مقاله ‌شناسی کودک و نوجوان

از ابتدای تابستان ۱۳۸۱ تهیه مقاله‌شناسی کودک و نوجوان از نشریات دوره ی مشروطه و پهلوی با انتخاب نشریات، شناسایی موجودی نشریات کتابخانه‌ها، و طراحی فرم استخراج اطلاعات و فرم شناسنامه اطلاعاتی نشریات در دستور کارگروه جست وجوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان قرار گرفت .

 شناسایی و گردآوری اطلاعات، استخراج تمامی اطلاعات در حوزه ی موضوعی کودک و نوجوان با تاکید بر موضوعاتی همچون: هنر و فرهنگ‌، آموزش ‌و ‌پرورش‌، حقوق،‌ بهداشت، کار،‌ پوشاک‌، سرگرمى‌ها و بازى‌ها و ده‌ها مقوله دیگر از جمله وظایفی بود که گروه جست و جو ابتدا با نشریات ۱۳۰۰- ۱۳۴۰ آغاز کرد و سپس نشریات سال های ۱۳۴۰- ۱۳۵۷ و پس از آن نشریات دوره ی مشروطه تا سال ۱۳۰۰ را نیز در ادامه کار خود پوشش داد. مقاله های گرد آوری شده به دو گروه "برای کودکان و نوجوانان" و "درباره ی کودکان و نوجوانان" دسته بندی شدند.

هدف از این پروژه ابتدا گردآوری اطلاعات کامل نشریات، روزنامه ها و سالنامه ها کلیدی در این حوزه ی موضوعی و موضوعات وابسته، برای تامین نیازهای اطلاعاتی گروه پژوهش مجموعه ده جلدی کتاب های"تاریخ ادبیات کودکان ایران" و در گام بعدی ایجاد بانک اطلاعات فرهنگ و ادبیات کودکان و نوجوانان ایران بود.  برای تامین اطلاعات , گروه جست و جو نه تنها نشریات کودکان و نوجوانان , بلکه  نشریات بزرگسالانی که صفحه ها و ستون های ویژه ی کودکان و نوجوان داشته اند را نیز بررسی کردند.

مقاله ‌شناسی کودک و نوجوان

نمونه مقاله های وارد شده در بانک اطلاعات مقاله های نرم افزار پارس آذرخش

موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان برای انجام یک جست و جوی فراگیر ابتدا با برگزاری یک کارگاه آموزشی در تهران برای  ۲۲ دانشجوی علاقه مند، و تشکیل یک گروه جست و جو کار مقاله شناسی را از تهران آغاز کرد و سپس با فراخواندن علاقمندان از سراسر ایران به ویژه شهر های بزرگ , موفق شد این پروژه را هم زمان درشهرهای  اهواز، اصفهان، تبریز,شیراز, قم و یزد نیزدنبال کند. ۶۸۳ نشریه ی شناسایی شده در ۱۲ کتابخانه تهران و شهرستان ها ی گوناگون در دستور کار قرار گرفت.  اطلاعات توصیفی - تحلیلی و چکیده مقالات، گزارش ها، گفت‌وگوها، داستان ها، شعرها , اطلاعات مربوط به عکس ها، خبرها وآگهی های تبلیغاتی گرد آوری شدند. . در سال نخست اطلاعات ۱۲۰عنوان نشریه استخراج شدد که حاصل کار تهیه ی حدود ۱۳۹۵۰ کاربرگه اطلاعاتی (مقاله، گزارش، گفت‌وگو، داستان، شعر)، ۱۱۰برگ جدول اطلاعات داستان های دنباله‌دار و کپی حدود ۵۰۰ عنوان مقاله، داستان و صفحه کودکان از مقاله‌های شناسایی شده بود. در سال دوم اطلاعات  ۱۳۷عنوان نشریه استخراج شد , که حاصل آن تهیه حدود نوزده هزار کاربرگه اطلاعاتی (مقاله، گزارش، گفت‌وگو، داستان، شعر)، کپی حدود ۵۶۸ عنوان مقاله و تهیه ی حدود ۱۴۰ برگ جدول اطلاعات داستان‌ های دنباله‌دار و فیش نویسی مقالات مختلف بود. از مجموع ۲۵۷ نشریه ی دیده شده ۲۸ عنوان  دارای "صفحه ی کودکان یا ستون کودکان" بود که بررسی آنها اطلاعات مفیدی را در اختیار گروه نشریات تاریخ ادبیات کودکان قرار داد. حاصل این بررسی و استخراج در پایان سال دوم بیش از ۸۱ هزار رکورد اطلاعاتی (مقاله، گزارش، گفت‌وگو، داستان، شعر، عکس، خبر وآگهی تبلیغاتی) بود.

طرح شناسایی مقاله ها  در این سال‌ها همچنان از سوی  گروه جست وجو و کتابخانه‌ی تحقیقاتی مؤسسه دنبال شده است و به شکل پیوسته بر شمار رکورد ها افزوده می‌شود. از سال ۱۳۸۵ با راه اندازی بانک اطلاعات فرهنگ و ادبیات کودکان ایران توسط موسسه، اطلاعات گردآوری شده به مرور در این بانک اطلاعاتی بارگزاری می‌شود.

راهنما
دسته: 

کانال تلگرام موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان