شیر مک سفالینه‌هایی با شکل جالب و غالباً ظریف هستند که بدنه‌های کروی و دسته‌هایی جداگانه با دسته و لوله توامان دارند. لوله‌ها که میان تهی‌اند تا ته ظرف ممتد و کشیده شده‌اند و ابتدای لوله مانند پستان در دهان کودک قرار می‌گرفته است.
این گونه سفال را تا زمان کشف آنها در قیطریه نمی‌شناختند و تنها آنها را کوزه‌های لوله دار اطلاق می‌کردند، باستان شناسان غربی نیز تشخیص و کاربرد آنها چیزی نگفته‌اند. در هر صورت جوامع باستان برای مصارف مختلف، آلات و ابزار لازم را تولید می‌کرده‌اند.
در گورستان قیطریه با کثرت قبور و وجوه مختلف کشف شده که این کوزه‌های مخصوص تنها از قبور زنانی که با بچه‌های خود مدفون شده بودند یا قبور کودکان به دست می‌آیند. معمولاً اسکلت کودکان قدرت مقاومت و فشار خاک را طی سه هزار سال نیاورده و از هم گسیخته شده بودند. هدایای این نوع قبور بیش‌تر همین شیرمک ها یا سفالینه‌های لوله دار بود که بسان شیشه پستانک‌های امروزی از آنها استفاده می‌شده و ظروف مخصوص شیر کودکان بوده است.
بنابراین ما دارای تجربه‌ای چند هزار ساله هستیم که سفال را به شیشه و پستانک را تبدیل به لاستیک کرده‌ایم. ولی در حقیقت ابداع کننده و مبتکر واقعی، سفالگری هنرمند گورستان قیطریه بوده است که علاوه بر تولید یک شکل استثنایی و زیبا یکشی مفید و کاربردی به وجود آورده است. با این فرض محققا می‌توان نتیجه گرفت انواع سفالینه‌ها با اشکال گوناگون، هر یک مورد مصرفی مخصوص به خود و در جای خود داشته‌اند که امروز با بعضی از آنها آشنایی پیدا کرده‌ایم. ولی غالب آنها در پرده ابهام باقی مانده‌اند.
شیر مک ها تقریباً در بیش‌تر میادین باستانی پدیده سفال خاکستری رنگ حوزه تهران- کاشان از گور کودکان به دست آمده است. در دوره ششم سیلک همراه سفال خاکستری رنگ، شیرمک های رنگین نیز که مربوط به تازه واردان بوده است یافت شده است.
تنها در یکی از میدان‌های استقرار که غیرگورستانی است، استقرار یافتگان هم به حرفه چوپانی و هم به سفالگری اشتغال داشته‌اند. سفالگران احتمالاً زنانی بوده‌اند که در کنار خانه داری و بچه داری به پخت سفال نیز می پراختند.
نمونه‌هایی از شیرمگ را می‌توانید در موزه فرهنگ کودکی ببینید:
شیرمک چهارقلو
شیرمک
شیشه شیر
