Feed aggregator

دکتر خاتمی متخصص گوارش کودکان

وقتی ویتامین‌های کودک تامین نشود او از نظر وزن و قد کوچک می‌ماند و این خطر سوء تغذیه است. اگر کودکی دچار بیماری کبد یا ناراحتی قلبی باشد هم دچار سوء تغدیه می‌شود اما بیشترین سوء تغذیه که می‌تواند آثار بدی روی رشد کودک بگذارد به خاطر تغذیه نامناسب است.

سوء تغذیه بخصوص اگر در ۲ سال اول زندگی باشد، علاوه بر عدم رشد و تکامل مغزی، کاهش بهره هوشی و توانمندی‌های ذهنی کودک را به دنبال دارد. نقش مادر در تغذیه نوزادان بسیار مهم است گفت: معده کودک کوچک‌تر از معده بزرگسالان است، بنابراین او نمی‌تواند به اندازه بزرگسالان در یک وعده غذا بخورد و چون نیاز به انرژی فراوان دارد باید توسط مکمل‌ها این انرژی رسانده شود.

کودک تا سه سالگی باید به راحتی وزن اضافه کند و اگر کودکی کم وزن باشد حتما دچار مشکلی است و باید به پزشک نشان داده شود چون احتمال سوء تغذیه وجود دارد. تغذیه کودک به ویژه در سنین زیر ۵ سال بسیار مهم است ادامه داد: اگر مادر اطلاعی از خواص مواد غذایی داشته باشد با یک برنامه تغذیه‌ای می‌تواند به رشد کودکش کمک کند.

سوء تغذیه سبب کوتاه قدی و کم وزنی کودک می‌شود وبرای همین شما مشاهد می‌کنید که برخی کودکان بدون اینکه در ژنتیک آنها باشد کوتاه قد هستند. البته برخی کودکان به طور ارثی کم وزن یا کوتاه قد هستند و این ربطی به تغذیه ندارد برای همین باید مشکل سوتغذیه کودکان توسط پزشک تشخیص داده شود.

اگر کودک زیر ۵ سال به آن مبتلا شود با پروتئین غذا قابل درمان است و پزشک می‌تواند با مکمل‌ها کودک را درمان کند اما باید این بیماری زود تشخیص داده شود تا امکان درمان داشته باشد. برخی کودکان چون بدنشان کمبود مواد غذایی دارد بی‌اشتها هستند برای همین پزشکان مکمل هایی تجویز می‌کنند تا این کودکان اشتها پیدا کنند.

عادات غذایی از کودکی شکل می‌گیرند. بنابراین خانواده بخصوص مادران در ایجاد رفتارهای صحیح غذایی در سال‌های قبل از مدرسه، نقش اساسی دارند. باید کودکانی که اشتها و میلی به غذا خوردن ندارند را تشویق کرد و این کار با غذاهائی که کودک دوست دارد، آسانتر انجام می‌شود.

متاسفانه گاهی مادران به خاطر حساسیت کودکشان به برخی مواد غذایی آنها را قطع می‌کنند که این اصلا خوب نیست بدون تجویز پزشک غذایی به کودک داده نشود چون بدن کودک نیاز به تمام پروتئین‌ها است. مثلا اگر کودکی به تخم مرغ حساسیت دارد می‌توان به جای آن شیر و ماهی داد و این با نظر پزشک انجام می‌شود.

سوء تغذیه خطرات و آسیب‌های فراوانی دارد و سبب می‌شود تا کودک در سنین بالاتر هم قدرت یادگیری کمی داشته باشد. بسیاری از بیماری‌های دوران بزرگسالی مانند بیماری‌های قلبی و عروقی ٬ سرطان، چربی خون و دیابت، به خاطر تغذیه نامناسب دوران کودکی است.حتی برخی پزشکان آلزایمر را هم به خاطر کمبود ویتامین‌ها در دوران کودکی می‌دانند و خوردن مکمل‌های ویتامینی را در زیر ۳ سالگی توصیه می‌کنند.

بنابراین اگر خواهان جامعه و سالمند سالم هستیم باید از کودکی به تغذیه کودکان اهمیت بدهیم و هزینه بیشتری در بخش پیشگیری داشته باشیم تا هزینه درمان هم کاهش پیدا کند.

منبع: همشهری آنلاین

نوشته عوارض تغذیه نامناسب در کودکی اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

مجموعه‌ی «زمین عزیزمن» مجموعه‌ای آموزشی است برای دوست داشتن زمین و مراقبت از محیط زیست. در پایان هر کتاب موضوعاتی پیشنهاد شده که می‌توانید درباره‌ی آنها با فرزندانتان گفت‌وگو کنید.

درخت بزرگ
درخت بزرگ ناگهان آتش گرفت، تنه و شاخه‌هایش قطع شد، و دیگر اکسیژن نداد و همه‌ی زیبایی‌اش را از دست داد… اما کسانی دست به کار شدند و نهال تازه‌ای کاشتند…
لینک خرید: http://hodhod.com/derakht-bozorg.html

پرنده‌های بی‌پر
در آسمان پر از دود به افتادند، از شدت دود و گرما بی‌حال شدند، کم مانه بود که در هوای آلوده خفه شوند، و هوایی نبود تا نفس بکشند… اما تصمیم گرفتند راهی پیدا کنند تا هوا پاکیزه شود.
لینک خرید: http://hodhod.com/parandeh-bi-par.html

سفر مرغابی‌ها
سفر مرغابی‌ها، سفری در مسیر جریان رود بود؛ ولی ناگهان ناپدید شد. دزد رود پیدا شد؛ ولی رود هنوز آلوده بود… اما بالاخره راهی برای تمیز نگه‌داشتن رود هست.
لینک خرید: http://hodhod.com/safar-morghabi.html

جشن ماهی‌ها
جشن ماهی‌ها به وسیله یک غول سیاه به هم ریخت، دریا سیاه شد، گربه‌های ماهی‌گیر به جان ماهی‌ها افتادند، و ماهی‌ها راه فرار نداشتند… اما ناگهان کسی آمد و آب را نجات داد…
لینک خرید: http://hodhod.com/jashn-mahi.html

اشغالگران
یکی بود ، یکی نبود… اشغال‌گران با ماشین‌های مسخره ی چهارگوش به زمین ما حمله کردند. آن‌ها می‌خواستند زمین را اشغال کنند و بعد از ویران کردن آن، با هزاران اشغال‌گر مثل خودشان در آن‌جا زندگی کنند. آیا آن‌ها موفق می‌شوند زمین را ویران کنند؟

لینک خرید: http://hodhod.com/eshgalgaran.html

 
مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ سال

نوشته یک مجموعه‌ی پیشنهادی محیط زیستی با عنوان «زمین عزیز من» اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

يكشنبه, 2 اسفند, 1394 - 14:58نویسنده: 

۲۱ فوریه روز بین المللی زبان مادری است. شعار امسال این روز بر رابطه ی زبان مادری در کیفیت آموزشی تاکید می کند.
شعار امسال روز بین المللی زبان مادری با توجه به هدف چهارم دستور جلسه طرح توسعه پایدار ۲۰۳۰ انتخاب شده است و بر زبان مناسب در آموزش، که معمولا زبان مادری است، در دوره ی آموزش ابتدایی تاکید می کند. زبان مادری دسترسی به آموزش را برای گروه هایی که به زبان های بومی سخن می گویند، به ویژه برای زنان و دختران، آسان می کند.  

استفاده از زبان مادری در آموزش، کیفیت آموزش را بالا می برد و یادگیری را افزایش می دهد، در آموزش به زبان مادری، تاکید بر درک مطلب و خلاقیت است نه بر حافظه و یادگیری مکانیکی. 

زبان نیرومندترین ابزار برای حفظ و گسترش میراث فرهنگی و معنوی ماست. هر فعالیتی برای گسترش زبان مادری نه تنها به تنوع زبانی و استفاده از سیستم های آموزشی چند زبانه منجر خواهد شد، بلکه آگاهی درباره ی سنت های زبانی و فرهنگی و همبستگی بر پایه ی تفاهم، مدارا و گفت وگو را افزایش می دهد. روز زبان مادری نخستین بار در سال ۱۹۹۹ در کنفرانس عمومی یونسکو مطرح شد و از سال ۲۰۰۰ بیست و یکم فوریه روز بین المللی زبان مادری جشن گرفته می شود. در ۲۱ فوریه ی سال ۱۹۵۲ چندین دانشجوی دانشگاه داکا، برای برخورداری از حق استفاده از زبان مادری شان راه‌پیمایی کردند، که پلیس پاکستان آن‌ها را به خاک و خون کشید.

گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: زبان مادریآموزش کودکانکودکان و حق تحصیلمنبع: http://un.orghttp://en.unesco.org

يكشنبه, 2 اسفند, 1394 - 09:23نویسنده: گروه خبر کتابک

نشست بررسی ابعاد اجتماعی و فرهنگی اوتیسم روز سه شنبه ۴ اسفند ساعت ۱۷ الی ۱۹ در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار می‌شود.

شرکت برای عموم آزاد است. 

گونه خبر: در شهر چه خبرکلیدواژه: نشست بررسی ابعاد اجتماعی و فرهنگی اوتیسم

حیواناتی که تنها زندگی می‌کنند برای دفاع کردن از خود در برابر جانوران مهاجم می‌بایست با چند نوع رفتار فریبکارانه آشنا باشند. بعضی از این حیوانات تظاهر به مردن می‌کنند یا خودشان را باد می‌کنند تا جثه‌ای ترسناک پیدا کنند و بعضی دیگر بوی زننده‌ای از خود دفع می‌کنند.

در حیوانات سمی حتی پیش از آن که تاثیر سم آشکار شود دردی که بر اثر نیش زدن یا گزیدن ایجاد می‌شود اکثر حیوانات مهاجم را وادار به عقب‌نشینی می‌کند.

زهر، حیوانات را از خطر خورده شدن به وسیله‌ی حیوانات شکارگر در امان نگاه می‌دارد. بیشتر حیوانات زهرآگین رنگ‌های روشن دارند.

انواع مختلف ماهی‌ها دارای اندام‌های مختلف تولید الکتریسیته‌اند که موجب برق گرفتگی می‌شوند.

در اکثر انواع تقلیدها حیوانات جانوران مهاجم را فریب می‌دهند و طوری وانمود می‌کنند که بسیار بدمزه و سمی یا خطرناک هستند. بعضی وقت‌ها شکل ظاهری حیوانات یا رفتار آن‌ها شبیه حیوانات خطرناک است و در نتیجه دشمنان آن‌ها فریب می‌خورند و فکر می‌کنند که آن‌ها حقیقتاً خطرناکند. بنابراین جانوران شکارگری که قبلاٌ تجربه‌ی تلخی از یکی از آن‌ها داشته‌اند ناچار از همه‌ی آن‌ها دوری می‌کنند.

در جهان حیوانات پوشش‌های سخت و مقاوم زره‌مانند انواع مختلف دارند. بعضی از آن‌ها جنبه‌ی بازدارندگی دارد و مانع از حمله‌ی جانوران دشمن می‌شود. مثلا جانوران مهاجم از مله کردن به حیواناتی که پوششی از تیغ‌های نوک‌تیز دارند یا صدف محکم پیکر آن‌ها را در میان گرفته است خودداری یا محتاطانه عمل می‌کنند. هم‌‎چنین بعضی از این پوشش‌های محافظ برای دفع کردن حمله‌ی جانوران دشمن مناسبند.

حیوانات از انواع روش‌های استتار استفاده می‌کنند. بعضی از حیوانات دارای رنگ‌ها و نقش و نگارهایی‌اند که کاملا هم‌رنگ محیط پیرامون‌شان است. بعضی از حیوانات هم شکل چیزی نظیر یک برگ را تقلید می‌کنند و از این طریق از دید جانوران دشمن مخفی می‌مانند. بعضی هم تغییر رنگ می‌دهندتا هم‌رنگ با محیط اطراف خود شوند یا حتی در بعضی، رنگ آن‌ها با تغییر فصل تغییر می‌کند و به رنگ طبیعت در همان فصل درمی‌آیند.

قرمز و زرد شناخته شده‌ترین رنگ‌های اعلام خطر هستند.حیوانات اغلب دارای دو یا چند رنگ هشداردهنده‌اند. بعضی وقت‌ها رنگ‌های روشن با رنگ‌های قهوه‌ای یا سیاه در هم می‌آمیزند. بعضی وقت‌ها هم رنگ‌های اعلام خطر طرح‌هایی به شکل راه‌راه یا خال‌خالی تشکیل می‌دهند. در بعضی از حیوانات خطرناک رنگ اعلام خطر به صورت یک تکه رنگ روشن یکپارچه و در بعضی از آن‌ها سرتاسر بدن به رنگ روشن است.

داستان درباره پسر بچه‌ای است که پیش از به دنیا آمدن‌اش، خواهر بزرگ‌ترش را از دست داده است. پسرک هیچگاه او را ندیده است، اما تصویر او در همه جا هست و یادش فضای خانه را پرکرده است.

اگر چه پسرک نمی‌تواند او را به زندگی بازگرداند، در تخیل‌اش با او به گردش می‌رود، با او حرف می‌زند، بازی می‌کند و دوباره با او به خانه باز می‌گردد و پس از این سفر خیالی احساس می‌کند زندگی که رنگ خاکستری و سردی در خانه آن‌ها داشت، رنگین و گرم می‌شود.

جف آرتس بلژیکی، نویسنده‌ی کتاب‌های کودکان، رمان و شعر بزرگسالان است. سبک نیرومند و زبان پراحساس او، ادبیاتی بدون مرز زمانی آفریده است.

وی در سال ۲۰۱۴ کتاب «فراتر از یک رویا» را منتشر کرد که تاکنون جایزه‌ی بوک‌لاین (شیر کتاب)، مهم‌ترین جایزه‌ی کتاب‌های کودکان در بلژیک و جایز‌ه‌ی قلم نقره‌ای، جایزه‌ی معتبر کتاب کودک هلند را از آن خود کرده است.

مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ و ۱۰ تا ۱۲ سال
لینک خرید: http://hodhod.com/faratar-az-roya.html

نوشته فراتر از یک رویا اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

آی بادبادک!…
آی جغجغه!
آی فرفره!
بازیچه دارم، بچه ها،
آی بچه های کوچه ها!
بازیچه های رنگ رنگ،
ارزان و زیبا و قشنگ!
آمد دوباره پیرمرد
آن پیرمرد دُوره گرد.
با آن نگاه مهربان،
آن پیرمرد خوش زَبان
گوید برای بچه ها
حرفی از آن بازیچه ها:
آی جغجغه، فریاد کن!
این بچه ها را شاد کن
آی فرفره، چَرخی بِزَن!
رقصی بکن در دست من!
آی بادبادک،
پرواز کن، بالا برو!
آزاد و بی پروا بَرو!

پروین دولت آبادی

نوشته بازیچه های بچه ها اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

شنبه, 1 اسفند, 1394 - 12:22نویسنده: 

مایکل روزن، سفیر پیشین ادبیات کودک انگلستان، نامزدهای جایزه ی خنده با صدای بلند (جایزه ی خروس قندی) را اعلام کرد.
انتشارات اسکولاستیک این جایزه را پس از متوقف شدن اهدای جایزه ی طنز رولد دال با پشتیبانی موسسه ی بوک تراست بنیان گذاری کرده است تا همچنان خنده دارترین کتاب های کودک سال را به کودکان معرفی کند.

مایکل روزن، رئیس داوران این جایزه می  گوید: «کتاب های خروس قندی کتاب هایی هستند که کودکمان را کتابخوان می کنند. خنده و شوخی ما را گرد هم می آورد و چیزی بهتر از این نیست که کودکان، والدین، مادربزرگ ها و پدربزرگ ها، خویشاوندان، آموزگاران و کتابداران کتاب های بامزه و خنده دار را با هم سهیم شوند. این سنت قدیمی هنوز زنده است. جایزه ی خروس قندی بهترین کتاب های خنده دار امسال را پیشنهاد کرده است. قدم بعدی این است که کودکان این کتاب ها را بخوانند و رای بدهند! این بهترین انتخاباتی است که تاکنون در آن شرکت کرده اید؛ بسیار سرگرم کننده تر از انتخابات های دیگر است.»
روزن با همراهی جنی اکلر،  کمدین و نویسنده، و آمی لی  و وییل کلارک داوران این جایزه هستند. در حال حاضر از دانش آموزان خواسته شده است که برای کتاب برتر رای بدهند. هر کلاس باید رای اش را تا تاریخ ۱۰ جون برای سایت خروس قندی اعلام بفرستد. برندگان نهایی در اواخر همان ماه اعلام خواهند شد.

نامزدهای نخستین دور جایزه ی خروس قندی به این قرار است:
بهترین کتاب تصویری خنده با صدای بلند

• جغد هوهو کشان، خدای تغییر قیافه اثر شان تیلور و جین جولین
• اسلاگ بغل می خواهد اثر جین ویلیز و تونی راس
• گریسی گربیت و ببر اثر هلن استفنز
• جیش دارم اثر سو هندرا و پل لینت

بهترین کتاب خنده با صدای بلند برای ۶ تا ۸ ساله ها

• بدلی دران بث اثر جم پاکر و دانکن مک کوشان
• ویلف جنگجوی تنومند: دنیا را نجات می دهد اثر جورجیا پریچت و جیمی لیتلر
• ژولی راجرز و غار مرگ اثر جونی دادل
• تورفین خوبترین وایکینگ و تهاجم وحشتناک اثر دیوید مک فیل و ریچارد مورگان

بهترین کتاب خنده با صدای بلند برای ۹ تا ۱۳ سال

• خطر هنوز همه جا هست: مراقب سگ باش اثر دیوید او دوهرتی و کریس جاج
• پتیونیا پری و نفرین کبوتر زشت اثر پاملا بوچارت و جما کورل
• امیلی اسپارکس و دوستی فیاسکو اثر روث فیتزجرالد
• نمایندگی والدین اثر دیوید بادیل و جیم فیلد. 
   

جایزه ای جدیدی برای کتاب های خنده دار

گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: بهار اشراقکتاب طنز و ترویج خواندنمایکل روزنجایزه ادبیات کودکمنبع: http://booktrust.org.uk

شنبه, 1 اسفند, 1394 - 12:04نویسنده: گروه خبر کتابک

هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی

قصه‌گوی دانمارکی شرکت‌کننده در هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون معتقد است قصه‌گویی برای بچه‌ها بهترین شیوه برای ترویج این هنر در جامعه و خانواده‌هاست. «ریکی لیو الکساندرا راسموسن» که نزدیک به ۱۵ سال است به شکل حرفه‌ای در دانمارک قصه‌گویی می‌کند، گفت: مشکلی که امروز در جامعه دانمارک و بسیاری از کشورهای دیگر وجود دارد این است که به سختی می‌توان مردم را متقاعد کرد که قصه‌گویی را به عنوان حرفه و شغل بپذیرند و تنها با علاقه‌مند کردن بچه‌ها به قصه می‌توان این هنر را به میان جامعه و خانواده‌ها برد.

وی با اشاره به این‌که در کشورهایی مانند نروژ و سوئد در مدرسه‌ها برنامه قصه‌گویی دارند، افزود: ما نیز در سال‌های اخیر به عنوان پیش قراول این عرصه در دانمارک تلاش کردیم با تقلید از شیوهٔ این کشورها به اجرای برنامه‌های قصه‌گویی برای کودکان و نوجوانان در مدارس و کتاب‌خانه‌ها بپردازیم تا در حد امکان بتوانیم این هنر را زنده نگه داریم. وی هم‌چنین با بیان این‌که در دانمارک نوجوانان بیشتر طرف‌دار نمایش‌های طنز تلویزیونی هستند که با ابزارها و فن‌آوری‌های نوین اجرا می‌شود، اظهار داشت در حال حاضر رقابت سختی میان شومن‌ها و قصه‌گویان در این کشور وجود دارد که امیدواریم قصه‌گویی بتواند پیروز این میدان باشد.

قصه‌گویی مثل معجزه است، چرا که قصه‌گو با کم‌ترین امکانات و بدون نیاز به ابزار یا فن‌آوری ویژه‌ای در ذهن مخاطب تصویری ایجاد می‌کند که هم با قدمت تاریخی کشور و هم با مفاهیم ارزشی آشنا می‌شوند. قصه‌گوی دانمارکی جشنواره هجدهم با بیان این‌که بچه‌ها با قهرمان داستان در قصه‌ها هم‌زادپنداری می‌کنند و می‌آموزند که چگونه در برابر مشکلات بایستند، گفت: اسطوره‌ها تاریخ و تمدن هر کشوری است و زمانی که داستان آن‌ها روایت می‌شود شکل دیگری به خود می‌گیرند که نباید این فرهنگ‌ها فراموشی سپرده شوند و اصالت و ریشه هر قومی باید حفظ شود.

وی با اشاره به دو دیدگاه متفاوت در میان قصه‌گویان سنتی و امروزی خاطرنشان کرد: بسیاری از قصه‌گویان قدیمی دانمارک معتقدند قصه‌ها باید به همان شکلی که در منابع قدیمی آمده است بازگو شود اما نسل جدید اعتقاد دارند که قصه‌ها باید به زبانی ساده و مطابق نیاز مخاطبان امروزی روایت شود.  من به عنوان قصه‌گوی حرفه‌ای تلاش می‌کنم ضمن خلق قصه‌های نو، از متون کهن، قصه‌های کتاب انجیل، اسطوره‌های یونان باستان و ادبیات فولکلور نیز استفاده کنم و داستان‌ها را به بیان ساده و قابل فهم برای بچه‌ها بازآفرینی کنم.

الکساندرا راسموسن در ادامه تصریح کرد: ایران سرزمین قصه‌هاست و داستان‌های کهن ایرانی از قبیل قصهٔ «هزار و یک شب» از قدمت بالایی برخوردار است. وی با اشاره به این‌که بسیار تحت تاثیر جشنواره قصه‌گویی کانون قرار گرفته است، افزود: این جشنواره بسیار در سطح بالایی با نظم برگزار می‌شود و نکته با اهمیت‌تر آن این‌که از تمامی شهرهای ایران قصه‌گویانی حضور دارند که برایم بسیار جالب است.

قصه‌گوی دانمارکی ادامه داد در شمال کشور دانمارک هم قصری وجود دارد که هرسال در زمان تعطیلات رسمی کشور، مردم در آن‌جا گردهم می‌آیند و به مدت سه یا چهار روز هنرمندان و قصه‌گویان در هر یک از اتاق‌های این قصر به هنرنمایی برای مردم می‌پردازند. وی با بیان این‌که قصه‌گویی حتی پیش از اختراع برق وجود داشته گفت: قصه‌گویی و داستان‌سرایی در تمام دوران زندگی  بشر همواره سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و تاثیرات خود را برجای گذاشته است و این روند باید ادامه داشته باشد.

هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان عصر روز ۳۰ بهمن با معرفی برگزیدگان به کار خود پایان داد.

گونه خبر: خبرهایی از این‌سو و آن‌سوکلیدواژه: هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گوییقصه گوییمنبع: وب سایت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

تصویر هست، صدا نیست

شنوایی یکی از حواس برتر انسان است و محروم بودن از حس شنوایی فقط به مفهوم نشنیدن صدا نیست، بلکه ماحصل آن،‌ محرومیت از بسیاری از تجربیات مفید و امیدبخش زندگی فردی و اجتماعی است تا جایی که ممکن است فرد را از مسیر موفقیت دور کند. با این حال توجه به نکات ساده‌ای گاه می‌تواند از بسیاری از معلولیت‌های شنوایی جلوگیری کند.کم شنوایی و ناشنوایی بر اساس علت ایجاد آنها به دو دسته مادرزادی و اکتسابی تقسیم می‌شوند که در نوع مادرزادی، کم شنوایی و ناشنوایی به علت عوامل قبل از بارداری، بارداری و حین تولد ایجاد می‌شود.

علل مادرزادی کاهش شنوایی و راه‌های پیشگیری از آن

بیش از نیمی از کم شنوایی‌ها به علت عوامل ژنتیکی ایجاد می‌شوند. می‌دانیم که توانایی‌ها و صفات انسان‌ها از طریق ژن از پدر و مادر به فرزند منتقل می‌شوند، بنابراین اگر نقص یا مشکلی در بعضی از ژن‌های والدین وجود داشته باشد می‌تواند به فرزندان نیز منتقل شود. بسیاری از ژن‌ها نهفته بوده و باعث ایجاد بیماری نمی‌شوند ولی اگر پدر و مادر هر دو دارای ژن معیوب باشند احتمال ایجاد مشکل در فرزندان بیشتر خواهد شد.

با توجه به اینکه در افراد فامیل ژن‌های شبیه به هم بیشتر است،‌ در ازدواج‌های فامیلی احتمال اینکه پدر و مادر و هر دو دارای ژن معیوب مشابه باشند بیشتر است. بنابراین احتمال ابتلای فرزندان آنها به بیماریها و معلولیت‌ها بیشتر می‌شود. یکی از این معلولیت‌ها کم شنوایی و ناشنوایی است به خصوص اگر در فامیل فرد ناشنوایی وجود داشته باشد. ابتلای مادر به بیماریهای عفونی در دوران بارداری نیز یکی دیگر از علل ایجاد معلولیت اعم از ناشنوایی و یا کم شنوایی است به طوری که اگر مادر بخصوص در سه ماهه اول بارداری به بعضی از عفونت‌ها مبتلا شود احتمال اینکه این بیماری بر جنین اثر گذاشته باشد زیاد است و باعث مشکلات مادرزادی پس از تولد مثل کم شنوایی و ناشنوایی می‌شود.

از این بیماریهای عفونی می‌توان به سرخجه، سیفلیس، هرپس، توکسوپلاسموز و چند بیماری ویروسی دیگر اشاره کرد که برای پیشگیری از این بیماریها خانم باردار حتی الامکان باید کمتر در مکان‌های شلوغ و پرجمعیت حضور داشته باشد. به افرادی که دچار بیماری‌های عفونی هستند نزدیک نشوند، مرتباً دستها را با صابون بشویند، غذاهای حیوانی مثل گوشت و تخم مرغ را به طور کامل بپزند، در تمیز کردن و شستشوی میوه‌ها و سبزیجات از مواد شوینده ضد عفونی کننده استفاده کنند و حتی الامکان با گربه و مدفوع آن تماس نداشته باشند. شیر را بجوشانند و در صورت ایجاد هرگونه بیماری با پزشک مشورت کنند.

همچنین مصرف داروها توسط مادر نیز در دوران بارداری حتماً باید کنترل شود زیرا مصرف بعضی از داروها توسط مادر در دوران بارداری باعث تأثیر بر روی شنوایی جنین و نوزاد می‌شود بنابراین در دوران بارداری مصرف دارو باید حتماً با دستور پزشک باشد. همچنین نوزادانی که زودتر از موعد متولد می‌شوند و یا در هنگام تولد وزن پایین کمتر از ۱٫۵ کیلوگرم دارند احتمال ایجاد کم شنوایی یا ناشنوایی در آنها بیشتر است. بنابراین لازم است مادران باردار تحت نظر مداوم پزشک متخصص بوده تا از تولد قبل از موعد یا وزن پایین هنگام تولد جلوگیری کنند.

نرسیدن اکسیژن به جنین و نوزاد، وارد شدن ضربه به سر، صدمه به رگهای خونی، جفت و خونریزی موقع تولد باعث تأثیر بر روی شنوایی نوزاد می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود زایمان در بیمارستان یا زایشگاه زیر نظر پزشک متخصص یا مامای تحصیلکرده انجام شود تا از این عوارض تا حد امکان جلوگیری گردد.

عوامل اکتسابی و غیر مادرزادی در ایجاد ناشنوایی و کم شنوایی

هر نوزادی پس از تولد ممکن است زرد شود، این زردی در بیشتر موارد طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی گاهی زردی ممکن است شدید باشد؛ زردی شدید روی مغز اثر می‌گذارد و مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند. یکی از عوارض زردی شدید کم شنوایی و ناشنوایی است و با توجه به اینکه تعیین شدت زردی توسط والدین میسر نمی‌باشد لازم است تمام نوزادان مبتلا به زردی در همان ابتدا جهت معاینه نزد پزشک برده شوند و در صورت لزوم آزمایشات لازم انجام گیرد و در صورت بالا بودن شدت ضربه نوزاد بستری شده و تحت درمان قرار گیرد تا به عوارض زردی شدید از جمله کم شنوایی و ناشنوایی دچار نشود.

استفاده از لامپ مهتابی معمولی، مصرف ترنجبین و شیرخشت نیز توصیه نمی‌شود زیرا شروع درمان را به تأخیر می‌اندازند و علاوه بر اینکه تأثیر زیادی ندارند عوارض متعددی را نیز ایجاد می‌کنند. عفونت گوش میانی نیز باعث تجمع مایع چرک در گوش میانی شده و در صورت عدم درمان باعث کاهش شنوایی می‌شود.درمان به موقع از بروز کم شنوایی جلوگیری کرده و در صورتی که هر فردی دچار گوش درد، تب و احساس سنگینی گوش و خروج چرک از آن شد باید به پزشک مراجعه کرده تا درمان شود.

در شیرخواران زیر یک سال بی قراری، اسهال، استفراغ می‌تواند علامتی از ابتلا به عفونت گوش باشد. مصرف بعضی از داروها نیز روی شنوایی فرد تأثیر می‌گذارند و ممکن است تأثیر منفی آنها غیر قابل بازگشت باشد بنابراین مصرف هر نوع دارویی باید با مصرف پزشک صورت گیرد. بعضی از عفونت‌های چرکی یا ویروسی باعث کم شنوایی و ناشنوایی می‌شوند. مننژیت (عفونت مغز)، سرخک،‌ آبله مرغان، اوریون از جمله این بیماریها هستند. رعایت نکات بهداشتی مانند شستن دستها با صابون و اجتناب از بیماران از بروز بیماری کم می‌کند؛ واکسیناسیون نیز باعث پیشگیری از بروز برخی از این بیماری‌ها می‌شود. همچنین مصرف شیر تا دو سالگی نیز مقاومت بدن در مقابل بیماریها را بیشتر می‌کند.

توصیه می‌شود که به طور کلی جهت پیشگیری از کم شنوایی و ناشنوایی اقداماتی چون مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج به خصوص اگر فرد ناشنوایی در فامیل وجود داشته باشد، مراقبت در جهت جلوگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی در دوران بارداری، عدم مصرف دارو در هر زمانی هنگام بارداری بدون دستور پزشک، زایمان در بیمارستان و زایشگاه، جدی گرفتن زردی نوزادان و ابتلا به هرگونه بیماری عفونی، عدم ورود اجسام نوک تیز در گوش، واکسیناسیون کودک، تغذیه کودک از شیر مادر تا دو سالگی، اجتناب از محیط‌های پر سر و صدا، جلوگیری از پاک کردن مجرای گوش نوزاد را انجام دهید.

لازم است شنوایی همه نوزادان پس از تولد هرچه زودتر بررسی شود اما حتی اگر شنوایی فرزند شما طبیعی تشخیص داده شد لازم است هرچند یکبار شنوایی کودک خود را چک کنید.
به طور کلی والدین باید مراقب باشند چرا که کودکان با انجام برخی از رفتارها در دوره‌های مختلف سنی زیر دو سال ممکن است ناشنوا یا کم شنوا شوند.

بدو تولد تا سه ماهگی

کودکانی که در این دوره سنی با صداهای بلند از جا می‌پرند یا پلک می‌زنند، با صدای بلند از خواب بیدار می‌شوند، با شنیدن صدای مادرش آرام می‌گیرد و شروع به خندیدن با صدا می‌کندو یا صداهایی مانند (اوه و آه) را در می‌آورد نرمال بوده و به کم شنوایی و ناشنوایی مبتلا نخواهد شد.

سه تا شش ماهگی

کودکی که در این دوره سنی چشمها یا سرش را برای جستجوی منبع صدا می‌چرخاند، حتی هنگامی که شما را نمی‌بیند نسبت به صدای شما عکس العمل نشان می‌دهد، از جغجغه و اسباب بازیهای صدا دار لذت می‌برد و یا صداهای مختلفی از خود در می‌آورد نیز رفتار طبیعی داشته و والدین لازم نیست نگران کم شنوایی و یا ناشنوایی وی باشند.

شش تا ۱۰ ماهگی

کودکی که با شنیدن اسم خودش در این دوره سنی عکس العمل نشان می‌دهد یا سرش را به طرف صدا می‌چرخاند، صداها را تکرار می‌کند و به تدریج صداهایی مثل «ماما و قاقا» را در می‌آورد و یا معنای کلماتی مانند «نه و بای‌بای» را می‌فهمد نیز رفتارهای طبیعی داشته و مشخص است در این دوره سنی مشکل شنوایی ندارد.

۱۰ تا ۱۲ ماهگی

کودکی که در این دوره سنی دستورات ساده را می‌فهمد و انجام می‌دهد، اسباب بازی را بدون آنکه به آن اشاره کنید نشان داده، صداهای ساده دیگران را مانند بابا و مامان تکرار می‌کند، صداها و کلماتی را که می‌شنود تکرار می‌کند و نسبت به آواز و موسیقی واکنش نشان می‌دهد نیز از نظر شنوایی مشکلی نخواهد داشت.

یک سالگی تا دو سالگی

کودکی که از ۱۳ تا ۱۸ ماهگی دستورات یک مرحله‌ای را اجرا کند توانایی استفاده از سه تا ۲۰ کلمه را داشته باشد و بتواند در مقابل درخواست والدین به یک تا سه قسمتش از بدنش اشاره کند به کم شنوایی و ناشنوایی مبتلا نخواهد شد همچنین آنکه از ۱۹ تا ۲۴ ماهگی نیز اگر کودک تقریباً ۳۰۰ کلمه را بفهمد، توانایی کاربرد دو کلمه مانند «آب بده» را داشته باشد، بتواند به پنج قسمت از بدنش اشاره کند و به سوالاتی که پاسخ آنها بله یا خیر است جواب بدهد نیز نرمال است.

چرا باید کم شنوایی هرچه زودتر تشخیص داده شود

کم شنوایی در سنین پایین باعث مشکلات روحی، رفتاری و همچنین اشکال در یادگیری می‌شود. کودکی که نمی‌شوند یاد نمی‌گیرد که چگونه صحبت کند در نتیجه ناشنوایی باعث ناگویایی نیز می‌گردد. کم شنوایی مشکلات روحی، عاطفی و آموزشی زیادی برای کودک ایجاد می‌کند. همچنین کودک در حرف زدن با مشکل روبرو شده و از آنجا که مهمترین مرحله یادگیری زبان قبل از یک سالگی است اگر کم شنوایی و ناشنوایی قبل از سه ماهگی تشخیص داده شود و اقدامات درمانی و توانبخشی قبل از شش ماهگی شروع شود از بسیاری از عوارض بعدی پیشگیری خواهد شد.

همچنین کودک مانند هم سن و سالان خود از نظر زبانی، ارتباطی، شناختی، تحصیلی و شغلی پیشرفت مناسبی خواهد داشت و تحصیلات خود را در مدارس عادی انجام خواهد داد. این در حالیست که اگر تشخیص و درمان به موقع انجام نگیرد عوارض آن پیشرفت کرده و فرد باید در مدارس ناشنوایان تحصیل کند. به نقل از مجموعه کتابهای زندگی معلولیت خبر نمی‌کند (کتاب پیشگیری از معلولیت‌ها) سازمان بهزیستی کشور، بهترین راه تشخیص به موقع افرادکم شنوا و ناشنوا استفاده از دستگاه‌های مخصوص سنجش شنوایی پس از تولد است. با استفاده از این دستگاه‌ها چنانچه مشکوک به مشکلات شنوایی در کودک شویم باید آزمون‌های کاملتری برای تشخیص قطعی صورت گیرد. با تجویز سمعک و گفتار درمانی و درمان‌های دیگر می‌توان از عوارض کم شنوایی و ناشنوایی در کودک جلوگیری کرد.

منبع: خبرگزاری ایسنا

نوشته علل کم شنوایی، ناشنوایی و راه‌های پیشگیری از آن در کودکان اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

چهارشنبه, 28 بهمن, 1394 - 11:37نویسنده: گروه خبر کتابک

هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی

به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، فاطمه غفاری یکی از قصه‌گویان راه یافته به بخش رقابتی هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی معتقد است، کودکان و نوجوانان در قصه‌ها به ریشه‌های مشترک اقوام ایرانی دست می‌یابند و همین امر زمینهٔ صلح و دوستی را فراهم می‌کند. در قالب قصه می‌توان قهرمانان ملی، آداب، رسوم و باورها و عقاید را به شیوه‌ای جذاب به کودکان و نوجوانان معرفی کرد. مربی مرکز فراگیر کانون بندر عباس، قصه‌گویی را مهم‌ترین ابزار تربیتی برای آموزش غیرمستقیم مفاهیم اخلاقی و تربیتی دانست و اضافه کرد: در واقع شنیدن قصه تجربه بی‌بدیلی است که کودک برای رشد شخصیتی خود به آن نیازمند است.

مراکز فراگیر، کودکان و نوجوانان دارای نیازهای ویژه را شامل نابینایان، ناشنوایان و معلولان جسمی و حرکتی در کنار سایر اعضا تحت پوشش فعالیت‌های کانون قرار می‌دهد. غفاری قصه را آینه تمام‌نمای فرهنگ بومی و محلی دانست و گفت: روایت قصه‌ها با گویش محلی امکان آشنایی کودکان و نوجوانان با این گویش‌ها را فراهم می‌کند. این قصه‌گو که قرار است قصهٔ «سگی که قار قار می‌کرد» را در هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی روایت کند، تصریح کرد: متون کهن به لحاظ داشتن قصه‌های ارزشمند بسیار غنی است  و به همین دلیل مربیان علاقه‌مند به روایت این داستان‌ها هستند.

نوجوانان نیزعلاقه زیادی به شنیدن قصه‌های تاریخی و اسطوره‌ای دارند و تمایل دارند با شخصیت‌ها و قهرمانان داستان هم‌ذات پنداری کنند.  حضور قصه‌گویان از کشورهایی با فرهنگ‌های متفاوت و گوناگون روند تبادل تجربه در جشنواره را غنی‌تر می‌کند و چهاردهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی در بندرعباس بهترین گواه بر این ادعا بود. وی بر این عقیده است که غنای فرهنگ مشرق‌زمین سبب شده تا قصه‌گویان شرقی قصه‌های زیباتری را روایت کنند و اظهار نظر می‌کند: «شرقی‌ها به لحاظ این‌که خونگرم‌تر هستند، مهارت بیشتری در استفاده از زبان بدن دارند.»

این قصه‌گوی مرکز فراگیر با بیان این‌که جشنواره آخرین مرحله از فرایند قصه‌گویی است که برگزار می‌شود، اظهار داشت: این جشنواره‌ها بیشتر در راستای پرورش و توان‌مندسازی قصه‌گویان بوده تا ترویج فرهنگ قصه‌گویی البته در سال‌های اخیر اقدامات مؤثری هم‌چون برگزاری جشنواره‌ها در مراکز و یا اعزام قصه‌گویان به مدارس و مکان‌های عمومی انجام شده که موجب خروج قصه‌گویی از انزوا شده است. غفاری که تجربه سه دوره حضور در جشنواره رضوی را دارد، با اشاره به سطح برگزاری این دوره از جشنواره، گفت: از جمله محاسن این دوره بازنگری در فرم‌های ارزیابی بود که نگاه بهتری به قصه‌گویی مربیان در مراکز فرهنگی هنری کانون داشت.

هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی در روزهای ۲۷ تا ۳۰ بهمن ۱۳۹۴ در تهران با حضور قصه‌گویان داخلی و خارجی برگزار خواهد شد.

گونه خبر: خبرهایی از این‌سو و آن‌سوکلیدواژه: هجدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گوییقصه‌گوییمنبع: وب سایت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

اگر کودک شما هم با شستن دست‌هایش مشکل دارد، این کتاب می‌تواند به شما و کودک‌تان کمک کند تا این مشکل را حل کنید. کودکان آنچه را که نمی‌بینند، نمی‌توانند درک کنند بنابراین صحبت کردن از موجودات ریز و غیرقابل دیدنی مانند میکروب‌ها برای قانع کردن کودکان بی‌فایده است مگر اینکه وجود این موجودات را باور کنند. در این کتاب کودک با شخصیت داستان همراه می‌شود و با میکروب‌ها و تاثیر آن‌ها بر سلامتی انسان آشنا می‌شوند.

دختری بازیگوش به هشدارهای مادرش درباره‌ی بهداشت به ویژه مساله‌ی مهم شستن دست‌ها توجه نمی‌کند و هر کدام از هشدارها را با دلیل‌های ویژه‌ی کودکانه و با ذهنیتی که کودک از بهداشت دارد، رد می‌کند. نویسنده با ظرافتی خاص، ضمن برشمردن نکته‌های بهداشتی، به لزوم شستن دست‌ها به شکلی غیرمستقیم اشاره می‌کند.

کودک میکرب‌هایی را که مادرش می‌گوید، نمی‌بیند اما آن‌ها در تصویرها کاملاً سرحال و مشغول انجام وظیفه‌اند. کودک، آب رودخانه را پاک می‌داند، اما در بالا دست…
کودک خرگوش‌ها را نرم و تمیز می‌داند، اما تصویرها چیز دیگری نشان می‌دهند.
نویسنده و تصویرگر در هماهنگی کامل، متنی جذاب با آموزشی غیرمستقیم آفریده‌اند. تصویرگر با ظرافت تمام دلیل‌های شستن دست‌ها را برای کودک به تصویر کشیده است.

در پایان، زیباترین بخش کتاب، گفته‌ی برخاسته از غرور کودکانه‌ی کودک است که می‌گوید: “حالا ببینم…. شاید بعداً ….” این پایان باز، مخاطب را به تفکر و تصمیم گیری منطقی وامی‌دارد.
متن زیاده گویی ندارد و بیش تر با تصویرها با مخاطب ارتباط برقرارمی‌کند.

مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ سال
لینک خرید: http://hodhod.com/dasthayam-bshooyam.html

نوشته چرا باید دست‌هایم را بشویم، وقتی کثیف نیستند؟ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.

چهارشنبه, 28 بهمن, 1394 - 10:29نویسنده: 

دومین شماره‌ی نشریه‌ی «لاک‌پشت پرنده» با شعار لاک‌پشت پرنده، دستیار خانواده‌ها در خرید برای بچه‌ها و ارائه‌ی فهرست بهترین محصولات فرهنگی و هنری برای کودکان و نوجوانان منتشر شد.  این نشریه به ارزیابی و معرفی خدمات و صنایع فرهنگی کودکانه می‌پردازد و ویژه‌ی خانواده‌ها، مهدکودک‌ها، مدرسه‌ها و کسانی که با کودکان و نوجوانان سروکار دارند، هر ماه منتشر می‌شود.

در این شماره، گزارش مستند و تصویری از معاشرت کارگردان و عروسک‌سازِ برجسته‌ی کشورمان، بهروز غریب‌پور با کودکان در سالن تئاتر و توضیح هایی درباره‌ی تاریخچه‌ی نمایش‌ عروسکی، انواع عروسک‌های نمایشی، تأثیر نمایش عروسکی بر کودکان و... به روایت مریم محمدخانی منتشر شده است.

چرا باید کتاب‌های تاریخی را خواند؟ از محمود برآبادی؛ بازی یک مهارت آموختنی از مجید قادری؛ نغمه‌ی بیداری از عزت‌الله الوندی؛ نمایشی به زبان ساده از منوچهر اکبرلو؛ از روی دستِ یک کتاب از لیلی رشیدی؛ داستان دو برادر از محمد میرزایی یادداشت‌هایی است که در خط شروع مجله خواهید خواند.

فهرست لاک‌پشت پرنده نیز بهترین‌های فیلم و انیمیشن، کتاب، اسباب‌بازی، فضای دیجیتال، موسیقی و محصولات شنیداری را معرفی می‌کند. فاطمه معتمدآریا، لیلی رشیدی، کیوان کثریان، شاهین امین، منوچهر اکبرلو، گیسو فغغوری و حدیث لزرغلامی گروه داوری فیلم و انیمیشن؛ عزت‌الله الوندی، هومن بابک، شهرزاد بهشتیان و فرزان‌ فرنیا گروه داوری موسیقی و محصولات شنیداری؛ محمد میرزایی، حسین شیخ‌الاسلامی، نوید فرشچی و زهرا بهرامی گروه داوری محصولات فضای دیجیتال؛ معصومه انصاریان،‌ محمود برآبادی، روشنک پاشایی، عذرا جوزدانی، شکوه حاجی‌نصرالله، شیوا حریری، مینا حدادیان، ‌شادی خوشکار، فاطمه زمانی، حسین شیخ‌الاسلامی، گیسو فغفوری، حدیث لزرغلامی، نلی محجوب، مریم محمدخانی و سیدمهدی یوسفی گروه داوری کتاب؛ آزاده بیات، آیدین مهدی‌زاده،‌ مینا حبیب‌نژاد، مجید قادری و شکوه حاجی‌نصرالله گروه داوری اسباب‌بازی هستند.

در این بخش، گفت‌وگوهایی با مارک آزبرن (کارگردان فیلم ۶ لاک‌پشتیِ شازده کوچولو)؛ با علی خدایی (تصویرگر کتاب ۶ لاک‌پشتیِ تو لک‌لکی یا دارکوب)؛ با بهزاد عمرانی (خواننده‌ی آلبوم ۵ لاک‌پشتیِ اتوبوس قرمز) به همت نفیسه موسوی و سیده ربابه میرغیاثی انجام شده است.

در پرونده‌ی شماره‌ی دوم ماهنامه‌ی «لاک‌پشت پرنده» نیز مطالبی متنوع درباره‌ی نگهداری جانوران در خانواده خواهید خواند. گزارش از فروش‌گاه‌های حیوانات خانگی و بازار فروش پرندگان، گفت‌وگو با یک عکاس حیوانات، یک قاچاقچی حیوانات و چند دامپزشک، معرفی کتاب درباره‌ی حیوانات خانگی برخی از مطالب این پرونده‌اند.

بخش بازارگردی هم به موضوع خرید سیسمونی اختصاص دارد و شامل چند گزارش از بازار سیسمونی و چند توصیه‌ به والدین برای خرید سیسمونی است.
در بخش گوزن زرد، که شامل نوشته‌ها و تجربه‌های مشترک بچه‌ها و پدرها و مادرها است، یادداشت‌هایی از لیلا (رؤیا) مکتبی‌راد، فرزانه رحمانی، محمد عسگری، مریم تقی‌بیگی، مریم محمدی‌نژاد، مروارید انصاری‌پور، مریم تقی‌بیگی، مریم شریف‌خانی، زهرا عباسی، علیرضا کاظمی، آزاده شکوری‌راد، حسین میرابوطالبی، دریا دارالشفایی درباره‌ی آلودگی هوا، خرید لباس زمستانی و به دنیا آمدن فرزند دوم منتشر شده است. هم‌چنین، موضوع میزگرد مجازی این شماره درباره‌ی آتش زدن عروسک‌های باربی در یکی از مدرسه هاست و در این بخش واکنش‌های والدین و کارشناسان درباره‌ی این اتفاق را خواهید خواند.

دومین شماره‌ی ماهنامه‌ی «لاک‌پشت پرنده» در ۹۶ صفحه‌ی تمام رنگی و با قیمت ۸۰۰۰ تومان روی پیشخان دکه‌های مطبوعاتی و در کتاب‌فروشی‌های معتبر عرضه شده است.

گونه خبر: خبرهای ترویج خواندنکلیدواژه: نشریه لاک پرندهکتاب کودککودکان و قصهبهروز غریب‌پورنمایش عروسکیکودکان واسباب بازیمنبع: لاک پشت پرنده

چهارشنبه, 28 بهمن, 1394 - 09:52نویسنده: 

روز یک شنبه ۲۵ بهمن ماه محمدهادی محمدی، پژوهشگر و نویسنده ادبیات کودکان در نشست «آموزش قصه بنیان» به ریشه شناسی تاریخی آموزش قصه بنیان برای مربیان کانون، دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و علاقه مندان دیگر پرداخت. در این نشست، او سخنان خود را با یادآوری ۵۰ سالگی کانون آغاز کرد و گفت که کانون پرورش فکری که در نوع خود نهادی بی همتا در آسیا  است، به این سبب پایه گذاری شد که گروهی از نخبگان و کارگزاران در سال های ۱۳۴۰ می خواستند کمبود و نارسایی آموزش مستقیم نظام آموزش و پرورش را با آموزش از راه ادبیات کودکان و هنر کودکان جبران کنند یا در حقیقت خلاقیت پروری را در جامعه گسترش دهند.

پس از این مقدمه محمدی به دو گونه از آموزش بدون میانجی یا آموزش مستقیم و آموزش با میانجی یا آموزش از راه قصه و داستان پرداخت. او برای روشن شدن مسیر تاریخی این دو گونه از آموزش به هزاره ها پیش از این برگشت و تا فرهنگ شبان – رمگی و کشاورزی را کاوید. از نگاه او خشونت فرهنگ شبان رمگی که فرهنگی مردسالار بوده است، شکلی از آموزش مستقیم را شکل داد که همان شکل رام سازی جانوران و چارپایان را تداعی می کند. برای این موضوع او مثال هایی تصویری و متنی ارائه داد که از جمله شعرهایی از عطار نیشابوری و سعدی بود. به نظر او تنبیه بدنی کودکان با ترکه و چوب و نقش آموزگار در این زمینه چیزی جز امتداد نقش چوپانان بر روی دام ها نیست. از سوی دیگر این پژوهشگر به نقش زنان در شکل گیری فرهنگ کشاورزی که فرهنگ مدارا و باروری بوده است پرداخت و زبان نرم و آواهای آهنگین را که برای کودکان افسون کننده بوده برخاسته از این فرهنگ دانست. در این زمینه او به این نمونه اشاره کرد: 

ابر سیا باران کن
باران بی پایان کن
گندم به زیر خاکه 
از تشنگی هلاکه
گل های سرخ لاله
از تشنگی می ناله
باد خدا بیابیا
با ابرهای سیا سیا
باران بیا جَر جَر 
تو ناودان ها شَر شَر
تا زمین ها آب بخورن 
تا گندم ها تاب بخورن 

در بخش دیگر از این نشست این پژوهشگر به نقش اجاق از دوره غارنشینی و زندگی در زیستگاه های اولیه و تجمع زنان پیر و کودکان در کنار آن و پیدایش افسانه هایی برای آموزش و سرگرمی آن ها اشاره کرد. در حقیقت از نگاه او افسانه ها از همان آغاز چند کارکرد مشترک مانند آموزش، لذت بخشی، و سرگرمی داشته اند. در این مورد افسانه ها تنها پدیده ایی بوده اند که به کودکان توده مردم، سنت ها و فرهنگ اجتماعی و باورها و آیین ها را منتقل می کرده یا با میانجی آموزش می داده اند. 

بخش دیگر از سخنان محمدی به ریشه های آموزش قصه بنیان در آثار مکتوب در فرهنگ هند و ایران اشاره داشت و در این مورد به علل پیدایش متن اصلی کتاب کلیله و دمنه که پنجه تنتره ( پنج باب)  نام دارد، پرداخت و نمونه روشنی از کاربرد آموزش های قصه بنیان در چند هزار سال پیش یعنی در آغاز دوره تمدن را با حاضران در میان گذاشت. در پایان این نشست این پژوهشگر برتری آموزش از راه قصه و ادبیات را در کارکردهای آن دانست و برخی از آن ها را برای مخاطبان نام برد: 

•  چیرگی هوش عاطفی بر هوش منطقی است
•  توجه و تمرکز ژرف است
•  لذت زیستن در تجربه دیگری است
•  لذت بهره بردن از هنر و زیبایی شناسی است
•  چیرگی اصل لذت بر اصل واقعیت است
•  زبانی که  با احساس آمیخته است
•  سرشار از آرایه های زبانی و نماد است
•  به طور طبیعی پذیرنده و پذیرای کودکان است
•  سرچشمه خلاقیت و نوآوری است
•  و ....
 

گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: محمدهادی محمدیکودکان و آموزشکودکان و قصهمنبع: 

چهارشنبه, 28 بهمن, 1394 - 09:51نویسنده: 

برگزیدگان دومین دوره جشنواره خلق کتاب تصویری یکشنبه ۲۵ بهمن‌ماه ۹۴ در مراسمی اعلام شدند. کتاب «یک روز معمولی در قهوه خانه» نوشته ی پیام ابراهیمی و با تصویرگری فاطمه خسرویان جایزه اول این جشنواره را از آن خود کرد.

«آقای موش کور خانه نیست»، نوشته ی مهسا لزگی و با تصویرگری حمیده خسرویان جایزه ی دوم را دریافت کرد. جایزه ی سوم به طور مشترک به «چیلک یک دو سه»، نوشته ی سمیرا قیومی، تصویرگری مریم یکتافر و «قصه یه قصه» نوشته ی زینب حسینی، تصویرگری، زینب علیزاده اهدا شد.نویسنده و تصویرگر  جایزه ی اول و هم چنین حمیده خسرویان تصویرگر برنده ی اثر  دوم به بولونیا اعزام خواهند شد. جایزه ی دیگر برگزیدگان نیز نیم سکه بهار آزادی بود و آثارشان منتشر خواهد شد.

در آغاز این مراسم فریدون عموزاده خلیلی، مدیر بخش کودک و نوجوان انتشارات علمی و فرهنگی درباره ی چگونگی پایه گذاری این جشنواره گفت: «داستان خلق کتاب تصویری از جلسه ی مشترک موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران، معاونت فرهنگی ارشاد، انجمن نویسندگان، انجمن تصویرگران و انتشارات علمی و فرهنگی آغاز شد. در این جلسه پیشنهاد خلق کتاب تصویری از طرف آقای غریب پور مطرح شد و مورد استقبال قرار گرفت و قرار شد هر یک از نهادهای شرکت کننده در جلسه با توجه به امکانات و توانایی هایشان به انجام این برنامه کمک کنند و این تجربه بخصوص از لحاظ اینکه یک کار گروهی محسوب می شود، بسیار قابل توجه است، چرا که معمولا این گونه کارهای گروهی به انشعاب می رسد و موفقیتی کسب نمی کند.»
در ادامه شهرام نیا مدیر عامل موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران گفت که همزمان شدن تصویرگری و نویسندگی در کتاب های کودک و نوجوان موضع مهمی است و می تواند مورد توجه خاص قرار بگیرد. او  پیشنهاد کرد در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز با الگوبرداری از همین مسابقه، کارگاه هایی برگزار شود.

او بازدید از نمایشگاه بولونیا را زمینه ی رشد بسیار خوبی برای دست اندرکاران ادبیات کودک قلمداد کرد و گفت: «ما به فرصت های حضور در صحنه های نشر جهانی کمتر توجه داشته ایم، چون در کشور ما تامین هزینه چنین سفرهایی مشکل است و ناشران نیز کمتر به این موضوع توجه دارند و می توان گفت ما تا حدودی از صحنه بین الملل دور مانده ایم.»
شهرام نیا افزود: «هیچ حوزه ای به اندازه حوزه کودک و نوجوان حرف برای گفتن ندارد، به علاوه این حوزه زودبازده است و چون زبان تصویر، یک زبان بین المللی است و متون کتاب های کودک، کوتاه تر است، به لحاط هزینه و زمان با مشکلات کمتری روبرو خواهیم شد.»

کوثری همچنین به همه ی تصویرگرانی که سال گذشته و امسال در این مسابقه حضور داشتند پیشنهاد کرد یک تصویر به این پروژه هدیه کنند تا از مجموعه ی این تصاویر  بتوان نمایشگاه های سالیانه برپا کرد.
کوثری اظهار امیدواری کرد که برنامه خلق کتاب تصویری به نهادی برای گردهم آیی و دیدن کارهای خوب تبدیل شود و در نهایت بتوان ماحصل کار گروهی این مسابقه را با کمک موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران در بولونیا به نمایش گذاشت.

در ادامه هدا حدادی یکی از داوران این مسابقه به نمایندگی از هیئت داوران بیانیه را قرائت کرد. در قسمت هایی از این بیانیه آمده است:
«این دومین باری است که کارگاه‌های خلق کتاب تصویری با همگرایی دو انجمن مستقل، یک ناشر  با سابقه و نهادی دولتی برگزار می‌شود. این، خود به تنهایی موفقیتی است که چنین ترکیبی بتواند دوبار، یک رویداد را برگزار کند و در نوبت دوم، موفق‌تر هم ظاهر شود.از همه مهم‌تر، کار مشترک نویسنده، تصویرگر است. شرایطی که به‌طور طبیعی در خارج از این کارگاه‌ها فراهم نیست.این‌ها، به‌تنهایی و دست کم در این سرزمین و منتزع از نتیجه‌اش، جای شکر و مباهات است.

اما کتاب‌های تصویری، با یک بار و دوبار، حتی با چند بار کارگاه تصویری، به جریانی ماندگار تبدیل نمی‌شود. چرا که کتاب تصویری تنها یک شکل از نوعی از ادبیات کودک نیست، بلکه در حقیقت برون‌دادِ نوعی تفکر و ساختار روایی است و عمیقا به فرهنگ و ساختار فکری جامعه‌ پدیدآورش، وابسته. بدین معنی که برای خلق کتاب تصویری، اول باید ساختمان فکری و منطق روایی آن را آموخت، منطقی که به‌طور طبیعی در امتداد تاریخی ادبیات و فرهنگ ایرانی قرار نمی‌گیرد.»

گروه داوران دومین دور جایزه خلق کتاب تصویری هدا حدادی، کیانوش غریب‌پور، میترا عبداللهی، علی‌اصغر سیدآبادی و علی بوذری بودند.

گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشخبرهای ترویج خواندنکلیدواژه: کودکان و کتاب تصویریکودکان و کتاب مصورکتاب کودکمنبع: انتشارات علمی و فرهنگی