بازیی است که مفتاح (مفتاح الملک) در عهد ناصرالدین شاه قاجار باستقبال شطرنج اختراع کرد. نسخهای خطی از دستور این بازی در دست است که مخترع آن در سنه ۱۳۳۴ ه. ق بخط خود نوشته. نویسنده در یک مقدمه و شش فصل طریقه بازی و چگونگی اسباب آن و حرکات دو پادشاه دو فوج ها و سوارها و توپ ها و خمپاره و کشتی های جنگی را شرح داده. دو پادشاه با این ساز و برگ در دریا و خشکی میجنگند تا یکی از آن دو در شش خانه مخصوص خود از هر سو بی مفر میماند و باین قلعه مفتوح و بازی تمام میشود . (فرهنگ دهخدا) توضیح تصویر: پسرها در روز جمعه سرگرم بازی لعب الملوک هستند و یکی از پسرها تاریخ حفظ می کند. لغتنامه سَنه:[ س َ ن َ / ن ِ ] (از ع ، اِ) سنة. سال. ج، سنوات، سنون، سنین . فوج: (فُ) [ ع . ] (اِ.) ۱- گروه، دسته. ۲- قسمتی از ارتش، هنگ؛ ج . افواج. مَفِر: [ م َ ف ِرر / م َ ف َرر ] (ع اِ) گریختن جای. مفتوح: [ م َ ] (ع ص) گشاده شده.
