Feed aggregator
بهار آمد
نسرین و سنبل آمد
گل های سرخ و زیبا …
در باغ خانه ی ما
چشمها را باز کردند
با خنده ناز کردند
بنفشه دسته دسته
کنار جو نشسته
در روز آفتابی
در آسمان آبی
پرنده ی خوش آوراز
پر زد و کرد پرواز
بهار آمد، گل آمد
نسرین و سنبل آمد پروین دولت آبادی
شماره ششم فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان منتشر شد
ششمین شمارهی فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان (تابستان ۱۳۹۴)، با صاحب امتیازی مؤسسه خانه کتاب منتشر شد.
نخستین بخش نشریه نقد کتاب کودک و نوجوان، «سرمقاله» است که سردبیر آن علی کاشفی خوانساری، یادداشتی دربارهی انجمن منتقدان کتاب کودک و نوجوان دارد.
در بخش «یادداشت» فصلنامه، علیرضا کرمانی – مدیرکل آموزش و پژوهش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان – به بررسی و ارزیابی گذرایی از نوزده «دفتر» منتشر شده نشریه تخصصی روشنان [پژوهش] در بازه فروردین ۱۳۸۸ تا زمستان ۱۳۹۳ به سردبیری خسرو آقایاری که از سوی معاونت پژوهش کانون پرورش فکری... تهیه و تدوین میشد، میپردازد. (نگاه کنید به یادداشتی درباره «روشنان» در سایت کتابک) وی در پایان یادداشت خود در بازنشر این نشریه، راهی نو را نوید میدهد و مینویسد:
«بدون شک «روشنان» در راهی نو البته سخت قرار گرفته است. فقر مطالعات فرهنگی حوزه کودکی، فقط یکی از دشواریهای فراروی روشنان در دوره جدید است ولی امید است روشنان در رویکرد جدید، نشریهای با مشکلات کمتر و [...] گامی برای کاستن از فقر ادبیات مطالعات کودکی و مطالعات فرهنگ کودکی باشد.»
سومین بخش فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان، گفتوگویی است با احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، دربارهی کتاب کودک و نوجوان، سیاستگذاری، مدیریت فرهنگی و نشر و نقد کتاب کودک و نوجوان.
در بخش «نقد داستان تألیف»، پنج کتاب تألیفیِ شب شکار نوشته سیامک گلشیری، چوپان کوچک نوشته عبدالرحمان اونق، احتیاط! خطر حمله موشها و دیگران نوشته علی شجاعی، شهر خیارها نوشته مجید راستی و مگه من چند نفرم؟ نوشته هادی خورشاهیان، از سوی منتقدین مهدی ابراهیمی لامع، حسن پارسایی، سناء ضرابیان، مهدیه سیدنورانی و آزاده نجفیان نقد و بررسی شده است.
در بخش «نقد داستان ترجمه»، نگار پدرام رمانِ چطوری خیلی بدخط بنویسیم نوشته آن فاین، مهدی شعبانی داستان پینوکیو با بازنویسی کریستینه نوستلینگر، ناهید معتمدی کتاب گِل نوشته دیوید آلموند و روحالله مهدیپور عمرانی کتاب سه قصه نوشته امبرتو اکو را در مقالههایشان نقد و بررسی کردهاند.
در بخش «نقد شعر» فصلنامه کتاب کودک و نوجوان، مصطفی رحماندوست در نوشتار خاله سوسکهای تازه، به بررسی مجموعه شش جلدی خاله سوسکه و آقاموشه نوشته سوسن طاقدیس میپردازد. همچنین مریم علایی در مقالهی تصویر هنرمندانهی حس و حال و شیطنتهای کودکانه، مجموعه شعر دُم گربهها را بکِش سروده طیبه شامانی را بررسی کرده است.
در دو نوشتار بخش «نقد آثار غیرداستانی» این شماره فصلنامه، احمد بیگلریان نقد و بررسی گذرایی دارد بر کتاب قصهی سینماجات عهد بوق تألیف علی کاشفی خوانساری، و در نوشته دوم مریم صفاهانی، گزارشی دارد از بررسیها و ارزیابیهای گروه علمی شورای کتاب کودک از ۱۰۶ کتاب علمی (تألیفی و ترجمه شده) در سال ۱۳۹۳.
«نقد تصویرگری» هشتمین بخش از فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان است که در نوشتار نخست عطیهسادات بخارایی به نقد و بررسی کتاب نظری بر تصویرسازی کتاب کودکان تألیف فاطمه معدنی پرداخته؛ در نوشتار دوم این بخش، ساعده بحرکاظمی نگاه و بررسی به تصویرگری مرضیه رزاقی مدنی بر کتاب آخرین پرواز نوشته محمدرضا یوسفی دارد.
نخستین گزیدهی کودکانهی مثنوی، نگاهی به تصحیح و بازنشری از مثنویالاطفال نوشته محمود مفتاحالملک مازندرانی (۱۲۲۲ - ۱۲۹۵ ش.)، تنها مقالهای است که در بخش «نقد ویرایش» در ششمین شماره فصلنامه نقد کتاب ... آمده است. این مقاله فرایند همکاری نرگس پدرام و علی کاشفی خوانساری است.
چهل مجلس، چهل حدیث، دومین بخش از مروری بر چهل نشست تخصصی نقد سرای اهل قلم کودک و نوجوان در بیستوهشتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران (اردیبهشت ۱۳۹۴) است که شبنم میرزینالعابدین در بخش «نقد شفاهی» آن را گزارش کرده.
سیاوش مرشدی در بخش «وضعیت نشر»، به گزارش خود با نام نقد کتاب کودک در سایر کشورها به معرفی شانزده نویسنده و شاعر سرشناس معاصر در حوزه ادبیات کودک در کشور «همزبان و همتبار» تاجیکستان میپردازد.
در نوشتار دوم این بخش، عبدالرحمان اونق به بهانهی موج فانتزینویسی نویسندگان ترکمن، بررسی گذرایی بر پیشینه، تعریفها و کارکردهای گونه ادبی فانتزی دارد و ویژگیهای این ژانر ادبی را در «داستانهای بومی ترکمنی» ایران برمیشمارد.
دوازدهمین بخش فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان، بخش «نقدشناسی» است. نقد در آیینه مطبوعات این شمارهی فصلنامه فهرست گزیدهای از مقالههای انتشار یافته در حوزه کودک و نوجوان با موضوعهای «ارتباطات»، «تصویرگری و نقاشی»، «کتاب و ادبیات» و «مطبوعات» است که در فصل بهار ۱۳۹۴ در مطبوعات کشور چاپ شده. این مقالهشناسیِ گزیده را مهرناز ندیری تهیه و تدوین کرده است.
مینا پورشعبانی در مقاله دیگر این بخش با عنوان جوایز بینالمللی کتاب کودک، معرفی و گزارشی دارد از پیشینهی جایزه آسترید لیندگرن یکی از مهمترین و بزرگترین جایزههای بینالمللی کتاب کودک و نوجوان.
در بخش «نقدپژوهی» این شماره، سه مقاله گنجانده شده که عبارت است از:
مقاله نخست، کوتاه، ساده و مؤثر؛ بررسی کتاب مبانی ادبیات کودک و نوجوان نوشته محمدرضا سرشار، مقاله دوم، کتابهای نظری ادبیات کودک و نوجوان [ایران] در نیمه اول دههی چهل، و مقاله سوم، فهرست توصیفی از کتابهای نظری هنر و ادبیات کودک و نوجوان منتشر شده در فصل بهار ۱۳۹۴.
مقاله پژوهشی نقش جنس مؤنث در آثار علیاصغر سیدآبادی، داستانها و قصهها (۱۳۹۰-۱۳۸۵) در بخش «پرونده» نشریه آورده شدهاست. این مقاله را محمد همایونسپهر و مهناز کشتکارباقری با همکاری یکدیگر نوشتهاند.
مقاله نگاهی به تصویرگری دو کتاب، بررسی و نقد محمدعلی بنیاسدی است بر ایده داستانی و تصاویر و شیوه تصویرگری در دو کتاب این یک حلزون است؟ و این یک بچه گربه است؟ به نویسندگی و تصویرگری گویدو وان گنکتن.
مقاله دومِ بخش «نقد دیروز»، وبگردی در دنیای داستان است که مریم خدابین کتاب این وبلاگ واگذار میشود نوشته فرهاد حسنزاده را نقد و بررسی کردهاست.
«گوناگون» عنوان بخش شانزدهم و پایانی فصلنامه بازتابی است از اخبار داخلی و خارجی کتاب کودک و نوجوان (خرداد تا امرداد ماه ۱۳۹۴).
در لابهلای هر بخش از فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان بخشی با نام «تازههای نشر» آمده است که به معرفی کتابشناسی همراه با تصویر روی جلد و گزارشی کوتاه از کتابهای تازه منتشر شده میپردازد. در این شماره، چهارده کتاب معرفی شده است.
دوستداران و دستاندرکاران ادبیات و هنر کودکان و نوجوانان میتوانند ششمین فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان را با ۲۸۰ صفحه و بهای شش هزار تومان خریداری و مطالعه کنند.
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: نقد آثار غیرداستانیامبرتو اکوفصلنامه نقد کتاب کودک و نوجواننقد ادبیات کودکنشریه درباره ادبیات کودک و نوجوانپینوکیوکریستینه نوستلینگربرنامه جدید سازمان ملل برای پایان دادن به ازدواج کودکان
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد و یونیسف برنامه ی جدیدی را با همکاری چند کشور برای دفاع از حقوق میلیونها دختر آسیب پذیر و پایان دادن به ازدواج زودهنگام كودكان و اجرا می کنند. برنامه جهانی صندوق جمعیت ملل متحد-یونیسف برای سرعت بخشیدن به اقدام برای پایان دادن به ازدواج زود هنگام دختران خانوادهها، اجتماعها و دولت ها و جوانان را درگیر میكند.
این بخشی از تلاش جهانی برای پیشگیری از ازدواج زودهنگام دختران در ۱۲ كشور آفریقایی، آسیایی و در خاورمیانه است؛ جایی که ازدواج زودهنگام دختران آمار بالایی دارد. این برنامه شامل پشتیبانی از دختران نوجوان ازدواج کرده هم می شود.
دكتر باباتونده اوسوتیموهین مدیر اجرایی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد می گوید: «انتخاب همسر و زمان ازدواج یكی از مهمترین تصمیم های زندگی است. هرساله ازدواج زودهنگام میلیونها دختر را از این انتخاب محروم میكند. بخشی از برنامه جهانی رایزنی با دولت های كشورهایی با آمار ازدواج زودهنگام بالا برای حفظ حقوق دختران نوجوان است. به این ترتیب دختران می توانند به پرورش استعدادهایشان بپردازند و كشورها می توانند به اهداف رشد و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی خود دست یابند.»
برنامه جهانی جدید روی راهكارهای اثبات شده از جمله افزایش سوادآموزی دختران و خدمات مراقبتهای بهداشتی، آموزش والدین و اجتماع در برابر خطرات ازدواج زودهنگام، افزایش كمكهای اقتصادی به خانوادهها، تقویت و تثبیت و اجرای سن قانونی ۱۸ سال برای ازدواج تمركز خواهد كرد. برنامه روی داده های مستدل تاكید خواهد كرد تا سیاستهای مربوط به حقوق دختران جوان را فراگیر كند.
آنتونی لیك مدیر اجرایی یونیسف می گوید: «دنیا از خطرات ازدواج زودهنگام دختران و اثر آن روی كودكان آینده و جامعهشان آگاه شده است. برنامه جهانی جدید اقداماتی را پیش گرفته است تا به دختران در معرض خطر یاری رساند و به آنها كمك كند تا درباره ی حقوق شان آگاه باشند و سرنوشت شان را خود رقم بزنند. انجام این طرح بسیار اهمیت دارد زیرا اگر این روند همین گونه ادامه پیدا كند تا سال ۲۰۳۰ آمار ازدواج زودهنگام در میان دختران نزدیك به یك بیلیون نفر خواهد رسید و یك بیلیون نفر دوران كودكی را سپری نخواهند كرد و یك بیلیون نفر آیندهای تباه خواهند داشت.»
ازدواج زودهنگام نقض حقوق زنان و دختران است. دخترانی كه زودهنگام ازدواج می كنند معمولا ترك تحصیل می كنند، مورد خشونت های خانگی قرار میگیرند، به بیماری ایدز مبتلا میشوند و به دلیل بارداری های زودهنگام یا زایمان می میرند. افزون بر آن ازدواج زودهنگام به اقتصاد هم لطمه خواهد زد و موجب بروز چرخه بینانسلی فقر در جامعه می شود. جامعه ی جهانی در برنامه ی اهداف توسعه ی پایدار برای پایان دادن به ازدواج زودهنگام دختران و هر گونه رفتار آسیب زننده علیه زنان تعهد بسیار نشان داده است.
یونیسف و صندوق جمعیت سازمان ملل متحد نیز دولت ها و سازمان ها را فراخوانده اند تا از این برنامه جهانی پشتیبانی كنند و تا سال ۲۰۳۰ ازدواج زودهنگام را برچینند.
گونه خبر: خبرهای حقوق کودککلیدواژه: خطرات ازدواج زودهنگامحقوق کودکازدواج کودکانازدواج دخترانکودکان و خشونت خانگیکودکان و فقرترک تحصیل دختراندختران و آموزشمنبع: یونیسفگزارش پنجاه و سومین سالگرد تاسیس شورای کتاب کودک
پنجاه و سومین سالگرد تاسیس شورای کتاب کودک ۱۷ اسفندماه با حضور دوستداران شورای کتاب کودک و پدیدآورندگان ادبیات کودک در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
مراسم با رونمایی از جلد شانزدهم فرهنگنامه کودکان و نوجوانان آغاز شد. نوش آفرین انصاری با ابزار خرسندی از انتشار جلد شانزدهم فرهنگنامه، از همه ی کسانی که در پدید آوردن این اثر نقش داشتند، سپاسگزاری کرد. او فرهنگنامه را اثری شگفت انگیز نامید که صحبت کردن درباره ی اهمیت اش بسیار دشوار است و تنها با ورق زدن و خواندن آن می توان به ارزش آن پی برد.
انصاری در ادامه سخنانش با سپاس گزاری از توران میرهادی به سبب خدماتش به شورای کتاب کودک و انتشار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان جلد شانزدهم فرهنگنامه را به ایران گرگین، سرویراستار فرهنگنامه تقدیم کرد.
دبیر شورای کتاب کودک همچنین از پرویز کلانتری، فریده فرجام و منوچهر انور یاد کرد و در ادامه گزارش کوتاهی از فعالیتهای شورای کتاب کودک در یک سال گذشته ارائه کرد و در آن به تاسیس نخستین خانه فرهنگ در روستای مزگاه نوشهر، تاسیس کتابخانه، اسباب بازی خانه و موزه محلی پروژه بینالمللی منارید و سه کتابخانه در سیستان و بلوچستان از سوی گروه توسعه کتابخانههای کوچک شورا، داوری جایزه آذریزدی با پشتیبانی موسسه ریحانهالرسول، حضور شهره یوسفی به عنوان داور جایزه ی هانس کریستین اندرسن در IBBY و حضور هیات شورا در جشنواره رومی در نروژ اشاره کرد.
انصاری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به کارنامه شورای کتاب کودک طی سالی که گذشت گفت: یک سال گذشته اتفاق های خوبی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان رخ داد. نخستین جایزه مهدی آذریزدی برپا شد و درخشش پژمان رحیمیزاده و دفاع خوب و قدرتمند شهره یوسفی برای دریافت جایزه اندرسن از افتخارات شورا در سال گذشته بود.
در این مراسم همچنین از نویسندگان مجموعه ی تاریخ ادبیات کودکان ایران تقدیر شد. در این مجموعه به تفضیل به تاریخ تحلیلی شورای کتاب کودک پرداخته شده است.
در ادامه فیلمی از توران میرهادی پخش شد.
افاضل از مدیران فرهنگنامه گزارشی از دستاوردهای دفتر تالیف فرهنگنامه کودکان و نوجوانان در سال ۹۴ ارائه کرد. تصویب سازمان فرهنگنامه، تدوین و ویرایش همزمان سه جلد از فرهنگنامه، نوسازی تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری از جمله این دستاوردها بود.
او همچنین گفت که اتفاق دیگری که در سال گذشته رخ داد خرید دورهای فرهنگنامه توسط وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی بود که امیدواریم نهادهای مسئول دیگر نیز در این زمینه فعال شوند.
در بخش دیگر برنامه ندا موحدیپور گزارشی از فعالیتهای خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن ارائه کرد. او گفت: طی سال جاری خانه کتابدار با فعالیتهایی از جمله نشستهای «چای مینوشیم و کتاب میخوانیم»،« بازی و رهایی» و «طرح نجوای شادمانی» تلاش کرده است تا قشر وسیعتری را در پوشش خود قرار دهد.
شکوه حاجنصرالله هم به ارائه گزارشی از وضعیت ادبیات کودک و نوجوان طی سال ۹۳ پرداخت و گفت: در این سال ۱۱۸۹ کتاب در حوزههای گوناگون بررسی شد و چون سالهای گذشته همچنان آثار ترجمه از نظر کیفی و کمی نسبت به آثار تألیفی بهتر بودند. البته آثار مرجع تألیفی نسبت به آثار ترجمه کیفیت بهتری داشتند.
او افزود: در بخش داستان تألیف همچنان نیمی از آثار فاصله زیادی با کوکان امروزی دارند. در مجموعه آثار داستان ترجمه تب سراسری و جهانی مجموعهسازی ادامه دارد. در این سال چون سالهای گذشته ترجمههای تکراری و حتی همزمان دیده میشود.
این عضو شورای کتاب کودک تصریح کرد: شاعران در این سال بیشتر به گروه سنی «الف» و « ب» توجه داشتند اما متأسفانه درصد بالایی از این آثار در فهرست ۱ستاره و بیستاره قرار گرفتند. همچنین گروه سنی «ج» و «د» تعداد کتابهایشان انگشتشمار بود و گروه سنی «ه» کتابی نداشتند. در آثار شعر کتابسازی با استفاده از تصاویر کتابهای خارجی و شعر شاعر ایرانی شدت یافته است.
حاجنصرالله ادامه داد: در این سال افزایش تعداد کتاب دینی در قالب داستان یکی از موارد مثبت بوده است اما همچنان داستانها کلیشهای و تکراریاند و جذابیت ندارند. همچنین کاهش کتابهای بیستاره در حوزه دین نسبت به سال گذشته نشان از کیفیت بهتر کتابها در این حوزه دارد.
بنا به گفته وی، بیشتر کتابهای علوم با موضوعهای تکراری و نوآوری اندک بوده است.
این عضو شورای کتاب کودک گفت: در میان کتابهای مرجع بررسیشده کاهش چشمگیر کتابهای بیستاره و همچنین برتری کتابهای تألیفی نسبت به ترجمه خوشحالکننده است. همچنین بیشتر کتابهای دانش اجتماعی از جمله با موضوع محیط زیست ترجمه هستند. در حالی که شرایط بومی ایجاب میکند کتابهای تألیفی با موضوع محیط زیست و حقوق شهروندی و... چاپ شوند.
وی با اشاره به خاموشی انتشار فلسفه برای کودک برخلاف تب چند سال اخیر که از دغدغههای اصلی گروه در سال گذشته بود، به آثار هنری پرداخت و ادامه داد: در میان آثار هنر، بازی و سرگرمی داستانهای مینیمالیستی با موضوع هنر پدیدهای نو است. همچنان انتشار کتابهای فعالیتی در قالب هنرمندانه پای این آثار را به فهرست شورا باز کرد. و بالاخره در نشر الکترونیک رشد سایتهایی با رویکرد مذهبی و محیط زیست چشمگیر است. در مجموع میتوان بر اساس دادههای گروههای شورایی در سال گذشته نتیجه گرفت که لزوما حضور عناوینی چون مدیر هنری، مشاور هنری، شورای کارشناسان و شورای ویراستاران موجب موفقیت کتاب نمیشود.
در این مراسم، دومین جایزه ادبی عباس یمینیشریف به مجموعه شعر «من آبی، من سبز» صفورا نیری تعلق گرفت.
همچنین جایزه ادبی جعفر پایور برای بهترین بازنویسی و بازآفرینی به سهگانه «اشوزدنگهه» اثر آرمان آرین رسید.
کتابهای برگزیده و شایسته تقدیر سال ۹۳ نیز از سوی شورای کتاب کودک که نمایندگی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان را بر عهده دارد، اعلام شد.
آثار برگزیده در حوزه ادبیات کهن، داستان ترجمه، شعر، تصویر، مرجع و بازی و هنر سرگرمی به شرح زیر اعلام شد:
داستان -تالیف
- آرمان آرین، «آشوزدنگهه» (سه جلد)، ویراستار حاجیه اسحاقبیگی حسنی، تهران: موج، ۱۳۸۸، گروه سنی (د به بالا )
داستان – ترجمه
- دیوید آلموند، «گل»، مترجم شهلا انتظاریان، ترهان: آفرینگان، ۱۳۹۳ گروه سنی (د-ه)
- آر.جی پالاسیو، «شگفتی»، تصویرگر مارک بوتاوان، مترجم پروین علیپور، ویراستار مژگان کلهر، تهران:افق، ۱۳۹۳.گروه سنی(د-ه)
- اریک تن شان، مترجم مسعود ملکیاری. تهران:آفرینگان، ۱۳۹۳
- پم مونوز رایان، «خیال باف»، مترجم رحیانه عبدی، تهران: منظومه خرد، ۱۳۹۳. گروه سنی (ج-د)
- فارست کارتر، «تربیت درخت کوچک»، مترجم ژاله مساعد، تهران: پیام امروز،۱۳۹۳ (د)
- جان کارتر، «بخت پریشان»، مترجم مریم فرادی، تهران:هیرمند، ۱۳۹۲ گروه سنی(د- ه)
شعر
- صفورا نیری، «من آبی من سبز»، مجموعه شعر برای نوجوانان، تهران:توکا، ۱۳۹۳ گروه سنی(ج-د)
تصویر
- محمد حسینی، «شاهنامه»، تصویرگر سعید خالقی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر پارسه، ۱۳۹۳ گروه سنی( د)
- علی شجاعی، «احتیاط! خطر حمله موشها... و دیگران»، تصویرگر نازنین عباسی، تهران: کتاب نیستان، ۱۳۹۳ گروه سنی(ج)
- محمدرضا یوسفی، «هیچ کسی که کسی نبود» تصویرگر حسن عامهکن، تهران:خانه ادبیات، ۱۳۹۲ گروه سنی( ب – ج)
مرجع
- مهدی زارعی، «فرهنگنامه طلایی ورزش»، تصویرگر علی دشتکی، حسن تبریزی، الهام محجوب، تهران: نشر طلایی، ۱۳۹۲ گروه سنی( د و ه)
- علی گلشن، «پستانداران ایران: سگ سانان و کفتارها»؛ جلد دوم، عکس گروه عکاسان، ویراستار عاطفه سلیانی، تهران:کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۹۳ گروه سنی (د و ه)
بازی، هنر و سرگرمی
- فرزانه بابایی، طراح و مجری، «پولکهای چوبی»، عکاس علی خوش فرجام، ویراستار شراره وظیفه شناس، تهران: کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان، ۱۳۹۲ ، گروه سنی( ج و د)
- همچنین در حوزه آثار شایسته تقدیر در گروههای داستان- تالیف ، داستان- ترجمه، شعر، تصویر، دین ، بازی و سرگرمی و بالاخره دستنوشته بزرگسالان آثار شایسته به شرح زیر اعلام شد:
داستان-تالیف
- مهدی رجبی، «کنسرو غول»، ویراستار مژگان کلهر، تهران: افق،۱۳۹۲ گروه سنی(د – ه)
داستان – ترجمه
- آر.جی پالاسیو، «شگفتی»، تصویرگر مارک بوتاوان، مترجم ناهید قهرمانی، تهران: هیرمند، ۱۳۹۳ گروه سنی(د و ه)
- آر جی پالاسیو، «اعجوبه»، تصویرگر مارک بوتاوان، مترجم فرح بهبهانی، تهران: پیدایش ، ۱۳۹۳ گروه سنی (د – ه)
- کیت تامپسون، «پلیس جدید»، مترجم شهلا انتظاریان، ویراستار عذرا جوزدانی، تهران: چکه، ۱۳۹۲، گروه سنی(ج و د)
- لسلی کانر، «در انتظار یک زندگی طبیعی»، مترجم فرح بهبهانی، ویراستار مژگان کلهر، تهران: افق ، ۱۳۹۲ گروه سنی(د به بالا)
شعر
- جعفر ابراهیمی، «صلح مثل چای تازه دم»، تصویرگر مهدی سعادتی، زیر نظر شورای ادبی، تهران: پیدایش ، ۱۳۹۲ گروه سنی( ج-د)
- پیرایه یغمایی، «ابری بازیگوش...»، تصویر گرنیلوفر میرمحمدی، تهران: انتشارات خط خطی ، ۱۳۹۳ گروه سنی(الف – ب)
تصویر
- مرتضی سیدی نژاد، «دارم شروع میشوم»، تصویرگر رودابه خائف، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۹۱ گروه سنی (ج – د)
- مژگان کلهر.«ماهیگیر و بهار»، تصویرگر نازنین عباسی، تهران:کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۹۲ گروه سنی( ج)
- محمد کاظم مزینانی، «راز گریه سگها:داستانهایی از هزار و یک شب»، تصویرگر علی فلاح کردی، تهران:موسسه فرهنگی منادی تربیت، ۱۳۹۲. گروه سنی( ب- ج)
دین
- محمدرضا زائری، «سوره نیاز: پنج جرعه تشنگی ...»، طراح گرافیک و تصویر گر مجید کاظمی، تهران: سروش ، ۱۳۹۲ گروه سنی(د – ه)
بازی، هنر و سرگرمی
- آن برتیه، نویسنده و تصویرگر، «بازیهای روز چهارشنبه» مترجم رکسانا سپهر، تهران:مبتکران، ۱۳۹۳ گروه سنی(الف – ب)
دستنوشته بزرگسال
- لیلا مشک سار، «صدا، کات، سکوت»
آرش کماندار، زیباترین اسطوره ایرانی
افسانهی آرش زیباترین اسطوره ایرانی که هزاران سال است با این مردم زندگی میکند همیشه و همواره جایگاه بلندی در نگاه و باور آنها دارد که شیفته سرزمین خود و تمدن بزرگ ایران هستند.
همهی راز این اسطوره در این است که آرش با تیر خود جان میدهد که به ایران جان ببخشد. این جان دادن و جان بخشی که در اسطورهها و آثار تاریخی در گزارشی کوتاه آمده است، دست بازآفرینان این افسانهی زیبا را میبندد که چگونه به سوی آن بروند که بتوانند همهی بزرگی آن را به نمایش بگذارند. از این رو از این افسانهی ایرانی هیچگاه یک بازنویسی و بازآفرینی جامع که دربرگیرندهی گستردگی فرهنگ ایران و این اسطوره باشد، انجام نشده بود. اما اکنون در این روایت، از کودکی آرش و شیوه زندگی ایرانیان و کارهای آنان مانند پرورش اسب تا روشهای پهلوانپروری و باورهای مردم آن زمان و ایزدان آنها همراه با جنگهای درازپای ایرانیان و تورانیان سخن گفته شده است. آرش گام به گام با روایت رشد میکند و مخاطبان خود را به پیش میبرد تا آن هنگام که زمانهی رها کردن جان برای ایران شود. از ویژگیهای مهم این کتاب تصویرگری بسیار زیبا و هماهنگ با فرهنگ زیستی ایران است که به متن جانی دو چندان بخشیده است. این دو کتاب در قطع بزرگ رحلی خوابیده (۳۵ در ۲۵) بر روی کاغذ گلاسه و چهار رنگ منتشر شده است. اگرچه این کتاب برای گروه سنی کودک و نوجوان است، اما نویسندهی این اثر، خواندن یا بلندخوانی آن را به همه گروههای سنی پیشنهاد میدهد.
۲۰% تخفیف نوروزی
نویسنده: محمدهادی محمدی
تصویرگر: ندا راستین مهر
مناسب برای گروه سنی ۷ تا ۹ و ۱۰ تا ۱۲ سال
لینک خرید: http://hodhod.com/arashe-kamandar.html
نوشته آرش کماندار، زیباترین اسطوره ایرانی اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
اجرای نمایش عروسکی با عروسک های انگشتی
اجرای نمایش عروسکی با عروسک های انگشتی
کلام مادرانه کلید تفکر کودکان
بررسی نقش خانواده در شکل گیری و رشد تفکر شناختی کودکان از دیدگاه روانشناسان
تفکر در کودکان مجموعه ای از تواناییهای عالی ذهنی مانند توانایی استدلال، حل مسئله، خلاقیت، حافظه، سازماندهی تکالیف، زبان و ... است. برخی کودکان بالفطره دارای یک سری تواناییها هستند که در محیطهای مناسب و در اثر تمرین و تقویت شکوفا میشوند. یادگیری، حافظه و هوش از جمله مهارتهای ذاتی تفکر هستند که در شرایط محیطی، خانواده، تعلیم و تربیت مناسب رشد پیدا میکنند. در نخستین ماههای تولد منابع شکل گیری تفکر صحیح مانند تجارب، آموختهها و معلومات هنوز به درستی شکل نگرفتهاند و این باعث شکل گیری تفکر سطحی و ناقص در کودک میشود. کودک در این زمان با دریافت محرکها و شناخت محیط و اشیا شروع به فکر کردن میکند. تفکر کودک در این زمان تصویری است و والدین باید کودک را در شناخت و کشف محیط آزاد گذاشته و فرصت خلاقیت به او بدهند. کودک با کشف اشیا و محرکها قدم در مسیر کسب دانش و بینش میگذارد.
برچسب: کلام مادرانه کلید تفکر کودکان, نقش والدین در رشد تفکر, آموزش تفکر مثبت به کودک, روشهای کاربردی تفکرهشتاد و هشتمین سالگرد انتشار نخستین نمایشنامه برای کودکان و خردسالان ایران
هنگامی که جبار عسکرزاده (باغچهبان) در بهار سال ۱۳۰۷ به فراخوان رئیس «اداره معارف ایالت فارس»، همراه با همسرش صفیه میربابایی و دو فرزند خردسالش ثمین و ثمینه به شیراز میرود، در «نوزدهم اسفند ۱۳۰۷» نخستین نمایشنامهی چاپ شده برای کودکان و خردسالان ایران را با نام «خانم خَزوک یا خود انتخابِ رفیق»، منتشر میسازد.
و این سرآغازی فرخنده، ارزشمند و گرانپایهای است که جبار باغچهبان را در تاریخ ادبیات نوین کودک و ادبیات نمایشی و تئاتر نوین کودکان و خردسالان ایران پیشگام و پدر این گونههای ادبی میشناساند.
کتابِ «خانم خَزوک یا خود انتخابِ رفیق» دارای ابعاد ۱۶۰ در ۹۰ میلیمتر با ضخامت ۴ میلیمتر و ۲۰ صفحه و ۶ تصویر سیاه و سفید است که نویسنده آنها را طراحی و به شیوه چاپ سنگی منتشر کرده. جلد کتاب، همجنس کاغذ متن آن است و متنِ نمایشنامه به خط نستعلیق و نگارندگی «کاردان» انجام شده، هر صفحهی کتاب یازده سطر دارد و شماره صفحهها میانهی بالاترین سطر هر صفحه آمدهاست. پنج تصویر طراحی شده در آغاز هر صحنه («مجلس») آمده و پشت جلد - صفحه ۲۰ - تصویری کامل از بازیگران و کاراکترهای صحنه پایانی نمایش را نشان میدهد.
بر روی جلد کتاب – صفحه یک – عنوان و عنوان برابر و شناسنامه کتاب چنین آمدهاست:
خانم خزوک
یا خود
انتخاب رفیق
اثر میرزاجبّار عسکرزاده
معلّم بچگان کر و گنگ
و مدیر کودکستان شیراز
یک پرده
باجازه ریاست جلیله معارف ایالتی فارس
حق طبع محفوظ
برای کودکستانها و اطفال کلاسهای
ابتدائی
نوزدهم اسفند
ایران ١٣٠٧ شیراز
جبار عسکرزاده (باغچهبان) در یادداشتهای خود گاه این نمایشنامه را «خاله خزوک و موشک پهلوان» نام بُردهاست.
نخستین نمایشنامهی چاپ شده کودکان و خردسالان ایران، منظوم و آهنگین است و در «یک پرده» و شش «مجلس» یا صحنه نوشته شدهاست. «خانم خَزوک»، «گاو»، «غوک»، «خر»، «زنبور»، «موشک پهلوان» و شماری موش، شخصیتهای این نمایشنامه هستند.
این نمایشنامه، صحنهای و از گونهی «تئاتر با کودکان و خردسالان» و «برای کودکان و خردسالان» است.
باغچهبان این نمایشنامه را «اُپرت یا نمایشنامه موزیکال که همراه با موسیقی و آواز است» مینامد.
جبار باغچهبان در کتاب خود از مرجع اقتباسیاش برای نوشتن نمایشنامه خانم خزوک نام نبرده و شاید نیازی ندیده است، اما آشکار است که نمایشنامه خانم خزوک بر پایهی افسانه - مَتَلِ شفاهی و پُرآوازهی «خاله سوسکه» نوشته شدهاست. او در بخشی از زندگینامهی خود مینویسد: «با استفاده از قصههای عامیانه که از بچگی به یاد داشتم برای بچهها نمایشنامه و شعر سرودم و چیستان ساختم.»
جبار عسکرزاده (باغچهبان) با دگرگونی در ساختار، پیرنگ و درونمایه افسانه – متلِ خاله سوسکه، توانسته است داستانی نو در قالبی تازه «بازآفرینی» کند. این دگرگونی از قالب توصیفیِ افسانه – متل خاله سوسکه به قالب نمایشنامه و نمایشی کردن آن، بیگمان نخستین و بنیادیترین دگرگونی و نوآوری باغچهبان است. همچنین او با هوشیاری و با برهم ریختن و به روز کردن درونمایه افسانه – متل خاله سوسکه - همسریابی و انتخاب آزادانه جفت - که بیرون از دنیای مخاطبِ کودک و خردسال است، درونمایهای را جایگزین آن کرده که به دنیای آموزشی و پرورشی کودکان و خردسالان ایرانی نزدیک است. این بازآفرینی سبب شدهاست تا کودکان با نمایشنامه خانم خزوک یا خود انتخاب رفیق همذاتپنداری کنند و با شخصیت اصلی آن همراه و همداستان شوند.
زنده یاد جبار باغچهبان با دانایی و هوشیاری در ترویج و رشد کتابخوانی در کودکان، در پایان نمایشنامه «خانم خزوک یا خود انتخاب رفیق» پیشنهادی ارزنده ارائه میدهد که پس از نزدیک به نود سال همچنان پابرجاست:
«همین کتابچه و قسمتهای دیگر که در پی هم منتشر میگردد، مخصوص کودکستانها و کلاسهای ابتدائی است. خوبست برای تشویق آنها بهعنوان عیدی و تقدیر در موقع امتحانات به هر بچه یک نسخه ببخشند.»
نمایش شهر قصه
نمایش شهر قصه به کارگردانی سینا نورائی دوشنبه ۲۴ اسفند-چهارشنبه ۲۶ اسفند ۹۴ ساعت ۱۶ در تماشاخانه دراما به روی صحنه می رود.
برای اطلاعات بیشتر به tiwall.com مراجعه کنید.
گونه خبر: خبرهایی از اینسو و آنسوکلیدواژه: نمایش کودکنمایش شهر قصهنمایش خاله سوسکه
نمایش خاله سوسکه به کارگردانی سینا نورائی جمعه ۲۱ اسفند و شنبه ۲۲ اسفند ۹۴ ساعت ۱۶ در تماشاخانه دراما به روی صحنه می رود.
برای اطلاعات بیشتر به tiwall.com مراجعه کنید.
گونه خبر: خبرهایی از اینسو و آنسوکلیدواژه: نمایش خاله سوسکهنمایش کودکبسته کتاب نوروزی ویژه ۱۳ سال به بالا
نوشته بسته کتاب نوروزی ویژه ۱۳ سال به بالا اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
جمجمک برگ خزون، بازآفرینی زیبایی از یک متل قدیمی
جمجمک برگ خزون، بازآفرینی تازهای از ترانه-متلی به همین نام است. این دومین اثر از میان بازآفرینی متلهای ایرانی است که از سوی انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان منتشر میشود. (نخستین آن: رفتم به باغی) روش نویسنده برای تازه کردن متلها برآمده از یک نیاز اساسی بوده است. متلهای ایرانی با همه زیبایی در آهنگ و ریتم، یا سرشار از کنشهای خشن هستند، (رفتم به باغی، دیدم کلاغی، سرش بریده، خونش چکیده) که کودکان از شنیدن آنها حس ناایمنی، نامهربانی و خشونت میکنند، یا این که از جنبه ساختاری شکسته و ناتمام هستند و آن لذتی که چرخه روایت کامل به کودک میدهد، در آنها وجود ندارد.
این ترانه- متلها اگر به درستی بازآفرینی شوند، میتوانند هم بهترین زبان آموزها برای کودکان باشند و هم زیباییهای زندگی را به آنها یادآور شوند. «جمجمک برگ خزون، دخترم غوره خاتون» روایتی در چند چرخه است که مادر، دختر کوچک خود را نوازش میکند و دخترک نیز در میان باغ و گل و فضای خانههای سنتی ایرانی با گنجکشی که کنار اوست دوستی میکند. تصویرهای این کتاب نیز مانند کتاب رفتم به باغی کار هنرمند تصویرگر پرستو حقی است که نگاه و قلماش سرشار از رنگها و طرحهای دوست داشتنی برای کودکان خردسال است.
نویسنده: محمدهادی محمدی
تصویرگر: پرستو حقی
مناسب برای گروه سنی ۳ تا ۶ و ۷ تا ۹ سال
لینک خرید: http://hodhod.com/jomjomak.html
نوشته جمجمک برگ خزون، بازآفرینی زیبایی از یک متل قدیمی اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
دخترانی که هرگز به مدرسه نمی روند دوبرابر پسرانند
یونسکو به مناسبت ۸ مارس، روز جهانی زن، اطلس «نابرابری جنسیتی در آموزش» را منتشر کرده است که نشان می دهد با وجود همه ی تلاش ها و پیشرفت ها در ۲۰ سال گذشته، دختران همچنان نخستین کسانی هستند که از حق آموزش محروم می شوند.
بالاترین نابرابری جنسیتی در کشورهای عربی، جنوب صحرای آفریقا، جنوب و غرب آسیا گزارش شده است.
در سراسر جنوب صحرای آفریقا ۵/۹ دختر هرگز پا به مدرسه نمی گذارند در حالی تعداد پسرها ۵ میلیون نفر است. در مجموع بیش از ۳۰ میلیون کودک بین ۶ تا ۱۱ سال در این منطقه به مدرسه نمی روند. برخی از این کودکان دیرتر وارد مدرسه می شوند اما بسیاری از این کودکان از تحصیل محروم می مانند به ویژه دختران که در این جوامع با موانع بیشتری رو به رو هستند.
این شکاف جنسیتی در کشورهای غرب و جنوب آسیا بیشتر است. در این منطقه ۸۰ درصد دختران هرگز برای آموزش رسمی به مدرسه راه پیدا نمی کنند، در حالی که ۱۶ درصد پسران از تحصیل در مدرسه محرومند. یعنی در برابر ۴ میلیون دختری که به مدرسه نمی روند، کمتر از یک میلیون پسر از آموزش بی بهره اند.
در کشورهای عربی نیز دختران بخش بزرگی از میلیون ها کودکی هستند که از آموزش بی بهره اند، االبته به دلیل درگیری ها امکان برآورد دقیق در این منطقه وجود ندارد.
مدیر کل یونسکو ایرینا بوکووا می گوید: «هرگز بدون پیروزی بر تبعیض و فقر که زندگی دختران و زنان را از نسلی به نسل دیگر نابود می کند، به اهداف توسعه پایدار دست پیدا نخواهیم کرد. ما باید در هر سطحی از مردم عادی تا رهبران جهانی تلاش کنیم تا برابری در قلب هر سیاستی در نظر گرفته شود به طوری که همه دختران، در هر موقعیتی، به مدرسه بروند و ناچار به ترک مدرسه نشوند و به شهروندان توانمند تبدیل شوند.»
اطلس نابرابری جنسیتی در آموزش شکاف جنسیتی را از آموزش ابتدایی تا دانشگاه و بر پایه ی داده های موسسه آمار یونسکو نشان می دهد. در این اطلس با بهره بردن از نزدیک به ۱۰۰ نقشه تعاملی و نمودار، مسیر و تجربه ی آموزشی دختران و پسران بیش از ۲۰۰ کشور و منطقه نشان داده شده است.
مدیر موسسه آمار یونسکو درباره ی این اطلاس می گوید: « به روشنی می توان دید که نابرابری ها از کجا آغاز می شود و چگونه در زندگی بیشتر زنان و دختران به حاشیه رانده شده انباشته می شود. اما این داده ها همچنین نشان می دهند که بیشتر دخترانی که موفق می شوند تحصیلات ابتدایی آغاز می کنند و به آموزش مقطع بالاتر راه پیدا می کنند، بهتر از پسرها عمل می کنند و علاقمند هستند تحصیلات شان را ادامه دهند.»
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشکلیدواژه: توسعه پایدار و آموزش کودکانکودکان و آموزشدختران و آموزشپسران و آموزشکودکان و مدرسهآموزش و پرورشتبعیض جنسیتی در آموزشمنبع: یونسکوبسته کتاب نوروزی ویژه ۱۰ تا ۱۲ سال
نوشته بسته کتاب نوروزی ویژه ۱۰ تا ۱۲ سال اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.
راهاندازی دکترا ادبیات کودک
ادبیات کودک به عنوان رشتهای مستقل صاحب کرسی دانشگاهی در مقطع دکترا میشود.
کاووس حسنلی استاد دانشگاه شیراز در گفتوگو با خبرنگار ادبیات ایسنا، از راهاندازی دوره دکترای ادبیات کودک در این دانشگاه از سال آینده خبر داد و ابراز امیدواری کرد: در سال آینده مقطع دکترای ادبیات کودک در دانشگاه شیراز راهاندازی شود و دانشجویان علاقهمند به این حوزه بتوانند در این مرکز به ادامه تحصیل و کسب دانش بپردازند.
نخستین دوره کارشناسی ارشد ادبیات کودک در مهرماه ۱۳۸۹ در بخش ادبیات فارسی دانشگاه شیراز با پذیرش ۶ دانشجو کار خود را آغاز کرد و مرکز مطالعات ادبیات کودک از همان زمان اعلام کرد از پایاننامههای ارشد و دکتری در زمینه ادبیات کودک و نوجوان حمایت میکند. این حمایت طبق مصوبه ۲۷ بهمن ۸۶ هیئت مؤسس مرکز، به ۲ صورت خدمات مشاورهای به دانشجویان برای پایاننامهها و تقدیر از بهترین رسالههای کارشناسی ارشد و دکترا در زمینه ادبیات کودک در قالب برنامهای دوسالانه صورت میگیرد.
مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز موسسهای علمی - پژوهشی است که از سال ۸۴ زیر نظر معاونت پژوهشی دانشگاه شیراز اداره میشود.
بسته های کتاب هدهد برای نوروز ۹۵
فروشگاه کتاب هدهد (وابسته به موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان) برای هدیه نوروزی سال ۹۵ بسته های کتابی برای همه گروه های سنی آماده کرده است، و به خانواده ها پیشنهاد می کند که به فرزندان دوستان و خویشاوندان کتاب عیدی دهند.
این بسته ها برای پنج گروه سنی ۰ تا ۲ سال، ۳ تا ۶ سال، ۷ تا ۹ سال ، ۱۰ تا ۱۲ سال و ۱۳ سال به بالا طراحی شده است.
در هر بسته ۵ تا ۷ عنوان کتاب داستان، غیر داستان، شعر و کتاب های هنر، بازی و سرگرمی وجود دارد. در برخی از بسته ها نیز یک بسته «کتاب + فعالیت» در نظر گرفته شده است.
بسته های «کتاب + فعالیت»، در بردارنده برگه های فعالیت ودستنامه برای یک کتاب برگزیده است که سرگرمی های گیرا و تاثیرگذاری را به جمع خانواده برای ایام نوروز پیشنهاد می کند.
روزانه ۴۵ دقیقه کنار هم بودن و باهم خواندن و فعالیت را تجربه کردن، شادی های روزهای تعطیل به ویژه سال نو را برای کودک شما دو چندان می کند، ضمن آن که به شکل غیر مستقیم به آموزش او نیز یاری می رساند.
برای سفارش و خرید این بسته ها با فروشگاه کتاب هدهد تماس بگیرید:
- بسته نوروزی ۰ تا ۲ سال
- بسته نوروزی ۳ تا ۶ سال (۱)
- بسته نوروزی ۳ تا ۶ سال (۲)
- بسته نوروزی ۷ تا ۹ سال (۱)
- بسته نوروزی ۷ تا ۹ سال (۲)
- بسته نوروزی ۱۰ تا ۱۲ سال
- بسته نوروزی ۱۳ سال به بالا
«هری پاتر» سبب افزایش حجم داستانهای رده سنی کودکان شده است
داستانهای گروه سنی کودکان در طول ۴۰ سال گذشته دو برابر شدهاند. این آمار رسمی مجله نقد Journal در آمریکاست که دلیل این موضوع را سری داستانهای «هری پاتر» میداند.
به نقل از گاردین، این مجله تحقیقی درباره داستانهای این رده سنی در پنج دهه مختلف انجام داده است و چهار سال مختلف ۱۹۷۶، ۱۹۸۶، ۲۰۰۶، و ۲۰۱۶ را به عنوان نمونه انتخاب کرد. کتابهای مطرح شده در این بررسی برای خوانندگان ۸ تا ۱۲ ساله به نگارش در آمده بود. طبق این یافتهها میانگین صفحات یک داستان حدود ۱۰۰ صفحه بود. در سال ۱۹۸۶ این میانگین به ۱۴۰ صفحه رسید و تا سال ۱۹۹۶ در همین سطح باقی ماند و تا سال ۲۰۰۶ تا ۱۷۵ صفحه افزایش یافت. امسال این میانگین به ۱۷۳درصد نسبت به چهل سال گذشته افزایش یافت و به ۲۹۰ صفحه رسید.
«جیمز فینالسون» از مؤسسه verve اعتقاد دارد دلیل اصلی این موضوع وجود کتابهای دیجیتال در بازار است. «وقتی کتاب قطوری را در یک کتابفروشی در دست میگیرید، سنگینی آن شما را میترساند اما وقتی به اندازه کتابهای در سایت «آمازون» نگاه میکنید مانند پاورقی یک کتاب است و کسی به اندازه آن توجه نمیکند.» اما محققان مجله Booklist اعتقاد دیگری دارند. آنها میگویند دلیل افزایش طول رمانهای کودک موفقیت رمان «هری پاتر» است. «جی. کی. رولینگ» با جلد اول سری داستانهای «هری پاتر» به نام «هری پاتر و سنگ جادو» که در سال ۱۹۹۷ به چاپ رسید تأثیر شگرفی بر موفقیت آثار کودکان و طولانی شدن آن داشت.
«آیلن کوپر» ویراستار و نویسنده این مجله میگوید: «ژانر فانتزی خود سبب افزایش علاقه این رده سنی میشود. کتابهای فانتزی اصولاً طولانی هستند زیرا نویسندگان دنیایی جدید میسازند و خوانندگان آثار فانتزی دلشان میخواهد در آن دنیا گم شوند.»
«کارولاین هورن» که ویراستار کتاب کودک است با این نظریه که حجم بالای کتابهای داستانی کودکی تحت تأثیر «هری پاتر» قرار دارد موافق است. «پیش از این ناشران دستنوشتههای بیش از چهل هزار کلمه را رد میکردند. این عقیده وجود داشت که کودکان توانایی خواندن آثار بلند را ندارند اما «هری پاتر» چشم ناشران را باز کرد و مجبورشان کرد بازار کتاب را بار دیگر ارزیابی کنند و بفهمند چه کتابهایی پرفروش و چه کتابهایی قابل انتشار است. پس از این ارزیابی از آثار بلند استقبال کردند.»
«هورن» گفت: «در دهه ۷۰ و ۸۰ کتابهای کودک کمی سنگین بود. من احساس میکنم نگارش داستان کودک در حال توسعه بود. از دهه ۹۰ به بعد پیشرفت بسیاری حاصل شد و نویسندگان داستانها را به شکل بهتری روایت میکنند. طول آثار افزایش یافته است اما فصول کتاب کوتاه است تا توجه کودکان را جذب کند.»
«هورن» معتقد است افزایش حجم آثار اتفاق بسیار خوبی است. «کیفیت نگارش بالا رفته است. اگر به کتابهای قدیمی نگاهی بیندازید درمییابید که خواندن این داستانها بسیار سخت، حاشیه کتابها بسیار باریک و فاصله خطوط بسیار کم است اما حالا ناشران نیز بسیار آگاه شدهاند و ظاهر کتاب نیز برایشان از اهمیت برخوردار است. امروزه آثار زیباتر هستند. فصلهای مختلف کوتاهند، حاشیههای آن بازتر هستند و اندازه کتابهای نیز بهتر شدهاند.
گونه خبر: خبرهایی از اینسو و آنسوکلیدواژه: کتاب های هری پاترموسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان پانزده ساله شد
نهادی که روزگاری نهال بود و خود از یک ایده پژوهشی سر برآورده بود، اکنون در پانزدهامین سال فعالیت به درختی جوان با شاخههایی پربار تبدیل شده است با میوههایی که البته از تنه این درخت که فرهنگ کودکی است، مایه میگیرند.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات از نگاه ریشه شناسانه یکی از فرزندان شورای کتاب کودک است یا به نوعی دیگر اگر با منطق تشبیهی به این موضوع نگاه کنیم، این نهاد یکی از درختان باغ شورای کتاب کودک است که در بیست سال گذشته چندین نهاد با کارکردهای گوناگون در حوزه فرهنگ و آموزش و پرورش کودکان در آن روییده است.
نخستین و جامعترین فعالیت موسسه، پژوهیدن روی موضوع تاریخ ادبیات کودکان ایران بود که سه سال پیشتر از پایه گذاری این نهاد آغاز شد و تا سال ۱۳۸۶ به درازا کشید (۱۰ سال) که البته انتشار سه جلد آخر این اثر برای شش سال در بند ممیزی وزارت ارشاد در دولت پیشین گرفتار شد.
هنگامی که ما کار پژوهش روی این اثر ملی را شروع کردیم هرگز تصوری از ابعاد آن نداشتیم. در حقیقت پژوهش در حوزه ای که پیش از آن هرگز روی آن کار پژوهشی جامع نشده است، مانند کوه یخی در دریا است که تنها نوک آن پیداست و بدنه آن در زیر آب از دیدهها پنهان است. به سرانجام رساندن چنین پژوهشهای فراگیر در جوامعی با ثبات فرهنگی، فی نفسه دشوار است، چه رسد به این سرزمین که مرزهای کار پژوهشی در آکادمی (دانشگاه) و بیرون از آکادمی روشن نیست.
تأمین منابع مالی برای چنین کارهایی برعهده هیچ کسی نیست، مگر این که وابسته به یک نهاد دولتی یا نیمه دولتی باشد و در چنین حالتی اولویتهای غیرپژوهشی و غیرعملی کارفرما، اصالت پژوهش را مخدوش میکند. در این فضا که امور اجتماعی نوسانهای خود را دارد، به سرانجام رساندن چنین پژوهش گسترده ای در گرو دو عامل محوری بوده است. نخست اراده ما برای به فرجام رساندن این کار بزرگ ملی و دیگر پشتیبانی جامعه مدنی یا مردم از آن. از ابتدا این کار پژوهشی از کمکهای دوره ای دوستداران و دلسوزان فرهنگ این سرزمین برخوردار شد. هرگام که برداشتیم در کنارمان کسانی بودند که دست ما را به یاری گرفتند. آن جا هم که کسی نبود، ما خود دست به کار شدیم و کارهای فرهنگی دیگر انجام دادیم تا از زایش کوچکها آن زایش بزرگ به انجام رسد.
در بستر کار پژوهش روی موضوع تاریخ ادبیات کودکان، با گردآوری مجموعه ای بزرگ از اسناد و اشیاء که بیش تر آنها کارکرد موزه ای دارند، به ناخواسته مجموعه دار شدیم. مجموعه داری که باارزشترین اسناد مربوط به فرهنگ کودکی و آموزش و پرورش ایران را در اختیار دارد. این مجموعه بزرگ سبب شد که ما در کنار کار تاریخ ادبیات کودکان روی موضوع موزه تاریخ فرهنگ کودکی کار کنیم. چنان که در سال ۱۳۸۳ بعد از اجرای نمایشگاه موزه فرهنگ کودکی در کاخ نیاوران، ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی راه اندازی موزه فرهنگ کودکی را تأیید و برای آن بودجه ای تعیین کرد. اما با جابجایی در دولت این موضوع از آن سال تا امروز به محاق رفته است. ما برای رسیدن به این هدف بسیار کوشیدیم، اما در نهادهای دولتی و شهری مانند سازمان میراث و شهرداری راه به جایی نبردیم، زیرا درک فرهنگ کودکی یک امر خودبخودی نیست و نیاز به تحول اجتماعی در ذهن کارگزارانی دارد که امکانات را در اختیار دارند.
اگرچه ما نتوانستیم موزه را به صورت واقعی راه اندازه کنیم، اما با راه اندازی ایرانک (درگاه فرهنگ کودکی) Iranak.org هم اسناد مربوط به این حوزه را در بانک اطلاعاتی ذخیره کردیم و هم موزه مجازی در فضای آن آغاز به کار کرد. در کنار آن همراه با خانه کتابدار پایگاه ترویج خواندن کتابک ketabak.org را پایه گذاشتیم. پایگاهی که هدف اصلی آن معرفی برترین آثار حوزه کودک و نوجوان یا مربوط به این حوزه و ترویج خواندن در میان خانوادهها و نهادها است.
فعالیت روی موضوع تاریخ آموزش و پرورش و بررسی کار بزرگانی مانند میرزا حسن رشدیه و باغچه بان ما را به این نتیجه رساند که موضوع سوادآموزی یکی از پیچیدهترین پدیدارها در ساختار آموزش و پرورش ایران است که شوربختانه همیشه و همواره در اختیار دولتها بوده است و به ویژه در دهههای بعد از انقلاب اسلامی که از سوی خود کارگزاران، به امر حکومتی تعبیر شده است. این نوع نگاه به آموزش و پرورش سبب ایستایی در همه ساختار آن و به ویژه موضوع بنیادی سوادآموزی شده است.
از این رو موسسه برای پیگیری و ادامه راه بزرگانی که در ایران سوادآموزی را از قالب کهنه به در کردند از آغاز سال ۱۳۸۰ رویکرد بومی آموزش خلاق از راه ادبیات کودکان را برنامه ریزی کرد که اکنون برایند آن آثاری بی بدیل برای آموزش سواد یا زبان آموزی و همچنین شمارورزی (آموزش ریاضی پایه) شده است. به گونه دیگر میتوانیم بگوییم در آشفته بازاری که بخش بزرگی از نیرو و بودجه آموزش و پرورش ایران در ناکارآمدی مطلق نصیب ناشران کمک آموزشی با رویکرد کنکور محوری و ... میشود، موسسه توانسته است سالمترین و خلاقترین جریان را در سوادآموزی پایه شکل دهد. پدیده ای که در سالهای پیش رو میتواند کودکان ایرانی را از بحران در این عرصه رهایی بخشد.
در سالهای اخیر موسسه با مطالعه موضوع ترویج خواندن در میان نهادهای دولتی و غیردولتی به این نتیجه رسید که ترویج خواندن یک کار با برنامه است و تنها نباید در این محدوده دیده شود که کتاب را به دست کودکان و نوجوانان در مناطق یا کانونهای محروم برسانیم یا برای آنها کتابخانه ای برپا کنیم و کارمان را تمام شده بپنداریم. از این رو با توجه به ضعف اساسی که همه این شیوهها داشت، موسسه ایده طرح ترویج خواندن را از سال ۱۳۸۹ در قالب برنامه ای به نام «بامن بخوان» پایه گذاشت که شاخص آن ترکیب موضوع سوادآموزی پایه با کتابهای با کیفیت است.
بدون بزرگ نمایی باید گفت که اکنون این تنها برنامه جامع ترویج کتابخوانی در چارچوب مرزهای ملی ایران است که چنین گسترده و مؤثر اجرا میشود. زیرا کودکان مناطق محروم در ایران اگر میخواهند زندگی سرشار معنوی داشته باشند، پیش از همه باید بتوانند کتابهای با کیفیت را بخوانند و شرط ضروی برای خواندن هم داشتن سواد مؤثر است. موسسه برای این برنامه نامزد جایزه– آساهی Asahi برای سال ۲۰۱۶ شده است که بانی آن دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان IBBY است. نتیجه این جایزه در ۱۴ فروردین ۱۳۹۵ اعلام خواهد شد.
در کنار برنامه بامن بخوان، انتشارات موسسه نیز فعالیتهای خود را گسترش داد و اکنون برنامه بامن بخوان این امکان را برای موسسه فراهم کرده است که انتشارات موسسه در چارچوب یک برنامه پویا بهترین کتابها در زمینه فرهنگ کودکی و ادبیات کودکان را در دسترس جامعه ایران بگذارد. اکنون موسسه بیش از ۵۰ عنوان کتاب منتشر کرده است که از این انتشارات چهره ای شاخص ساخته است تا جایی که برای جایزه بهترین ناشر در نمایشگاه بولونیای ۲۰۱۶ از سوی شورای کتاب کودک نامزد شده است.
پس از پژوهش روی موضوع تاریخ ادبیات کودکان، موسسه طرح پژوهشی بزرگ و ملی مطالعات کودکی را از سال ۱۳۸۸ آغاز کرده است. مطالعات کودکی تمام آن چه که زندگی کودک را شکل داده است، از مرگ و میر و بهداشت کودک تا جایگاه او در خانواده، پوشاک،، بازیها و اسباب بازیها، سنتها و آیینها، حوادث و کار کودکان را دربرمی گیرد. این طرح اکنون می رود که از نیمه بگذرد و در سال های آتی نخستین جلدهای آن منتشر خواهد شد.
بی گمان در چارچوب مرزهای ایران و حتا بخش بزرگی از آسیا، موسسه ای نیست که چون ما در بی امکانی نسبی روییده باشد و چنین کارهای بزرگی را پیش برده باشد. ما به تواناییهای خود ایمان داریم و براین باوریم که تنها نیستیم، زیرا پشت به مردم ایران و به ویژه بخش فرهیخته آن داریم که همواره پشتیبانمان بودهاند. بنابراین در این راه به هر پیشرفت و کامیابی هم برسیم، آن را داشته مردم ایران می دانیم و مفتخریم که در جامعه ایران جای داریم و برای پیشرفت آن میکوشیم.
گونه خبر: خبرهای فرهنگ و آموزشمنبع: ترویج خواندن, موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان, شورای کتاب کودک, آموزش و پرورش, فرهنگ کودکی, تاریخ ادبیات کودکان ایران, آموزش وبا کنجکاوی های جنسی کودکان چگونه برخورد کنیم؟
بر طبق مطالعات صورت گرفته بروز رفتارهای جنسی در کودکان نسبت به سابق افزایش چشمگیری داشته ودلایل مختلفی در بروز آن دخیل هستند ؛متاسفانه بروز رفتارهای جنسی از سوی کودکان اغلب توسط والدین واکنشهای نامناسبی به دنبال داشته واین برخوردهای نامناسب معمولا به تکرار رفتارها از سوی کودک دامن زده و در مواردی در او بدل به عادت میشود که در این مرحله قطعا ترک عادت کار دشواری خواهد بود.
اینکه در اینگونه موارد برخورد مناسب از سوی والدین چگونه باید باشد پرسشی است که روانشناسان ومشاوران تربیتی پاسخگوی آن هستند. دکتر الهه میراخورلی روان شناس تربیتی در این خصوص گفت:«معمولا کودکان از همان سنین پایین شروع به کنجکاویهای جنسی در خصوص اندام تناسلی خود کرده و به بررسی تفاوتهای جنسی با جنس مخالف میپردازند. این مساله امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد ولی مهم این است که والدین برخورد مناسب با این کنجکاویها از خود نشان بدهند.»
پرت کردن حواس کودک
وی در پاسخ به این پرسش که رفتار مناسب با کودکانی که با آلت تناسلی خود بازی میکنند چیست عنوان کرد: «اصولا کودکان به دلیل کنجکاوی و لذتی که از این کار به آنها دست میدهد،با آلت تناسلی بازی میکنند و ممکن است بارها اینکار را تکرار کنند و مهم این است که نحوه برخورد والدین چگونه باشد.در این زمینه والدین باید از برخورد خشن با کودک خودداری کنند.»
« بهترین کار حفظ آرامش و سوال کردن از کودک درخصوص اندامهای بدن او است به این صورت که زمانیکه کودک را در این حالت میبینند،او را متوجه اندامهای دیگر بدنش بکنند و اسامی آنها را از او بپرسند.البته لازم است که در کنار همه اندامها نام اندام تناسلی را هم به او بگوییم تا او با این اندام هم آشنا باشد. این مساله هیچ ایرادی ندارد و کاملا صحیح است.در واقع با این کار به او فهمانده اند که این اندام هم مانند سایر اندامهای بدن است .»
« اگر کودک این رفتار را زیاد انجام دهد وبرای او لذت بخش شود به شکل عادت در خواهد آمد و بهتر است بدون انجام رفتارهای خشن تنها حواس کودک را پرت کنند و نحوه پرت کردن حواس کودک بستگی به سن کودک دارد.اگر کودک دو تا سه سال است تنها باید ذهن او را متوجه فعالیتی دیگر کرد و اگر در سنین بالاتری است باید به او گفت که این کار درستی نیست و نباید به اندام تناسلی دست بزنی و هیچ گونه توضیح اضافه و برخورد خشن نباید صورت بگیرد.»
رفتارهای غلط والدین
والدین به اشتباه در مواردی خود زمینههای بروز این حرکات را فراهم میکنند . یکی از این کارها رها کردن کودک به تنهایی در حال بازی است .کودک ممکن است دچار بی حوصلگی شده و نداند چه فعالیتی انجام دهد و این مساله باعث میشود به سمت این کار برود و با توجه به لذتی که ایجاد میکند ممکن است تبدیل به عادت در او شود. دومین اشتباه زمانی است که کودک در هنگام شب خیلی زود به رختخواب فرستاده میشود ودر حالیکه خوابش نمیآید.این امر باز موجب سر رفتن حوصله کودک شده وموجب میشود در خلوت به این کار دست بزند.
چاره کار این است که کودک را در زمان بازی به مدت طولانی رها نکرده و در مواقع خواب زمانی به رختخواب بفرستند که کودک واقعا خسته است.» «تمام کودکان کنجکاوی جنسی دارند که به اشکال مختلف بروز میدهند از جمله لمس آلت تناسلی دیگران که این رفتارها طبیعی است.
تنها رفتار والدین مساله را غیرطبیعی خواهد کرد.والدین اصولا در این زمان مشوش شده و رفتار خشن بروز میدهند.درحالیکه اصلا نیازی به این کار نیست و تنها باید حواس او را پرت کرد.
بازیهای جنسی برای همه کودکان اتفاق میافتد و رفتار غلط والدین باعث میشود پاسخ مناسب به کنجکاویهای کودک داده نشود و کودک نسبت به موضوع حساس تر و کنجکاوتر شود ومنجر به احساس گناه در آنها شود.کودکان باید متوجه باشند که هرگاه در اتاق بازی میکنند پدر و مادر به آنها توجه دارند و در نتیجه کمتر به سراغ این بازیها بروند.
پرهیز از فرستادن کودک بالای دوسال به حمام با والد مخالف
وی خاطر نشان کرد:« نکته لازم به ذکر این است که از دوسالگی به بعد بهتر است کودک با والد مخالف به حمام نرود. این کار اشتباه است اگرچه که کنجکاوی در این سنین طبیعی است لیکن والدین نباید شرایط را برای فرزند جهت کنجکاوی بیشتر مساعد کنند.این کار به نوعی تحریک و جلو انداختن سن بلوغ است.
لمس آلت کودک توسط والدین به منظور بازی با او بسیار نادرست است چرا که کودکان از همان بدو تولد انرژی جنسی دارند و با این کار لذت میبرند لذا تا حد امکان حتی در زمان شست و شوی کودک باید از لمس این ناحیه خودداری کرد.»
ماهواره،روابط صمیمی والدین،پوشش نامناسب
دکتر میراخورلی در خصوص دلایل افزایش هوش جنسی کودکان گفت:« رفتارهای جنسی و حتی بلوغ در کودکان نسبت به سابق جلو افتاده است. علت این امر علاوه بر مسائل تغذیهای،یک سری محرکات است که در محیط کودک وجود دارد و در واقع او را تحریک به بروز رفتارهای جنسی زودرس میکند .برنامههای نامناسب تلوزیونی(ماهواره )،رفتار نامناسب والدین در حضور فرزندان،پوشش نامناسب والدین چه پدر و چه مادر،عدم توجه به بازیهای کودکان با یکدیگر و غفلت والدین به این بازیها نقش مهمی در بروز رفتار جنسی از سوی کودکان دارد.زمانیکه کودکان به حال خود رها شوند،بسیار زودتر از موعد متوجه تفاوتهای جنسی یکدیگر شده و اقدام به رفتارهای جنسی میکنند.»
«البته منع آگاهیهای جنسی به کودک کار صحیحی نیست لیکن باید به شیوه درستی باشد. زمانیکه کودک با اندام جنسی کودک دیگر آشنا شده و بازیهای جنسی میکند باید به او متذکر شد که هر فرد اندامهای خصوصی دارد که نباید در معرض دید فرد دیگر قرار دهد و اجازه دست زدن به اندام را به افراد دیگر بدهد. »
به کودک آگاهیهای جنسی بدهید
« طفره رفتن از دادن پاسخ به کودک اشتباه است و باید به تمامی سوالات کودک پاسخ داده شود زیرا اگر والدین این پاسخها را ندهند،دیگران به آنها پاسخ خواهند داد و چه بسا بطور عملی این پاسخ را بدهند که این به مراتب بدتر است .والدین باید متناسب به سن کودک به سوالات او پاسخ بدهند و یا آگاهیهای جنسی لازم را به آنها بدهند. برای مثال به کودکی که در سنین پایین تر است پاسخها باید خلاصه وکوتاه باشد ولی هیچگاه دروغ در آنها نباشد و کودک را با واقعیت آشنا کنند.»
« به دلیل شرمی که نسبت به مسائل جنسی وجود دارد معمولا والدین از همان ابتدا از دادن پاسخهای درست راجع به مسائل جنسی طفره میروند و سعی میکنند تا جای ممکن فرزندان را نا آگاه نگاه دارند . درحالیکه کودک آنقدر کنجکاوی میکند تا پاسخ را بدست آورند پس چه بهتر که والدین آگاهیهای جنسی را با کمک روان شناس به کودک منتقل کنند و اجازه ندهند کودک به منظور کسب پاسخ برای کنجکاویهای خود به رفتار غلط دست بزند.موکول کردن این اطلاعات به سنین مدرسه کار درستی نیست و بهتر است قبل از سنین مدرسه صورت بگیرد.»
اعظم صفایی
منبع: سلامت نیوز
نوشته با کنجکاوی های جنسی کودکان چگونه برخورد کنیم؟ اولین بار در کتاب هدهد پدیدار شد.