زادروز جبار باغچه بان (۱۲۶۴)، پیشگام آموزش و پرورش نو, آموزش پیش دبستان و آموزش ناشنوایان در ایران

جبار باغچه بان، نويسنده، مترجم، روزنامه نگار، آموزگار و بنیان‌گذار آموزش ناشنوای

جبار عسگرزاده‌، از پيشگامان آموزش و پرورش نو ابتدايی و پیش‌دبستان ايران در ۱۹ ارديبهشت ۱۲۶۴ در شهر ايروان زاده شد.

‌او به سبب تعصب و سختگيری پدرش نتوانست به مدرسه‌های جديد راه يابد و دوران آموزش خود را در مسجدها گذراند.  باغچه بان در سال ۱۲۹۸ش. به ايران آمد و به مرند رفت و در دبستان دولتی احمديه آن شهر آموزگار شد. سپس برای باز كردن دبستان دخترانه در مرند مجوز گرفت اما به سبب كارشكنی‌ها، نتوانست كار خود را آغاز كند. سپس به دبستان دانش تبریز رفت و برای نخستين ‌بار در اين مدرسه‌ برنامه ورزش گذاشت و با همكاری همسر خود، صفیه ميربابايی، در كلاس‌های ويژه، دختران را نيز آموزش می‌داد. انجمن تئاتر تبريز و جمعيت اتفاق معلمين را او بنيان گذارد.

باغچه بان در سال ۱۳۰۳ش. كودكستانی در تبریز تاسیس كرد و نام آن را باغچه اطفال گذاشت. او پيشنهاد كرد كه مربيان كودكستان را، باغچه‌بان بنامند و براي خود نيز نام خانوادگی باغچه‌بان را برگزيد. سپس كلاسي براي  آموزش كر و لال‌ها گذاشت. در اين كلاس سه نفر ثبت نام كردند و پس از شش ماه، آزمون پايان كلاس با بازدهي عالي برگزار شد. باغچه بان در سال ۱۳۰۶ش. به شيراز رفت و  یک سال بعد كودكستاني را در آنجا تاسیس كرد. در سال ‌۱۳۱۲‌ش. باغچه بان از شيراز به تهران آمد و دبستانی برای دانش‌آموزان كر ولال باز كرد كه نخست تنها يک دانش‌آموز دختر داشت. او در همين سال ابزاری به نام تلفن گنگ براي رساندن صوت از راه دندان به مركز شنوايی، اختراع كرد و اختراع آن را به نام خود به ثبت رساند. در سال ۱۳۲۲ش. جمعيت حمايت از كودكان كر و لال را در تهران بنیان گذاشت.

از او آثار زیادی از کتاب، مقاله و نمایشنامه به جا مانده است که تعدادی از آن ها عبارتند از:
نمايشنامه‌های پير و ترب، گرگ و چوپان، خانم خزوک، مقاله‌های "پيام به آقای صديق وزير فرهنگ"، "جلب کردن توجه شاگردان"، "درک و تشخيص خواص عمل در پرورش روح"، "انتقاد بر کتاب الفباء"، و کتاب های زندگی کودکان، الفبا، برنامه يکساله آموزگاردر کلاس اول، بادکنک، بابابرفی، ارک‍ک‌ خ‍‍الا ق‍ی‍ز‌ی‌ ی‍‍ا خ‍ود ک‍ل‍ص‍ن‍م‌ خ‍‍الا ‌او‌غ‍ل‍‍ی، اساس نامه جمعیت حمایت کودکان کر و لال و کور، اساس نامه دبستان های کر و لال تهران.

باغچه بان آذر ۱۳۴۵ در تهران درگذشت.

راهنما

کانال تلگرام موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان