خاله بازی در کنار مامان بازی یکی از مهمترین بازیهای نمایشی و گروهی، از بازیهای کودکان است. در خاله بازی و مامان بازی کودکان نقش بزرگترها را بازی میکنند. در این بازیها از اسباب بازی هایی مانند عروسک، خانه عروسکی، لوازم خانه کودکانه، لوازم آشپزی کودکانه، و چادرها و خانه های کوچک کودکانه استفاده میشود. گاه خاله بازی با پهن کردن قالیچه در فضای باز انجام میشود. تفاوت مامان بازی با خاله بازی در این است که در بازی نخست، مهمترین وجه بازی، بازیِ رابطهٔ مادر-فرزندی و نقشهای خانوادگی (به ویژه خانواده هستهای) است. اما در خاله بازی بازیِ روابط بین خانوادگی و مهمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند. این بازی در فرهنگ عامه یک بازی دخترانه شمرده میشود اما پژوهشها نشان میدهد که اگر کودکان در محیط هایی آزاد مانند مهدکودک، بدون اجبار برای بازی کردن با اسباب بازیهای دخترانه یا پسرانه بازی کنند، همهٔ آنها اسباببازی هایشان را به صورت تصادفی انتخاب میکنند، نه بر اساس جنسیت، و به انجام همهٔ بازیها میپردازند. در حالی که پس از سه سالگی، با مطرح شدن جنسیت برای کودک و تحت تاثیر جامعهٔ اطرافش، به بازیهای به اصطلاح دحترانه یا پسرانه گرایش پیدا میکند و نزدیک به هشتاد درصد دختران پس از این سن با عروسک و لوازم آشپزخانه بازی میکنند. جعفر شهری در کتاب "تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم" اینگونه از اسباب بازی های مامان بازی و خاله بازی و نقش آن در زندگی دختران می نویسد: "... برایش یکی دو عروسک کوچک به اسم بچه می ساختند. در دنبال آن ننو و گهواره و وسائل بچه داری و شوهر داری از استکان، نعلبکی، قوری، سماور عروسک که از سفال ساخته شده در بازار فروخته می شد برایشان می خریدند و همپایشان به بچه قنداق کردن و و در گهواره یا ننو خوابانیدن و مهمانی دادن و مهمانی رفتن می پرداختند. ..." در منطقه آذربایجان، در یکی از روستاهای زنجان به جای خاله بازی از اصطلاح "اوجیک اوجیک" استفاده می شود که به معنای خانه کوچک است. در موزه فرهنگ کودکی بیش از ۹۰، اسباببازی که کودکان برای این دو بازی از آنها استفاده میکردهاند، به نمایش درآمده است.
چند نمونه:
کتری فلزی http://iranak.org/muse/node/9457
کاسه اسباببازی http://iranak.org/muse/node/8073
دیگ و کفگیر و انبر http://iranak.org/muse/node/6116
سرویس اتاق خواب http://iranak.org/muse/node/184
سرویس آشپزخانه http://iranak.org/muse/node/180
سرویس بهداشتی http://iranak.org/muse/node/174
سرویس فلزی ظروف آشپزخانه http://iranak.org/muse/node/150
کمد سفید http://iranak.org/muse/node/142
