در پی برگزاری دهمین همایش دوسالانه حفاظت و مرمت آثار تاریخی و تزیینات وابسته به معماری در بهمن ماه ۱۳۹۱ در پژوهشکده حفاظت و مرمت، برای نخستین بار مقاله ای تحت عنوان "راهکار های حفاظت و مرمت برای کودکان " ارائه شد. نویسنده و سخنران این مقاله لیلا کفاش زاده ، سرپرست دفتر کودک و نوجوان کاخ گلستان و سازمان میراث فرهنگی بود که خود دانش آموخته رشته مرمت آثار تاریخی است.
وی مقاله خود را با تعریف جدید از کودک امروزی آغاز نمود و معتقد بود : کودک امروزی دیگر موجودی ناتوان و قابل ترحم نیست که از خود هیچ عقیده ای ندارد. کودک، امروزه یک انسان یاد گیرنده است که در جستجوی چرا های محیط اطراف خود است. در ادامه اشاره ای به تاریخچه آموزش از دوره های باستان تا به امروز داشت که بیانگر این حقیقت تاریخی بود که ایرانیان اهمیت زیادی برای آموزش کودکان خود قایل بودند .
کفاش زاده در ادامه سخنرانی خود این ویژگی ایرانیان یعنی علاقه به دانستن را مزیتی فرهنگی دانست که اگر بر روی کودک باهوش و کنجکاو امروزی اجرا گردد می تواند حامل پیام های فرهنگی بسیاری باشد . وی بیان نمود که اگر از کودکی بر روی ذهن کودک، با آموزش های خلاق کار کنیم هر گز در بزرگسالی دست به تخریب آثار فرهنگی نمی زنند و به تاریخ کشورشان علاقه مند می گردند .
این کارشناس مرمت آثار تاریخی معتقد بود این اتفاق زمانی به حد تعالی خود می رسد که تک تک مردم احساس کنند میراث فرهنگی کشورشان متعلق به خودشان است . به همین منظور درسی را با روش های خلاق به نام "میراث من"طراحی نمود و در فضاهای مختلف آموزشی بر روی کودکان و نوجوانان پیاده نمود. علت نامگذاری این سلسله کارگاه های آموزشی این بود که اگر هر کسی احساس کند که میراث فرهنگی کشورش میراث شخصی خودش است از به یغما رفتن آن جلو گیری خواهد نمود. وی به کودکان نیز بسنده نکرده و این آموزش ها را به تمامی افرادی که به نوعی با کودک سرو کار داشتند مثل والدین، مربیان و مدیران این حوزه نیز ارائه نموده بود که گزارشی اجمالی از این کارگاه ها به حاضرین ارائه کرد.
در ادامه به اهمیت آموزش در عرصه های فرهنگی در نقاط مختلف جهان و بررسی پراکندگی موزه های کودکان در دنیا پرداخت و به این نتیجه رسید که بیشتر موزه های کودکان در دنیا در کشور های توسعه یافته قرار دارند. به اعتقاد وی این موضوع بیانگر آن است که کشور های توسعه یافته سالیانه هزینه های بالایی را صرف آموزش به کودکان در حوزه های فرهنگی می کنند چون معتقدند این آموزش ها باعث توسعه پایدار کشورشان خواهد شد. لیلاکفاش زاده از نمونه های موزه های کودکان در ایران با اظهار تاسف یاد کرد که سازمان میراث فرهنگی تا کنون هیچ موزه ای برای کودکان به وجود نیاورده و تنها کاخ گلستان است که دفترکودک و نوجوان به صورت دائم و نمایشگاه های موضوعی کودک به صورت موقت دارد. موزه نیم قرن کودکی در سعد آباد نیز تعطیل شده است. وی به تنها نمونه موزه های موفق در این زمینه اشاره کرد که یکی موزه تاریخ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود و دیگری تنها نمونه دیجیتالی موزه کودک در کشور است که "موزه مجازی فرهنگ کودکی" نام دارد و توسط موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان راه اندازی شده است.
سپس به نمونه های مختلف نمایشگاه ها و کار گاه های آموزشی که شخصا از سال ۸۹ تا کنون داشته اشاره نمود که جالبترین آنها موزه برای کودکان نابینا بود که در نمایشگاه ibby در سال ۸۹ در خانه هنر مندان اجرا شده بود. در این نمایشگاه اشیا موزه ای به صورت مولاژ( همانند سازی شده ) و قابل لمس با سطوح زبر ارائه شده بود که کودکان نابینا می توانستند اشیا را لمس کنند و از طریق زیر نویس های بریل با آنها آشنا شوند. وی همچینن برای اولین بار مراحل مختلف کشف یک اثر سفالین را ازقرار گیری در زیر خاک تا مرمت و باز سازی کامل آن به صورت برجسته و قابل لمس ارائه نموده بود .
در خاتمه وی از جامعه مرمتگران خواست تا با در نظر گرفتن فصلی جدید از حفاظت و مرمت به نام حفاظت از اشیا پلاستیکی توجه خود را به مرمت اسباب بازی ها و عروسک هایی معطوف کنند که پیوند پلیمریشان به خاطر دما و نور از هم گسسته شده و رزین از شیئ خارج شده است . وی اظهار امید واری نمود که در همایش دو سال بعد مقاله هایی را ببیند که در باره حفاظت از اسباب بازی ها و یا پوشاک کودکان در دوره های تاریخی باشد.
