عبید زاکانی، شاعر و نویسندهی بلندپایه سده هشتم هجری، از نخستین کسانی است که در ایران پس از اسلام اثری مستقل برای کودکان آفرید. منظومهی موش و گربه، اثری انتقادی است که در ظاهر برای کودکان اما در حقیقت برای همگان نوشته شده است. دورهی زندگی عبید زاکانی یکی از تاریکترین دورههای تاریخ ایران بهشمار میرود. او در آثارش نفرت و اندوه خود را از اوضاع زمانه اش نشان داده است. موش و گربه در ادبیات رسمی ایران، از کارهای انگشت شماری است که در آن زبان کودکانه به کار برده شده و به همین سبب همیشه موردپسند آنان بوده است. این منظومه یک اثر کلاسیک و جاودانه در تاریخ ادبیات کودکان ایران بدل شدهاست. گوشه هایی از این منظومه: از قضای فلک یکی گربه / بود چون اژدها بکرمانا شکمش طبل و سینهاش چو سپر / شیر دم و پلنگ چنگانا از غریوش به وقت غریدن / شیر درنده شد هراسانا ..... پنج موش رئیس را بدرید / گریه با چنگها و دندانا موشکان را از این مصیبت و غم / شد لباس همه سیاهانا ...... هست این قصه عجیب و غریب / یادگار عبید زاکانا جان من پند گیر از این قصه / که شوی در زمانه شادانا
