آبخانه

یکی از اجزا برخی گهواره ها و ننو ها آبخانه است. در کتاب "واژه نامه گویش گیلکی" نوشته احمد مرعشی آمده است: آبخانه (Abxane) ظرف سفالینی است که به عنوان آبریزگاه و عوض لگن، در گهواره زیر نوزاد می گذارند- شاش دان نوزاد گهواره ای و در لغت نامه دهخدا نوشته شده: "... جایی معلوم برای قضای حاجت . مستراح . مبرز. مخرج .کنیف ...". تمامی گهواره ها و ننوها دارای آبخانه نیستند و تنها در برخی از مناطق که مادران به علت کار زیاد در طول روز مجبور بوده اند کودک را به مدت طولانی در گهواره یا ننو نگاه دارند، استفاده می شده است تا پای بچه در اثر تماس زیاد با ادرار نسوزد. در استان های گیلان و مازندران این شی به "آبخانه" موسوم است. در برخی مناطق استان گلستان به "کوزه" در استان قزوین به "مرقج"، در روستای کوتنا(قائمشهر) به گره جینگا، در همدان به "کنیف"، ...

چند نمونه آبخانه که در موزه فرهنگ کودکی به تنهایی یا در جای خود در گهواره به نمایش درآمده است را در تصویر میبینید.

آبخانه http://iranak.org/muse/node/6694

تشک و آبخانه http://iranak.org/muse/node/7367

ننی چلی سفلی http://iranak.org/muse/node/6699

گهره http://iranak.org/muse/node/6674

راهنما

کانال تلگرام موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان