اگر بهمن بیگی نبود
روز دوشنبه دهم خرداد ۸۹ بزرگ داشت معلم بزرگ ایل، محمد بهمن بیگی از سوی انجمن فارغ التحصیلان عشایر جنوب ایران در تالار وحدت برگزار شد.
این مراسم با بخشی از نوشته های بهمن بیگی در سال ۱۳۳۸ , از زبان امرالله فرهادی از "دانش آموختگان معلم بهمن بیگی"، آغاز شد:
"کلید مشکلات ما در لا به لای الفبا خفته است و من اینک شما را به یک قیام جدید دعوت می کنم. پس از سال ها سیر و سیاحت، غور و مطالعه، دلسوزی و دردمندی به این نتیجه رسیده ام و شما را به یک قیام مقدس دعوت می کنم. قیام برای باسواد کردن مردم ایلات"
دکتر ایرج افشار سیستانی – ایران شناس و عشایرشناس - نخستین سخنران بود که از بهمن بیگی به نام پدر آموزش عشایر نام برد و به خدمات او از جمله راه اندازی کتابخانه ها و واحدهای سینمای سیار با همکاری یونیسف و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اشاره کرد. پس از آن توران میرهادی بنیان گزار مدرسه ی فرهاد و شورای کتاب کودک با طرح این پرسش: "این عشق چیست و چگونه در وجود انسان شکل می گیرد عمق و وسعت می یابد و هر لحظه ی زندگی را تبدیل به یک فکر، کار و خدمت ارزنده می کند. این چه پدیده ای است که بسیار از بزرگان این سرزمین با این پدیده عمری را در خدمت مردم این سرزمین بوده اند؟ این عشق چگونه انسان را تسخیر و هدایت می کند؟" گفت: " من خیلی دارم در باره ی این عشق فکر می کنم و فکر می کنم با ما انسان ها چه می کند...... ما شاگردان در فرهنگنامه که به پرسش و جو و پژوهش درباره ی این سرزمین و بزرگان آن می پردازیم، خدا را شکر می گوییم که بهمن بیگی ها در زندگی ما وجود داشته اند. این مطالعه ها به من معلم ساده نشان داد که می توان به مردم این سرزمین به گونه ای خدمت کرد که هرگز از بین نرود. آن چه که ما از تلاش او برای با سواد کردن مردم عشایر درمی یابیم نکته ای است که عشق را در وجود تک تک ما تقویت می کند و می گوید تا می توانید به مردم بزرگوار این سرزمین خدمت کنید. من هرگز نقش او را در زندگی و تلاش خودم و همکارانم از یاد نخواهم برد."
سپس دکتر محمد ابراهیم انصاری لاری، رئیس هیئت موسس دانشگاه حافظ و استاندار سابق فارس در بزرگداشت این مصلح و معلم بزرگ ایل گفت: "او در این حال که در خاک آرمیده از بسیاری کسانی که بر روی خاک گام می نهند زنده دل تر است." انصاری لاری از او به عنوان یکی از مردان شگفت روزگار خود یاد کرد و گفت: "در یکی از دیدارهایی که با ایشان داشتم، بحث از اعجاز خداوندی پیش آمد و ایشان با سرزندگی که ویژگی شخصیتی شان بود گفتند که "به دنبال چه می گردید؟ معجزه من هستم. به من، گذشته ام، حال، کارنامه و زندگی ام نگاه کنید. من معجزه خداوند هستم." و واقعا هم ایشان معجزه بودند. کودکی که در فقر به دنیا آمد در آن شرایط، باید تبدیل به چوپانی می شد به دنبال گوسفندان اما مبتکر آموزش به عشایر و ... شد."
دکتر انصاری لاری با بیان این که واژه ی سواد به معنای تشخیص سیاهی از سفیدی است گفت: "کار همه مصلحان همین است. امروز هر کودکی در ایل که در دامان خانواده ای با سواد پرورش می یابد می تواند به این فکر کند که اگر مصلحی به نام بهمن بیگی ظهور نمی کرد حال چه شرایطی داشت؟"
او با اشاره به برخی از سخنان ناروا درباره ی این مرد بزرگ گفت: "بهمن بیگی یک خردمند بود. او تهدیدها را به فرصت ها تبدیل می کرد"
دیگر سخنران جلسه جهانگیر شهبازی؛ معاون بهمن بیگی بود در بازگویی از خاطرات نانوشته این استاد بزرگ ایل چنین گفت:
"در همان سال های پیش از انقلاب اسلامی، یک بار همسر شاه برای بازدید از چادرهای کلاس درس از چادرها پرداخت. از محل آموزش ما هم دیدن کرد. بعد از این بازدید رو به بهمن بیگی گفت "شما کار خوبی می کنید که به دختران عشایر آموزش می دهید اما وقتی آن ها باسواد شوند چه کسی توبره خواهد بافت؟ بهمن بیگ خشمگین شد اما با متانت پاسخ داد که "من به این ها آموزش می دهم که دکتر، مهندس، معلم و ... شوند. چندین سال ما توبره بافتیم و شما زینت بخش خانه هایتان کردید. حال نوبت شما و دخترانتان است که توبره ببافید."
در این مراسم که سی روز پس از درگذشت بهمن بیگی برگزارمی شد، بخش هایی از فیلم مستند "اگر بهمن بیگی نبود" ساخته ی نادعلی شجاعی به نمایش در آمد.
