توانید مقداری کره به غذا اضافه کنید.
• برای مغذی کردن (افزایش کیفیت) غذای کودک؛ می‌توانید مقداری گوشت، شیر، تخم مرغ، سبزیجات تازه، عصاره قلم و یا پودر جوانه غلات به غذا اضافه کنید.
• به کودک با ظرف و قاشق خودش غذا بدهید.
• از غذاهای نرم، متنوع، و اشتها آور و غذاهایی که کودک دوست دارد استفاده کنید.
• همزمان با شروع تغذیهٔ تکمیلی، به کودک آب سالم و بهداشتی بدهید.
• مصرف برخی مواد غذایی در کودکان زیر یک سال ممنوع می‌باشد این موارد عبارتند از: توت فرنگی، گیلاس، آلبالو، کیوی، خربزه، اسفناج، سفیده تخم مرغ، شیر گاو، عسل و بادام زمینی.

تغذیه کودک از ۱ تا ۲ سالگی

کودک را با شیر مادر تغذیه کنید و ۵ بار در روز به او غذا بدهید (سه وعده غذای خانواده و دو بار میان وعده) و به نکات زیر توجه ویژه داشته باشید:

در سال دوم زندگی شیر مادر باید بعد از مصرف غذا به کودک داده شود.
مصرف مکمل‌های کودکان را هرگز فراموش نکنید.
قطره آهن: از پایان شش ماهگی تا دو سالگی (با نظر پزشک)
قطره مولتی ویتامین یا AD: از پانزده روزگی تا یک سالگی (با نظر پزشک)

خوراکی‌های ممنوع برای کودکان زیر یک سال

نتایج مطالعات نشان داده است، میوه‌های دانه دار همچون کیوی و توت فرنگی و نیز سفیده تخم مرغ به دلیل ایجاد حساسیت و آلرژی و خوردن عسل به دلیل ایجاد مسمویت برای کودکان زیر یک سال ممنوع است.

علت بروز حساسیت یا آلرژی توسط مواد غذایی همچون سفیده تخم مرغ و میوه‌هایی مانند گیلاس، کیوی و … تولید ایمونو گلوبین E و چگونگی بروز علائم حساسیت در کودکان نیز به صورت کهیر و قرمزی پوست است.

حساسیت به پروتئین شیر گاو نیز از جمله حساسیت‌های غذایی کودکان می‌باشد حساسیت به شیر گاو، ناشی از حساسیت به کازئین شیر است و از آنجایی که این نوع پروتئین در اثر حرارت بالا و جوشاندن تغییر می‌کند، اغلب افراد به ویژه کودکان با مصرف شیر جوشانده و استریلیزهٔ شیر خشک دیگر به آلرژی دچار نمی‌شوند.

کارشناسان تغذیه در خصوص ممنوعیت مصرف عسل در نوزادان زیر یک سال گفته‌اند: به دلیل نارس بودن دستگاه گوارش نوزادان زیر یک سال، باکتری کلستریدیوم بوتولینوم موجود در عسل نمی‌تواند توسط ترشحات معده به طور کامل غیر فعال شود، بنابر این سم بوتولیسم در دستگاه گوارش نوزاد تولید و نوزاد دچار مسمومیت شدید غذایی می‌شود. گاهی این سم با فلج کردن عضله تنفسی نوزاد می‌تواند منجر به مرگ وی شود.

بنابراین این باور عمومی که ترکیب غذای کمکی نوزاد زیر یک سال با عسل باعث مقوی شدن آن می‌شود، کاملاً نادرست است. چند نکته مهم در تهیه سوپ برای کودک

هر سه روز یک بار یک نوع سبزی به سوپ اضافه کنید مانند جعفری، گشنیز، لوبیا سبز، کدو سبز، کرفس، هویج، گوجه فرنگی، سیب زمینی، کدو حلوایی.

به سوپ کودک نباید نمک، شکر یا چاشنی اضافه کرد.

بهتر است کدو، کرفس، لوبیا سبز را اول پخته و بعد به سوپ کودک اضافه نمود.

سبزی‌ها باید در آخرین لحظات پخت سوپ اضافه شود. در ظرف نیز باید بسته باشد تا ویتامین‌های آن از بین نرود.

استفاده از اسفناج تا یک سالگی مجاز نبوده و نباید به سوپ شیر خوار اضافه شود.

سیب زمینی را هم می‌توانید به سوپ کودک اضافه کنید. برای این کار، ابتدا سیب زمینی را بشویید و با پوست آن را بپزید. سپس پوست آن را جدا کرده و سیب زمینی پخته شده را به سوپ کودک اضافه کنید دقت کنید اگر بعد از پوست کندن سیب زمینی، بخش از آن سبز رنگ بود باید آن را جدا کرده و دور بریزید.

همراه با سوپ می‌توانید به کودک ماست بدهید. بهتر است ماست با سوپ مخلوط نشود تا کودک با طعم ماست آشنا شود. ولی اگر کودک مخلوط ماست با سوپ را دوست دارد این کار بلامانع است.

برای تنوع بخشیدن به سوپ کودک، می‌توانید هر بار یک ماده غذایی جدید مثل جو، بلغور گندم و یا رشته فرنگی را که قبلاً پخته و نرم شده است به اندازه یک قاشق مربا خوری به سوپ اضافه کنید.

رابطه بین مواد غذایی و شب ادراری کودکان:

مواد غذایی تحریک کننده ٬ شب ادراری کودکان را تشدید می‌کند ٬ مواد خوراکی تشدید کننده شامل:

• کافئین
• نوشیدنی‌های گاز دار
• مرکبات

هر کودکی به دلایل مختلف ممکن است شب ادراری داشته باشد اما والدین با رعایت نکاتی می‌توانند به کودکشان کمک کنند تا بسترشان خشک باقی بماند.

کافئین باعث تولید ادرار می‌شود و نوشیدنی‌های کافئین دار مانند چای، قهوه یا کوکا کولا قبل از خواب به کودک ندهید.

والدین نباید اجازه دهند که کودک، شب‌ها مایعات زیادی را مصرف کند.

اگر با رعایت این نکات شب ادراری کودک باز هم ادامه داشت ٬ باید با متخصص اطفال مشورت شود.

مبع: وب سایت دکتر سلام

نوشته تقویت رشد و نمو شیرخوار اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

دست هایت را بشوی

شاهزاده کوچولو دوست دارد دست‌ هایش همیشه کثیف باشند. او دوست ندارد دست‌هایش را بشوید. البته فقط تا زمانی که از وجود میکروب، کثافت و سایر چیزهای وحشتناک باخبر می‌شود و از آن پس نه تنها دست‌های خودش را هر وقت لازم باشد، می‌شوید، بلکه حواسش به دیگران هم هست که دست‌هایشان را بشویند.

این کتاب از مجموعه‌ی کتاب‌های سفید، با زبان و تصویرهای طنزآمیز تونی راس، نویسنده و تصویرگر محبوب کودکان، در قالب داستانی کوتاه، با زبان کودکانه و با توجه به روحیه‌ی کودکان گروه سنی مخاطب، آن‌ها را با اهمیت رعایت بهداشت، میکروب‌ها و زیان آن‌ها برای سلامتی آشنا می‌کند.

لینک خرید کتاب دست هایت را بشوی

نوشته دست هایت را بشوی اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

اینجا را فشار بده

کتاب «اینجا را فشار بده» کتابی است هیجان‌انگیز که کودکان را پیوسته غافلگیر می‌کند. کتابی که در هر صفحه از کودک می‌خواهد کاری را انجام دهد؛ نقطه‌ای را فشار دهد، روی نقطه‌ای ضربه بزند، کتاب را تکان دهد و یا به چپ و راست خم کند، دست‌هایش را به هم بزند و … درحالی که نمی داند با هرکدام از این کارها چه اتفاقی می‌افتد و آنچه در صفحه‌ی بعد می‌بیند،غافلگیر کننده است .

این کتاب همراه با بازی، مفاهیمی چون شمارش اعداد، جهت‌ها (چپ، راست، پایین و بالا) و سه رنگ اصلی (زرد، آبی و قرمز) را به کودکان آموزش می‌دهد.کتاب با یک نقطه‌ی زرد رنگ آغاز می‌شود و در هر صفحه تعدادی نقطه‌ی دیگر به آن اضافه می‌شود تا اینکه صفحه پر می‌شود از نقطه‌های رنگی. نقطه‌ها در هر صفحه حرکت می‌کنند و به شکلی درمی‌آیند، بزرگ و بزرگ و بزرگ تر می‌شوند تا اینکه دوباره باز هم به همان نقطه‌ی زرد‌رنگ اول می‌رسیم که می‌توانیم با آن نقطه، بازی را از اول شروع کنیم.

مناسب برای گروه سنی ۳ تا ۶ سال
لینک خرید: اینجا را فشار بده

نوشته اینجا را فشار بده اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

هرگز کودک خود را با دیگران مقایسه نکنید

حمید بهرام، روان‌شناس: هرگز توانایی و ناتوانی‌های کودک خود را با کودک دیگر مقایسه نکنید؛ چراکه مجموعه عواملی که موجب شکل‌گیری رفتار یک کودک می‌شود، با کودک دیگر متفاوت است.

مجموعه عوامل، آن‌هایی هستند که از بدو انعقاد نطفه تا زمان حیات کودک، در ابعاد مختلف و در فرآیند رشد و تحول او دخالت داشته‌اند؛ در واقع این اصل از اهمیت زیادی برخوردار است و همواره به پدران و مادران توصیه می‌شود که حتی کودک را با خواهر یا برادر، پسر خاله، پسر عمه، دختر خاله، دختر عمه و یا حتی دوستانش مقایسه نکنند.

کودک از غرور خاصی برخوردار است و نزد همسالان و کودکان دیگر آبرو و احترام ویژه‌ای دارد. از این‌رو، اگر والدین کودک خود را با کودکان دیگر مقایسه کنند، غرور او را نشانه می‌گیرند و به او بی‌احترامی می‌کنند. علاوه بر این، ناخودآگاه توانایی‌های او را نادیده می‌گیرند و ناتوانی‌هایش را به منظور تحقیر و سرزنش برجسته می‌کنند.

گاهی‌ اوقات والدین، زمان خود را با زمان حال مقایسه می‌کنند و این‌طور می‌گویند که «وقتی من همسن تو بودم، بهتر رفتار می‌کردم». چنین مقایسه‌ای از سر ناآگاهی صورت می‌گیرد و به معنای نادیده گرفتن اصل تفاوت‌های فردی است؛ در واقع چنین مقایسه‌ای نه تنها کودک را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، بلکه به او این احساس را القا می‌کند که پدر و مادرش به هیچ عنوان قدرت درک کردن او را نداشته و با این صحبت‌ها، قصد تحقیر کردنش را دارند.

بهرامی با تاکید بر این‌که مقایسه اصولی باید بر اساس توانایی‌های کودک و در فضایی صمیمی و محرمانه انجام گیرد، تصریح کرد: هر کودکی، شیوه زندگی مستقل به خود را دارد و قرار نیست همه خواسته‌های والدین را مو به مو اجرا کند. هم‌چنین انتظار و توقع بیش از حد از کودکان و مقایسه آن‌ها با همسالان در زمینه‌های گوناگون، علت اصلی دروغگویی آن‌ها در سال‌های جوانی است.

به عبارتی دیگر والدینی که از کودکان خود انتظاری بیش از توانش داشته باشند و او را تحت فشار بگذارند، زمینه را برای ظهور خودکم‌بینی در او فراهم می‌کنند و همین امر باعث می‌شود تا کودک برای فرار از مقایسه شدن، از والدینش فرار کند.

باید همیشه در نظر داشته باشیم که آفرینش انسان‌ها متفاوت است و مقایسه، امری دور از منطق به نظر می‌رسد؛ در واقع هرکس در زمینه‌ای خاص توانایی و استعداد منحصر به فردی دارد و نمی‌توان انتظار داشت که دو نفر در شرایط مشابه مانند هم رفتار کنند.

از این‌رو، والدین باید به جای مقایسه، فرزند خود را بشناسند و شرایطی فراهم کنند تا استعدادهای خدادادی کودکان شکوفا شود.

نوشته هرگز کودک خود را با دیگران مقایسه نکنید اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

معرفی کتاب و فیلم آرزوهای بزرگ

نویسنده: چارلز دیکنز
کشور: بریتانیا
زبان: انگلیسی
گونه: رمان
ناشر: چاپمن و هال
نوع رسانه: چاپی
تعداد صفحه‌ها: ۵۴۴ صفحه (نخستین چاپ ۱۸۶۱)

آرزوهای بزرگ یا انتظارات بزرگ (Great Expectations)، رمانی است از چارلز دیکنز، نویسنده شهیر انگلیسی، که ابتدا به صورت داستان دنباله‌دار از دسامبر ۱۸۶۰ تا اوت ۱۸۶۱ میلادی در هفته‌نامه «سراسر سال» به چاپ رسید.

وقایع این کتاب که به صورت خودزندگی‌نامه از قول شخصیت اصلی داستان، کودکی یتیم موسوم به «پیپ» نگاشته شده‌است، از سال ۱۸۱۲، هنگامی که او هفت سال دارد، تا زمستان ۱۸۴۰ اتفاق می‌افتد. آرزوهای بزرگ را می‌توان به نوعی زندگی‌نامهٔ خودنوشت شخص دیکنز نیز دانست که همچون آثار دیگرش تجربیات تلخ و شیرین او از زندگی و مردم را نمایان می‌سازد.

پیپ هفت ساله، زندگی محقر و فروتنانه‌ای را در کلبه‌ای روستایی، با خواهری بدخلق و سختگیر و شوهر خواهرش «جو گارجری» آهنگری پرتوان، مهربان و نرم‌خو می‌گذراند. او که روزی برای سر زدن به قبر مادر و پدرش به گورستان می‌رود، به طور اتفاقی با یک زندانی فراری محکوم به اعمال شاقه به نام «آبل مگویچ» روبرو می‌شود.

آن زندانی، داستانی ترسناک برای پیپ سر و هم می‌کند تا کودک نانی برای رفع گرسنگی و سوهانی برای رهایی او از غل و زنجیری که به دست و پایش بسته‌ شده است، بیاورد پیپ هم از روی ناچاری و هم از دل‌ رحمی او را یاری می‌کند.

مدت زمانی از آن ماجرا می‌گذرد و پیپ کوچک، توسط زنی میانسال و ثروتمند موسوم به «میس هاویشام» (یکی از استادانه‌ترین شخصیتهای خلق‌شده توسط دیکنز) اجیر می‌شود تا گهگاه برای همنشینی و سرگرم‌نمودنش پیش او بیاید. هاویشام که در گذشته‌ای دور و به هنگام عروسی، معشوقش او را بیرحمانه ترک گفته، از آن زمان، به زنی دلسرد و انتقام‌جو بدل گشته‌است.

او «اِستِلا»، دخترکی زیبا، اما گستاخ و مغرور را به فرزندی پذیرفته است تا به او بیاموزد که چگونه مردان را به بازی گرفته و بدینسان انتقام خویش را توسط او از مردان بستاند. پیپ کوچک در آن خانه به استلا دل می‌بندد و تحت تأثیر توهین‌ها و آزارهای دخترک، نخستین آرزوهایش مبنی بر ترک زندگی محقر و روستایی و زیستن چون نجیب‌زادگان، در او نقش می‌بندد…

بیشتر بخوانید: معرفی کتاب و فیلم آرزوهای بزرگ

 

نوشته معرفی کتاب و فیلم آرزوهای بزرگ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

منم منم خروس زری
پیرهن پری قوقولی قوقو

یه دُم دارم رنگ و وارنگ
خیلی قشنگ قوقولی قوقو

دیدنیه بال و پرم
تاج سرم قوقولی قوقو

سر می دهم صبح سحر
خبرخبر قوقولی قوقو

روز اومده به جای شب
خنده به لب قوقولی قوقو

خورشید داره سر می زنه
در می زنه قوقولی قوقو

با بچّه ها کار داره او
قوقولی قوقو قوقولی قوقو …

از کتاب «هرکی یه رنگی داره» نوشته اسدالله شعبانی

خرید کتاب هر کی یه رنگی داره

نوشته شعر خروس زری اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

بابابزرگ سبز من

داستان کتاب «بابابزرگ سبز من» از زبان نوه بزرگش روایت می‌شود. پدربزرگ زمانی به دنیا آمده که هنوز تلویزیون و تلفن همراه وجود نداشته است. او در مزرعه بزرگ شده و آرزو داشته در دانشگاه رشته باغبانی بخواند. اما جنگ جهانی می‌شود و به جنگ می‌رود. پدربزرگ بعد از جنگ در یک رستوران با همسر آینده‌اش آشنا می‌شود. آن‌ها بچه‌دار می‌شوند و بعد نوه‌ها به دنیا می‌آیند و دور و برشان شلوغ می‌شود. حالا پدربزرگ پیر است و گاهی چیزهایی را فراموش می‌کند، به جز خاطرات باغبانی‌اش.

«بابابزرگ سبز من» یک کتاب تصویری است. تصاویر کتاب از هنر باغبانی پدربزرگ و شکل‌هایی که از بوته‌ها و درختچه‌ها می‌سازد هم روایت مورد نظر متن کتاب را تکمیل و هم دنیایی جادویی و عجیب را برای خواننده ترسیم می‌کنند. «لین اسمیت» در این کتاب بالا رفتن سن، خاطرات و پیوستگی تاریخچه خانوادگی و عشق را به هم پیوند می‌زند.

کتاب «بابابزرگ سبز من» اولین کتاب از مجموعه‌ی کتاب «خانواده‌ی من» است. این کتاب برنده‌ی دیپلم افتخار «جایزه‌ی کلدکات» بوده است.

این کتاب برای بهبود رابطه نوه‌ها و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و خانواده‌هایی که پدر بزرگ یا مادربزرگ در آستانه از دست دادن حافظه خود هستند، مناسب به نظر می‌رسد.

مناسب برای گروه سنی ۳ تا ۶ و ۷ نا ۹ سال
لینک خرید: بابابزرگ سبز من

نوشته بابابزرگ سبز من اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

چرا بعضی از بچه‌ها پرحرف هستند؟

گاهی ترس کودکان نیز به زیاد صحبت کردن آنها منجر می‌شود. این اتفاق به ویژه در سنین پایین و برای کودکانی که شب‌ها از تنها خوابیدن در اتاق خود می‌ترسند، اتفاق می‌افتد.

تابناک نوشت: یکی از مهم‌ترین علت‌های پر حرفی در کودکان، حس کنجکاوی و تمایل به دانستن همه چیز است. وقتی فرزندمان ما را سؤال پیچ می‌کند و پشت سر هم پرسش‌های عجیب و غریب می‌پرسد، لازم است با صبر و حوصله به آنها پاسخ دهیم و این روحیه پرسشگری را در او تقویت کنیم.

اگر جواب پرسشی را نمی‌دانید، به او بگویید که «من نمی‌دانم، بهتر است در کتاب جواب آن را پیدا کنیم» یا «در اینترنت جستجو کنیم» و به او کمک کنید تا پاسخش را پیدا کند.

یکی دیگر از مهمترین علت‌های پرحرفی در کودکان، نیاز به جلب توجه است. شاید تاکنون بارها توجه کرده باشید، زمانی که مادران با تلفن به مدت طولانی صحبت می‌کنند یا در جمعی مشغول صحبت هستند و از کودکشان غافل می‌شوند، کودک با صحبت کردن طولانی یا پرسش‌های مکرر سعی می‌کند که توجه مادر را به خود جلب کند. روان‌شناسان ریشه این نوع واکنش‌های رفتاری کودک را جلب توجه والدین می‌دانند.

گاهی ترس کودکان نیز به زیاد صحبت کردن آنها منجر می‌شود. این اتفاق به ویژه در سنین پایین و برای کودکانی که شب‌ها از تنها خوابیدن در اتاق خود می‌ترسند، اتفاق می‌افتد. چنین کودکانی از والدینشان می‌خواهند که کنار آنها بمانند تا با آنها صحبت کنند.

حسادت نیز بخصوص پس از به دنیا آمدن فرزند جدید در خانواده، برای کودکان بالای سه سال، می‌تواند عاملی برای زیاد صحبت کردن و جلب توجه والدین محسوب شود.

در بسیاری موارد، زیاد حرف زدن حتی در بزرگسالان نیز وسیله‌ای برای پوشش پریشان احوالی روحی یا نگرانی‌های درونی است.

اگر والدین به فرزندشان به اندازه کافی توجه کنند و برایش به طور اختصاصی وقت بگذارند، اما باز هم فرزندشان به طور غیرعادی صحبت کند، باید به دنبال ریشه‌های روانی قضیه بگردند.

نباید فراموش کرد که گاهی نیز کم حرف زدن کودکان می‌تواند نشانه‌ای از بروز افسردگی در آنها باشد.

منبع: خبرگزاری مهر

نوشته چرا بعضی از بچه‌ها پرحرف هستند؟ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مجموعه‌ی پیشنهادی «افسانه‌های مردم دنیا»

کودکان افسانه‌ها را دوست دارند، شاید به این علت که افسانه‌ها به دوران کودکی بشر تعلق دارند! به‌راستی هیچ چیز بهتر از این یادگاری‌های زیبا ما را با پدران و مادران باستانی‌مان پیوند نمی‌دهد.

۱۰ قصه گزیده از هانس کریستین آندرسن (افسانه های مردم دنیا)

مجموعه ده داستان از داستان های هانس کریستین اندرسن به نام های: دخترک کبریت فروش، درخت کاج، جوجه اردک زشت، لباس جدید امپراتور، داستان یک مادر، هر کاری پیرمرد می کند درست است، نوک کوچولو، جک خله، آن چه می شود خلق کرد و بلبل.
مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ و ۱۰ تا ۱۲ سال
لینک خرید: ۱۰ قصه گزیده از هانس کریستین آندرسن (افسانه های مردم دنیا)

۵ قصه ی گزیده از اسکار وایلد (افسانه های مردم دنیا)

اسکار وایلد یکی از مطرح‌ترین نویسندگان قرن نوزدهم است. وایلد در آثارش به‌ویژه در قصه‌هایی که برای نسل جوان نوشته است، بی آن که زبان به پند بگشاید، با بیان نکته‌هایی ظریف و با زبانی سرشار از طنز، به خواننده راهی روشن و چشم‌اندازی امیدبخش نشان می‌دهد. این کتاب مجموعه‌ای از ۵ قصه‌ی به‌یادماندنی از این داستان‌پرداز و شاعر ایرلندی است.
مناسب برای گروه سنی ۱۰ تا ۱۲ سال
لینک خرید: ۵ قصه ی گزیده از اسکار وایلد (افسانه های مردم دنیا)

۲۰۸ حکایت از ازوپ (افسانه های مردم دنیا)

این مجموعه شامل بیش از ۲۰۰ حکایت از ازوپ است. گفته‌اند ازوپ از اهالی تریس بود. او در اوایل قرن ششم پیش از میلاد و پس از آن که به بردگی درآمد، در جزیره‌ی ساموس زندگی می‌کرد. شاید راز ماندگاری حکایت‌های ازوپ بعد از قرن‌ها، بهره‌گیری از ماجراهایی خیالی باشد که برای جانوران اتفاق می‌افتد، اما نتیجه‌ی اخلاقی آن به کار زندگی آدمیان می‌آید.
مناسب برای گروه سنی ۱۳ سال به بالا
لینک خرید: ۲۰۸ حکایت از ازوپ (افسانه های مردم دنیا)

نوشته مجموعه‌ی پیشنهادی «افسانه‌های مردم دنیا» اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

با فرا رسیدن فصل پاییز و رنگارنگ شدن برگ درختان این فرصت را دارید که با کودکتان کاردستی های مختلفی از برگ های رنگارنگ درست کنید.

قبل از شروع کار با کودکتان به پارک و یا باغ بروید و برگ هایی دراندازه و رنگ های مختلف جمع آوری کنید.

مواد و وسایل مورد نیاز:

• برگ های جمع آوری شده
• کاغذ یا مقوا
• ماژیک
• چسب
• قیچی

کاردستی اول

برگ ها را روی زمین بچینید و از کودک بخواهید با دقت به تک تک آن ها نگاه کند . از او بپرسید که هر برگ را به شکل چه چیزی می بیند؟

مثلا: به نظرت این این برگ شبیه چه حیوانی است ؟ ( با این کار قوه ی تخیلش را پرورش می دهید.)

سپس با توجه به حدس هایی که کودکتان می زند می توانید برگ ها را با کمک کاغذ و … به شکلی که در نظرش است در بیاورید.

کاردستی دوم

از کودکتان بخواهید یک حیوان یا … در ذهنش انتخاب کند و با چسباندن برگ ها روی کاغذ حیوان مورد نظرش را درست کند.

کاردستی سوم

از کودکتان بخواهید یک نقاشی بکشد و سپس برای کامل کردن آن از برگ های مختلف استفاده کند.

نوشته ساخت کاردستی با برگ درختان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مانع بازی کردن کودکان در کوچه نشوید

یک کارشناس علوم تربیتی معتقد است، بازی کردن کودکان در کوچه و با همسالانشان، تأثیر سویی بر تربیت آن‌ها نخواهد گذاشت.

جهانگیر مرادی : با رد اینکه در کوچه بازی کردن کودکان و نوجوانان بر روی آن‌ها آثار سوء تربیتی برجای خواهد گذاشت، اظهار کرد: با مقایسه کودکان و نوجوانان نسل‌های گذشته با همسن و سالهای امروزی آن‌ها می‌توان به جرات گفت که روحیه احترام گذاشتن به بزرگ‌ترها و توجه به سایر ارزش‌های انسانی در آن‌ها به مراتب بیشتر از کودکان و نوجوانان امروزی است.

وی با بیان اینکه کودکانی که با هم‌سن و سال‌های خود در کوچه و پارک‌ها بازی می‌کنند از استقلال بیشتری در دوران‌های مختلف زندگی خود برخوردار خواهند بود، گفت: توانایی‌های جسمی و روحی این کودکان نیز به مراتب بیشتر از دیگر همسالان خود است.

افت توجه به ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی را به وضوح می‌توان در متولدین دهه ۷۰ به بعد دید.

این کارشناس علوم تربیتی با تاکید بر اینکه قرار گرفتن در گروه همسالان کارکردهای مثبت زیادی خواهد داشت، گفت: این موضوع خواهد توانست در رشد کودکان و نوجوانان در حوزه‌های مختلف مؤثر باشد.

مرادی با بیان اینکه برخی از خانواده‌ها به فرزندان خود اجازه بازی کردن با گروه همسالانشان در کوچه را نمی‌دهند، گفت: کوچه عامل انحراف کودکان نیست، زیرا اگر اینگونه بود باید نسل‌های گذشته بیشتر دچار انحراف می‌شدند.

کودکان و نوجوانان امروزی به شدت به والدین و اطرافیان خود متکی هستند، این در حالی است که بازی‌های قدیمی بگونه‌ای بود که فرد بدون اتکا به دیگران با همسن و سال‌های خود به آن‌ها می‌پرداخت.

این کارشناس علوم تربیتی بازی‌های قدیمی را در پرورش خلاقیت کودکان و نوجوانان مؤثر دانست.

مرادی در ادامه دلیل بروز بیش فعالی در اکثر کودکان و نوجوانان امروزی را نبود شرایطی برای تخلیه هیجانات آن‌ها عنوان کرد و افزود: از آنجایی که کودکان و نوجوانان امروزی نمی‌توانند هیجانات خود را تخلیه کنند، بیش فعال نشان داده می‌شوند.

وی با بیان اینکه ۹۰ درصد بازی‌های جدید بازی‌های رایانه‌ای هستند، گفت: بی‌تحرکی و چاقی یکی از مهم‌ترین آسیب‌های این بازی‌ها است.

منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته مانع بازی کردن کودکان در کوچه نشوید اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مادربزرگ خوبم

آی قصه قصه قصه
نون و پنیر و پسته
مادربزرگ خوبم
پهلوی من نشسته

موی سرش مثل برف
سفید و نقره رنگه
لپهای مادربزرگ
گل گلی و قشنگه

عینک او همیشه
سواره روی بینی
شیشه عینکش هست
بزرگ و ذره بینی

وقتی که مادربزرگ
قصه برام می خونه
خانه کوچک ما
مثل بهشت می مونه

آی قصه قصه قصه
نان و پنیر و پسته
مادربزرگ برایم یه قصه خوب بگو

اسد الله شعبانی

نوشته اسب ابری، شعر زیبای کودکانه اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

کابوس دیدن و هراس شبانه دو عامل شایع بیدار شدن کودکان از خواب هستند که بیشتر والدین آن‌ها را با هم اشتباه می‌گیرند.

به گزارش ایسنا، پیش از آنکه به تفاوت بین کابوس و هراس شبانه پی ببریم لازم است نسبت به روند خواب نرمال آگاهی پیدا کنیم. چرخه خواب تمامی کودکان و بزرگسالان مراحل خواب عمیق و خواب سبک را شامل می‌شود.

به طور طبیعی فرد ابتدا به خواب عمیق می‌رود و سپس وارد چرخه خواب سنگین و سبک می‌شود. این چرخه خواب در کودکان ۳۰ تا ۶۰ دقیقه و در افراد بزرگسال حدود ۹۰ دقیقه به طول می‌انجامد.

زمانی که فرد وارد مرحله خواب سبک می‌شود برای چند لحظه بیدار می‌شود، اطراف خود را می‌بیند و اگر مشکلی وجود نداشت مجدد به خواب می‌رود.

کابوس دیدن و هراس شبانه در بخش‌های مختلف چرخه خواب و قسمت‌های مختلف شب رخ می‌دهند. به طور معمول هراس شبانه پیش از نیمه شب رخ می‌دهد و کودک بین مرحله خواب عمیق و سبک آن را تجربه می‌کند. در این شرایط بدن بیدار است اما ذهن هوشیاری ندارد. در حالی که کابوس پس از نیمه شب و هنگام خواب سبک رخ می‌دهد.

کودک به هنگام هراس‌های شبانه شروع به جیغ کشیدن کرده و با چشم‌های باز به سرعت نفس می‌کشد. همچنین ضربان قلب بالایی پیدا می‌کند هر چند از آنجایی که واقعاً بیدار نیست رفتارهای خود را پس از بیدار شدن به یاد نمی‌آورد.

کودکی که دچار هراس شبانه شده حتی اگر چشمانش کاملاً باز باشد و شما هم درست جلوی او قرار گرفته باشید اصلاً نمی‌داند که آنجا هستید. کودک در این زمان همچنان خواب است و کلمات و آغوش شما اثری روی او ندارد.

شما نمی‌توانید فرزندتان را در خلال هراس شبانه بیدار کنید. زمان ترس شبانه کوتاه است و کودک دوباره مثل اول با آرامش به خواب می‌رود. صبح کودک اصلاً نمی‌داند چه اتفاقی افتاده است و معمولاً وقتی ترس‌های شبانه تمام می‌شوند هیچ اثری از خود باقی نمی‌گذارند.

اگر تشخیص دادید که کودک دچار ترس شبانه شده است و نه کابوس، هیچ کاری از دست شما بر نمی‌آید. این پدیده طبیعی مربوط به خواب عمیق است و در زمان بیداری ادامه ندارد.

اما در کابوس دیدن کودک به طور معمول کاملاً از خواب بیدار می‌شود و می‌تواند به هنگام صبح هر آنچه را دیده و پس از آن برایش اتفاق می‌افتد به یاد آورد. کابوس کودکان از بزرگسالان بزرگ تر و ترسناک تر است. در این مرحله کودک نوپا نسبت به خطرات دنیا آگاهی پیدا می‌کند.

متوجه می‌شود انسان آسیب می‌بیند، گل‌ها می‌میرند و پدر و مادرش هم می‌توانند مریض شوند. حتی شادترین کودکان نیز با خاطراتی از نگرانی‌های واقعی و خیالی به خواب می‌روند و این نگرانی‌ها خود را در رؤیا نشان می‌دهد.

هنگامی که کودکتان جیغ زنان از خواب می‌پرد بهتر است مطمئن شوید که در دام کابوس گرفتار آمده یا دچار هراس شبانه شده است. اگر کابوس باشد خودش بیدار می‌شود، اما سعی می‌کند تشخیص دهد کدام دنیا واقعی است.

در این صورت او را آرام کنید و به واقعیت برگردانید، با او صحبت کنید که کابوس واقعی نیست، پیش او بمانید تا مطمئن شوید همه چیز رو به راه است. لمس کردن شما، شنیدن صدای‌تان، دیدن صورتتان یا حتی بوی آشنای شما به او کمک می‌کند بر ترس خود غلبه کند.

به گفته کارشناسان، کودکانی که به طور مرتب و در یک زمان مشخص هر شب دچار هراس شبانه می‌شوند باید با تکنیک «بیدار شدن برنامه ریزی شده» تحت درمان قرار گیرند. به این ترتیب که کودک را ۳۰ دقیقه پیش از شروع هراس شبانه از خواب بیدار می‌کنیم در این شرایط چرخه خواب باز تنظیم می‌شود.

به گزارش لایوساینس، برخی بیماری‌ها و کمبود خواب از عوامل مؤثر در بروز کابوس و هراس شبانه هستند.

منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته کابوس دیدن و هراس شبانه کودکان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مجموعه‌ی پیشنهادی آموزش خلاق برای دبستان فارسی آموز نخودی ۱

فارسى آموز نخودى ۱، به نوآموزان کلاس اول دبستان، حروف و واژه ها را با بازى و شادى ياد مى دهد. در اين مجموعه، کودکان زبان آموزى پايه را به شيوه ى خلاق و متفاوت مى آموزند.

بسته‌ی فارسی آموز نخودی ۱ شامل موارد زیر است:

• کتاب خواندن
• کتاب کارورزی
• پوستر
• نما کارت آموزش الفبا

لینک خرید: فارسی آموز نخودی ۱

فارسی آموز ادبی ۲

با «فارسی آموز ادبی ۲» كودكان افزون بر آموزش زبان فارسی پایه، از راه ادبیات، با مهارت های زندگی و خلاقیت های هنری آشنا می شوند. در این كتاب كودكان با مفاهیم اجتماعی، همچون صلح و دوستی، همزیستی و مدارا با یكد یگر، و نگهداری از محیط زیست آشنا می شوند و راه های گفت وگو درباره ی آن ها را می آموزند. در كارگاه داستان با چگونگی ساخت داستان آشنا می شوند.

لینک خرید: فارسی آموز ادبی ۲

فارسی آموز ادبی ۳

با فارسی آموز ۳ همه ی كسانی كه آموزش با این مجموعه را آغاز كرده اند، می توانند مهارت های خواندن و نوشتن خلاق را در خود بهبود بخشند و از ادبیات ناب بهره ی بیشتری ببرند.

لینک خرید: فارسی آموز ادبی ۳

شمارورزی لولوپی + ۱ (ریاضی آموز ادبی)

شمارورزی لولوپی+۱ آموزش ریاضی از راه ادبیات است که آموزش ریاضی را معنادار و لذت‌بخش می‌کند. در شمارورزی لولوپی+۱ که ویژه‌ی کودکان سال نخست دبستان است، بنیادهای شمارورزی یا ریاضی مانند شناخت عددها و شمارش، مفهوم هندسه و شکل‌های هندسی، آمار، جبر، پرسانه‌گشایی و… از راه داستان آموزش داده می‌شود.

لینک خرید: شمارورزی لولوپی + ۱ (ریاضی آموز ادبی)

نوشته مجموعه‌ی پیشنهادی آموزش خلاق برای دبستان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

بررسی دقیق استفاده از پستانک

نوزادانی که از پستانک استفاده میکنند به آن عادت میکنند و اگر دقت کرده باشید حتی مواقعی برای پستانک گریه میکنند. این مسئله شاید اینطور به نظر برسد که کار مادر راحت شده ولی موقع گرفتن پستانک از بچه و به عبارتی ترک دادنش دشواری های خاص خودش را دارد.

آیا دادن پستانک به نوزاد بعد از شیر خوردن توصیه می‌شود؟

درباره دادن پستانک به نوزادی که تازه شیر خورده، گفته‌های ضد و نقیضی وجود دارد. نظریات قابل‌توجهی در تایید و رد این کار وجود دارند، اما در نهایت این کار یک تصمیم شخصی است. واکنش هر کودکی متفاوت است و به نیازها و توانایی‌های خاص او بستگی دارد. برخی نوزادان بدون هیچ مشکلی پستانک می‌خورند، اما ممکن است بعضی‌ها دچارمشکل شوند.

نوزادان نارس و نوزادان مبتلا به کولیک که عاشق مکیدن هستند، از پستانک خوردن لذت می‌برند. با این حال، پستانک می‌تواند برای نوزادان تازه به دنیا آمده، نوزادان خواب‌آلود و شیرخوارانی که لجوج هستند، مشکل‌ساز باشد. استفاده از پستانک می‌تواند ذخیره شیر شما را نیز در سطح بالایی نگه دارد، چون کودک به جای شیر پستانک می‌خورد.

والدین صلاح نوزادشان را بهتر می‌دانند. آنها باید با بررسی تمام جوانب تصمیم بگیرند که به نوزادشان پستانک بدهند یا نه. شما می‌توانید تصمیم خود را با پزشکتان مطرح کرده و از او کمک بگیرید.

جوانب مثبت استفاده از پستانک

• استفاده از پستانک به کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) کمک می‌کند.
• پستانک به تسکین ناراحتی ناشی از ریفلاکس یا کولیک کمک می‌کند.
• نوزادان نارسی که پستانک می‌خورند، سریع‌تر به وزن نرمال می‌رسند.
• خوردن پستانک در موقعیت‌های استرس‌زا و دردناک می‌تواند آرامش‌بخش باشد.
• بسیاری از نوزادان حتی وقتی گرسنه نیستند، پستانک می‌خورند. پستانک می‌تواند میل آنها رابه غذا کاهش دهد.

جوانب منفی استفاده از پستانک

• استفاده از پستانک می‌تواند بر عملکرد نوزاد حین تغذیه اثر بگذارد. این امر باعث بروز مشکلات سینه از جمله دردناک شدن نوک سینه و تورم پستان می‌شود.
• استفاده از پستانک می‌تواند بر روند تولید شیر در بدن مادر اثر بگذارد. چون میزان پرستاری از نوزاد با تولید شیر در بدن مادر ارتباط مستقیم دارد. از این رو، اگر به جای پرستاری از کودک به او پستانک دهید، سطح شیرتان کاهش خواهد یافت.
• مطالعات محققان نشان می‌دهد که استفاده از پستانک باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت گوش می‌شود.
• استفاده از پستانک ممکن است روند از شیر گرفتن نوزاد را تسریع کند.
• مکیدن پستانک ممکن است باعث شود که نوزاد در طول روز کمتر شیر بخورد.
• استفاده بیش از اندازه از پستانک می‌تواند دندان‌های کودک را خراب کند.
• نوزادان اغلب بیش از حد به پستانک خود وابسته می‌شوند. این وابستگی ممکن است در آیندهٔ نه چندان دور مشکلاتی را برای نوزاد و والدین ایجاد کند.

مطالعات اخیر نشان داده‌اند که نباید مادران را از به‌کارگیری پستانک برای نوزادانشان ترساند. با این حال، توصیه می‌شود پس از آنکه نوزاد به شیر خوردن عادت کرد و سطح شیر مادر به حد قابل‌توجهی رسید، از پستانک استفاده کنید. این پروسه زمانی ممکن است ۴ تا ۸ هفته بعد از زایمان طول بکشد. به طور کلی، اگر تصمیم دارید از پستانک استفاده کنید، مطمئن شوید که این کار برای نوزاد بی‌خطر است.

ایمنی پستانک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از خریدن پستانک‌های چند تکه خودداری کنید. اگر پستانک حین مکیدن دو تکه شود، ممکن است باعث خفگی نوزاد شود.

پستانک نوزاد را هر روز تمیز کنید تا از بروز بیماری‌های عفونی و میکروبی جلوگیری شود. سعی کنید از دستورالعمل سازنده پیروی کنید. برخی پستانک‌ها در ماشین ظرفشویی قابل شستن هستند، برخی دیگرصرفا با آب گرم و صابون شستشو داده می‌شوند.

هرگز پستانک را دور گردن نوزاد آویزان نکنید و از بند و روبان برای بستن پستانک به تخت استفاده نکنید. وجود هر بند و ریسمانی در اطراف نوزاد می‌تواند موجب خفگی او شود. از سر شیشه‌شیربه عنوان پستانک استفاده نکنید. این کار بهداشتی نیست و همچنین ممکن است موجب خفگی نوزاد شود.

بسیاری از برندهای تجاری پستانک‌ها را مخصوص سن نوزاد می‌سازند. پس سعی کنید از پستانکی با اندازه مناسب استفاده کنید. اگر یک نوزاد بزرگ‌تر پستانک یک نوزاد تازه به دنیا آمده را بخورد، ممکن است دچار خفگی شود.

پستانک را دائم بررسی کنید تا از نبودن نشانه‌های خوردگی و شکستگی در آن مطمئن شوید. آنها را در صورت تغییر رنگ، شکسته شدن و یا آسیب دیدن حتما تعویض کنید. وقتی نوزاد در حال دندان درآوردن است، او را پیش دندانپزشک ببرید تا معاینه شود.

با دندانپزشک درباره استفاده از پستانک مشورت کنید و از او بپرسید چه وقت می‌توانید پستانک را از نوزاد بگیرید.

منبع: سایت دکتر سلام

نوشته بررسی دقیق استفاده از پستانک اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مون جادوگر

مون جادوگر داستان زنی جادوگر است که با عصای جادوییش شیطنت های بسیاری می کند. اما از آنجا که گاهی اوقات همه چیز به میل او پیش نمی رود و به خاطر این شیطنت ها مجبور می شود که جریمه های بسیاری بپردازد.

این کتاب شامل چهار داستان کوتاه و خنده دار است. در هر داستان مون جادوگر به اذیت و آزار یکی مشغول است و هر بار سرانجام مجبور می شود به خاطر کاری که انجام داده جریمه ای بپردازد. داستان همراه با جذابیتی که برای کودکان دارد به آن ها می آموزد که نتیجه اذیت و آزار دیگران به خود فرد باز می گردد و دردسرهایی را به همراه خواهد داشت.این کتاب به سبب استفاده از فونت درشت و وجود واژه های تکراری، برای نوآموزان مناسب است و از کتاب های آسان خوان به شمار می رود. تکیه کتاب بیشتر بر متن است و تصاویر آن ساده و نه چندان جذاب است.

لینک خرید: مون جادوگر

نوشته مون جادوگر اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

کودکان
نه آینده‌ای دارند
و نه گذشته‌ای
آن‌ها از اکنون لذت می‌برند.
کاری که کمتر بزرگسالی
انجام می‌دهد.

جین لا برویر

نوشته کودکان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

آماده سازی فرزندان برای ورود به دوره بلوغ

چگونه باید نوجوانان را از دوران بلوغ آگاه سازیم و به آن‌ها کمک کنیم تا با شرایط بلوغ کنار بیایند این دوران چگونه دورانی است چه ویزگی هایی دارد و والدین در قبال فرزندانشان چه وظایفی دارند آن‌ها چگونه باید فرزندانشان را برای ورود به این دوران آگاه سازند.

نوجوانی دوره‌ای از رشد است که با بلوغ آغاز می‌شود و با شروع دوره بزرگسالی خاتمه می‌یابد. نوجوانی را می‌توان مرحله گذر از کودکی به بزرگسالی توصیف کرد.

این دوره به پلی بین کودکی و بزرگسالی تشبیه شده است و فرد برای یافتن جایگاه خود به عنوان بزرگسال رشدیافته، ناگزیر از عبور از آن است. نوجوانی دوره‌ای است که طی آن روابط فرد با هم سالان تعمیق می‌یابد؛ استقلالش در تصمیم گیری رشد می‌کند و در جریان مشغله‌های فکری و تعلقات اجتماعی قرار می‌گیرد. نوجوانی دوره کاوش و انتخاب است؛ همچنین دوره آشوب و استرس و تعارضات روانی.

مؤلفه‌های هویت یابی در این دوره شکل می‌گیرد. بهترین توصیف از نوجوانی، فرایند پیشرفت است که مشخصه بارز آن افزایش توانایی تسلط بر چالش‌های پیچیده تکالیف تحصیلی، بین فردی و در عین جستجوی استعدادها، هویت‌های اجتماعی و علایق جدید است.

بلوغ

شاید مهم‌ترین اتفاق نوجوانی بلوغ باشد. بلوغ دوره یا سنی است که در آن فرد به رسش جنسی می‌رسد و می‌تواند بچه دار شود؛ یعنی مقطعی از حیات که در آن فرد از لحاظ فیزیکی، هیجانی، اجتماعی، هوشی و معنوی به مرحله بزرگسالی می‌رسد؛ همچنین در این دوره، تکلیف اتفاق می افتد؛ یعنی تغییرات فیزیکی‌ای که تحت عنوان کرک دار یا مودار شدن بدن نامیده می‌شود؛ علاوه بر آن تغییرات روان شناختی و اجتماعی نیز در این دوره رخ می‌دهد.

ویژگی‌های دوره بلوغ

در این دوره، تغییرات در دختران و پسران رخ می‌دهد؛ از جمله این تغییرات می‌توان رشد جنسی، رشد قد و وزن، تغییر در تناسب بدن، توانایی بدنی و عضلانی، تغییرات شناختی و اخلاقی، وضعیت شیمیایی خون، تغییر نیازهای غذایی و تغییرات هورمونی، که در دختران و پسران متفاوت است، را نام برد. در این مقاله به بررسی تغییرات جنسی نوجوانان پرداخته می‌شود.

در دوره بلوغ، تغییرات هورمونی در دختران و پسران رخ می‌دهد

بلوغ جسمی و جنسی

از عوامل مؤثر بر بلوغ جسمی و جنسی، عوامل اجتماعی و عوامل عصبی و هورمونی است. در دهه اخیر علاوه بر عوامل هورمونی مؤثر در پیدایش بلوغ جنسی، به عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز توجه شده است. به طوری که عواملی چون آب و هوا و نژاد در درجه دوم اهمیت قرار گرفته می‌گیرد.

تحقیقات نشان داده سن متوسط شروع بلوغ در محیط‌های اقتصادی فرهنگی بالا، پایین‌تر است و در محیط‌های اقتصادی و فرهنگی فقیر، این سن بالاتر است. همچنین تغییرات هورمونی، در دختران و پسران متفاوت است. این تغییرات در غده هیپوفیز، غدد آدرنالین و غدد جنسی است که در اینجا فقط به بررسی هورمون‌های محرک غدد جنسی (گونادها) می‌پردازیم. گونادها توسط هیپوفیز قدامی ترشح می‌شود و بر کارکرد غدد جنسی اثر می‌گذارند.

دو هورمون محرک غدد جنسی وجود دارد: هورمون تحریک کننده فولیکول “FSH” و هورمون سازنده جسم زرد “LH” که مسبب رشد سلول‌های تخم در تخمدان‌ها و اسپرم در بیضه‌ها می‌شوند. در جنس مؤنث، “FSH” و “LH”، تولید و رهاسازی هورمون زنانه استروژن و پروژسترون را کنترل می‌کند و هر دو در تخمدان ساخته می‌شوند. در جنس مذکر، “LH”، تولید و رهاسازی هورمون مردانه تستوسترون توسط بیضه‌ها را تحت کنترل دارد.

رسش و کارکرد اندام‌های جنسی ۱- مذکر

طی رشد، تغییرات عمده‌ای در اندام‌های جنسی رخ می‌دهد؛ از جمله رشد بیضه‌ها و بیضه دان که بین سنین یازده تا سیزده سالگی به اوج می‌رسد و سپس آهسته‌تر می‌شود؛ همچنین در طی چهارده الی شانزده سالگی قضیب، غده پروستات و کیسه‌های منی نیز به مرحله رسش رسیده و ترشح منی آغاز می‌شود. پسران نوجوان در این دوره ممکن است درباره انزال و احتلام نگرانی‌هایی داشته باشند. داشتن آمادگی و آگاهی‌های لازم نوجوان قبل از وقوع انزال‌های شبانه، از برزو اضطراب در او پیشگیری خواهد کرد.

۲- مؤنث

اندام‌های جنسی خارجی زن، که مجموعاً تحت عنوان فرج شناخته می‌شود، در این دوره، بزرگ‌تر و برآمده‌تر می‌شود در بلوغ، ترشحات دیواره‌های داخلی واژن، حالت اسیدی پیدا کرده و غدد بارتولن ترشح خود را آغاز می‌کند. طول رحم دو برابر می‌شود و رد فاصله ده تا هجده سالگی، اندازه و وزن تخمدان نیز افزایش می‌یابد. در این دوره قاعدگی رخ می‌دهد که به طور متوسط در دختران از دوازده- سیزده سالگی آغاز می‌شود؛ البته ممکن است در برخی زودتر و در برخی دیرتر باشد؛ همچنین لازم به ذکر است قاعدگی معمولاً تا زمانی که حداکثر میزان رشد قدی و وزنی حاصل نشده است، رخ نمی‌دهد.

در عصر حاضر به دلیل مراقبت بهداشتی و تغذیه بهتر، قاعدگی در دختران زودتر از نسل‌های قبل آغاز می‌شود. افزایش چربی بدن ممکن است سبب شروع زودتر قاعدگی شود و ورزش وقوع آن را به تأخیر می‌اندازد. طول چرخه، بین بیست تا چهل روز است؛ ولی به طور متوسط بیست و هشت روز است؛ این مسئله در زنان مختلف نیز متفاوت است؛ همچنین بسیار نادر است که در یک زن چرخه قاعدگی بسیار منظمی وجود داشته باشد.

بلوغ زودرس و دیررس

بلوغ زودرس منجر به رفتاری باوقارتر، آرام‌تر و بااعتماد به نفس بیشتر در پسران می‌شود. این امر باعث می‌شود که در میان هم سالان خود محبوب‌تر باشند و احتمال رهبری آنها در گروه هم سالان نیز بیشتر است؛ اما بلوغ دیررسی در پسران باعث احساس بی کفایتی، طردشدگی، پرخاشگری و احساس امنیت کمتر می‌شود؛ البته ممکن است این خصایص همیشه پایدار نباشد و با ورود به بزرگسالی تغییرات دیگری حاصل شود.

در دختران تمایل به بلوغ به موقع بیشتر است. دختران با بلوغ زودرس، درون گرا و خجالتی‌تر و از نظر رفتاری ضعیف‌ترند؛ ولی به تدریج محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. در کل در دختران در مقایسه با پسران تفاوت زیادی بین بلوغ زودرس و دیررس وجود ندارد.

آموزش جنسی نوجوانان

آغاز بلوغ و تغییرات بدن همراه با علایق و گرایش‌های جنسیِ رو به افزایش، سبب می‌شود نیاز نوجوان به آگاهی از موضوع جنسیت انسان، برانگیخته شود. آموزش جنسی نوجوانان اهداف گوناگونی را دنبال می‌کند. هدف نخست، توسعه دانش و آگاهی نوجوان از تغییرات رخ داده در بدن است. نوجوان باید بداند که سرعت رسشِ هر فرد، مختص خود اوست و رشد دختران و پسران تفاوت دارد. آموزش جنسی نوجوانان، باید اطلاعات پایه درباره تولید مثل انسان و فرایند آن را دربر گیرد.

هدف دوم، ارتقای سلامت جنسی نوجوان است که نه فقط شامل سلامت فیزیک بلکه شامل سلامت هیجانی و روان شناختی نیز می‌شود. سلامت جنسی نوجوانان مبتنی بر ارزش گذاری و احترام بر خود و سایر افراد از هر دو جنس و پذیرش این دیدگاه است که زن و مرد، هرچند یکسان نیستند؛ ولی اساساً موجوداتی برابرند و باید بدانند که جنسیتشان چیزی جدا از آنها نیست.

دختران با بلوغ زودرس، درون گرا و خجالتی‌تر و از نظر رفتاری ضعیف‌ترند نقش والدین

اکثر پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد که نوجوانان، اطلاعات مربوط به مسائل جنسی را مستقیماً از هم سالان خود دریافت می‌کنند. اگر فرض بر این باشد که آموزش جنسی به محیط خانه تعلق دارد، یقیناً می‌توان گفت بسیاری از والدین مسئولیت خود را در این زمینه نپذیرفته‌اند. این امتناع از مسئولیت، دلایل مختلفی دارد.

برخی از والدین از گفت و گو درباره این موضوع بیش از اندازه شرم دارند یا حتی با آن برخورد منفی می‌کنند. برخی از والدین اطلاعات کافی ندارند و نمی‌دانند چگونه مطلب را برای فرزند خود توجیه کنند. بسیاری از آن‌ها می‌ترسند آگاهی از این مطالب به آزمایش کردن آنها منجر شود. از این اطلاعات لازم را به فرزندان خود ارائه نمی‌دهد و اگر هم اطلاعاتی می‌دهند، بسیار اندک و دیرهنگام می‌باشد.

زمان مناسب آموزش جنسی در خانه، سال‌های پیش از مدرسه است. اگر این اطلاعات درخصوص تولید مثل و جنسیت به کودک داده شود، در طی دوره بلوغ، والدین می‌توانند توجه خود را در راستای کمک به نوجوان برای ایجاد نگرش‌ها و احساسات مثبت و نحوه سلوک در روابط معطوف کنند. در بیان مطالب جنسی بین فرزندان دختر و پسر به والدین، پسران از محرومیت بیشتری برخوردارند.

در یک پژوهش، نوجوانان هر دو جنس گزارش کرده‌اند که احتمال گفت و گو با مادر بیشتر از پدر است و احتمال گفت و گوی والدین با فرزند نوجوان همجنس، بیشتر از فرزند نوجوان غیرهمجنس است؛ در کل مادران، تفهیم کننده اصلی مسائل جنسی به فرزندان هستند.

نقش مدرسه

تحقیقات نشان می‌دهد که ۸۵ درصد از والدین، طرفدار آموزش جنسی، در مدارس هستند؛ زیرا بسیاری از آنان به وظیفه آگاهی رسانی خود، به خوبی عمل نمی‌کنند و نوجوانان نیز به منابع اطلاعاتی علمی و قابل اعتماد نیاز دارند. در این میان اصلی‌ترین نقش بر دوش مدارس گذاشته می‌شود.

دلایل مختلفی موید ضرورت درگیرشدن مدارس در این مسئله هستند:

۱- تشکیل خانواده و آموزش جنسی، اجزای طبیعی دوره‌های آموزشی بی شماری است که هم اکنون در مدارس ارائه می‌شوند. تردید نیست که آموزش جنسی، باید بخشی از دروس زیست شناسی و یا آموزش بهداشت را تشکیل دهد. کلاس‌های اقتصاد خانواده نیز می‌توانند به مقوله روابط والدگری، آمادگی برای ازدواج و مراقبت از کودک بپردازد. دوره‌های مطالعات اجتماعی نیز باید بر روی خانواده به عنوان واحد اجتماعی اصلی و نیز بر روی مسائلی نظیر بیماری‌های مقاربتی، ازدواج زودرس یا طلاق تمرکز کند.

۲- آماده سازی نوجوانان برای ازدواج موفق در آینده و والدگری مسئولانه، هدف بسیار مهمی به شمار می‌آید.

۳- مدارس را به عنوان مؤسسات آموزشی حرفه‌ای می‌توان برای موفقیت در انجام این امر تجهیز کرد. می‌توان به معلمان آموزش داد و دوره‌های آموزشی طراحی کرد. مدارس نیز می‌توانند پس از اثبات ضرورت توجه به این نیازها، منابع لازم آن را تأمین کنند.

۴- مدرسه تنها موسسه اجتماعی است که به تمامی نوجوانان دسترسی دارد؛ بنابراین از فرصتی مناسب برای دسترسی به نوجوانانی برخوردار است که بیش از همه به آموزش جنسی نیاز دارند. والدینی که خود آموزش ندیده‌اند، نمی‌توانند به فرزندانشان در مورد این مباحث چیزی بیاموزند؛ ولی این فرزندان جمعاً در مدارس حضور می‌یابند و می‌توانند از برنامه‌های صحیح آموزش جنسی استفاده کنند.

در کل باید به این موضوع توجه داشت که اگر نوجوانی در مدرسه سوالاتی در این خصوص مطرح کند و یا اگر برداشت غلط و منفی‌ای نسبت به این روابط دارد، معلمان و مربیان تربیتی و مشاوران مدارس، نباید بی تفاوت بمانند. مدارس در کنار انجام وظیفه تعلیم و تربیت، باید آماده آموزش مسائل جنسی به نوجوانان نیز باشند.

منبع: مجله پزشکی دکتر سلام

نوشته آماده سازی فرزندان برای ورود به دوره بلوغ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مجموعه‌ی پیشنهادی با موضوع اعتماد به نفس تک و تنها توی این دنیا به این بزرگی

ساعت ۳ بعد از ظهر شده و پدر هنوز برای بردن پسرک از مدرسه به خانه نیامده است. پسرک به راه می افتد و به خانه شان می رود ولی آن جا هم با در بسته روبرو می شود.نگران می شود و فکر می کند که پدر و مادرش تصادف کرده اند و حالا او حامی و قیم برادرش هم هست. بنابراین به مهد کودک می رود و برادرش را به خانه می آورد.

مناسب برای گروه سنی ۳ تا ۶ و ۷ تا ۹ سال
لینک خرید: تک و تنها توی این دنیا به این بزرگی

قورباغه قورباغه است

هنگامی که قورباغه تصویر خود را در آب می بیند احساس رضایت و خوشبختی می کند. اما اردک از راه می رسد و توانایی های خود را به رخ او می کشد: از پرهای سفیدش و توانایی پرواز کردن می گوید.
قورباغه با دیدن پرواز اردک اعتماد به نفس خود را ازدست می دهد و تلاش می کند پرواز کند ولی بال های ساختگی او چندان دوام نمی آورد و درهم می شکند و با سر به درون رودخانه سقوط می کند… .

مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ سال
لینک خرید: قورباغه قورباغه است

موشی و خودش

موشی خودش را دوست دارد. او می داند چه توانایی هایی دارد و تلاش می کند کارهایی را که بلد نیست یاد بگیرد. او می داند حتما نباید بهترین باشد، بلکه مهم این است که تمام تلاشش را بکند.

مناسب برای گروه سنی ۳ تا ۶ و ۷ تا ۹ سال
لینک خرید: موشی و خودش

وروجک

قد وروجک فقط کمی از قد گربه اش بلندتر است. او کوتاه ترین دختر کلاس است. دندان هایش شبیه دندان گراز است و صدایش شبیه قورباغه ای که مار بوآ فشارش داده باشد. در مدرسه جدید پسر کله پوکی او را دست می اندازد. اما وروجک با توانایی هایی که دارد او را وادار به عقب نشینی می کند.

مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ سال
لینک خرید: وروجک

 

نوشته مجموعه‌ی پیشنهادی با موضوع اعتماد به نفس اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

بسیاری از نیازهای ما می توانند دیر تر برآورده شوند. اما کودک نمی تواند متوقف شود. اکنون زمانی است که بدن او فرم گرفته و مغزش رشد یافته است. به کودک نمی توانیم بگوییم فردا، حقیقت وجود او امروز است.

گابریلا میسترال

نوشته حقیقت وجود کودک اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.