جست و جو در کودکانه های استان گیلان

جست و جو در کودکانه های استان گیلان

  کارشناسان موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، در سفری به استان گیلان از چند مرکز فرهنگی در این استان بازدید کردند. 

بازدید از ۳ مرکز فرهنگی "موزه میراث روستایی گیلان" ، "موزه رشت" و "کتابخانه ملی رشت" فرصتی مناسب بود برای جست و جو  درباره  کودکانه های استان گیلان. در گام نخست به نظر می رسید ۲ موزه  مطرح این استان که باید آیینه  تمام نمایی از قوم نگاری و یادمان های فرهنگی و اجتماعی استان باشند، می تواند کمکی باشد برای گام های بعدی در شناسایی و گردآوری مستنداتی درباره دوران کودکی در این خطه.

 در موزه میراث فرهنگی رشت تنها یک گهواره (گاواره یا گاره) و ظرفی سفالی که احتمالا شیرمکی متعلق به هزاره اول ق.م. است از منطقه رودبار پیدا شد. البته چند پیکرک حیوانات که احتمالا کودکان برای بازی از آن استفاده می کردند نیز در موزه قرار داشت که متعلق به تپه های مارلیک و لرستان بود. 

در موزه میراث روستای گیلان حدود ۶ گهواره، یک ننی(هلونه) و یک مدرسه قدیمی که در حال پیاده سازی بود وجود داشت. در مورد گهواره ها و ننی باید گفت هیچ کدام از آن ها کامل نبودند. یعنی تمامی آن ها فاقد پیشه (وسیله انتقال دهنده پیشاب نوزاد به آبخانه) و مورخه (زنگوله و خرمهره های تزیینی برای سرگرمی نوزاد)بودند، یا آبخانه زیر گهواره و یا بالش و گاره بربند(پابند و دست بند) نداشتند. در این موزه همچنین مدرسه ای قدیمی در حال پیاده سازی بود که متعلق به آقای محمدی از روستایی حوالی فومن بود.

حضور چند راهنمای آگاه و علاقه مند در این دو موزه که در مورد این اشیا و کسری های آنها اطلاعات کاملی را در اختیار کارشناسان گذاشتند، بسیار ارزشمند بود.

البته بی توجهی کارشناسان مردمشناسی در موزه های استان ها و شهرهای کشورمان درباره ی کودکان و نوجوانان و حیات زیستی و فرهنگی آنها منحصر به استان گیلان و شهر رشت نمی شود. 

توجه به زندگی کودک، جایگاه او در آیین ها، باورها و مراسم هایی که برای تولد، نامگذاری، ختنه سوران او گرفته می شود و وضعیت پوشاک و زیورآلات آن ها و غیره همیشه بخشی از دغدغه های ذهنی افراد بزرگسال هر خطه بوده که نشانه های کمی از آن ها در موزه های کشورمان قابل مشاهده و پی گیری است. 

راهنما

کانال تلگرام موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان