سیداشرف‌الدین گیلانی (نسیم شمال)

سیداشرف‌الدین گیلانی نامدار به نسیم شمال، از شاعران دوران مشروطیت است که برای کودکان شعر سروده است. این شاعر با انتشار روزنامه نسیم شمال، به سبب دیدگاه انتقادی و طرح گرفتاری‌های مردم، در سراسر ایران پرآوازه شد.

ویژگی برجسته کار او سرودن شعر به زبان توده مردم است. شعر وفات یک دختر فقیر از شدت سرما بیانگر اندوه او از درد و رنج کودکان تهیدست است:

آخ عجب سرماست امشب ای ننه / ما که می‌میریم در هذاالسنه 
تو نگفتی می‌کنم امشب علو / تو نگفتی می‌خوریم امشب پلو 
نه پلو دیدیم امشب نه علو / آخ عجب سرماست امشب ای ننه / سخت افتادیم اندر منگنه

نسیم شمال کتاب گلزار ادبی را برای دانش‌آموزان پدید آورد. او در این کتاب چند حکایت و قصه از جمله قصه‌های لافونتن و فلوریان را با زبانی ساده به نظم درآورد و به چاپ رساند. در مقدمه چاپ دوم این کتاب، اداره معارف و تبلیغات عمومی، آن را برای تدریس در سال‌های دوم و سوم ابتدایی مفید خوانده است.

این کتاب دارای ۳۳ داستان منظوم است که برخی از آن‌ها را دیگران به نظم درآورده‌اند. او در پایان کتاب گلزار ادبی می‌گوید: اشرف‌الدین پسران و دختران را درس میدهد. امیدواریم به برکت نور علم و معرفت دختران عفیفه پارسا بهتر از پسران شوند تا اطفال معصوم را عالمانه تربیت کنند.

راهنما

کانال تلگرام موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان