توچان، موچان و لعبتک، هدیه های از زابل

توچان، موچان و لعبتک، هدیه های از زابل

 اول تیرماه به همت آقای مزار گلستانه، پژوهشگر فرهنگ مردم سیستان در زابل، گنجینه ای کوچک از بازیچه های کودکانه، از زابل به تهران فرستاده شد تا بخشی از میراث فرهنگ کودک سیستانی را در موزه فرهنگ و ادبیات کودکان ایران به خود اختصاص دهد. 

 این مجموعه شامل: توچان عروسکی قنداق پیچ، موچان عروسک پارچه ایی که نقش صورت آن با نخ سیاه و قرمز دوخته شده است و چند عروسک با نام لعبتک، به همراه یک سرمه دان از پارچه های رنگارنگ با میله ای از فلز و شاخ تراش خورده ی حیوانات که بر چشم نوزادان آن خطه نیز کشیده می شده است و گهواره ای از سبد که همچون کفه ی یک ترازو با طناب  به سقف خانه آویزان می شده است تا نوزاد از شر مورچه و گزش حشرات محفوظ باشد.

گوناگونی بازیچه های کودکانه به ویژه عروسک ها که توسط مادر یا مادربزرگ ها از سر مهر با دقت و ذوق زنان هر خطه در آراستن آن ها همراه می شده است، نشان دهنده حوصله، محبت و هنر مادر و مادربزرگ های ایرانی است.  سکینه درمحمدی زن سالخورده ی سیستانی نیز با الهام از آن شوق و هنر مادرانه این عروسک ها را برای موسسه ما بازسازی کرده است. در کنار این بازیچه ها، تنوع گهواره ها و ننو های ایرانی که مواد سازنده، شکل و تزیینات آن ها نیز همچون عروسک ها، تابعی از جغرافیای زیستی و آداب و رسوم و عقاید آن ها است، نشان دهنده توجه والدین به تامین امنیت و رفاه نوزادان و امنیت خاطر مادر از آسودگی فرزند است. 

یکبار دیگر سپاسگزار تمام کسانی هستیم که هم چون آقای مزار گلستانه، آگاهانه در شکل گیری محتوایی موزه فرهنگ و ادبیات کودکان ایران به ما کمک کرده اند و امیدواریم دایره این کمک ها به وسعت خاک میهن عزیزمان ایران باشد.

راهنما

کانال تلگرام موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان